Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Benagush in Classical Persian Poetry

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 60, 77 - 108, 27.06.2025
https://doi.org/10.32330/nusha.1615743

Öz

The purpose of this paper is to shed light on the meaning and use of the word “benagush” as one of the elements of beauty of the beloved in Classical Persian poetry. In dictionaries, benagush is frequently defined as “earlobe” or “the back of the ear”. The word benagush is also mentioned in Classical Turkish poetry. In Persian poetry, based on the perceived white color of the beloved’s skin, benagush is compared to white substances such as silver, ivory and camphor, in addition to heavenly bodies such the sun and the moon. Silver stands out as the most used simile for benagush. Flowers are also compared to benagush because of their beautiful colors and odors. The poets of Indian Style combined benagush with the concept of morning, creating the special phrase “morning of benagush”, which further stresses the white color of benagush. In poetry, eyebrow, mole, hairlock and fuzzy facial hair are other parts of the beloved’s face that are often mentioned together with benagush. They are usually in contrast with benagush because of their black color. Fuzzy facial hair is the one most often paired with benagush in poetry. Several poets maintain that benagush gets covered in fuzzy hair and, as a result, its color becomes darker. In some couplets, fuzzy hair is said to make the benagush even more beautiful. However, in most cases, the poets complain about the appearance of fuzzy hair because it darkens the color of benagush. Other ideas associated with benagush are sweat and tears dropping on benagush, white hair on benagush and earring on the benagush. Based on all these findings, it is concluded that the definitions of “earlobe” or “the back of the ear” are not sufficients for benagush and additional meanings such as cheek, temple and the side of the face should also be taken into consideration.

Kaynakça

  • Akpınar, Ş. (2020). Âgâh. TDV İslâm Ansiklopedisi içinde. (Cilt Ek-1, ss. 38-39). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • ʿAmʿaḳ-ı Buḫârî (1339). Divân-ı ʿAmʿaḳ-ı Buḫârî, (S. Nefîsî Ed.). İntişârât-ı Kitâbfurûşî-yi Furûġî.
  • ʿAmîd, Ḥ. (1385). Ferheng-i ʿAmîd. Emîr Kebîr.
  • ʿAṭṭâr-ı Nîşâbûrî, Ş. F. M. (1341). Dîvân-ı Ġazeliyyât û Ḳaṣâyîd-i ʿAṭṭâr, (T. Tefażżulî Ed.). İntişârât-ı Encumen-i Âs̱âr-ı Millî.
  • ʿAżud-ı Yezdî, C. (1366) Divân-ı Celâleddîn-i ʿAżud-ı Yezdî, (A. Keremî Ed.). Neşriyyât-ı Mâ.
  • Babacan, İ. (2009). Sebk-i Hindî Şiirinde Yeni-Orijinal Yapı ve Terkipler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 3, 29-46.
  • Bicknell, H. (1875). Háfiz of Shíráz. Selections from His Poems. Trübner & co.
  • Bîdil, M. ʿA. (1341). Kulliyât-ı Ebû El-Meʿânî ʿAbdulḳâdir-i Bîdil, (Ḫ. Ḫalîlî, Ed., Cild-i Evvel Ġazeliyyât). Dıpuhane Vizâret Dıdâru’t-tâlîf Riyâset.
  • Bosnevî, S. (2020). Şerh-i Dîvân-ı Hâfız, (İ. Kaya Haz., 2. Cilt). Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları.
  • Câmî, N. ʿA. (1378a). Dîvân-ı Câmî, (ʿA. Efṣaḥzâd Ed., Cild-i Evvel: Fâtıḥatu’ş-Şebâb). Merkez-i Muṭâlaʿât-ı Îrânî Defter-i Neşr-i Mîrâs̱-ı Mektûb.
  • Câmî, N. ʿA. (1378b). Dîvân-ı Câmî, (ʿA. Efṣaḥzâd Ed., Cild-i Duvvum: Vâsıṭatu’l-ʿAḳd Ḫâtımatu’l-Ḥayât). Merkez-i Muṭâlaʿât-ı Îrânî Defter-i Neşr-i Mîrâs̱-ı Mektûb.
