The purpose of this paper is to shed light on the meaning and use of the word “benagush” as one of the elements of beauty of the beloved in Classical Persian poetry. In dictionaries, benagush is frequently defined as “earlobe” or “the back of the ear”. The word benagush is also mentioned in Classical Turkish poetry. In Persian poetry, based on the perceived white color of the beloved’s skin, benagush is compared to white substances such as silver, ivory and camphor, in addition to heavenly bodies such the sun and the moon. Silver stands out as the most used simile for benagush. Flowers are also compared to benagush because of their beautiful colors and odors. The poets of Indian Style combined benagush with the concept of morning, creating the special phrase “morning of benagush”, which further stresses the white color of benagush. In poetry, eyebrow, mole, hairlock and fuzzy facial hair are other parts of the beloved’s face that are often mentioned together with benagush. They are usually in contrast with benagush because of their black color. Fuzzy facial hair is the one most often paired with benagush in poetry. Several poets maintain that benagush gets covered in fuzzy hair and, as a result, its color becomes darker. In some couplets, fuzzy hair is said to make the benagush even more beautiful. However, in most cases, the poets complain about the appearance of fuzzy hair because it darkens the color of benagush. Other ideas associated with benagush are sweat and tears dropping on benagush, white hair on benagush and earring on the benagush. Based on all these findings, it is concluded that the definitions of “earlobe” or “the back of the ear” are not sufficients for benagush and additional meanings such as cheek, temple and the side of the face should also be taken into consideration.
classical persian poetry persian literature benagush beloved descriptions of beauty
Bu çalışmada Klasik Fars şiirinde maşuğun güzellik unsurlarından birisi olarak ele alınan “binâgûş” sözcüğü üzerinde durulacaktır. Binâgûş, sözlüklerde sıklıkla “kulak memesi” ve “kulak tozu” manası verilmiş bir kelimedir ve Türk edebiyatına da geçmiştir. Fars şiirinde maşuğun beyaz teninden hareketle binâgûş gümüş, fildişi ve kâfur gibi beyaz renkli nesneler ile güneş ve ay gibi gökcisimlerine benzetilmiştir. Bu tür nesneler arasında en çok gümüş öne çıkmıştır. Çiçekler de güzel renkleri ve kokuları bakımından binâgûşun teşbih edildiği nesneler arasındadır. Sebk-i hindî şairleri ise binâgûş ile sabah kavramını birleştirip “ṣubḥ-ı binâgûş” biçiminde bir terkip üretmişler ve binâgûşun beyaz rengini vurgulamaya devam etmişlerdir. Şiirde binâgûşla birlikte zikredilen güzellik unsurlarından başlıcaları kaş, zülüf, ben ve ayva tüyüdür. Bunlar ekseriyetle siyah renklerinden ötürü binâgûşla tezat oluşturan unsurlardır. Birçok şair, maşuğun binâgûşunun ayva tüyleriyle kaplandığını ve renginin koyulaştığını dile getirmiştir. Bazı beyitlerde binâgûştaki ayva tüyü maşuğu daha güzel hale getirmektedir. Ancak, çoğu defa şairler binâgûşu kararttığı için ayva tüyünün çıkmasından şikayetçi olmuşlardır. Binâgûşla bağlantılı diğer bazı mefhumlar ise binâgûşa ter ve gözyaşının akması, binâgûş üzerindeki beyaz saçlar ve binâgûş üzerindeki küpedir. Bütün bu bulgular ışığında binâgûş için “kulak memesi” ve “kulak tozu” manalarının yeterli olmadığı ve yanak, şakak veya yüzün yan tarafı manalarının da değerlendirilmeye alınmasının faydalı olacağı sonucuna varılmıştır.
klasik fars şiiri binaguş fars edebiyatı maşuk güzellik unsurları
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Fars Dili, Edebiyatı ve Kültürü |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 8 Ocak 2025 |
Kabul Tarihi | 31 Mart 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 25 Sayı: 60 |