Research Article
BibTex RIS Cite

From Climate Change to Social (In)equalities: The Role of Carbon Taxation in Poverty Alleviation

Year 2025, Volume: 27 Issue: 1, 345 - 378, 18.04.2025

Tuba Tümtürk , Banu Metin

https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1626184

Abstract

Carbon pricing is recognized as an effective policy tool in combating global climate change. Through mechanisms such as carbon taxes and emission trading systems, this mechanism aims to reduce greenhouse gas emissions. Carbon tax is designed to increase the cost of fossil fuels, encouraging producers and consumers to adopt more environmentally friendly choices. However, this tax has the potential to disproportionately burden low-income households. In this study, the effect of a carbon tax implementation on social justice/injustice is examined through a literature review; in this context, the conditions required for aligning the implementation with environmental sustainability and social justice goals are evaluated. Additionally, the potential adverse effects of carbon taxation on poverty and how these effects can be mitigated through social policies are analyzed. By analyzing examples from countries such as Portugal, Spain, and France—which fall under the Southern European welfare regime and which Stephen Leibfried refers to as “Latin Rim Countries” in 1993 as a critique of Esping-Andersen’s threefold welfare model—this study emphasizes the importance of designing carbon taxation in alignment with social justice objectives. Moreover, the applicability of carbon taxation in Turkey and its potential impacts on poverty reduction are discussed. However, due to data limitations regarding the examined countries, the scope of comparative analyses remains constrained, partially complicating the elaboration of policy recommendations Nevertheless, the findings indicate that carbon taxation has the potential not only to achieve environmental objectives but also to enhance social justice, provided that it is supported by effective income distribution mechanisms.

