In the history of several hundred thousand years of humanity, the first nations, states, leaders, heroes, groups and the first epics began to emerge over time. Oral culture products such as Dede Korkut, Oguzname, Koroglu, which carry a great heritage of thousands of years, are the common heritage of the Turks, as well as the Ural-Altay peoples and all of humanity. Dede Korkut narratives are the products of different periods of history, have passed through different historical filters, have been written down in different periods and have survived to the present day, and continue to live in different forms among Turkic communities today. Dede Korkut Epics are a large epic circle that contains valuable information about Turkish language, literature, history, geography, culture, ancient Turkic life, etc. Dede Korkut Epics; copies, manuscripts, variants, research, examination, evaluation field, Korkutology, is a lively, continuous, dynamic field. The first epic in the Book of Dede Korkut is Dirse Han Oglu Bogac Han Boyu. The subject of the epic is a struggle for throne and power in the form of a father and son struggle. The epic may have much older mythological roots. This epic is one of the epics in which few people are mentioned in Dede Korkut. The protagonist of the epic is Bogac Han. Many people seen in other Dede Korkut epics, including Oghuz lords, are not seen in this epic. The forty brave men in the epic are treated negatively by becoming forty scoundrels. In Dirse Han Oglu Bogac Han Boyu, the personal names of Bayindir Han, Bogac Han, Dede Korkut, Dirse Han, Dirse Han’s Wife, Hizir-İlyas, Kam Gan are mentioned. In this study, the characters of Dirse Han Oglu Bogac Han Boyu in Dede Korkut are examined. The characters in the narrative were examined collectively and a general evaluation was made on the people. Thus, it is aimed to contribute to a better understanding of the characters and the Oghuz community.
Birkaç yüz bin yıllık insanlık tarihinde zamanla ilk milletler, devletler, liderler, kahramanlar, gruplar ve ilk destanlar ortaya çıkmaya başlamıştır. Dede Korkut, Oğuzname, Köroğlu gibi binlerce yıllık büyük bir mirası taşıyan sözlü kültür ürünleri Türklerin, aynı zamanda Ural-Altay halklarının ve tüm insanlığın ortak mirasıdır. Dede Korkut anlatıları, tarihin farklı dönemlerinin ürünleridir, farklı tarihi süzgeçlerden geçmiştir, farklı dönemlerde yazıya geçirilerek günümüze kadar gelmiştir ve bugün de Türk topluluklarında farklı türlerde yaşamaya devam etmektedir. Dede Korkut Destanları, Türk dili, edebiyatı, tarihi, coğrafyası, kültürü, eski Türk yaşamı vb. hakkında değerli bilgiler içeren büyük bir destan daireleri bütünüdür. Dede Korkut Destanları; nüshaları, yazmaları, varyantları, araştırılması, incelenmesi, değerlendirilmesi sahası, Korkutbilimi, canlı, sürekliliği olan, dinamik bir alandır. Dede Korkut Kitabı’ndaki birinci boy Dirse Han Oğlu Boğaç Han Boyu’dur. Boyun konusu, bir baba ile oğul mücadelesi görünümündeki bir taht ve nüfuz mücadelesidir. Destanın çok daha eski mitolojik kökleri olabilir. Bu boy Dede Korkut’ta az kişinin adının geçtiği boylardan biridir. Boyun başkahramanı Boğaç Han’dır. Bu boyda, diğer Dede Korkut boylarında görülen birçok kişi, Oğuz beyleri görülmez. Boyda yer alan kırk yiğit, kırk namert haline gelerek olumsuz anlamda işlenmiştir. Dirse Han Oğlu Boğaç Han Boyu’nda Bayındır Han, Boğaç Han, Dede Korkut, Dirse Han, Dirse Han’ın Hatunu, Hızır-İlyas, Kam Gan kişi adları geçmektedir. Bu çalışmada Dede Korkut’taki Dirse Han Oğlu Boğaç Han Boyu’nun kişileri incelenmiştir. Anlatıda geçen kişiler bir bütün olarak incelenmiş, kişiler üzerinde genel bir değerlendirme yapılmıştır. Böylece kişilerin, Oğuz topluluğunun daha iyi anlaşılmasına katkı sağlamak amaçlanmıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | South-West (Oghuz) Turkic Dialects and Literatures, Old Turkic Language (Orhon, Uyghur, Karahan), General Turkish History (Other) |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | June 30, 2025 |
Submission Date | May 12, 2025 |
Acceptance Date | June 20, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 5 Issue: 1 |