  • Câmî, N. ʿA. (1379). Baharistân ve Resâil-i Câmî, (ʿA. Efṣaḥzâd, M. C. Ömerof, E. Ẓuhûruddîn Ed.). Mîrâs̱-ı Mektûb.
  • Camî. (1945). Baharistan, (M. N. Gencosman, Çev.). Maarif Matbaası.
  • Cûyâ-yı Tebrîzî. (1337). Kulliyât-ı Cûyâ-yı Tebrîzî, (M. Bâḳır Ed.). İntişârât-ı Dânişgâh-ı Pencâb.
  • Çavuşoğlu, M. (1971). Necâti Bey Dîvânı Tahlili. Milli Eğitim Basımevi.
  • Devellioğlu, F. (2007). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat (A.S. Günelçay Haz., 24. Baskı). Aydın Kitabevi Yayınları.
  • Dihḫudâ, ʿA. A. (1377). Lugatnâme-i Dihḫudâ (Çâp-ı Duvvum, Cild-i Çehârdehum) Muʾessese-yi İntişârât ve Çâp-ı Dânişgâh-ı Tehrân.
  • Dihḫudâ, ʿA.A. (1377). Lugatnâme-i Dihḫudâ (Çâp-ı Duvvum, Cild-i Çehârum). Muʾessese-yi İntişârât ve Çâp-ı Dânişgâh-ı Tehrân.
  • el-Bardaḫi, Ş.İ. (2006). Cāmiʿü’l-Fürs I (H. Şahin, C. Kafadar, G.A. Tekin Ed.). Harvard University.
  • Emîr Ḫusrev-i Dihlevî (1361). Dîvân-ı Kâmil-i Emîr Ḫusrev-i Dihlevî, (S. Nefîsî Ed., Çâp-ı Duvvum). Sâzmân-ı İntişârât-ı Câvidân.
  • Emîr Ḫusrev-i Dihlevî (1362). Ḫamse-i Emîr Ḫusrev-i Dihlevî, (E. A. Eşrefî Ed.). İntişârât-ı Şaḳâyıḳ.
  • Enverî (1340). Divân-ı Enverî, (M. T. M. Rażavî Ed., Cild-i Duvvum: Muḳaṭṭaʿât-Ġazeliyyât-Rubâʿiyyât). İntişârât-ı Bungâh-i Tercume ve Neşr-i Kitâb.
  • Es̱îruddîn-i Aḫsîketî (1337). Dîvân-ı Es̱îruddîn-i Aḫsîketî, (R. Humâyûn-Ferruḫ Ed.). Kitâbfurûşî-yi Rûdekî.
  • Etik, A. (1968). Farsça-Türkçe Lûgat. Salâh Bilici Kitabevi Yayınları.
  • Evḥadî (1340). Kulliyât-ı Evḥadî-yi Iṣfahânî Maʿrûf be Merâġî, (S. Nefîsî Ed.). Emîr Kebîr.
  • Evḥâduddîn-i Kirmânî (1366). Divân-ı Rubâʿîyyât-ı Evḥâduddîn-i Kirmânî, (A. Ebû Mahbûb Ed.). Surûş.
  • Ezraḳî-yi Herevî (1336). Dîvân-ı Ezraḳî-yi Herevî, (S. Nefîsî Ed.). Kitâbfurûşî-yi Zevvâr.
  • Faḥreddîn Esʿad-ı Gurgânî (1349). Vîs û Râmîn, (M. A. Todua, A. A. Gwakharia Ed.). İntişârât-ı Bunyâd-ı Ferheng-i Îrân.
  • Ferruḫî-yi Sîstânî (1335). Divân-ı Ḥakîm Ferruḫî-yi Sîstânî, (M. Debîrsiyâḳî Ed.). İntişârât-ı Muhammed Ḥuseyn İḳbâl.
  • Ḥâcû-yi Kirmânî (1369). Dîvân-ı Eş’âr-ı Ḥâcû-yi Kirmânî, (A. S. Ḫânsârî Ed.). İntişârât-ı Pâjeng.
