Research Article
BibTex RIS Cite

Tasarruf Finansman Sözleşmesinde Şirket, Katılımcı ve Fon Arasındaki İlişkinin İslam Hukuku Açısından Tahlili

Year 2025, Issue: 25, 151 - 184, 30.06.2025
https://doi.org/10.18498/amailad.1633353

Abstract

Günümüzde geleneksel bankaların faiz gelirine dayalı finansman sağlama veya mevduat kabul ederek faiz ödemesi yapma uygulamaları, faizli işlemlere girmek istemeyen bireylerin faizsiz finansman taleplerinin artmasına yol açmış ve alternatif yöntemlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu yöntemlerden biri, "elbirliği" adı altında gelişen ve daha çok konut ile taşıt edinmek isteyenler tarafından tercih edilen tasarruf finansman sistemidir. Uzun zamandan beri ülkemizde de uygulanan bu sistem, katılımcıların belirli bir plan dâhilinde ortak tasarruf yaparak finansman ihtiyaçlarını karşılamalarını esas almaktadır. Tasarruf finansman sözleşmesinin konusu konut, işyeri veya taşıt edinimi ile sınırlı olup, bir tarafta tasarruf finansman şirketi, diğer tarafta ise bu varlıkları faizsiz bir şekilde edinmek isteyen müşteri yer almaktadır. Bu sistemi diğer finansman modellerinden ayıran temel özellik, finansman kullanımının belirli bir tasarruf sürecine tabi kılınmasıdır. Bu şart, sistemin devamlılığını sağlamakla birlikte tasarruf finansman sisteminin diğer finansman yöntemlerinden farklılığını da ortaya koymaktadır. Tasarruf finansman sözleşmesi çekilişli ve çekilişsiz olarak iki ayrı şekilde yapılabilmektedir. Çekilişli sistemde çekiliş grupları oluşturulmak suretiyle tasarruf finansman sözleşmeleri düzenlenmekte ve noter huzurunda çekiliş yapılmaktadır. Çekilişte hak kazanan müşterilere zamanı gelince tahsisat yapılmakta ve borç bitinceye kadar müşterilerden aylık taksitler tahsil edilmektedir. Bu sistemde zorunluluk olmamakla birlikte peşinat alınabilmektedir. Çekilişsiz sistemde ise tasarruf finansman sözleşmesinde tahsisat tarihi önceden belirlenmektedir. Diğer sistemde olduğu gibi peşinat ödeme zorunluluğu bulunmamakla birlikte yüksek peşinat ödeyenler daha erken tahsisata hak kazanabilmektedir. Mevzuatta ve sözleşmede belirlenen şartların gerçekleşmesinden sonra tasarruf finansman şirketleri müşterilere tahsisat yapmaktadır. Tasarruf finansman şirketi, konut, işyeri ve taşıt sahibi olmak isteyen kişileri faizsiz bir sistemle bir araya getirerek, onların tasarruf ve finansman dönemlerini organize etmekte ve ödemelerini takip etmektedir. Şirketin bu hizmetlerine karşılık katılımcıların da organizasyon ücreti ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu sözleşme gereğince şirket tarafından alınan organizasyon ücreti ve şirket ile katılımcı arasındaki ilişkilerin fıkhi hükümleri uzun zamandır İslam hukukçuları tarafından tartışılmaktadır. Bu konuda yapılmış bazı çalışmalarda taraflar arasındaki hukuki ilişki, ivazlı hibe, karz, şirketü’l-mütenâkısa, vekâlet ve kira gibi farklı şekillerde ifade edilmiştir. Ancak sözleşmenin yapısı hakkındaki hukuki düzenleme öncesindeki belirsizlik, sözleşmenin fıkhi açıdan tam olarak değerlendirilmesini engellemiştir. Yakın zamanda gerçekleştirilen kanuni düzenleme ve yönetmeliklerle sektördeki şirketlere yönelik bazı yaptırımlar ve yükümlülükler getirilmiş, sisteme girmeyi amaçlayan vatandaşların sahip olduğu hakların korunması ve sektörün daha güvenli bir şekilde büyümesi hedeflenmiştir. Bu düzenlemelerle sistem hakkındaki bazı belirsizlikler ortadan kaldırılmış, sistemin faizsiz bir finansman yöntemi olduğu özellikle vurgulanmıştır. Yapılan bu hukuki düzenlemeler ile belirsizliklerin ortadan kaldırılması, sözleşmenin İslam hukuku açısından yeniden analiz edilmesini zorunlu kılmıştır. Bu saikle çalışmamızda tasarruf finansman sistemi, bireylerin konut, işyeri veya taşıt ihtiyaçlarını karşılamak için biriktirecekleri tasarrufları faizsiz organize bir yapıda değerlendirmeye çalışan modern alternatif bir kurum olarak incelenmiş, hukuki düzenlemelere göre tasarruf finansman sözleşmenin yapısı ortaya konulmuş ve İslam hukuku açısından hangi sözleşme veya sözleşmelere dayanabileceği tespit edilmeye çalışılmıştır. Konu çalışmamızda iki ana başlık altında ele alınmıştır. Birinci başlıkta tasarruf finansman sistemi tanıtılmış ve bu sistemin çekilişli ve çekilişsiz yöntemleri anlatılmıştır. İkinci ana başlıkta ise öncelikle günümüzde tasarruf finansman sistemi hakkında İslam hukuku açısından yapılan değerlendirme ve tespitler özetlenmiş, ardından İslam hukuku açısından bu sözleşmedeki şirket, katılımcılar ve fon arasındaki ilişkinin niteliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak katılımcı, şirket ve fonun yükümlülük ve sınırları çerçevesinde birçok akdin (karma akit) özelliğini taşıdığı görülen tasarruf finansman sözleşmesinin hizmet, vekâlet, karz ve emanet akitleri üzerine temellendirilebileceği kanaatine varılmıştır.

