Abstract
Bu çalışma, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi, Taliban’ın 2021 yılında iktidarı yeniden ele geçirmesi ve Orta Asya bölgesindeki güvenlik ilişkilerini nasıl etkileyeceği sorusuna cevap aramaktadır. 2021 Ağustos ayı itibariyle ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi ve Taliban’ın yeniden iktidara gelmesi, Orta Asya’da Afganistan kaynaklı istikrarsızlık potansiyelini tekrar gündeme taşımıştır. Bölgede ABD’nin yirmi yıllık askeri varlığının sona ermesiyle, Orta Asya ülkeleri sınır güvenliği, radikal grupların etkisi ve artan göç hareketleri gibi konularda yeniden güvenlik riskleriyle karşı karşıya kalmışlardır. Bu gelişme, Afganistan’ın iç istikrarsızlığının bölgedeki güvenlik dengeleri üzerinde doğrudan etkiler yaratabileceğine dair endişeleri artırmaktadır. Afganistan’da Taliban yönetimi altında ortaya çıkan siyasi belirsizlik ve güvenlik açığı, IŞİD-H gibi Afganistan’daki diğer radikal dini örgütlerden kaynaklanabilecek tehditler özellikle de Afganistan’a sınırı olan bölge ülkeleri için belli ölçüde somut güvenlik riskleri oluşturmaktadır. Bu çalışma, Taliban’ın iktidara gelmesinin Afganistan ve Orta Asya’daki güvenlik dinamiklerine etkilerini analiz etmeyi amaçlamaktadır.
Keywords
References
- Alavi, A. (2023, 17 Ağustos). Kanal-e Qoshtepa: Jang-e Tālebān ‘Alayh-e Keshvar-hā-ye Āsiā-ye Markazi. İslam Dünyasındaki Değişimler. https://iswnews.com/100682/
- Atkinson, D. (2015). The left radical of Afghanistan [Chap-e Radikal-e Afghanistan]: Finding Trotsky after Stalin and Mao? South Asia Multidisciplinary Academic Journal, 8-11.
- Azadi, R. (2022). Ravate Taliban ba Keshvarhaye Asiyaye Miane Tarkibi az Maslahatgerayi Ast. Azadi Radio. https://da.azadiradio.com/a/32375075.html.
- BBC. (2021). Sad Rooz-e Tasallot-e Taliban; Moroori Bar Ancheh Dar Afghanistan Gozasht. BBC Persian. https://www.bbc.com/persian/afghanistan-59374585
- BBC. (2023). Qazaghstan Taliban ra az fehrest-e sazman-haye "mamnu'eh-ye teroristi" khard kard. BBC Persian. https://www.bbc.com/persian/articles/cd1l3pm1e7do
- Beloglazov, A. (2015). Central Asia security problems in the context of coalition troops withdrawal from Afghanistan. Journal of Sustainable Development, 8 (4), 225-232.
- Boni, F. (2022). Afghanistan 2021: US withdrawal, the Taliban return and regional geopolitics. Asia Major, 376-382.
- Bozbaş, G., Konuşul, S., & Sönmez, G. (2020). Afgan Talibanı: Dünü, bugünü ve yarını. Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 2 (2), 59-77.
- Bayan News. (2024). Vazir-e amoor-e khareje azbekestan ba maqamat-e bolandpaye Taliban dar Kabul didar kard. Bayan News. https://bayannews.af/2024/
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. (2021). IŞİD-Horasan’ın savaşçı sayısı ve bölgesel etkileri raporu. Euronews. https://tr.euronews.com/2021/08/26/isid-in-horasan-kolu-afganistan.
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. (2022). Twelfth report of the analytical support and sanctions monitoring team submitted pursuant to resolution 2552. United Nations. https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/1267/ana
- Council on Foreign Relations. (2023). Global conflict tracker. Council on Foreign Relations. https://www.cfr.org/global-conflict-tracker.
- CRS. (2021). Taliban Government in Afghanistan: Background and Issues for Congress . Congressional Research Service, 1-2. https://crsreports.congress.gov/.
- Demir, S. (2021). Afganistan’daki yirmi yıllık işgalin analizi: ABD/NATO ve Barış Çabaları. Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 137-145.
- Farsi, M. (2023, 19 Mayıs). Jabeh-jayi TTP dar Shomal; Az Taghyir-e Baft-e Qomi ta Jebhe-ye Tazeh-ye Jang-e Niyabati. Subeh. https://8am.media/fa/the-transfer-of-ttp-in-the-north-from-the-
- Group, İ. C. (2020). Islamic Jihad Union. International Crisis Group. https://www.crisisgroup.org/europe-central-asia/central-asia/uzbekistan.
- Group, İ. C. (2024). Hamsayegi Taliban: Diplomasiye Mantagi ba Afghanistan. International Crisis Group. https://www.crisisgroup.org/europe- Taliban-Afganistan.
