Amaç: Tarım sektörü farklı alt sektörleri bulunan ve çok geniş ürün yelpazesine sahip olup her ülke için kritik önemi bulunan bir sektördür. Tarım alt sektörlerinin yapıları dikkate alındığında her birinin farklı özellikleri bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de tarım alt sektörlerinde faaliyet gösteren işletmelerin 2009-2023 yılları arasındaki finansal durumlarını değerlendirmek ve alt sektörlerin kârlılık durumlarını karşılaştırmaktır.
Tasarım/Metodoloji /Yaklaşım: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından hazırlanan sektör bilanço verileri kullanılarak tarım alt sektörlerinin 2009-2023 yılları arasındaki finansal performansları DuPont analiz tekniği ile hesaplanarak çeşitli değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca alt sektörlerin 2009-2023 yılları arasındaki kârlılık oranlarında anlamlı bir fark olup olmadığını sınamak için varyans analizi ve Post-Hoc testleri yapılmıştır.
Bulgular: DuPont analizleri sonucunda 2009-2023 dönemi ortalama kârlılık oranlarına bakıldığında; üç kârlılık oranında (satış kârlılığı, aktif kârlılığı ve öz sermeye kârlılığı) da en yüksek performansı A02-Ormancılık alt sektörü göstermiştir. İlgili dönem için en düşük kârlılık ortalamaları ise A01-Bitkisel ve hayvansal üretim alt sektöründe görülmüştür. Ayrıca 2009-2023 dönemi için A02-Ormancılık alt sektörünün satış kârlılığı, aktif kârlılığı ve öz sermeye kârlılığı oranlarının diğer alt sektörlerden anlamlı şekilde farklılaştığı belirlenmiştir.
Özgünlük/Değer: Tarım sektörünün finansal durumunun detaylı bir şekilde analiz edilmesi bu sektörde faaliyette bulunan işletmeler, yatırımcılar, girişimciler, ekonomi yönetimi ve diğer ilgili gruplar için oldukça önemlidir. Bu çalışmada tarım sektörü, birbirinden farklı özelliklere sahip olan alt sektörler dikkate alınarak derinlemesine analiz edilmiş ve alt sektörler arasında karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma sonuçları, tarım alt sektörleri ile ilgili karar alacak tüm bilgi kullanıcıları için önemli göstergeler sunmaktadır.
DuPont analiz tekniği finansal performans tarım alt sektörleri varyans analizi
Makalenin yazarı herhangi bir çıkar çatışması olmadığını ve intihal yapmadığını beyan eder.
-
-
Purpose: The agricultural sector is a sector with different sub-sectors and a wide range of products and is of critical importance for every country. Considering the structures of agricultural sub-sectors, each of them has different characteristics. The aim of this study is to evaluate the financial status of the enterprises operating in the agricultural sub-sectors in Türkiye between 2009 and 2023 and to compare the profitability of the sub-sectors.
Design/Methodology/Approach: Using the sector balance sheet data prepared by the Central Bank of the Republic of Türkiye (CBRT), the financial performances of agricultural sub-sectors between 2009 and 2023 were calculated by DuPont analysis technique and various evaluations were made. In addition, variance analysis and Post-Hoc tests were conducted to test whether there is a significant difference in the profitability ratios of the sub-sectors between 2009-2023.
Findings: As a result of DuPont analyses, when the average profitability ratios for the period 2009-2023 are examined; A02-Forestry sub-sector showed the highest performance in all three profitability ratios (return on sales, return on assets and return on equity). The lowest profitability averages for the relevant period were observed in the A01-Crop and animal production sub-sector. In addition, it was determined that the return on sales, return on assets and return on equity ratios of the A02-Forestry sub-sector differed significantly from the other sub-sectors for the 2009-2023 period.
Originality/Value: Analysing the financial situation of the agricultural sector in detail is very important for enterprises, investors, entrepreneurs, economic management and other related groups operating in this sector. In this study, the agricultural sector has been analysed in depth by considering sub-sectors with different characteristics and comparisons have been made between sub-sectors. The results of the study provide important indicators for all information users who will make decisions about agricultural sub-sectors.
variance analysis DuPont analysis technique financial performance agricultural sub-sectors
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Tarım Ekonomisi (Diğer) |
Bölüm | Araştıma |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 3 Mart 2025 |
Kabul Tarihi | 18 Mayıs 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 31 Sayı: 1 |
Dergimiz 2020 yılından itibaren Scopus veri tabanında taranmaya başlanmıştır.
Tarım Ekonomisi Dergisi, DergiPark'ın sunduğu LOCKSS sistemini kullanır. Arşivleme sistemi hakkında daha fazla bilgi için LOCKSS web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Depo Politikası : Arşiv Dünyasında, hakemli makalelere CrossRef tarafından sağlanan bir DOI numarası atanır.
This website is licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.