Research Article
Year 2025,
Volume: 27 Issue: 2, 599 - 609, 18.06.2025
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı, piyasa hacmi en yüksek kripto para birimi olan Bitcoin ile Türkiye borsasını temsil eden BIST100 arasındaki nedensellik ilişkisini belirlemektir. Tüm piyasaları etkileyen ve performanslarında önemli değişikliklere neden olan COVID-19 salgını dikkate alınarak çalışma dönemi iki zamansal döneme ayrılmıştır. Zaman aralıkları pandemi öncesi (18/01/2017 - 9/03/2020) ve pandemi dönemi (10/03/2020 -05/05/2023) olarak tanımlanmıştır. Analiz için günlük veriler kullanılmış ve borsa sadece hafta içi çalıştığı için hafta sonu fiyatları analiz dışında tutulmuştur. Verilerin incelenmesinde Vektör Otoregresif (VAR) model tabanlı Granger Nedensellik Testi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, hem pandemi öncesi hem de pandemi dönemlerinde Bitcoin ile BIST100 ve tersi arasında herhangi bir nedensellik ilişkisi tespit edilememiştir.
References
- Buğan, M. F. (2019). Teorik ve Ampirik Perspektifte Seçilmiş Finans Konuları. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
- Ciaian, P., Rajcaniova, M., & Kancs, A. (2018). Virtual Relationships: Short- and Long-Run Evidence From Bitcoin and Altcoin Markets. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 173-195.
- Dibrova, A. (2016). Virtual currency: new step in monetary development . 5th International Conference On Leadership, Technology, Innovation And Business Management- Published by Elsevier Ltd., 42-49.
- Eken, M. H., & Kale, S. (2018). Finans Teorisi Kapsamında Para Arzı Bileşenleri Üzerine Bir İnceleme: TCMB Örneği. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 176-189.
- Elmas, B., & Aydın, S. (2021). Geçmişten Günümüze Parnın Tarihi: Fiziki Paradan Kripto Paraya. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 253-264.
- Eren, B. S., Erek, M., & Akbaba, A. N. (2020). Kripto Para Kavramı ve Muhasebeleştirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1340-1367.
- Gökalp, B. T. (2022). Kripto Para Piyasasının Borsa İstanbul Endeksleri Üzerindeki Etkileri . Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 481-499.
- Granger, C. W. (1069). Investigating Causal Relations By Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica, 424-438.
- Gujarati, D. N. (2003). Basic Econometrics. New York: The McGraw-Hilı Companies.
- https://tr.investing.com/. (2023). https://tr.investing.com/. Von https://tr.investing.com/: https://tr.investing.com/ abgerufen
- Janson, N., & Karoubi, B. (2021). The Bitcoin: to be or not to be a Real Currency? The Quarterly Review of Economics and Finance, Elsevier, 312-319.
- Kaya, M. (2021). Seçili Kripto Para Birimleri Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkisinin Analizi . Ekonomi Bilimleri Dergisi, 138-160.
- Kaymak, O., & Koç, S. (2022). Borsa İstanbul işlem hacimleri ile Bitcoin işlem hacimleri arasındaki ilişkinin Toda Yamamoto yaklaşımı ile incelenmesi 2017:01 – 2021:12. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 488-500.
- Klein, T., Thu, H. P., & Walther, T. (2018). Bitcoin is not the New Gold – A comparison of volatility, correlation, and portfolio performance. International Review of Financial Analysis, 105-116.
- Kubar, Y., & Toprak, Y. (2021). Bitcoin ve Altcoin’ler Arasındaki İlişkinin Granger Nedensellik Testi ile Analizi. Journal of Emerging Economies and Policy, 233-247.
- Liang, J., Li, L., Chen, W., & Zeng, D. (2019). Towards an Understanding of Cryptocurrency: A Comparative Analysis of Cryptocurrency, Foreign Exchange, and Stock. 2019 IEEE International Conference on Intelligence and Security Informatics (ISI), 1-3.