Keywords

Carbon Pricing Carbon Tax Poverty Social Policies

References

  • Alesina, A., ve Perotti, R. (1996). Income distribution, political instability, and investment. European Economic Review, 40, 1203–1228.
  • Beiser-McGrath, L. F., ve Bernauer, T. (2019). Could revenue recycling make effective carbon taxation politically feasible? Science Advances, 5(9).
  • Benhabib, J., ve Rustichini, A. (1996). Social conflict and growth. Journal of Economic Growth, 1(1),125–142.
  • Birinci, N. (2020). Karbon fiyatlandırmasından elde edilen gelirlerin kullanımı ve etkinliği. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 155–179.
  • Coalition for Carbon Pricing Leadership. (2016). What are the options for using carbon pricing revenues?WB.
  • Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). On İkinci Kalkınma Planı (2024-2028), https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf.
  • Çelikkaya, A. (2024). Türkiye’nin Karbon Fiyatlandırma Politikasının Yeniden Gözden Geçirilmesi. Maliye Çalışmaları Dergisi, (71),15-27.
  • Dinan, T. (2012). Offsetting a carbon tax’s costs on low-income households (Working Paper No. 16). Congressional Budget Office.
  • Edenhofer, O., Jakob, M., Creutzig, F., Flachsland, C., Fuss, S., Kowarsch, M., ... ve Steckel, J. C. (2015). Closing the emission price gap. Global Environmental Change, 31, 132–143.
  • Ejder, H. L., ve Çaşkurlu, E. (2022). Vergilemede Fonksiyon (Amaç) Analizi: Türkiye için 1975–2017 Dönem Değerlendirmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 123-140.
  • Ferrera, M. (1996). The southern model of welfare in social Europe. Journal of European Social Policy, 6(1),17-37.
  • Fleurence, L., Fetet, M., ve Postic, S. (2023). Global carbon accounts in 2023. I4CE – Institute for Climate Economics. https://www.i4ce.org/en/publication/global-carbon-accounts-2023-climate/
  • Güler, M. A. (2015). Güney Avrupa refah rejiminde sosyal dışlanma. İş ve Hayat Dergisi: Ekonomi, Hukuk ve Sosyal Politika, 1(1), 57-96.
  • Hafstead, M. (2019). Carbon pricing 101: An introduction to carbon pricing, including carbon taxes and cap-and-trade programs, the benefits and design of pricing policies, and applications around the globe. Resources for the Future. https://media.rff.org/documents/Carbon_Pricing_Explainer.pdf.
  • Hayrullahoğlu, B. (2012). Çevresel sorunlarla mücadelede karbon vergisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4(2),1–11.
  • Hotunluoğlu, H. (2007). Karbon vergisi teorisi ve uygulaması (Doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi.
  • ILO. (2022). Social and employment impacts of climate change and green economy policies in Türkiye. ILO.https://www.ilo.org/sites/default/files/wcmsp5/groups/public/@europe/@ro-geneva/@ilo-ankara/documents/publication/wcms_849761.pdf
  • Kaplanhan, F. (2025). Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde Vergilendirme Politikalarının Rolü. TYB Akademi Dil Edebiyat Ve Sosyal Bilimler Dergisi(43), 131-153.
  • Kesgin, B. (2013). Kamu sosyal politikalarında sosyal yardım. İstanbul: Açılım Kitap.
  • Kızıltoprak, Ö. (2024). Küresel ısınma ile mücadelede karbon vergisi. Bitlis Eren Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 126–140.
  • Kiraz, H., ve Olcay, F. M. (2024). Karbon vergisi: Teorisi, kapsamı ve Türkiye’de uygulanması halinde vergi yükü telafisi uygulama örneği. Vergi Raporu, Mart, 294,59–82.
  • Lariau, A., ve Shi, M. Y. (2023). Labor market implications for green investments and carbon pricing in Spain. IMF.
  • Leibfried, S. (1993). Towards a European welfare state?. In New perspectives on the welfare state in Europe(ed. Catherine Jones). New York: Routledge.
  • Lourenço, N., Hasna, Z., ve Santos, C. (2022). On the aggregate and distributional effects of carbon taxation in Portugal. Economic Bulletin and Financial Stability Report Articles and Banco de Portugal Economic Studies.
  • Metcalf, G. E., ve Weisbach, D. (2009). The design of a carbon tax. Harvard Environmental Law Review, 33,499.
  • Metin, B. ve Özaydın, M. M. (2016). Çalışma ve refah (2. Baskı). Gazi Kitabevi.
  • Marron, D. B. ve Morris, A. C. (2016). How to Use Carbon Tax Revenues, Tax Policy Center.https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/07/howtousecarbontaxrevenuemarronmorris-1.pdf.
  • Muller, F., ve Hoerner, J. A. (1994). Greening state energy taxes: Carbon taxes for revenue and the environment. Pace Environmental Law Review, 12(1),5–38.
  • Müezzinoğlu, A. (1992). Çevre zirvesi – Rio de Janeiro 1992. Çevre ve Mühendis, (Özel Sayı, Haziran).
