The Coruh Dams Project, an ongoing project planned by the State Water Affairs, involving several large dams and associated roads to be constructed along the Coruh River Valley, has been causing serious changes including land loss and degradation within the Valley, but the data on scientific estimations of such changes is very limited. Therefore, it is crucial to estimate areal amount of land loss and degradation due to both inundation of reservoir areas and improper road constructions with an easy and cost-effective ways in order to realize the changes expected in the watershed before these projects are completed so that planning of watersheds can be initiated timely. In this study, the aim was to determine areal land loss and degradation caused by seven large dams at different stages (e.g. completed, under-construction or planned) and associated road constructions on the Middle and Lower Coruh Watershed within the city of Artvin. In order to find out the land use types and estimate areal sizes of lands inundated/damaged by these dams and improper road constructions, “forestry stand maps” and “CORINE Land Cover (CLC-2006)” along with data gathered from the processes of “compulsory purchases” for some of the completed dams were used. Estimates showed that when all the large dams are completed, according to two maps used in this research, approximately 8137 ha area with various land use types will be inundated and consequently lost. It was clearly seen that out of this total area the biggest ratio was forested lands (62% according to the forest stand maps; 52% according to the CLC-2006) while the smallest ratio belonged to establishments (0.77% according to the forest stand maps; 1.77% according to the CLC-2006). In addition, when comparing the estimates from the forest stand maps and the CLC-2006 with the estimates calculated from the processes of compulsory purchases for Borcka, Deriner and Artvin Dams, it was determined that both maps did not revealed results that were close to the actual measurements gathered from the data of the compulsory purchases. In addition, it was estimated that approximately 413 ha of land was damaged due to improper road constructions where large amount of excavated materials was thrown down the very steep fill slope during the constructions of new roads (tunnel constructions were excluded) only for Borcka and Deriner dams
Devlet Su İşleri’nin (DSİ) halen devam eden “Çoruh Barajlar Projesi” kapsamında planlanan çok sayıda büyük baraj ve HES tesisinin inşası, Çoruh Nehri Havzası (ÇNH) üzerinde arazi kayıpları ve bozulmaları gibi ciddi değişimlere neden olmaktadır ancak bu değişimleri bilimsel olarak ortaya koyan veri miktarı ise oldukça kısıtlıdır. Bu nedenle, hem barajların tamamlanarak su tutmaya başlaması hem de söz konusu baraj projeleri kapsamında yenilenen yolların inşaatları aşamalarında farklı amaçlarla kullanılan arazilerde meydana gelen/gelecek kayıpların/bozulmaların kısa sürede, güvenilir bir doğrulukla ve en az maliyetle tahmin edilmesi önemlidir. Böylece, akarsu yatağı boyunca havzalarda oluşabilecek bazı ciddi olumsuzlukların önceden bilinmesi ve sonrasında da bu havzaların yeniden planlanması sağlanabilir. Bu çalışmada, Çoruh Nehri'nin Artvin il sınırları içerisinde farklı aşamalarda olan (tamamlanan, inşası devam eden veya planlanan) 7 büyük baraj ve HES tesisi ile bağlantılı yol inşaatlarının neden olduğu/olacağı arazi kayıpları ve tahribatlarının saptanması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımı ile meşcere ve CORINE arazi örtüsü (CLC-2006) haritaları ile beraber tamamlanan bazı barajlardaki kamulaştırma verilerinden yararlanarak hem söz konusu barajlardan dolayı sular altında kalacak hem de yol inşaatları nedeni ile tahrip olacak arazilerin kullanım şekilleri ve alansal büyüklükleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda barajların tümünün tamamlandığı varsayıldığında, farklı amaçlarla kullanılan yaklaşık 8137 ha alanın sular altında kalarak işlevlerini yitireceği tespit edilmiştir. Tüm bu alan içerisinde en büyük oranın orman (meşcere haritalarına göre %62; CLC-2006 arazi örtüsüne göre %52) niteliğindeki araziler, en küçük oranın ise yerleşim yeri (meşcere haritalarına göre %0.77, CLC-2006 arazi örtüsüne göre %1.77) niteliğindeki araziler olduğu belirlenmiştir. Bunlara ilaveten Borçka, Deriner ve Artvin Barajlarından elde edilen istimlak/kamulaştırma (kadastro parselleri) verileri ile bu çalışmada kullanılan meşcere ve CLC-2006 haritalarından elde edilen veriler karşılaştırılmış ve iki veri kaynağı arasında farklılıklar olduğu görülmüştür. Ayrıca, Borçka ve Deriner Barajları nedeni ile yan yollar ve köy yolları dışında kalan ana yolların (tünel yapıları hariç) inşaatları sırasında ortaya çıkan hafriyatın gelişigüzel bir şekilde şevlerden aşağı atılması sonucunda tahrip olan arazi miktarının ise yaklaşık 413 ha civarında olduğu tahmin edilmiştir
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | June 30, 2015 |
Published in Issue | Year 2015 Volume: 16 Issue: 1 |