  • Ḥâfıẓ, Ş. M. (1381). Divân-ı Ḥâfıẓ, (Ḥ. A. Yûsufî Ed.). Neşr-i Rûzgâr.
  • Ḥâfıẓ, Ş. M. (1381). Divân-ı Ḥâfıẓ, (Ḥ. A. Yûsufî, Ed.). Neşr-i Rûzgâr.
  • Hāfiz-i-Shīrāzī, Kh. Sh. M. (1891). The Dīvān, (H. W. Clarke, Çev., Vol. I). Government of India Central Printing Office.
  • Ḫâḳânî-yi Şirvânî (1316). Divân-ı Ḫâḳânî-yi Şirvânî, (ʿA. ʿAbdurresûl Ed.) Şirket-i Çâpḫâne-yi Ṣaʿâdet.
  • Ḥazîn-i Lâhîcî, M. A. (1378). Dîvân-ı Muhammed Ali Ḥazîn-i Lâhîcî, (Ẕ. Ṣâḥibkâr Ed.). Neşr-i Sâye.
  • Hitchins, K. (2005). Saiido Nasafi, Mirobid. Encyclopædia Iranica. Erişim iranicaonline.org/articles/saiido-nasafi-mirobid
  • İbn Yemîn (1344). Divân-ı Eşʿâr-ı İbn Yemîn-i Feryûmedî, (Ḥ. ʿA. Bâstânî-Râd Ed.). İntişârât-ı Kitâbḫâne-yi Senâî.
  • Îrânşân b. Ebî’l-Ḫayr (1377). Kûşnâme, (Celâl Metînî Ed.). İntişârât-ı ʿİlmî.
  • Kanar, M. (2013). Kanar Farsça-Türkçe Sözlük. Say Yayınları.
  • Ḳaṭrân-ı Tebrîzî (1362). Divân-ı Ḥakîm Ḳaṭrân-ı Tebrîzî, (M. Naḫcivânî Ed.). İntişârât-ı Ḳaḳnûs.
  • Kemâleddîn İsmaʿîl-i Iṣfahânî, E. (1348). Divân-ı Ḫallâḳu’l-meʿânî Ebû’l-Fażl Kemâleddîn İsmaʿîl-i Iṣfahânî, (Ḥ. Baḥru’l-Ulûm Ed.). İntişârât-ı Kitâbfurûşî-yi Dihḫudâ.
  • Kemâl-ı Ḫucendî (1372). Dîvân-ı Kemâl-i Ḫucendî, (A. Keremî Ed.). Neşriyât-ı Mâ.
  • Kırlangıç, H. (Çev.). (2013). Hâfız Divânı. Kapı Yayınları.
  • Kurnaz, C. (2012). Hayâlî Bey Divanının Tahlili. Kurgan Edebiyat Yayınları.
  • Mevlânâ Celâleddîn Muhammed (1375). Kulliyât-ı Dîvân-ı Şems, (B. Furûzânfer Ed., Cild-i Evvel). Neşr-i Râd.
  • Molla Câmî. (2018). Baharistan, (A. Karaismailoğlu, Çev., 2. Baskı). Akçağ Yayınları.
  • Mucîruddîn-i Beyleḳânî (1358). Dîvân-ı Mucîruddîn-i Beyleḳânî, (M. Âbâdî Ed.). İntişârât-ı Mu’essese-yi Târîḫ ve Ferheng-i Îrân.
  • Muʿîn, M. (1381). Ferheng-i Muʿîn (Çâp-ı Çehârum, Cild-i Evvel). İntişârât-ı Edina.
  • Muʿizzî, M. ʿA. N. (1362). Kulliyât-ı Dîvân-ı Muʿizzî, (N. Hayyerî Ed.). Neşr-i Merzbân.
  • Muştâḳ (1320). Dîvân-ı Ġazeliyyât Ḳaṣâyîd û Rubâʿîyyât-ı Muştâḳ, (Ḥ. Mekkî Ed.). Kitâbfurûşî-yi Murevvec. Nâcî, M. (2019). Lügat-ı Nâcî. Beyan Yayınları.