  • OECD (2024). Supplement to Pricing Greenhouse Gas Emissions 2024: Gearing Up to Bring Emissions Down. OECD Series on Carbon Pricing and Energy Taxation, OECD, Paris, https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/topics/policy-sub-issues/carbon-pricing-andenergy-taxes/carbon-pricing-background-notes.pdf.
  • OECD. (2019). The use of revenues from carbon pricing. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/3cb265e4-en
  • OECD. (2016). Effective carbon rates: Pricing CO₂ through taxes and emissions trading systems. OECD Publishing.
  • OECD ve World Bank Group. (2015). The FASTER principles for successful carbon pricing: An approach based on initial experience.https://documents1.worldbank.org/curated/en/901041467995665361/pdf/99570-WP-PUBLIC-DISCLOSE-SUNDAY-SEPT-20-4PM-CarbonPricingPrinciples-1518724-Web.pdf.
  • Orkunoğlu, İ. F., ve Bilgin, S. (2010). Fiskal ve ekstrafiskal amaçlar bağlamında 1970’lerden günümüze çevre vergileri. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1),77–108.
  • Özdemir, H., ve Köse, M. (2024). Karbon vergisi, emisyon ticaret sistemi ve sınırda karbon düzenlemesi: Türkiye açısından değerlendirmeler. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(3),518–541.
  • Özgül, B. Ç. (2020). Güney Avrupa refah rejimi ve sosyal koruma: Kamu sosyal harcamaları açısından karşılaştırmalı bir analiz. Journal of Management and Economics Research, 18(1), 59-75.
  • Özmen, Z. (2017). Refah modelleri açısından Avrupa’da ve Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminin finansmanı. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1),88-117.
  • Öztürk, N. (2012). Maliye politikası (5. baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım. Pallemaerts, M. (1997). Stockholm’den Rio’ya uluslararası çevre hukuku: Geleceğe doğru geri adım mı? Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 52(1),613–632.
  • Parry, I. W. H., Black, S., ve Zhunussova, K. (2022). Carbon taxes or emissions trading systems?:Instrument choice and design (IMF Staff Climate Note No. 2022/006). IMF. https://www.imf.org/en/Publications/staff-climate-notes/Issues/2022/07/14/Carbon-Taxes-or-Emissions-Trading-Systems-Instrument-Choice-and-Design-519101
  • Parry, I. W., Heine, M. D., Lis, E., ve Li, S. (2014). Getting energy prices right: From principle to practice.IMF.
  • Pezzey, J. C., ve Jotzo, F. (2013). Carbon tax needs thresholds to reach its full potential. Nature Climate Change, 3(12), 1008–1011. https://doi.org/10.1038/nclimate2039.
  • PMR. (2019). Using carbon revenues (Technical Note No. 16).https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/32247/UsingCarbonRevenues.pdf?sequence=7ve isAllowed=y.
  • Pomerleau, K., ve Asen, E. (2019). Carbon tax revenue recycling: Revenue, economic, and distributional implications (Fiscal Fact No. 674). Tax Foundation.
  • Portuguese Ministry of Environment. (2014). Reforma da fiscalida de verde: Green tax reform. https://www.crescimentoverde.gov.pt/wp-content/uploads/2014/10/ReformaFiscalidadeVerde_GreenTaxReform_emagazine.pdf
  • Ranis, G., Stewart, F., ve Ramirez, A. (2000). Economic growth and human development. World Development, 28(2), 197–219.
  • Reddy, A. K. N., Annecke, W., Blok, K., Bloom, D., Boardman, B., Eberhard, A., Ramakrishna, J., Wodon, Q., ve Zaidi, A. K. M. (2000). Energy and social issues. World Energy Assessment, 39–60.
  • Rocamora, A. R. (2017). The rise of carbon taxation in France: From environmental protection to low-carbon transition. Institute for Global Environmental Strategies. https://www.iges.or.jp/en/publication_documents/pub/workingpaper/en/5983/The_Rise_of_Carbon_Taxation_in_France_Rocamora_May_2017.pdf
  • Sachs, J. D., ve Warner, A. M. (2001). The curse of natural resources. European Economic Review, 45(4–6), 827–838.
  • Sánchez-Serrano, M., Zafrilla, J., Ortiz, M., ve Arce, G. (2024). Carbon taxation and related vulnerability of Spanish urban and rural households at a regional level. Regional Science Policy & Practice, 16(10).
  • Sandalcı, İ., İzgi Şahpaz, K., ve Saruç, N. T. (2015). Çevre sorunları ile mücadelede Türkiye’de uygulanan çevre vergilerinin etkinliği: Alan çalışması. 30. Ulusal Maliye Sempozyumu Bildirisi.
  • Sapmaz, H. (2023). Karbon vergisinin Türkiye'de uygulanabilirliği. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(3),1–10.
  • Schubert, K. (2019). Carbon taxation: The French experience, 2014–2019. https://www.financeministersforclimate.org/sites/cape/files/inline-files/Carbon%20Taxation%20in%20France.pdf
