Amaç: Tükenmişlik sendromu, iş yaşantısında bireylerin, kronik kişilerarası stres faktörlerine verdiği sürekli bir yanıttan kaynaklanan zihinsel ve fiziksel bitkinlik durumunu tanımlayan psikolojik sendromdur. COVID-19 salgını ile doktorlar kritik hastalardaki artışla karşı karşıya kalmış, belirli uzmanlık dallarındaki uzman ve asistanların daha yüksek iş yüküne maruz kalması nedeniyle, fiziksel bitkinlik ve tükenmişlik sendromu daha da belirgin hale gelmiştir. 5 Mayıs 2023’de WHO COVID-19’un artık ‘’küresel bir acil durumu’’ teşkil etmediğini açıklamıştır. Ancak pandemide asistanlarda gösterilmiş olan tükenmişlik durumları pandemi sonrasında ne duruma gelmiştir, bu konuda yeterli veri yoktur.
Çalışmada COVID-19 pandemisi sonrasında, yoğun bakımlarda ve/veya COVID-19 servislerinde hasta takip ve tedavi etmiş farklı branşlardan asistanlar arasında tükenmişlik prevalansını değerlendirmek ve tükenmişlik ilişkili risk faktörlerini belirlemek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Hastane Etik Kurulu onayı( 31.10.2022/299sayı), bilgilendirilmiş onam sonrası çalışmaya 251 asistan dahil edildi. Çalışmada standartlaştırılmış Maslach Tükenmişlik Envanteri (MBI)kullanıldı.
Bulgular: Çalışmaya 251 asistan doktor katılmıştır. Asistanların %52.2’si uyku bozukluğu bildirmiştir. %42.6’sının 8-6 saat arasında uyuduğu gözlenmiştir. %64.5’i (n=162)24 saatlik çalışma sonrasında yapmak istediği ''ilk'' şeyin uyumak olduğunu belirtirken, %14.3’ü(n=36) tek başına gezmek veya alışveriş yapmak olduğunu, %21.1’i(n=53)arkadaşlarla veya aile ile buluşmak olduğunu belirtmiştir. 24 saatlik çalışma sonrasında ilk yapmak istediği şeye göre katılımcıların MBI “Duygusal Tükenme-DT”, “Duyarsızlaşma-D”ve“Kişisel Başarısızlık-KB” alt boyutlarından aldıkları puanlar farklılık göstermemektedir(p>0,05). MBI “DT” alt boyutundan aldıkları puanlar ortalama 2.42±0.70 olarak “D” alt boyutundan aldıkları puanlar ortalama 2.02±0.74 “KB” alt boyutundan aldıkları puanlar ortalama 1.64±0.63 ve ölçek toplamından aldıkları puanlar ortalama 2.04±0.49 olarak saptanmıştır. Ölçeğin iç tutarlılıkları değerlendirildiğinde; DT alt boyutu için α=0.788, D alt boyutu için α=0.581,KB alt boyutu için α=0.681 olarak, ölçek toplamı için α=0.778 saptanmıştır.
Sonuç: Pandemide, doktorları potansiyel tükenmişlik konusunda bilinçlendirmek, dijital teknolojileri kullanmak, örgütsel yaklaşımlarla kolaylaştırıcı ortam yaratmak gibi çok yönlü kanıta dayalı yaklaşımlar önerilmesine rağmen, yüksek iş gücü süregelmiştir. Bu nedenle asistanları ciddi travma sonrası stres bozukluğu beklemektedir. Sağlık hizmetlerinin yeniden düzenlenmesi, doğru tanımlama ve farkındalık bu sendromu önlemenin ilk önemli adımıdır.
Objective:Burnout syndrome is a psychological condition that describes mental and physical exhaustion resulting from a prolonged response to chronic interpersonal stress factors in the workplace. With the COVID-19 pandemic, doctors faced an increase in critical illnesses, and due to the higher workload among specialists and residents in certain fields, physical exhaustion and burnout syndrome became even more pronounced. On May 5, 2023, the World Health Organization (WHO) announced that COVID-19 no longer constituted a "global emergency." However, there is insufficient data regarding the post-pandemic status of burnout, which was previously observed among residents during the pandemic.
This study aims to evaluate the prevalence of burnout among residents from different specialties who managed and treated patients in intensive care units and/or COVID-19 wards after the pandemic and to determine the risk factors associated with burnout.
Materials and Methods: Following the approval of the Hospital Ethics Committee (Approval No: 31.10.2022/299) and informed consent, 251 residents were included in the study. The standardized Maslach Burnout Inventory (MBI) was used in the study.
Results: A total of 251 resident doctors participated in the study. 52.2% of the residents reported sleep disorders. It was observed that 42.6% slept between 6-8 hours per day.
When asked what they wanted to do first after a 24-hour shift, 64.5% (n=162) stated they wanted to sleep, 14.3% (n=36) preferred going out alone or shopping, 21.1% (n=53) wanted to meet with friends or family. The scores obtained in the MBI subdimensions—"Emotional Exhaustion (EE)," "Depersonalization (D)," and "Personal Accomplishment (PA)"—did not show a statistically significant difference based on the activity they preferred after a 24-hour shift (p > 0.05). The mean scores for each subdimension were as follows: EE: 2.42 ± 0.70, D: 2.02 ± 0.74, PA: 1.64 ± 0.63, Total MBI score: 2.04 ± 0.49. Regarding the internal consistency of the scale: EE subdimension: α = 0.788, D subdimension: α = 0.581, PA subdimension: α = 0.681, Total scale: α = 0.778
Conclusion: Although various evidence-based approaches were recommended during the pandemic to mitigate burnout—such as raising awareness among doctors, utilizing digital technologies, and creating a supportive environment through organizational strategies—the high workload has persisted. As a result, residents are at significant risk for post-traumatic stress disorder (PTSD). Reorganizing healthcare services, accurate diagnosis, and increased awareness are the first essential steps in preventing this syndrome.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Health and Community Services |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | June 27, 2025 |
Submission Date | March 11, 2025 |
Acceptance Date | May 10, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 11 Issue: 2 |
All site content, except where otherwise noted, is licensed under a Creative Common Attribution Licence. (CC-BY-NC 4.0)