  • Nâṣır-ı Ḫusrev (1357). Dîvân-ı Eşʿâr-ı Ḥakîm Nâṣır-ı Ḫusrev-i Ḳubâdiyânî. (M. Mînuvî, M. Muḥaḳḳıḳ Ed., Cild-i Evvel). Dânişgâh-ı Mekgîl Muʾessese-yi Muṭâlaʿât-ı İslâmî Şuʿbe-yi Tehrân.
  • Nazîrî, M. Ḥ. (1379). Dîvân-ı Naẓîrî-i Nîşâbûrî, (M.R. Ṭâhirî, Ed.). Mu’essese-i İntişârât-ı Nigâh.
  • Niẓâmî-yi Gencevî (1335). Kulliyât-ı Dîvân-ı Ḥakîm Niẓâmî-yi Gencevî, (V. Destgerdî Ed.). Emîr Kebîr.
  • Nizârî-yi Ḳuhistânî (1371a). Metn-i İntiḳâdî-yi Dîvân-ı Ḥakîm Nizârî-yi Ḳuhistânî, (M. Muṣaffâ Ed., Cild-i Evvel). İntişârât-ı ʿİlmî.
  • Nizârî-yi Ḳuhistânî (1371b). Metn-i İntiḳâdî-yi Dîvân-ı Ḥakîm Nizârî-yi Ḳuhistânî, (M. Muṣaffâ Ed., Cild-i Duvvum). İntişârât-ı ʿİlmî.
  • Redhouse Yeni Türkçe-İngilizce Sözlük. (1983). Redhouse.
  • Saʿdî, M. (1385). Kulliyât-ı Saʿdî, (M.ʿA. Furûġî Ed.). İntişârât-ı Hermes.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1364). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Evvel). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1365). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Duvvum). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1367). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Çehârum). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1368). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Pencum). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Sâmi, Ş. (1317). Kâmûs-ı Türkî. İkdam Matbaası.
  • Sefercioğlu, M. N. (2001). Nev’î Dîvanı’nın Tahlîli (2. Baskı). Akçağ Yayınları.
  • Semerkandî-i Âmidî, H. H. (2017). Âgâh Dîvânı, (Ş. Akpınar Haz.). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
  • Senâî, M. Â. (1388). Divân-ı Ebû el-Mecdûd b. Âdem Senâî-yi Ġaznevî, (M. T. M. Rażavî Ed., Çâp-ı Heftum). İntişârât-ı Senâî.
  • Seyyidâ-yı Nesefî, M. ʿÂ. (1382). Dîvân-ı Seyyidâ-yı Nesefî, (Ḥ. Rehberî Ed.). İntişârât-ı Beyn Elmilelî-yi Elhudâ.
  • Steingass, F . (1963). A Comprehensive Persian-English Dictionary (Fifth Impression). Routledge & Kegan Paul Limited.
  • Sûzenî-yi Semerḳandî (1338). Dîvân-ı Ḥakîm Sûzenî-yi Semerḳandî, (N. Şâhḥuseynî Ed.). Emîr Kebîr.
  • Şirazî, H. (2011). Hafız Dîvânı, (Gölpınarlı, A. Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Şükûn, Z. (1944). Türkçe Farsça Lûgat: Gencinei Güftar Fenhengi Ziya. Maarif Matbaası.

