Research Article
BibTex RIS Cite

Azerbaycan Ortaokul “Dünya Bilgisi” Ders Kitaplarında Çokkültürlülük Kavramının Analizi

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 506 - 520, 08.04.2025
https://doi.org/10.5281/zenodo.15627589

Abstract

Bu çalışma, Azerbaycan'da ortaokul 5 ila 9. sınıflar için hazırlanan “Dünya Bilgisi” ders kitaplarında çokkültürlülüğün nasıl temsil edildiğini araştırmaktadır. Azerbaycan kendisini çok kültürlü bir toplum olarak tanıtmaktadır, ancak bu kimlik eğitim sistemine ne kadar yansımaktadır? Bu araştırma, nitel içerik analizi yoluyla ırk, etnik köken, çeşitlilik ve ayrımcılık gibi temel çokkültürlü kavramları ve bunların bu ders kitaplarına nasıl entegre edildiğini incelemektedir. Bulgular, ders kitaplarının hoşgörü ve ulusal birliği vurgularken, etnik azınlıklara, kültürel çeşitliliğe ve kapsayıcılığın karmaşıklıklarına sadece sınırlı bir şekilde yer verdiğini göstermektedir. İslam belirgin bir şekilde öne çıkarılırken, diğer dinler ve kültürler çok az ilgi görmektedir. Ayrımcılık ve önyargı üzerine eleştirel tartışmalara büyük ölçüde yer verilmeyerek sosyal adalet konusunda daha derin düşünmeyi teşvik etme fırsatı kaçırılmaktadır. Genel olarak bu çalışma, Azerbaycan ders kitaplarının çokkültürlülüğe olumlu bir bakış açısını teşvik etmekle birlikte, ülkenin çeşitlilik içeren toplumunu daha iyi yansıtmak için daha kapsayıcı ve ayrıntılı bir yaklaşımdan faydalanabileceğini vurgulamaktadır.

References

  • Babbie earl. (2009). The practice of social research. (14th edition). Wadsworth Publishing.
  • Banks, J. A. (2009). Teaching strategies for ethnic studies. (8th ed.). Allyn & Bacon. Bennett, C. I. (2007). Comprehensive multicultural education: Theory and Practice. (6th ed.). Allyn & Bacon.
  • Brugeilles, C. & Cromer, S. (2009). Promoting gender equality through textbooks. A methodological guide.
  • Business Research Methods. (1March, 2011). (B. Blumberg, R. D. Cooper & P. S. Schindler). Paperback – International Edition.
  • Cambridge English Dictionary. (2024). Discrimination. In Cambridge English Dictionary. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/discrimination.
  • Cameron, D. (2011). Multiculturalism has failed in Europe. https://www.france24.com/en/20110205-multiculturalism-has-failed-britain-says-pm-cameron
  • Dadashova, A. (17-21 February 2020). Gender Roles in Azerbaijani - Medium Secondary School Literature textbooks. GCRF COMPASS Early Career Researcher Training School.
  • Encyclopaedia Britannica. (n.d.). Assimilation. In Encyclopaedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/assimilation-society
  • Encyclopaedia Britannica.(n.d.). Prejudice. In Encyclopaedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/prejudice
  • Eunyoung Ji. (2015). An Analysis of Multicultural Education in Korean Elementary Schools. https://scholarworks.calstate.edu/downloads/6108vc972.
  • Evans, L. & Davies, K. (2000). No sissy boys here: A content analysis of the representation of masculinity in elementary school reading textbooks. Sex roles, 42(3-4), 255-270.
  • Gay, G. (2001). Curriculum Theory and Multicultural Education. In J. A. Banks & C. A. McGee Banks (Eds.). Handbook o f Research on Multicultural Education. (pp. 25-43). Jossey-Bass.
  • Great Schools Partnership. (2013). Multicultural Education in the glossary of education reform. https://www.edglossary.org/multicultural-education.
  • Harrell, S. P. (2000). A multidimensional conceptualization of racism‐related stress: Implications for the well‐being of people of color. American journal of Orthopsychiatry, 70(1), 42-57.
  • Kymlicka. W. (2012). Multiculturalism - Success, Failure and the Future file:///C:/Users/Admin/Downloads/TCM-Multiculturalism-Web%20(2).pdf
  • Lie, A. (2000) The Multicultural Curriculum: Education for Peace and Development. Human Rights Education in Asian Schools, 6 (1), 81–102.
  • Məmmədova, N., Mahmudova, K. & Bağmanlı, A. (2016). Həyat bilgisi fənni üzrə 5-ci sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N. & Bəhramova, S. (2015). Həyat bilgisi fənni üzrə 8-ci sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N. & Mahmudova, K. (2017). Həyat bilgisi fənni üzrə 6-cı sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N., Mahmudova, K. & Bəhramova, S. (2016). Həyat bilgisi fənni üzrə 9-cu sinif üçün dərslikç Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N., Mahmudova, K. & Bəhramova, S. (2018). Həyat bilgisi fənni üzrə 7-ci sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Merriam-Webster Dictionary. (2024). Diversity. In Merriam-Webster. https://merriam-webster.com/dictionary/diversity.
  • Nieto, S. (1992). Affirming diversity: The sociopolitical context of multicultural education. Longman, 10 Bank Street, White Plains, NY 10606.
  • Phinney, J. S. & Ong, A. D. (2007). Conceptualization and Measurement of Ethnic Identity: Current Status and Future Directions. Journal of Counseling Psychology Copyright 2007 by the American Psychological Association, 54 (3), 271–281.
  • Smee, J. (2010). Merkel's Rhetoric in Integration Debate is' Inexcusable'. Spiegel Online International, 18.
  • Sultanova, S. (2012). Armenian Image in History Textbooks of Azerbaijan. Caucasus Edition: Journal of Conflict Transformation.
  • World Population Review. http://worldpopulationreview.com/countries/azerbaijan
  • Young Han Kim. Multicultural Education in Social Studies https://digital.lib.washington.edu/