References

  • AAOIFI Faizsiz Finans Standartları. çev. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi. İstanbul: TKBB Yayınları, 2024.
  • Aktan, Hamza. “İstisna”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 23/393-396. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
  • https://islamansiklopedisi.org.tr/istisna--akit.
  • Aktepe, İsak Emin. Katılım Finans. İstanbul: TKBB Yayınları, 2017.
  • Altay, Nasuh Oğuzhan. “Federal Almanya’da Yerel Yönetim Bankacılığı: Tasarruf Sandıkları Organizasyonları”. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi 6/2 (Nisan 1997), 64- 82.
  • Apaydın, Yunus. “Karz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 24/520-525. İstanbul: TDV Yayınları, 2001. https://islamansiklopedisi.org.tr/karz.
  • Aydın, Aytaç- Bozgeyik, Hayri, “Tasarruf Finansman Sistemi- İslam Hukuku ile Mukayeseli Bir İnceleme”. TFM Dergisi 9/2 (Aralık 2023), 163-176. https://doi.org/10.55027/tfm.1173548.
  • Aybakan, Bilal. “Vekâlet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 43/ 1-6. İstanbul: TDV Yayınları, 2013. https://islamansiklopedisi.org.tr/vekalet.
  • Bardakoğlu, Ali. “İcâre”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 21/379-388. İstanbul: TDV Yayınları, 2000. https://islamansiklopedisi.org.tr/icare.
  • Bardakoğlu, Ali. “İslam Hukukunda Akit Hürriyeti ve Akdi Şartlar Açısından Bu Hürriyetin Sınırı”. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (Ocak 1983), 9-30.
  • Bereketî, Muhammed Amimu’l-İhsan. et-Tarifâtü’l-fıkhiyye. Beyrut: y.y., 1424/2003.
  • Bilge, Necip. Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri. Ankara: Yeni Desen Matbaası, 1962.
  • Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Câmiu’s-sahîh. 6 Cilt. Dımaşk: Dâru İbn Kesir, 1993.
  • Buharî, Burhanüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Abdilaziz. Muhitu’l-burhâni fi’l-fıkhi’n-Numanî. 9 Cilt. Beyrût: Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 2003/1424.
  • Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî. es-Sünen. thk. Şuayb el-Arnaût-Muhammed Kâmil Karabelli. 7 Cilt. Dımaşk: Dâru’r-Risâleti’l-Alemiyye, 2009.
  • Ergüven, Murat – Kaya, Feridun. “Konut Finansmanında Elbirliği Sistemi: Müşterilerin Elbirliği Sistemi Tercih Nedenleri Üzerine Bir Araştırma”. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13 (Temmuz 2016), 24-39.
  • Gezgin, Yusuf Erdem - Çeker, Huzeyfe. “BDDK Düzenlemesi Sonrasında Tasarruf Finansman Sisteminin (TFS) Fıkhi Açıdan Değerlendirmesi”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 22/1 (Mart 2022), 397-425. https://doi.org/10.33415/daad.1052282.
  • Gürsel, Nurettin.” Usulsüz Tevdi”. Adalet Dergisi 1/41 (Ocak 1950), 77-92.
  • Hacak, Hasan. “Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sisteminde Yapılan Akitlerin Analizi (Elbirliği Finansman Sistemi Üzerinden)”. Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemi. ed. H. Mehmet Günay vd. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