  • Şahin, Ü. (2017). Yeşil ekonomi. In A. A. Aşıcı ve Ü. Şahin (Ed.), Yeşil düşünceden yeşil ekonomiye. İstanbul: Sonçağ Yayıncılık.
  • Tatlıyer, M., ve Gümüş, İ. (2013). Güney Avrupa refah rejimi’nin borç krizi. İş Ahlakı Dergisi, 6(1), 1-37.
  • T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2013). Gönüllü karbon piyasası proje kayıt tebliği. Resmî Gazete (28790). https://cygm.csb.gov.tr/gonullu-karbon-piyasasi-proje-kayit-tebligi-yayimlandi-duyuru-4318
  • Tianbao, Q. (2012). Climate change and emission trading systems (ETS): China's perspective and international experiences. KAS.
  • Tokatlıoğlu, M., ve Selen, U. (2021). Maliye politikası (3. baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Tunca, E., Kesbiç, K., ve Gencer, E. G. (2021). Eğitim izleme raporu 2021: Öğrenciler ve eğitime erişim. Eğitim Reformu Girişimi. https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2021-ogrenciler-ve-egitime-erisim/.
  • TÜİK. (2024). Sera gazı emisyonu istatistikleri, 1990-2022 (Sayı: 53701). Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2022-53701.
  • UN. (2015). Paris Agreement. United Nations Framework Convention on Climate Change. https://unfccc.int/sites/default/files/english_paris_agreement.pdf.
  • UN. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Note by the Secretary-General. file:///C:/Users/emre_/Downloads/A_42_427-EN.pdf.
  • UN. (1972). Report of the United Nations Conference on the Human Environment, Stockholm, 5–16 June 1972. UN. https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/KnowledgeCentre/ConferencesMeetings/Documents/A%20CONF.48%2014%20Rev.1.pdf.
  • UNDP. (2023). Forests, energy, and livelihoods. https://www.undp.org/publications/forests-energy-and-livelihoods.
  • Vezirgiannidou, S. E. (2013) “Climate and energy policy in the United States: the battle of ideas”, Environmental Politics, Vol. 22, No. 4, 593–609.
  • Wang, R., Moreno-Cruz, J., ve Caldeira, K. (2017). Will the use of a carbon tax for revenue generation produce an incentive to continue carbon emissions? Environmental Research Letters, 12(6), 064001. https://doi.org/10.1088/1748-9326/aa6e8a.
  • Williams III, R. C. (2016). Environmental taxation (Resources for the Future Discussion Paper No. 16-24).
  • World Bank. (2019). State and trends of carbon pricing 2019. http://documents.worldbank.org/curated/en/191801559846379845/pdf/State-and-Trends-of-Carbon-Pricing-2019.pdf.
  • Yıldırım, B., ve Şahin, F. (2019). Esping-Andersen’in refah devleti sınıflandırması ve makro sosyal hizmet uygulamaları temelinde Türkiye’nin konumu. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18),2525-2554.
  • İnternet Kaynağı
  • Devulder, A., ve Lisack, N. (2021). Carbon tax: A comparison of the impact in France and the rest of Europe. Banque de France. https://www.banque-france.fr/en/publications-and-statistics/publications/carbon-tax-comparison-impact-france-and-rest-europe
  • FPC (Forest Protection Council). Ormansızlaşmanın başlıca nedenleri.https://www.forestprotection.com/bilgiler/ormansizlasmanin-baslica-nedenleri/.
  • Funke, F., ve Mattauch, L. (2018). Why is carbon pricing in some countries more successful than in others?https://ourworldindata.org/carbon-pricing-popular.
  • Galan, S. (2024). Extra carbon tax cost per household as a share of income in France 2020, by decile. Statista. https://www.statista.com/statistics/1378823/impact-carbon-tax-increase-household-disposable-income-france-deciles/
  • General Commission for Sustainable Development. (2023). Carbon pricing around the world. In Key figures on climate: France, Europe and worldwide (2023 ed.). https://www.statistiques.developpement-durable.gouv.fr/edition-numerique/chiffres-cles-du-climat-2023/en/17-carbon-pricing-around-the-world.
  • IEA. (2024). Law No. 82-D/2014-Green Tax Reform. IEA Policies Database.https://www.iea.org/policies/19292-law-no-82-d2014-green-tax-reform
  • Mengden, A. (2024). Carbon Taxes in Europe, 2024. Tax Foundation. https://taxfoundation.org/data/all/eu/carbon-taxes-europe-2024/.
  • WHO. (2024). Household air pollution.https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/household-air-pollution-and-health.
  • WHO. (2018). Air pollution and health.https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ambient-(outdoor)-air-quality-and-health.
  • Zhang, Z., ve Baranzini, A. (2003). What do we know about carbon taxes? An inquiry into their impacts on competitiveness and distribution of income. SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.406560