- Mukhopadhyay, U., Skjellum, A., Hambolu, O., Oakley, J., Yu, L., & Brooks, R. (2016). A brief survey of Cryptocurrency systems. 2016 14th Annual Conference on Privacy, Security and Trust (PST), 12-14.
- Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System. https://bitcoin.org/bitcoin.pdf (Date: 02.01.2023), 1-9.
- Özdemir, D., & Çoşkun, K. F. (2023). BIST100 ve Bitcoin İşlem Hacmi Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkis. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 901-916.
- Öztürk, N., & Koç, A. (2006). Elektronik Para, Diğer Para Türleriyle Karşılaştırması ve Olası Etkileri. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 207-243.
- Pilatin, A. (2022). Bireylerin Sosyo-Ekonomik Özellikleri Kripto Varlık Satın Almalarını Etkiler Mi? Türkiye’den Kanıtlar. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 665-678.
- Pirinççi, A. E. (2018). Yeni Dünya Düzeninde Sanal Para Bitcoin'in Değerlendirilmesi. International Journal of Economics Politics Humanities and Social Sciences, 45-52.
- Sami, M., & Abdallah, W. (2020). Cryptocurrency and Stock Market: Complements or Substitutes? Evidence From Gulf Countries. Applied Finance Letters, 25-35.
- TCMB. (03. 04 2023). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Von Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: http://www.tcmb.gov.tr abgerufen
- Tunçel, M. B., Alptürk, Y., & Altunay, M. A. (2022). Kripto Paralar ile BIST100 Endeksi Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Bitcoin Örneği. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 367-374.
- Yıldırım, M. (2019). Blok Zincir Teknolojisi, Kripto Paralar ve Ülkelerin Kripto Paralara Yaklaşımları. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 265-277.
- Yıldız, M., & Mülayim, A. (2022). Kripto Paralar ile BIST 100 Arasında Eşbütünleşme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 392-415.
- Yumuşaker, M. C. (2019). Kripto Para ve Tipleri, Bitcoin Olgusu ve Muhasebesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 1007-1029.
Year 2025,
Volume: 27 Issue: 2, 599 - 609, 18.06.2025
Abstract
The main aim of this study is to determine the causal relationship between Bitcoin, the cryptocurrency with the highest market volume, and the BIST100, which represents the Turkish stock market. The study period is divided into two temporal periods considering the COVID-19 pandemic, which affected all markets and caused significant changes in their performance. The time intervals are defined as pre-pandemic (18/01/2017 - 9/03/2020) and pandemic period (10/03/2020 -05/05/2023). Daily data was used for analysis, and weekend prices were excluded from the analysis as the stock market operates only on weekdays. The Vector Autoregressive (VAR) model-based Granger Causality Test was used to examine the data. The results of the analysis indicated that no causality could be detected between Bitcoin and BIST100, and vice versa, during both the pre-pandemic and pandemic periods.
References
- Buğan, M. F. (2019). Teorik ve Ampirik Perspektifte Seçilmiş Finans Konuları. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
- Ciaian, P., Rajcaniova, M., & Kancs, A. (2018). Virtual Relationships: Short- and Long-Run Evidence From Bitcoin and Altcoin Markets. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 173-195.
- Dibrova, A. (2016). Virtual currency: new step in monetary development . 5th International Conference On Leadership, Technology, Innovation And Business Management- Published by Elsevier Ltd., 42-49.
- Eken, M. H., & Kale, S. (2018). Finans Teorisi Kapsamında Para Arzı Bileşenleri Üzerine Bir İnceleme: TCMB Örneği. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 176-189.
- Elmas, B., & Aydın, S. (2021). Geçmişten Günümüze Parnın Tarihi: Fiziki Paradan Kripto Paraya. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 253-264.
- Eren, B. S., Erek, M., & Akbaba, A. N. (2020). Kripto Para Kavramı ve Muhasebeleştirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1340-1367.
- Gökalp, B. T. (2022). Kripto Para Piyasasının Borsa İstanbul Endeksleri Üzerindeki Etkileri . Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 481-499.