  • Hammâd, Nezih. Akdu’l-vedia fî 'şeriati’l-İslamî. Dımaşk: y.y., 1993.
  • Haraşî, Muhammed b. Abdullah. Şerḥu muḫtaṣarı Ḫalîl. 8 Cilt. Bulak: y.y., 1318.
  • İbn Âbidîn, Muhammed Emîn. Hâşiyetü reddi’l-muhtâr. 8 Cilt. İstanbul: Kahraman Yayınları, 1984.
  • İbn Kudâme, Ebu Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed b. Muhammed. el-Kâfi fi fıkhi’l- İmâm Ahmed b. Hanbel. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
  • İbn Kudâme, Ebu Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed b. Muhammed. el-Muğnî. 15 Cilt. Beyrût: Dâru’l- Fıkr, 1405.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhâmmed b. Yezid el-Kazvînî. Sünenu İbn Mâce. 2 Cilt. Beyrût: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l- Arabiyye. 1388.
  • İbnü’l-Münzir, Ebu Bekr Muhammed b. İbrahim. el-İcma. Suudi Arabistan: Vizaretu’ş-Şuuni’l-İslamiyye, 1985/1405.
  • Kahraman, Abdullah. “Bir Faizsiz Finansman Yöntemi Olarak Müşârake Akdi ve Tasarrufa Dayalı Faizsiz Sistem (Elbirliği Sistemi Örneği)”. Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemi. ed. H. Mehmet Günay vd. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
  • Kâsânî, Alâüddin Ebû Bekir b. Mes’ud. Bedâ’i‘u’s-sanâi‘ fi tertîbi’ş-şerâ’i‘. 7 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütüb’l-İlmiyye, 1431.
  • Kaya, Süleyman. “Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemine Yeni Yaklaşımlar Üzerine”. Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı-VII/Faizsiz Finans ve Tasarruf Sistemleri ile İlgili Güncel Uygulamalar. ed. Fatih Mehmet Aydın - Mustafa Çakır. Ankara: DİB Yayınları, 2019.
  • Kılıç, Selim. “Konut Finansman Modeli Olarak Yapı Tasarruf Sandıkları; Almanya ve Türkiye’deki Uygulamaları”. Yönetim ve Ekonomi Dergisi 14/1 (Mart 2007), 231-246.
  • Korkut, Ramazan. “İslam İktisat Düşüncesinde Yoksulluk Problemi”. DEUİFD 50 (Aralık 2019), 61-97. https://doi.org/10.21054/deuifd.614531.
  • Kumbasar, Murat. “Ev Sahibi Olmak ve Eminevim Örneği”. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/5 (Nisan 2016), 155-166. https://doi.org/10.17050/kafifd.204069.
  • Merginânî, Ebu’l-Hasen Alî b. Ebubekr. el-Hidâye. 4 Cilt. Beyrût: Dâru’l-Erkâm, ts.
  • Maverdî, Ebu’l- Hasan Ali b. Muhammed b. Muhammed b. Habib. el-Hâvi’l-kebir fi fıkhi mezhebi’l-İmâmi’ş-Şâfii, thk. Ali Muhammed Muavvad-Adil Ahmed Abdulmevcut. 19 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
  • Mevsılî, Abdullah b. Mahmud. el-İhtiyâr li ta’lili’l-muhtâr, thk. Abdullatif Muhammed Abdurrahman. 5 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye. 2005/1426.
  • Okur, Mustafa - Çatıkkaş, Ersoy - Özgür, Mehmet “Bir Gölge Bankacılık Uygulaması Olarak Gayrimenkul Finansmanında Alternatif Bir Faizsiz Finansman Modeli: İpoteğe Dayalı Paylaşımlı Faizsiz Finansman Modeli”. İşletme Araştırmaları Dergisi 10/4 (2018), 384-400. https://doi.org/10.20491/isarder.2018.528.