İklim Değişikliğinden Sosyal Eşit(siz)liklere: Yoksullukla Mücadelede Karbon Vergisinin Rolü

Year 2025, Volume: 27 Issue: 1, 345 - 378, 18.04.2025

Tuba Tümtürk , Banu Metin

https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1626184

Abstract

Karbon fiyatlandırması, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede etkin bir politika aracı olarak kabul edilmektedir. Bu mekanizma, karbon vergisi ve emisyon ticaret sistemleri gibi yöntemlerle sera gazı emisyonlarını azaltmayı hedeflemektedir. Karbon vergisi, fosil yakıtların maliyetini artırarak üretici ve tüketicileri daha çevre dostu tercihlere yönlendirmeyi amaçlamaktadır. Ancak, bu vergi düşük gelirli haneler üzerinde orantısız bir yük yaratma potansiyeline sahiptir. Bu çalışmada, literatür taraması yöntemiyle karbon vergisi uygulamasının sosyal adalet/adaletsizlik üzerindeki etkileri incelenmekte; bu kapsamda, uygulamanın çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal adalet hedefleriyle uyumlu hale getirilebilmesi için gerekli koşullar değerlendirilmektedir. Aynı zamanda karbon vergisinin yoksulluk üzerindeki olası olumsuz etkileri ve bu etkilerin sosyal politikalar aracılığıyla nasıl hafifletilebileceği incelenmektedir. 1993 yılında Stephen Leibfried tarafından Esping-Andersen’in üçlü refah modeli üzerine bir eleştiri olarak geliştirilen, “Latin Kuşağı Ülkeleri” olarak adlandırılan ve Güney Avrupa refah rejimi kapsamında değerlendirilen Portekiz, İspanya ve Fransa gibi ülkelerden örnekler incelenerek, karbon vergisinin sosyal adalet hedefleriyle uyumlu bir şekilde tasarlanmasının önemi vurgulanmaktadır. Ayrıca, Türkiye için karbon vergisinin uygulanabilirliği ve yoksulluğu azaltmadaki potansiyel etkileri ele alınmaktadır. Bu çalışmada, incelenen ülkelerle ilgili veri eksikliği karşılaştırmalı analizlerin kapsamının sınırlı düzeyde kalmasına neden olmakta ve politika önerilerinin detaylandırılmasını kısmen güçleştirmektedir. Bununla birlikte, yapılan inceleme kapsamında, karbon vergisinin çevresel hedeflere ulaşmanın yanı sıra sosyal adaleti güçlendirme potansiyeli taşıdığı, ancak bu potansiyelin etkili gelir dağıtım mekanizmalarıyla desteklenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Karbon Fiyatlandırması Karbon Vergisi Yoksulluk Sosyal Politikalar