KLASİK FARS ŞİİRİNDE BİNÂGÛŞ

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 60, 77 - 108, 27.06.2025
https://doi.org/10.32330/nusha.1615743

Öz

Bu çalışmada Klasik Fars şiirinde maşuğun güzellik unsurlarından birisi olarak ele alınan “binâgûş” sözcüğü üzerinde durulacaktır. Binâgûş, sözlüklerde sıklıkla “kulak memesi” ve “kulak tozu” manası verilmiş bir kelimedir ve Türk edebiyatına da geçmiştir. Fars şiirinde maşuğun beyaz teninden hareketle binâgûş gümüş, fildişi ve kâfur gibi beyaz renkli nesneler ile güneş ve ay gibi gökcisimlerine benzetilmiştir. Bu tür nesneler arasında en çok gümüş öne çıkmıştır. Çiçekler de güzel renkleri ve kokuları bakımından binâgûşun teşbih edildiği nesneler arasındadır. Sebk-i hindî şairleri ise binâgûş ile sabah kavramını birleştirip “ṣubḥ-ı binâgûş” biçiminde bir terkip üretmişler ve binâgûşun beyaz rengini vurgulamaya devam etmişlerdir. Şiirde binâgûşla birlikte zikredilen güzellik unsurlarından başlıcaları kaş, zülüf, ben ve ayva tüyüdür. Bunlar ekseriyetle siyah renklerinden ötürü binâgûşla tezat oluşturan unsurlardır. Birçok şair, maşuğun binâgûşunun ayva tüyleriyle kaplandığını ve renginin koyulaştığını dile getirmiştir. Bazı beyitlerde binâgûştaki ayva tüyü maşuğu daha güzel hale getirmektedir. Ancak, çoğu defa şairler binâgûşu kararttığı için ayva tüyünün çıkmasından şikayetçi olmuşlardır. Binâgûşla bağlantılı diğer bazı mefhumlar ise binâgûşa ter ve gözyaşının akması, binâgûş üzerindeki beyaz saçlar ve binâgûş üzerindeki küpedir. Bütün bu bulgular ışığında binâgûş için “kulak memesi” ve “kulak tozu” manalarının yeterli olmadığı ve yanak, şakak veya yüzün yan tarafı manalarının da değerlendirilmeye alınmasının faydalı olacağı sonucuna varılmıştır.

Kaynakça

  • Akpınar, Ş. (2020). Âgâh. TDV İslâm Ansiklopedisi içinde. (Cilt Ek-1, ss. 38-39). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • ʿAmʿaḳ-ı Buḫârî (1339). Divân-ı ʿAmʿaḳ-ı Buḫârî, (S. Nefîsî Ed.). İntişârât-ı Kitâbfurûşî-yi Furûġî.
  • ʿAmîd, Ḥ. (1385). Ferheng-i ʿAmîd. Emîr Kebîr.
  • ʿAṭṭâr-ı Nîşâbûrî, Ş. F. M. (1341). Dîvân-ı Ġazeliyyât û Ḳaṣâyîd-i ʿAṭṭâr, (T. Tefażżulî Ed.). İntişârât-ı Encumen-i Âs̱âr-ı Millî.
  • ʿAżud-ı Yezdî, C. (1366) Divân-ı Celâleddîn-i ʿAżud-ı Yezdî, (A. Keremî Ed.). Neşriyyât-ı Mâ.
  • Babacan, İ. (2009). Sebk-i Hindî Şiirinde Yeni-Orijinal Yapı ve Terkipler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 3, 29-46.
  • Bicknell, H. (1875). Háfiz of Shíráz. Selections from His Poems. Trübner & co.
  • Bîdil, M. ʿA. (1341). Kulliyât-ı Ebû El-Meʿânî ʿAbdulḳâdir-i Bîdil, (Ḫ. Ḫalîlî, Ed., Cild-i Evvel Ġazeliyyât). Dıpuhane Vizâret Dıdâru’t-tâlîf Riyâset.
  • Bosnevî, S. (2020). Şerh-i Dîvân-ı Hâfız, (İ. Kaya Haz., 2. Cilt). Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları.
  • Câmî, N. ʿA. (1378a). Dîvân-ı Câmî, (ʿA. Efṣaḥzâd Ed., Cild-i Evvel: Fâtıḥatu’ş-Şebâb). Merkez-i Muṭâlaʿât-ı Îrânî Defter-i Neşr-i Mîrâs̱-ı Mektûb.
  • Câmî, N. ʿA. (1378b). Dîvân-ı Câmî, (ʿA. Efṣaḥzâd Ed., Cild-i Duvvum: Vâsıṭatu’l-ʿAḳd Ḫâtımatu’l-Ḥayât). Merkez-i Muṭâlaʿât-ı Îrânî Defter-i Neşr-i Mîrâs̱-ı Mektûb.