  • Oğuzman, M. Kemal - Öz, M. Turgut. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1998.
  • Özdemir, Ahmet. “Karz Akdinin Mahiyeti ve Faizli İşlemleri Önleme Fonksiyonu”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/1 (Mart 2012), 125-145.
  • Öztürk, Muammer Fatih. “6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu Değişikliği Kapsamında Tasarruf Finansman Sistemine Gelen Yeniliklerin Hukuki Açıdan İncelenmesi”. Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10/1 (Temmuz 2022), 139-169.
  • Öztürk, Muammer Fatih. Türk Hukukunda ve İslam Hukukunda Tasarruf Finansman Sözleşmesi. İstanbul: Onikilevha Yayınları, 2024.
  • Selvi, Nurtaç Endes. “Tasarruf Finansman Sözleşmesi”. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 4/2 (Ağustos 2021), 441-467. https://doi.org/10.51120/neuhfd.2021.28.
  • Semerkandî, Ebû Bekr Alâeddin Muhammed b. Ahmed b. Ebi Ahmed, Tuḥfetü’l-fuḳahâʾ. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 1405/1984.
  • Serahsî, Ebû Bekr Muhammed b. Ahmed. el-Mebsût. 31 Cilt. Beyrût: Dâru’l-Ma’rife, 1431.
  • Sifil, Ebubekir. "Elbirliği" Sistemi Konusunda İtirazlar- 2 (Erişim 15.12.2024). https://ebubekirsifil.com/okuyucu- sorulari/elbirligi-sistemi-konusunda-itirazlar-eminevim-caiz-mi-2/
  • Tandoğan, Haluk. Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri. İstanbul: Evrim Yayınevi, 1990.
  • Yıldırım, Mustafa. “Vedia”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 42/596-598. İstanbul: TDV Yayınları, 2012. https://islamansiklopedisi.org.tr/vedia.
  • Tekerek, Süleyman, Konut Finansmanında Banka Kredilerine Alternatif Modellerden “Elbirliği Sistemi” Üzerinde Bir Çalışma. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
  • Turan, M. Fatih. “İslam Hukuku Açısından Usulsüz Vedia Akdi”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 15 (Nisan 2010), 401-430.
  • Uyumaz, Alper. “Tasarruf Finansman Sözleşmesinin Feshi Sebebi ile Birikim ve Organizasyon Ücretinin İadesi”. SÜHFD 31/3 (Ekim 2023), 1277-1319. https://doi.org/10.15337/suhfd.1359708.
  • Yazıcı, Mehmet. “Konutta Alternatif Finans Yöntemi Olarak Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finans Sistemi”. ARHUSS 2/3 (Aralık 2019), 224-235.
  • Zerkâ, Mustafa Ahmet. el-Medhalu’l-fıkhiyyü’l-âm. 2 Cilt. Dımaşk: y.y., 1968.
  • Zuhaylî, Vehbe. el-Fıkhu’l-İslâmî ve edilletüh. 10 Cilt. Dımaşk: Dâru’l-Fıkr, 1433.
  • 25.02.2018 tarihli Abdullah Kahraman, Hasan Hacak ve Tahsin Özcan’ın onayıyla yayınlanan icazet belgesi.
  • https://www.bddk.org.tr/Kurulus/Liste/89 (Erişim 10.11.2024).
  • https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/936/taraflar-belli-bir-sure-icerisinde-alim-satim-akdini-bozmayi-sart- kosabilirler-mi (Erişim 12.12.2024).