- Hosseini, M. (2020). Jame'e Shenasi-ye Siyasi-ye Dowlat dar Afghanistan. Afganistan Yüksek Öğretim Enstitüsü.
- Jansiz, A., & Zamanı, M. (2015). Ta'sir gozari-ye bonyadgaran-e eslami-ye Asya-ye Markazi bar amniyat-e Afghanistan pas az khorouj-e nirou-ye beyn-ol-melali. Siyaset Araştırma merkezi, 880-881.
- Karakaya, İ., & Nazarı, M. (2022). Afganistan’da Taliban iktidarı dönemleri (1996-2001 ve 2021 sonrası) ve Afganistan Dış Politikası. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (23), 155-161.
- Kavukcu, N. (2021). Radikal Dini Hareketlerin Orta Asya’daki Yansıması: Özbekistan Örneği. Dsjournal, 2 (1), 92-96.
- Kaya, R., & Bayar, E. (2022). Afganistan’da Taliban iktidarı sonrası Orta Asya bölgesel güvenliği. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 154-159.
- Raşid, A. (2000). Taliban: İslamiyet, petrol ve Orta Asya'da yeni büyük oyun. (O. Akınhay, Çev.). I.B. Tauris.
- Şen, A. (2022). Afganistan: ABD müdahalesi ve Taliban'ın dönüşü. SDE Akademi Dergisi, 2 (4), 80-81.
- Sefari, M. (2021). Dars-haayi Az Konferans-e Bonn Baraye Mozakerat-e Istanbul. Doğu Araştırma merkezi.
- Seyfabadi, M. (2022). Chigunegi Baztolid-e Qodrat-e Taliban dar Afghanistan bar mabna-ye Teori Katastrof-Charchebom. Bilimsel Savunma Politikası Dergisi, 107-108.
- Shay, S. (2024). Afghanistan and the terror threat in Central Asia. Institute for National and International Security, 135-143.
- Takir, G. (2023). The Security Implications of Afghanistan for Central Asia. Arel USAM, 75-81.
- Türkoğlu, A. (2021). Afganistan 1978-1992: Soğuk Savaş’ın sıcak cephesi. Paradigma Akademi.
- Yegin, A. (2015). Afganistan siyasetini anlama kılavuzu. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı.
- Yousaf, F., & Jabarkhai, M. (2021). Afghanistan’s future under the Taliban regime: Engagement or isolation? Journal of Policing, Intelligence and Counter Terrorism, 7-11.
- Wefayi, M. (2023). Ehyā-ye Nezāmnāme-ye Nāqelin; «Pashtun-hā-ye Pākestāni dar Shomāl-e Afghanistan Sāken Mishavand. Independent Persian. https://www.independentpersian.com
Abstract
This study seeks an answer to the question of the US withdrawal from Afghanistan, the Taliban's regaining power in 2021 and how it will affect security relations in the Central Asia region. As of August 2021, the US withdrawal from Afghanistan and the Taliban's return to power have brought the potential for Afghanistan-induced instability in Central Asia back to the agenda. With the end of the two-decade-long US military presence in the region, Central Asian countries have once again faced security risks in terms of border security, the influence of radical groups and increased migration movements. This development raises concerns that Afghanistan's internal instability may have a direct impact on the security balance in the region. Political uncertainty and insecurity in Afghanistan under Taliban rule, and threats from other radical religious organisations in Afghanistan, such as ISIS-H, pose a certain degree of tangible security risks, especially for regional countries bordering Afghanistan. This study aims to analyse the impact of the Taliban's rise to power on security dynamics in Afghanistan and Central Asia.
References
- Alavi, A. (2023, 17 Ağustos). Kanal-e Qoshtepa: Jang-e Tālebān ‘Alayh-e Keshvar-hā-ye Āsiā-ye Markazi. İslam Dünyasındaki Değişimler. https://iswnews.com/100682/
- Atkinson, D. (2015). The left radical of Afghanistan [Chap-e Radikal-e Afghanistan]: Finding Trotsky after Stalin and Mao? South Asia Multidisciplinary Academic Journal, 8-11.
- Azadi, R. (2022). Ravate Taliban ba Keshvarhaye Asiyaye Miane Tarkibi az Maslahatgerayi Ast. Azadi Radio. https://da.azadiradio.com/a/32375075.html.
- BBC. (2021). Sad Rooz-e Tasallot-e Taliban; Moroori Bar Ancheh Dar Afghanistan Gozasht. BBC Persian. https://www.bbc.com/persian/afghanistan-59374585
- BBC. (2023). Qazaghstan Taliban ra az fehrest-e sazman-haye "mamnu'eh-ye teroristi" khard kard. BBC Persian. https://www.bbc.com/persian/articles/cd1l3pm1e7do
- Beloglazov, A. (2015). Central Asia security problems in the context of coalition troops withdrawal from Afghanistan. Journal of Sustainable Development, 8 (4), 225-232.
- Boni, F. (2022). Afghanistan 2021: US withdrawal, the Taliban return and regional geopolitics. Asia Major, 376-382.