References

  • Alesina, A., ve Perotti, R. (1996). Income distribution, political instability, and investment. European Economic Review, 40, 1203–1228.
  • Beiser-McGrath, L. F., ve Bernauer, T. (2019). Could revenue recycling make effective carbon taxation politically feasible? Science Advances, 5(9).
  • Benhabib, J., ve Rustichini, A. (1996). Social conflict and growth. Journal of Economic Growth, 1(1),125–142.
  • Birinci, N. (2020). Karbon fiyatlandırmasından elde edilen gelirlerin kullanımı ve etkinliği. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 155–179.
  • Coalition for Carbon Pricing Leadership. (2016). What are the options for using carbon pricing revenues?WB.
  • Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2023). On İkinci Kalkınma Planı (2024-2028), https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf.
  • Çelikkaya, A. (2024). Türkiye’nin Karbon Fiyatlandırma Politikasının Yeniden Gözden Geçirilmesi. Maliye Çalışmaları Dergisi, (71),15-27.
  • Dinan, T. (2012). Offsetting a carbon tax’s costs on low-income households (Working Paper No. 16). Congressional Budget Office.
  • Edenhofer, O., Jakob, M., Creutzig, F., Flachsland, C., Fuss, S., Kowarsch, M., ... ve Steckel, J. C. (2015). Closing the emission price gap. Global Environmental Change, 31, 132–143.
  • Ejder, H. L., ve Çaşkurlu, E. (2022). Vergilemede Fonksiyon (Amaç) Analizi: Türkiye için 1975–2017 Dönem Değerlendirmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 123-140.
  • Ferrera, M. (1996). The southern model of welfare in social Europe. Journal of European Social Policy, 6(1),17-37.
  • Fleurence, L., Fetet, M., ve Postic, S. (2023). Global carbon accounts in 2023. I4CE – Institute for Climate Economics. https://www.i4ce.org/en/publication/global-carbon-accounts-2023-climate/
  • Güler, M. A. (2015). Güney Avrupa refah rejiminde sosyal dışlanma. İş ve Hayat Dergisi: Ekonomi, Hukuk ve Sosyal Politika, 1(1), 57-96.
  • Hafstead, M. (2019). Carbon pricing 101: An introduction to carbon pricing, including carbon taxes and cap-and-trade programs, the benefits and design of pricing policies, and applications around the globe. Resources for the Future. https://media.rff.org/documents/Carbon_Pricing_Explainer.pdf.
  • Hayrullahoğlu, B. (2012). Çevresel sorunlarla mücadelede karbon vergisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4(2),1–11.
  • Hotunluoğlu, H. (2007). Karbon vergisi teorisi ve uygulaması (Doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi.
  • ILO. (2022). Social and employment impacts of climate change and green economy policies in Türkiye. ILO.https://www.ilo.org/sites/default/files/wcmsp5/groups/public/@europe/@ro-geneva/@ilo-ankara/documents/publication/wcms_849761.pdf
  • Kaplanhan, F. (2025). Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde Vergilendirme Politikalarının Rolü. TYB Akademi Dil Edebiyat Ve Sosyal Bilimler Dergisi(43), 131-153.
  • Kesgin, B. (2013). Kamu sosyal politikalarında sosyal yardım. İstanbul: Açılım Kitap.
  • Kızıltoprak, Ö. (2024). Küresel ısınma ile mücadelede karbon vergisi. Bitlis Eren Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 126–140.
  • Kiraz, H., ve Olcay, F. M. (2024). Karbon vergisi: Teorisi, kapsamı ve Türkiye’de uygulanması halinde vergi yükü telafisi uygulama örneği. Vergi Raporu, Mart, 294,59–82.
  • Lariau, A., ve Shi, M. Y. (2023). Labor market implications for green investments and carbon pricing in Spain. IMF.
  • Leibfried, S. (1993). Towards a European welfare state?. In New perspectives on the welfare state in Europe(ed. Catherine Jones). New York: Routledge.
  • Lourenço, N., Hasna, Z., ve Santos, C. (2022). On the aggregate and distributional effects of carbon taxation in Portugal. Economic Bulletin and Financial Stability Report Articles and Banco de Portugal Economic Studies.
  • Metcalf, G. E., ve Weisbach, D. (2009). The design of a carbon tax. Harvard Environmental Law Review, 33,499.
  • Metin, B. ve Özaydın, M. M. (2016). Çalışma ve refah (2. Baskı). Gazi Kitabevi.
  • Marron, D. B. ve Morris, A. C. (2016). How to Use Carbon Tax Revenues, Tax Policy Center.https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/07/howtousecarbontaxrevenuemarronmorris-1.pdf.
  • Muller, F., ve Hoerner, J. A. (1994). Greening state energy taxes: Carbon taxes for revenue and the environment. Pace Environmental Law Review, 12(1),5–38.
  • Müezzinoğlu, A. (1992). Çevre zirvesi – Rio de Janeiro 1992. Çevre ve Mühendis, (Özel Sayı, Haziran).
  • OECD (2024). Supplement to Pricing Greenhouse Gas Emissions 2024: Gearing Up to Bring Emissions Down. OECD Series on Carbon Pricing and Energy Taxation, OECD, Paris, https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/topics/policy-sub-issues/carbon-pricing-andenergy-taxes/carbon-pricing-background-notes.pdf.