Analysis of the Relationship Between the Company, Participant, and Fund in a Savings Finance Contract from the Perspective of Islamic Law

Year 2025, Issue: 25, 151 - 184, 30.06.2025
https://doi.org/10.18498/amailad.1633353

Abstract

In recent years, the practice of traditional banks providing financing based on interest income or accepting deposits in exchange for paying interest has led individuals who wish to avoid interest-bearing transactions to seek alternative, interest-free financing methods. One such alternative is the savings-based financing system, commonly referred to as "collective pooling", which is particularly preferred by those aiming to acquire housing or vehicles. This system, which has long been implemented in Türkiye, is based on the principle that participants meet their financing needs through joint savings under a predetermined plan. The subject of a savings-based financing contract is limited to the acquisition of housing, workplaces, or vehicles, and involves two parties: the savings financing company and the customer who wishes to acquire these assets without interest. The key feature that distinguishes this system from other financing models is the requirement of a predetermined savings process prior to the utilization of financing. This condition not only ensures the sustainability of the system but also highlights the unique nature of the savings-based financing model in comparison to other financial methods. Savings-based financing agreements can be structured in two different ways: with a lottery (draw-based) or without a lottery (non-draw-based). In the draw-based system, contracts are arranged through the formation of participant groups, and a lottery is conducted under the supervision of a public notary. Participants who are selected through the lottery receive allocations in due time, and monthly installments are collected from them until the debt is fully repaid. While not obligatory, a down payment may also be required in this system. In the non-draw-based system, the allocation date is predetermined in the savings-based financing contract. Similar to the draw-based model, there is no mandatory requirement for an initial down payment; however, participants who make higher down payments may be entitled to earlier allocations. After the conditions stipulated in the relevant legislation and the contract are fulfilled, savings finance companies proceed with the allocation process. These companies bring together individuals seeking to acquire housing, commercial property, or vehicles through an interest-free model, organizing their savings and financing periods while monitoring their payments. In return for these services, participants are obliged to pay an organization fee. The organization fee charged by the company, as well as the contractual relationship between the company and the participant, have been subject to extensive discussion among Islamic legal scholars for a considerable time. In several studies conducted on this subject, the legal relationship between the parties has been described in various forms such as gratuitous grant with consideration (ivazlı hibe), loan (karz), diminishing partnership (şirketü’l-mütenâkısa), agency (vekâlet), and lease (kira). However, the lack of legal clarity regarding the structure of the contract prior to its regulation hindered a comprehensive assessment of the contract from an Islamic jurisprudential perspective. Recent legislative and regulatory reforms have introduced certain obligations and sanctions for companies operating in the sector, aiming to protect the rights of individuals seeking to participate in the system and to ensure the sector's growth in a more secure manner. These reforms have eliminated some of the previous uncertainties surrounding the system and have explicitly emphasized that it constitutes an interest-free financing method. The elimination of uncertainties through recent legal regulations has necessitated a renewed analysis of the contract from the perspective of Islamic law. In this context, the present study examines the savings-based financing system as a modern alternative institution that aims to organize individuals’ savings in an interest-free structure to meet their needs for housing, commercial property, or vehicles. The study explores the structure of the savings-based financing contract in light of current legal regulations and seeks to identify the type(s) of Islamic contracts upon which it may be based. The subject is addressed under two main headings in this study. In the first section, the savings-based financing system is introduced, and its two main methods—draw-based and non-draw-based—are explained. The second main section begins by summarizing contemporary evaluations and findings regarding the savings-based financing system from the perspective of Islamic law. It then attempts to clarify the nature of the relationship between the company, the participants, and the fund within this contract under Islamic legal principles.