- Bozbaş, G., Konuşul, S., & Sönmez, G. (2020). Afgan Talibanı: Dünü, bugünü ve yarını. Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 2 (2), 59-77.
- Bayan News. (2024). Vazir-e amoor-e khareje azbekestan ba maqamat-e bolandpaye Taliban dar Kabul didar kard. Bayan News. https://bayannews.af/2024/
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. (2021). IŞİD-Horasan’ın savaşçı sayısı ve bölgesel etkileri raporu. Euronews. https://tr.euronews.com/2021/08/26/isid-in-horasan-kolu-afganistan.
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. (2022). Twelfth report of the analytical support and sanctions monitoring team submitted pursuant to resolution 2552. United Nations. https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/1267/ana
- Council on Foreign Relations. (2023). Global conflict tracker. Council on Foreign Relations. https://www.cfr.org/global-conflict-tracker.
- CRS. (2021). Taliban Government in Afghanistan: Background and Issues for Congress . Congressional Research Service, 1-2. https://crsreports.congress.gov/.
- Demir, S. (2021). Afganistan’daki yirmi yıllık işgalin analizi: ABD/NATO ve Barış Çabaları. Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 137-145.
- Farsi, M. (2023, 19 Mayıs). Jabeh-jayi TTP dar Shomal; Az Taghyir-e Baft-e Qomi ta Jebhe-ye Tazeh-ye Jang-e Niyabati. Subeh. https://8am.media/fa/the-transfer-of-ttp-in-the-north-from-the-
- Group, İ. C. (2020). Islamic Jihad Union. International Crisis Group. https://www.crisisgroup.org/europe-central-asia/central-asia/uzbekistan.
- Group, İ. C. (2024). Hamsayegi Taliban: Diplomasiye Mantagi ba Afghanistan. International Crisis Group. https://www.crisisgroup.org/europe- Taliban-Afganistan.
- Hosseini, M. (2020). Jame'e Shenasi-ye Siyasi-ye Dowlat dar Afghanistan. Afganistan Yüksek Öğretim Enstitüsü.
- Jansiz, A., & Zamanı, M. (2015). Ta'sir gozari-ye bonyadgaran-e eslami-ye Asya-ye Markazi bar amniyat-e Afghanistan pas az khorouj-e nirou-ye beyn-ol-melali. Siyaset Araştırma merkezi, 880-881.
- Karakaya, İ., & Nazarı, M. (2022). Afganistan’da Taliban iktidarı dönemleri (1996-2001 ve 2021 sonrası) ve Afganistan Dış Politikası. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (23), 155-161.
- Kavukcu, N. (2021). Radikal Dini Hareketlerin Orta Asya’daki Yansıması: Özbekistan Örneği. Dsjournal, 2 (1), 92-96.
- Kaya, R., & Bayar, E. (2022). Afganistan’da Taliban iktidarı sonrası Orta Asya bölgesel güvenliği. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 154-159.
- Raşid, A. (2000). Taliban: İslamiyet, petrol ve Orta Asya'da yeni büyük oyun. (O. Akınhay, Çev.). I.B. Tauris.
- Şen, A. (2022). Afganistan: ABD müdahalesi ve Taliban'ın dönüşü. SDE Akademi Dergisi, 2 (4), 80-81.
- Sefari, M. (2021). Dars-haayi Az Konferans-e Bonn Baraye Mozakerat-e Istanbul. Doğu Araştırma merkezi.
- Seyfabadi, M. (2022). Chigunegi Baztolid-e Qodrat-e Taliban dar Afghanistan bar mabna-ye Teori Katastrof-Charchebom. Bilimsel Savunma Politikası Dergisi, 107-108.
- Shay, S. (2024). Afghanistan and the terror threat in Central Asia. Institute for National and International Security, 135-143.
- Takir, G. (2023). The Security Implications of Afghanistan for Central Asia. Arel USAM, 75-81.
- Türkoğlu, A. (2021). Afganistan 1978-1992: Soğuk Savaş’ın sıcak cephesi. Paradigma Akademi.
- Yegin, A. (2015). Afganistan siyasetini anlama kılavuzu. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı.
- Yousaf, F., & Jabarkhai, M. (2021). Afghanistan’s future under the Taliban regime: Engagement or isolation? Journal of Policing, Intelligence and Counter Terrorism, 7-11.
- Wefayi, M. (2023). Ehyā-ye Nezāmnāme-ye Nāqelin; «Pashtun-hā-ye Pākestāni dar Shomāl-e Afghanistan Sāken Mishavand. Independent Persian. https://www.independentpersian.com
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Political Science (Other) |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | March 13, 2025 |
| Publication Date | April 8, 2025 |
| Submission Date | November 22, 2024 |
| Acceptance Date | March 13, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 12 Issue: 1 |
По всем вопросам приема статей и выпуска очередных номеров обращаться в редакцию соответствующего журнала