The Analysis of Multicultural Concept in Azerbaijani Medium Secondary School “Knowledge of World” Textbooks

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 506 - 520, 08.04.2025
https://doi.org/10.5281/zenodo.15627589

Abstract

This study explores how multiculturalism is represented in Azerbaijani-medium secondary school "Knowledge of the World" textbooks for grades 5 to 9. Azerbaijan presents itself as a multicultural society, but how well does this identity reflect in its education system? Through qualitative content analysis, this research examines key multicultural concepts—such as race, ethnicity, diversity, and discrimination—and how they are integrated into these textbooks. The findings show that while the textbooks emphasize tolerance and national unity, they provide only limited coverage of ethnic minorities, cultural diversity, and the complexities of inclusion. Islam is prominently featured, while other religions and cultures receive little attention. Critical discussions on discrimination and prejudice are largely absent, missing an opportunity to encourage deeper thinking about social justice. Overall, the study highlights that while Azerbaijani textbooks promote a positive view of multiculturalism, they could benefit from a more inclusive and detailed approach to better reflect the country’s diverse society.

References

  • Babbie earl. (2009). The practice of social research. (14th edition). Wadsworth Publishing.
  • Banks, J. A. (2009). Teaching strategies for ethnic studies. (8th ed.). Allyn & Bacon. Bennett, C. I. (2007). Comprehensive multicultural education: Theory and Practice. (6th ed.). Allyn & Bacon.
  • Brugeilles, C. & Cromer, S. (2009). Promoting gender equality through textbooks. A methodological guide.
  • Business Research Methods. (1March, 2011). (B. Blumberg, R. D. Cooper & P. S. Schindler). Paperback – International Edition.
  • Cambridge English Dictionary. (2024). Discrimination. In Cambridge English Dictionary. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/discrimination.
  • Cameron, D. (2011). Multiculturalism has failed in Europe. https://www.france24.com/en/20110205-multiculturalism-has-failed-britain-says-pm-cameron
  • Dadashova, A. (17-21 February 2020). Gender Roles in Azerbaijani - Medium Secondary School Literature textbooks. GCRF COMPASS Early Career Researcher Training School.
  • Encyclopaedia Britannica. (n.d.). Assimilation. In Encyclopaedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/assimilation-society
  • Encyclopaedia Britannica.(n.d.). Prejudice. In Encyclopaedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/prejudice
  • Eunyoung Ji. (2015). An Analysis of Multicultural Education in Korean Elementary Schools. https://scholarworks.calstate.edu/downloads/6108vc972.
  • Evans, L. & Davies, K. (2000). No sissy boys here: A content analysis of the representation of masculinity in elementary school reading textbooks. Sex roles, 42(3-4), 255-270.
  • Gay, G. (2001). Curriculum Theory and Multicultural Education. In J. A. Banks & C. A. McGee Banks (Eds.). Handbook o f Research on Multicultural Education. (pp. 25-43). Jossey-Bass.