References

  • AAOIFI Faizsiz Finans Standartları. çev. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi. İstanbul: TKBB Yayınları, 2024.
  • Aktan, Hamza. “İstisna”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 23/393-396. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
  • https://islamansiklopedisi.org.tr/istisna--akit.
  • Aktepe, İsak Emin. Katılım Finans. İstanbul: TKBB Yayınları, 2017.
  • Altay, Nasuh Oğuzhan. “Federal Almanya’da Yerel Yönetim Bankacılığı: Tasarruf Sandıkları Organizasyonları”. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi 6/2 (Nisan 1997), 64- 82.
  • Apaydın, Yunus. “Karz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 24/520-525. İstanbul: TDV Yayınları, 2001. https://islamansiklopedisi.org.tr/karz.
  • Aydın, Aytaç- Bozgeyik, Hayri, “Tasarruf Finansman Sistemi- İslam Hukuku ile Mukayeseli Bir İnceleme”. TFM Dergisi 9/2 (Aralık 2023), 163-176. https://doi.org/10.55027/tfm.1173548.
  • Aybakan, Bilal. “Vekâlet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 43/ 1-6. İstanbul: TDV Yayınları, 2013. https://islamansiklopedisi.org.tr/vekalet.
  • Bardakoğlu, Ali. “İcâre”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 21/379-388. İstanbul: TDV Yayınları, 2000. https://islamansiklopedisi.org.tr/icare.
  • Bardakoğlu, Ali. “İslam Hukukunda Akit Hürriyeti ve Akdi Şartlar Açısından Bu Hürriyetin Sınırı”. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (Ocak 1983), 9-30.
  • Bereketî, Muhammed Amimu’l-İhsan. et-Tarifâtü’l-fıkhiyye. Beyrut: y.y., 1424/2003.
  • Bilge, Necip. Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri. Ankara: Yeni Desen Matbaası, 1962.
  • Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Câmiu’s-sahîh. 6 Cilt. Dımaşk: Dâru İbn Kesir, 1993.
  • Buharî, Burhanüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Abdilaziz. Muhitu’l-burhâni fi’l-fıkhi’n-Numanî. 9 Cilt. Beyrût: Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 2003/1424.
  • Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî. es-Sünen. thk. Şuayb el-Arnaût-Muhammed Kâmil Karabelli. 7 Cilt. Dımaşk: Dâru’r-Risâleti’l-Alemiyye, 2009.
  • Ergüven, Murat – Kaya, Feridun. “Konut Finansmanında Elbirliği Sistemi: Müşterilerin Elbirliği Sistemi Tercih Nedenleri Üzerine Bir Araştırma”. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13 (Temmuz 2016), 24-39.
  • Gezgin, Yusuf Erdem - Çeker, Huzeyfe. “BDDK Düzenlemesi Sonrasında Tasarruf Finansman Sisteminin (TFS) Fıkhi Açıdan Değerlendirmesi”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 22/1 (Mart 2022), 397-425. https://doi.org/10.33415/daad.1052282.
  • Gürsel, Nurettin.” Usulsüz Tevdi”. Adalet Dergisi 1/41 (Ocak 1950), 77-92.
  • Hacak, Hasan. “Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sisteminde Yapılan Akitlerin Analizi (Elbirliği Finansman Sistemi Üzerinden)”. Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemi. ed. H. Mehmet Günay vd. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
  • Hammâd, Nezih. Akdu’l-vedia fî 'şeriati’l-İslamî. Dımaşk: y.y., 1993.
  • Haraşî, Muhammed b. Abdullah. Şerḥu muḫtaṣarı Ḫalîl. 8 Cilt. Bulak: y.y., 1318.