  • OECD. (2019). The use of revenues from carbon pricing. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/3cb265e4-en
  • OECD. (2016). Effective carbon rates: Pricing CO₂ through taxes and emissions trading systems. OECD Publishing.
  • OECD ve World Bank Group. (2015). The FASTER principles for successful carbon pricing: An approach based on initial experience.https://documents1.worldbank.org/curated/en/901041467995665361/pdf/99570-WP-PUBLIC-DISCLOSE-SUNDAY-SEPT-20-4PM-CarbonPricingPrinciples-1518724-Web.pdf.
  • Orkunoğlu, İ. F., ve Bilgin, S. (2010). Fiskal ve ekstrafiskal amaçlar bağlamında 1970’lerden günümüze çevre vergileri. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1),77–108.
  • Özdemir, H., ve Köse, M. (2024). Karbon vergisi, emisyon ticaret sistemi ve sınırda karbon düzenlemesi: Türkiye açısından değerlendirmeler. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(3),518–541.
  • Özgül, B. Ç. (2020). Güney Avrupa refah rejimi ve sosyal koruma: Kamu sosyal harcamaları açısından karşılaştırmalı bir analiz. Journal of Management and Economics Research, 18(1), 59-75.
  • Özmen, Z. (2017). Refah modelleri açısından Avrupa’da ve Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminin finansmanı. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1),88-117.
  • Öztürk, N. (2012). Maliye politikası (5. baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım. Pallemaerts, M. (1997). Stockholm’den Rio’ya uluslararası çevre hukuku: Geleceğe doğru geri adım mı? Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 52(1),613–632.
  • Parry, I. W. H., Black, S., ve Zhunussova, K. (2022). Carbon taxes or emissions trading systems?:Instrument choice and design (IMF Staff Climate Note No. 2022/006). IMF. https://www.imf.org/en/Publications/staff-climate-notes/Issues/2022/07/14/Carbon-Taxes-or-Emissions-Trading-Systems-Instrument-Choice-and-Design-519101
  • Parry, I. W., Heine, M. D., Lis, E., ve Li, S. (2014). Getting energy prices right: From principle to practice.IMF.
  • Pezzey, J. C., ve Jotzo, F. (2013). Carbon tax needs thresholds to reach its full potential. Nature Climate Change, 3(12), 1008–1011. https://doi.org/10.1038/nclimate2039.
  • PMR. (2019). Using carbon revenues (Technical Note No. 16).https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/32247/UsingCarbonRevenues.pdf?sequence=7ve isAllowed=y.
  • Pomerleau, K., ve Asen, E. (2019). Carbon tax revenue recycling: Revenue, economic, and distributional implications (Fiscal Fact No. 674). Tax Foundation.
  • Portuguese Ministry of Environment. (2014). Reforma da fiscalida de verde: Green tax reform. https://www.crescimentoverde.gov.pt/wp-content/uploads/2014/10/ReformaFiscalidadeVerde_GreenTaxReform_emagazine.pdf
  • Ranis, G., Stewart, F., ve Ramirez, A. (2000). Economic growth and human development. World Development, 28(2), 197–219.
  • Reddy, A. K. N., Annecke, W., Blok, K., Bloom, D., Boardman, B., Eberhard, A., Ramakrishna, J., Wodon, Q., ve Zaidi, A. K. M. (2000). Energy and social issues. World Energy Assessment, 39–60.
  • Rocamora, A. R. (2017). The rise of carbon taxation in France: From environmental protection to low-carbon transition. Institute for Global Environmental Strategies. https://www.iges.or.jp/en/publication_documents/pub/workingpaper/en/5983/The_Rise_of_Carbon_Taxation_in_France_Rocamora_May_2017.pdf
  • Sachs, J. D., ve Warner, A. M. (2001). The curse of natural resources. European Economic Review, 45(4–6), 827–838.
  • Sánchez-Serrano, M., Zafrilla, J., Ortiz, M., ve Arce, G. (2024). Carbon taxation and related vulnerability of Spanish urban and rural households at a regional level. Regional Science Policy & Practice, 16(10).
  • Sandalcı, İ., İzgi Şahpaz, K., ve Saruç, N. T. (2015). Çevre sorunları ile mücadelede Türkiye’de uygulanan çevre vergilerinin etkinliği: Alan çalışması. 30. Ulusal Maliye Sempozyumu Bildirisi.
  • Sapmaz, H. (2023). Karbon vergisinin Türkiye'de uygulanabilirliği. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(3),1–10.
  • Schubert, K. (2019). Carbon taxation: The French experience, 2014–2019. https://www.financeministersforclimate.org/sites/cape/files/inline-files/Carbon%20Taxation%20in%20France.pdf
  • Şahin, Ü. (2017). Yeşil ekonomi. In A. A. Aşıcı ve Ü. Şahin (Ed.), Yeşil düşünceden yeşil ekonomiye. İstanbul: Sonçağ Yayıncılık.
  • Tatlıyer, M., ve Gümüş, İ. (2013). Güney Avrupa refah rejimi’nin borç krizi. İş Ahlakı Dergisi, 6(1), 1-37.
  • T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2013). Gönüllü karbon piyasası proje kayıt tebliği. Resmî Gazete (28790). https://cygm.csb.gov.tr/gonullu-karbon-piyasasi-proje-kayit-tebligi-yayimlandi-duyuru-4318