  • Câmî, N. ʿA. (1379). Baharistân ve Resâil-i Câmî, (ʿA. Efṣaḥzâd, M. C. Ömerof, E. Ẓuhûruddîn Ed.). Mîrâs̱-ı Mektûb.
  • Camî. (1945). Baharistan, (M. N. Gencosman, Çev.). Maarif Matbaası.
  • Cûyâ-yı Tebrîzî. (1337). Kulliyât-ı Cûyâ-yı Tebrîzî, (M. Bâḳır Ed.). İntişârât-ı Dânişgâh-ı Pencâb.
  • Çavuşoğlu, M. (1971). Necâti Bey Dîvânı Tahlili. Milli Eğitim Basımevi.
  • Devellioğlu, F. (2007). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat (A.S. Günelçay Haz., 24. Baskı). Aydın Kitabevi Yayınları.
  • Dihḫudâ, ʿA. A. (1377). Lugatnâme-i Dihḫudâ (Çâp-ı Duvvum, Cild-i Çehârdehum) Muʾessese-yi İntişârât ve Çâp-ı Dânişgâh-ı Tehrân.
  • Dihḫudâ, ʿA.A. (1377). Lugatnâme-i Dihḫudâ (Çâp-ı Duvvum, Cild-i Çehârum). Muʾessese-yi İntişârât ve Çâp-ı Dânişgâh-ı Tehrân.
  • el-Bardaḫi, Ş.İ. (2006). Cāmiʿü’l-Fürs I (H. Şahin, C. Kafadar, G.A. Tekin Ed.). Harvard University.
  • Emîr Ḫusrev-i Dihlevî (1361). Dîvân-ı Kâmil-i Emîr Ḫusrev-i Dihlevî, (S. Nefîsî Ed., Çâp-ı Duvvum). Sâzmân-ı İntişârât-ı Câvidân.
  • Emîr Ḫusrev-i Dihlevî (1362). Ḫamse-i Emîr Ḫusrev-i Dihlevî, (E. A. Eşrefî Ed.). İntişârât-ı Şaḳâyıḳ.
  • Enverî (1340). Divân-ı Enverî, (M. T. M. Rażavî Ed., Cild-i Duvvum: Muḳaṭṭaʿât-Ġazeliyyât-Rubâʿiyyât). İntişârât-ı Bungâh-i Tercume ve Neşr-i Kitâb.
  • Es̱îruddîn-i Aḫsîketî (1337). Dîvân-ı Es̱îruddîn-i Aḫsîketî, (R. Humâyûn-Ferruḫ Ed.). Kitâbfurûşî-yi Rûdekî.
  • Etik, A. (1968). Farsça-Türkçe Lûgat. Salâh Bilici Kitabevi Yayınları.
  • Evḥadî (1340). Kulliyât-ı Evḥadî-yi Iṣfahânî Maʿrûf be Merâġî, (S. Nefîsî Ed.). Emîr Kebîr.
  • Evḥâduddîn-i Kirmânî (1366). Divân-ı Rubâʿîyyât-ı Evḥâduddîn-i Kirmânî, (A. Ebû Mahbûb Ed.). Surûş.
  • Ezraḳî-yi Herevî (1336). Dîvân-ı Ezraḳî-yi Herevî, (S. Nefîsî Ed.). Kitâbfurûşî-yi Zevvâr.
  • Faḥreddîn Esʿad-ı Gurgânî (1349). Vîs û Râmîn, (M. A. Todua, A. A. Gwakharia Ed.). İntişârât-ı Bunyâd-ı Ferheng-i Îrân.
  • Ferruḫî-yi Sîstânî (1335). Divân-ı Ḥakîm Ferruḫî-yi Sîstânî, (M. Debîrsiyâḳî Ed.). İntişârât-ı Muhammed Ḥuseyn İḳbâl.
  • Ḥâcû-yi Kirmânî (1369). Dîvân-ı Eş’âr-ı Ḥâcû-yi Kirmânî, (A. S. Ḫânsârî Ed.). İntişârât-ı Pâjeng.