  • İbn Âbidîn, Muhammed Emîn. Hâşiyetü reddi’l-muhtâr. 8 Cilt. İstanbul: Kahraman Yayınları, 1984.
  • İbn Kudâme, Ebu Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed b. Muhammed. el-Kâfi fi fıkhi’l- İmâm Ahmed b. Hanbel. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
  • İbn Kudâme, Ebu Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed b. Muhammed. el-Muğnî. 15 Cilt. Beyrût: Dâru’l- Fıkr, 1405.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhâmmed b. Yezid el-Kazvînî. Sünenu İbn Mâce. 2 Cilt. Beyrût: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l- Arabiyye. 1388.
  • İbnü’l-Münzir, Ebu Bekr Muhammed b. İbrahim. el-İcma. Suudi Arabistan: Vizaretu’ş-Şuuni’l-İslamiyye, 1985/1405.
  • Kahraman, Abdullah. “Bir Faizsiz Finansman Yöntemi Olarak Müşârake Akdi ve Tasarrufa Dayalı Faizsiz Sistem (Elbirliği Sistemi Örneği)”. Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemi. ed. H. Mehmet Günay vd. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
  • Kâsânî, Alâüddin Ebû Bekir b. Mes’ud. Bedâ’i‘u’s-sanâi‘ fi tertîbi’ş-şerâ’i‘. 7 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütüb’l-İlmiyye, 1431.
  • Kaya, Süleyman. “Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemine Yeni Yaklaşımlar Üzerine”. Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı-VII/Faizsiz Finans ve Tasarruf Sistemleri ile İlgili Güncel Uygulamalar. ed. Fatih Mehmet Aydın - Mustafa Çakır. Ankara: DİB Yayınları, 2019.
  • Kılıç, Selim. “Konut Finansman Modeli Olarak Yapı Tasarruf Sandıkları; Almanya ve Türkiye’deki Uygulamaları”. Yönetim ve Ekonomi Dergisi 14/1 (Mart 2007), 231-246.
  • Korkut, Ramazan. “İslam İktisat Düşüncesinde Yoksulluk Problemi”. DEUİFD 50 (Aralık 2019), 61-97. https://doi.org/10.21054/deuifd.614531.
  • Kumbasar, Murat. “Ev Sahibi Olmak ve Eminevim Örneği”. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/5 (Nisan 2016), 155-166. https://doi.org/10.17050/kafifd.204069.
  • Merginânî, Ebu’l-Hasen Alî b. Ebubekr. el-Hidâye. 4 Cilt. Beyrût: Dâru’l-Erkâm, ts.
  • Maverdî, Ebu’l- Hasan Ali b. Muhammed b. Muhammed b. Habib. el-Hâvi’l-kebir fi fıkhi mezhebi’l-İmâmi’ş-Şâfii, thk. Ali Muhammed Muavvad-Adil Ahmed Abdulmevcut. 19 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
  • Mevsılî, Abdullah b. Mahmud. el-İhtiyâr li ta’lili’l-muhtâr, thk. Abdullatif Muhammed Abdurrahman. 5 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye. 2005/1426.
  • Okur, Mustafa - Çatıkkaş, Ersoy - Özgür, Mehmet “Bir Gölge Bankacılık Uygulaması Olarak Gayrimenkul Finansmanında Alternatif Bir Faizsiz Finansman Modeli: İpoteğe Dayalı Paylaşımlı Faizsiz Finansman Modeli”. İşletme Araştırmaları Dergisi 10/4 (2018), 384-400. https://doi.org/10.20491/isarder.2018.528.
  • Oğuzman, M. Kemal - Öz, M. Turgut. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1998.
  • Özdemir, Ahmet. “Karz Akdinin Mahiyeti ve Faizli İşlemleri Önleme Fonksiyonu”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/1 (Mart 2012), 125-145.