- Granger, C. W. (1069). Investigating Causal Relations By Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica, 424-438.
- Gujarati, D. N. (2003). Basic Econometrics. New York: The McGraw-Hilı Companies.
- https://tr.investing.com/. (2023). https://tr.investing.com/. Von https://tr.investing.com/: https://tr.investing.com/ abgerufen
- Janson, N., & Karoubi, B. (2021). The Bitcoin: to be or not to be a Real Currency? The Quarterly Review of Economics and Finance, Elsevier, 312-319.
- Kaya, M. (2021). Seçili Kripto Para Birimleri Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkisinin Analizi . Ekonomi Bilimleri Dergisi, 138-160.
- Kaymak, O., & Koç, S. (2022). Borsa İstanbul işlem hacimleri ile Bitcoin işlem hacimleri arasındaki ilişkinin Toda Yamamoto yaklaşımı ile incelenmesi 2017:01 – 2021:12. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 488-500.
- Klein, T., Thu, H. P., & Walther, T. (2018). Bitcoin is not the New Gold – A comparison of volatility, correlation, and portfolio performance. International Review of Financial Analysis, 105-116.
- Kubar, Y., & Toprak, Y. (2021). Bitcoin ve Altcoin’ler Arasındaki İlişkinin Granger Nedensellik Testi ile Analizi. Journal of Emerging Economies and Policy, 233-247.
- Liang, J., Li, L., Chen, W., & Zeng, D. (2019). Towards an Understanding of Cryptocurrency: A Comparative Analysis of Cryptocurrency, Foreign Exchange, and Stock. 2019 IEEE International Conference on Intelligence and Security Informatics (ISI), 1-3.
- Mukhopadhyay, U., Skjellum, A., Hambolu, O., Oakley, J., Yu, L., & Brooks, R. (2016). A brief survey of Cryptocurrency systems. 2016 14th Annual Conference on Privacy, Security and Trust (PST), 12-14.
- Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System. https://bitcoin.org/bitcoin.pdf (Date: 02.01.2023), 1-9.
- Özdemir, D., & Çoşkun, K. F. (2023). BIST100 ve Bitcoin İşlem Hacmi Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkis. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 901-916.
- Öztürk, N., & Koç, A. (2006). Elektronik Para, Diğer Para Türleriyle Karşılaştırması ve Olası Etkileri. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 207-243.
- Pilatin, A. (2022). Bireylerin Sosyo-Ekonomik Özellikleri Kripto Varlık Satın Almalarını Etkiler Mi? Türkiye’den Kanıtlar. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 665-678.
- Pirinççi, A. E. (2018). Yeni Dünya Düzeninde Sanal Para Bitcoin'in Değerlendirilmesi. International Journal of Economics Politics Humanities and Social Sciences, 45-52.
- Sami, M., & Abdallah, W. (2020). Cryptocurrency and Stock Market: Complements or Substitutes? Evidence From Gulf Countries. Applied Finance Letters, 25-35.
- TCMB. (03. 04 2023). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Von Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: http://www.tcmb.gov.tr abgerufen
- Tunçel, M. B., Alptürk, Y., & Altunay, M. A. (2022). Kripto Paralar ile BIST100 Endeksi Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Bitcoin Örneği. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 367-374.
- Yıldırım, M. (2019). Blok Zincir Teknolojisi, Kripto Paralar ve Ülkelerin Kripto Paralara Yaklaşımları. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 265-277.
- Yıldız, M., & Mülayim, A. (2022). Kripto Paralar ile BIST 100 Arasında Eşbütünleşme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 392-415.
- Yumuşaker, M. C. (2019). Kripto Para ve Tipleri, Bitcoin Olgusu ve Muhasebesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 1007-1029.
There are 28 citations in total.
Details
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Financial Institutions, Financial Markets and Institutions |
| Journal Section | Economics and Administrative Sciences |
| Authors | |
| Publication Date | June 18, 2025 |
| Submission Date | June 12, 2023 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 27 Issue: 2 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.