  • Ḥâfıẓ, Ş. M. (1381). Divân-ı Ḥâfıẓ, (Ḥ. A. Yûsufî Ed.). Neşr-i Rûzgâr.
  • Ḥâfıẓ, Ş. M. (1381). Divân-ı Ḥâfıẓ, (Ḥ. A. Yûsufî, Ed.). Neşr-i Rûzgâr.
  • Hāfiz-i-Shīrāzī, Kh. Sh. M. (1891). The Dīvān, (H. W. Clarke, Çev., Vol. I). Government of India Central Printing Office.
  • Ḫâḳânî-yi Şirvânî (1316). Divân-ı Ḫâḳânî-yi Şirvânî, (ʿA. ʿAbdurresûl Ed.) Şirket-i Çâpḫâne-yi Ṣaʿâdet.
  • Ḥazîn-i Lâhîcî, M. A. (1378). Dîvân-ı Muhammed Ali Ḥazîn-i Lâhîcî, (Ẕ. Ṣâḥibkâr Ed.). Neşr-i Sâye.
  • Hitchins, K. (2005). Saiido Nasafi, Mirobid. Encyclopædia Iranica. Erişim iranicaonline.org/articles/saiido-nasafi-mirobid
  • İbn Yemîn (1344). Divân-ı Eşʿâr-ı İbn Yemîn-i Feryûmedî, (Ḥ. ʿA. Bâstânî-Râd Ed.). İntişârât-ı Kitâbḫâne-yi Senâî.
  • Îrânşân b. Ebî’l-Ḫayr (1377). Kûşnâme, (Celâl Metînî Ed.). İntişârât-ı ʿİlmî.
  • Kanar, M. (2013). Kanar Farsça-Türkçe Sözlük. Say Yayınları.
  • Ḳaṭrân-ı Tebrîzî (1362). Divân-ı Ḥakîm Ḳaṭrân-ı Tebrîzî, (M. Naḫcivânî Ed.). İntişârât-ı Ḳaḳnûs.
  • Kemâleddîn İsmaʿîl-i Iṣfahânî, E. (1348). Divân-ı Ḫallâḳu’l-meʿânî Ebû’l-Fażl Kemâleddîn İsmaʿîl-i Iṣfahânî, (Ḥ. Baḥru’l-Ulûm Ed.). İntişârât-ı Kitâbfurûşî-yi Dihḫudâ.
  • Kemâl-ı Ḫucendî (1372). Dîvân-ı Kemâl-i Ḫucendî, (A. Keremî Ed.). Neşriyât-ı Mâ.
  • Kırlangıç, H. (Çev.). (2013). Hâfız Divânı. Kapı Yayınları.
  • Kurnaz, C. (2012). Hayâlî Bey Divanının Tahlili. Kurgan Edebiyat Yayınları.
  • Mevlânâ Celâleddîn Muhammed (1375). Kulliyât-ı Dîvân-ı Şems, (B. Furûzânfer Ed., Cild-i Evvel). Neşr-i Râd.
  • Molla Câmî. (2018). Baharistan, (A. Karaismailoğlu, Çev., 2. Baskı). Akçağ Yayınları.
  • Mucîruddîn-i Beyleḳânî (1358). Dîvân-ı Mucîruddîn-i Beyleḳânî, (M. Âbâdî Ed.). İntişârât-ı Mu’essese-yi Târîḫ ve Ferheng-i Îrân.
  • Muʿîn, M. (1381). Ferheng-i Muʿîn (Çâp-ı Çehârum, Cild-i Evvel). İntişârât-ı Edina.
  • Muʿizzî, M. ʿA. N. (1362). Kulliyât-ı Dîvân-ı Muʿizzî, (N. Hayyerî Ed.). Neşr-i Merzbân.
  • Muştâḳ (1320). Dîvân-ı Ġazeliyyât Ḳaṣâyîd û Rubâʿîyyât-ı Muştâḳ, (Ḥ. Mekkî Ed.). Kitâbfurûşî-yi Murevvec. Nâcî, M. (2019). Lügat-ı Nâcî. Beyan Yayınları.