  • Öztürk, Muammer Fatih. “6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu Değişikliği Kapsamında Tasarruf Finansman Sistemine Gelen Yeniliklerin Hukuki Açıdan İncelenmesi”. Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10/1 (Temmuz 2022), 139-169.
  • Öztürk, Muammer Fatih. Türk Hukukunda ve İslam Hukukunda Tasarruf Finansman Sözleşmesi. İstanbul: Onikilevha Yayınları, 2024.
  • Selvi, Nurtaç Endes. “Tasarruf Finansman Sözleşmesi”. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 4/2 (Ağustos 2021), 441-467. https://doi.org/10.51120/neuhfd.2021.28.
  • Semerkandî, Ebû Bekr Alâeddin Muhammed b. Ahmed b. Ebi Ahmed, Tuḥfetü’l-fuḳahâʾ. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 1405/1984.
  • Serahsî, Ebû Bekr Muhammed b. Ahmed. el-Mebsût. 31 Cilt. Beyrût: Dâru’l-Ma’rife, 1431.
  • Sifil, Ebubekir. "Elbirliği" Sistemi Konusunda İtirazlar- 2 (Erişim 15.12.2024). https://ebubekirsifil.com/okuyucu- sorulari/elbirligi-sistemi-konusunda-itirazlar-eminevim-caiz-mi-2/
  • Tandoğan, Haluk. Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri. İstanbul: Evrim Yayınevi, 1990.
  • Yıldırım, Mustafa. “Vedia”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 42/596-598. İstanbul: TDV Yayınları, 2012. https://islamansiklopedisi.org.tr/vedia.
  • Tekerek, Süleyman, Konut Finansmanında Banka Kredilerine Alternatif Modellerden “Elbirliği Sistemi” Üzerinde Bir Çalışma. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
  • Turan, M. Fatih. “İslam Hukuku Açısından Usulsüz Vedia Akdi”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 15 (Nisan 2010), 401-430.
  • Uyumaz, Alper. “Tasarruf Finansman Sözleşmesinin Feshi Sebebi ile Birikim ve Organizasyon Ücretinin İadesi”. SÜHFD 31/3 (Ekim 2023), 1277-1319. https://doi.org/10.15337/suhfd.1359708.
  • Yazıcı, Mehmet. “Konutta Alternatif Finans Yöntemi Olarak Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finans Sistemi”. ARHUSS 2/3 (Aralık 2019), 224-235.
  • Zerkâ, Mustafa Ahmet. el-Medhalu’l-fıkhiyyü’l-âm. 2 Cilt. Dımaşk: y.y., 1968.
  • Zuhaylî, Vehbe. el-Fıkhu’l-İslâmî ve edilletüh. 10 Cilt. Dımaşk: Dâru’l-Fıkr, 1433.
  • 25.02.2018 tarihli Abdullah Kahraman, Hasan Hacak ve Tahsin Özcan’ın onayıyla yayınlanan icazet belgesi.
  • https://www.bddk.org.tr/Kurulus/Liste/89 (Erişim 10.11.2024).
  • https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/936/taraflar-belli-bir-sure-icerisinde-alim-satim-akdini-bozmayi-sart- kosabilirler-mi (Erişim 12.12.2024).
There are 55 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Islamic Law
Journal Section Research Articles
Authors

Muhammed Fatih Turan 0000-0002-9371-4453

Early Pub Date June 26, 2025
Publication Date June 30, 2025
Submission Date February 4, 2025
Acceptance Date April 4, 2025
Published in Issue Year 2025 Issue: 25

Cite

ISNAD Turan, Muhammed Fatih. “Tasarruf Finansman Sözleşmesinde Şirket, Katılımcı Ve Fon Arasındaki İlişkinin İslam Hukuku Açısından Tahlili”. Amasya İlahiyat Dergisi 25 (June 2025), 151-184. https://doi.org/10.18498/amailad.1633353.

Amasya Theology Journal is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

OAI: https://dergipark.org.tr/api/public/oai/amailad/
LOCKSS: http://dergipark.org.tr/amailad/lockss-manifest