  • Tianbao, Q. (2012). Climate change and emission trading systems (ETS): China's perspective and international experiences. KAS.
  • Tokatlıoğlu, M., ve Selen, U. (2021). Maliye politikası (3. baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Tunca, E., Kesbiç, K., ve Gencer, E. G. (2021). Eğitim izleme raporu 2021: Öğrenciler ve eğitime erişim. Eğitim Reformu Girişimi. https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2021-ogrenciler-ve-egitime-erisim/.
  • TÜİK. (2024). Sera gazı emisyonu istatistikleri, 1990-2022 (Sayı: 53701). Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2022-53701.
  • UN. (2015). Paris Agreement. United Nations Framework Convention on Climate Change. https://unfccc.int/sites/default/files/english_paris_agreement.pdf.
  • UN. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Note by the Secretary-General. file:///C:/Users/emre_/Downloads/A_42_427-EN.pdf.
  • UN. (1972). Report of the United Nations Conference on the Human Environment, Stockholm, 5–16 June 1972. UN. https://wwwcdn.imo.org/localresources/en/KnowledgeCentre/ConferencesMeetings/Documents/A%20CONF.48%2014%20Rev.1.pdf.
  • UNDP. (2023). Forests, energy, and livelihoods. https://www.undp.org/publications/forests-energy-and-livelihoods.
  • Vezirgiannidou, S. E. (2013) “Climate and energy policy in the United States: the battle of ideas”, Environmental Politics, Vol. 22, No. 4, 593–609.
  • Wang, R., Moreno-Cruz, J., ve Caldeira, K. (2017). Will the use of a carbon tax for revenue generation produce an incentive to continue carbon emissions? Environmental Research Letters, 12(6), 064001. https://doi.org/10.1088/1748-9326/aa6e8a.
  • Williams III, R. C. (2016). Environmental taxation (Resources for the Future Discussion Paper No. 16-24).
  • World Bank. (2019). State and trends of carbon pricing 2019. http://documents.worldbank.org/curated/en/191801559846379845/pdf/State-and-Trends-of-Carbon-Pricing-2019.pdf.
  • Yıldırım, B., ve Şahin, F. (2019). Esping-Andersen’in refah devleti sınıflandırması ve makro sosyal hizmet uygulamaları temelinde Türkiye’nin konumu. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18),2525-2554.
  • İnternet Kaynağı
  • Devulder, A., ve Lisack, N. (2021). Carbon tax: A comparison of the impact in France and the rest of Europe. Banque de France. https://www.banque-france.fr/en/publications-and-statistics/publications/carbon-tax-comparison-impact-france-and-rest-europe
  • FPC (Forest Protection Council). Ormansızlaşmanın başlıca nedenleri.https://www.forestprotection.com/bilgiler/ormansizlasmanin-baslica-nedenleri/.
  • Funke, F., ve Mattauch, L. (2018). Why is carbon pricing in some countries more successful than in others?https://ourworldindata.org/carbon-pricing-popular.
  • Galan, S. (2024). Extra carbon tax cost per household as a share of income in France 2020, by decile. Statista. https://www.statista.com/statistics/1378823/impact-carbon-tax-increase-household-disposable-income-france-deciles/
  • General Commission for Sustainable Development. (2023). Carbon pricing around the world. In Key figures on climate: France, Europe and worldwide (2023 ed.). https://www.statistiques.developpement-durable.gouv.fr/edition-numerique/chiffres-cles-du-climat-2023/en/17-carbon-pricing-around-the-world.
  • IEA. (2024). Law No. 82-D/2014-Green Tax Reform. IEA Policies Database.https://www.iea.org/policies/19292-law-no-82-d2014-green-tax-reform
  • Mengden, A. (2024). Carbon Taxes in Europe, 2024. Tax Foundation. https://taxfoundation.org/data/all/eu/carbon-taxes-europe-2024/.
  • WHO. (2024). Household air pollution.https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/household-air-pollution-and-health.
  • WHO. (2018). Air pollution and health.https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ambient-(outdoor)-air-quality-and-health.
  • Zhang, Z., ve Baranzini, A. (2003). What do we know about carbon taxes? An inquiry into their impacts on competitiveness and distribution of income. SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.406560
There are 79 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Labor Economics, Policy and Administration (Other)
Journal Section Main Section
Authors

Tuba Tümtürk 0009-0002-1263-2067

Banu Metin 0000-0002-4022-6544

Early Pub Date April 6, 2025
Publication Date April 18, 2025
Submission Date January 24, 2025
Acceptance Date March 24, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 27 Issue: 1

Cite

APA Tümtürk, T., & Metin, B. (2025). İklim Değişikliğinden Sosyal Eşit(siz)liklere: Yoksullukla Mücadelede Karbon Vergisinin Rolü. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 345-378. https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1626184
 Download Cover Image