  • Nâṣır-ı Ḫusrev (1357). Dîvân-ı Eşʿâr-ı Ḥakîm Nâṣır-ı Ḫusrev-i Ḳubâdiyânî. (M. Mînuvî, M. Muḥaḳḳıḳ Ed., Cild-i Evvel). Dânişgâh-ı Mekgîl Muʾessese-yi Muṭâlaʿât-ı İslâmî Şuʿbe-yi Tehrân.
  • Nazîrî, M. Ḥ. (1379). Dîvân-ı Naẓîrî-i Nîşâbûrî, (M.R. Ṭâhirî, Ed.). Mu’essese-i İntişârât-ı Nigâh.
  • Niẓâmî-yi Gencevî (1335). Kulliyât-ı Dîvân-ı Ḥakîm Niẓâmî-yi Gencevî, (V. Destgerdî Ed.). Emîr Kebîr.
  • Nizârî-yi Ḳuhistânî (1371a). Metn-i İntiḳâdî-yi Dîvân-ı Ḥakîm Nizârî-yi Ḳuhistânî, (M. Muṣaffâ Ed., Cild-i Evvel). İntişârât-ı ʿİlmî.
  • Nizârî-yi Ḳuhistânî (1371b). Metn-i İntiḳâdî-yi Dîvân-ı Ḥakîm Nizârî-yi Ḳuhistânî, (M. Muṣaffâ Ed., Cild-i Duvvum). İntişârât-ı ʿİlmî.
  • Redhouse Yeni Türkçe-İngilizce Sözlük. (1983). Redhouse.
  • Saʿdî, M. (1385). Kulliyât-ı Saʿdî, (M.ʿA. Furûġî Ed.). İntişârât-ı Hermes.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1364). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Evvel). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1365). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Duvvum). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1367). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Çehârum). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Ṣâib-i Tebrîzî, M. ʿA. (1368). Dîvân-ı Ṣâib-i Tebrîzî, (M. Ḳahramân, Ed., Cild-i Pencum). Şirket-i İntişârât-ı ʿİlmî ve Ferhengî.
  • Sâmi, Ş. (1317). Kâmûs-ı Türkî. İkdam Matbaası.
  • Sefercioğlu, M. N. (2001). Nev’î Dîvanı’nın Tahlîli (2. Baskı). Akçağ Yayınları.
  • Semerkandî-i Âmidî, H. H. (2017). Âgâh Dîvânı, (Ş. Akpınar Haz.). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.
  • Senâî, M. Â. (1388). Divân-ı Ebû el-Mecdûd b. Âdem Senâî-yi Ġaznevî, (M. T. M. Rażavî Ed., Çâp-ı Heftum). İntişârât-ı Senâî.
  • Seyyidâ-yı Nesefî, M. ʿÂ. (1382). Dîvân-ı Seyyidâ-yı Nesefî, (Ḥ. Rehberî Ed.). İntişârât-ı Beyn Elmilelî-yi Elhudâ.
  • Steingass, F . (1963). A Comprehensive Persian-English Dictionary (Fifth Impression). Routledge & Kegan Paul Limited.
  • Sûzenî-yi Semerḳandî (1338). Dîvân-ı Ḥakîm Sûzenî-yi Semerḳandî, (N. Şâhḥuseynî Ed.). Emîr Kebîr.
  • Şirazî, H. (2011). Hafız Dîvânı, (Gölpınarlı, A. Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Şükûn, Z. (1944). Türkçe Farsça Lûgat: Gencinei Güftar Fenhengi Ziya. Maarif Matbaası.
Toplam 70 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Fars Dili, Edebiyatı ve Kültürü
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Güneş Muhip Özyurt 0000-0001-9636-9424

Yayımlanma Tarihi 27 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 8 Ocak 2025
Kabul Tarihi 31 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 25 Sayı: 60

Kaynak Göster

APA Özyurt, G. M. (2025). KLASİK FARS ŞİİRİNDE BİNÂGÛŞ. Nüsha, 25(60), 77-108. https://doi.org/10.32330/nusha.1615743