  • Great Schools Partnership. (2013). Multicultural Education in the glossary of education reform. https://www.edglossary.org/multicultural-education.
  • Harrell, S. P. (2000). A multidimensional conceptualization of racism‐related stress: Implications for the well‐being of people of color. American journal of Orthopsychiatry, 70(1), 42-57.
  • Kymlicka. W. (2012). Multiculturalism - Success, Failure and the Future file:///C:/Users/Admin/Downloads/TCM-Multiculturalism-Web%20(2).pdf
  • Lie, A. (2000) The Multicultural Curriculum: Education for Peace and Development. Human Rights Education in Asian Schools, 6 (1), 81–102.
  • Məmmədova, N., Mahmudova, K. & Bağmanlı, A. (2016). Həyat bilgisi fənni üzrə 5-ci sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N. & Bəhramova, S. (2015). Həyat bilgisi fənni üzrə 8-ci sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N. & Mahmudova, K. (2017). Həyat bilgisi fənni üzrə 6-cı sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N., Mahmudova, K. & Bəhramova, S. (2016). Həyat bilgisi fənni üzrə 9-cu sinif üçün dərslikç Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Məmmədova, N., Mahmudova, K. & Bəhramova, S. (2018). Həyat bilgisi fənni üzrə 7-ci sinif üçün dərslik. Qərb-Şərq nəşriyyatı.
  • Merriam-Webster Dictionary. (2024). Diversity. In Merriam-Webster. https://merriam-webster.com/dictionary/diversity.
  • Nieto, S. (1992). Affirming diversity: The sociopolitical context of multicultural education. Longman, 10 Bank Street, White Plains, NY 10606.
  • Phinney, J. S. & Ong, A. D. (2007). Conceptualization and Measurement of Ethnic Identity: Current Status and Future Directions. Journal of Counseling Psychology Copyright 2007 by the American Psychological Association, 54 (3), 271–281.
  • Smee, J. (2010). Merkel's Rhetoric in Integration Debate is' Inexcusable'. Spiegel Online International, 18.
  • Sultanova, S. (2012). Armenian Image in History Textbooks of Azerbaijan. Caucasus Edition: Journal of Conflict Transformation.
  • World Population Review. http://worldpopulationreview.com/countries/azerbaijan
  • Young Han Kim. Multicultural Education in Social Studies https://digital.lib.washington.edu/
There are 28 citations in total.

Details

Primary Language English
Subjects Turkish Society and Community
Journal Section Articles
Authors

Tarlan Orucova 0000-0002-1594-5555

Early Pub Date February 24, 2025
Publication Date April 8, 2025
Submission Date November 6, 2024
Acceptance Date January 23, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 12 Issue: 1

Cite

APA Orucova, T. (2025). The Analysis of Multicultural Concept in Azerbaijani Medium Secondary School “Knowledge of World” Textbooks. Akademik Tarih Ve Düşünce Dergisi, 12(1), 506-520. https://doi.org/10.5281/zenodo.15627589

По всем вопросам приема статей и выпуска очередных номеров обращаться в редакцию соответствующего журнала

                                                                                                                                                   

                                                           Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi   Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

  ©  ATDD Tüm Hakları Saklıdır 


CC-BY-NC