Abstract
Atık toplayıcılık ve onların kapitalist sistem içerisindeki yeri ulusal ve uluslararası ölçekte incelenmiş, çalışmaların yoğunlukla sınıf çatışması ve toplumsal dışlanma üzerine odaklanan bir yaklaşımla ele alındığı görülmüştür. Bu çaba başlangıç olması açısından değerli olmakla birlikte atık toplayıcıların çalışmalardaki rolü, -gündelik hayatta insanların onlar çöp toplarken yanlarından geçip gitmesi gibi- onların kendilerini anlatmasına imkân vermeyen bir yapıya sahiptir. Bu çalışmada ise kayıt dışı ekonomide bir iş kolu olarak atık toplayıcılık meselesi yerine kent içerisinde görünür olan kent yoksulluğunun bir taşıyıcısı olarak atık toplayıcıların gündelik hayatları, sosyal ilişkileri, yaşam biçimleri ve kentte tutunmak için geliştirdikleri iletişim stratejileri onların kendi anlatısından yola çıkılarak açıklanmaya çalışılmaktadır.
Çalışma incelenecek olgunun sahip olduğu yapı nedeniyle keşfetmeye yönelik vaka analizi olarak tasarlanmıştır. Yaygın olarak karton ve plastik toplayan atık toplayıcıların yaşamlarını betimlemeyi amaçlayan çalışmada yarı yapılandırılmış mülakat tekniği kullanılmıştır. Beş temel kategoride, yirmi altı soru yer almıştır. Araştırma kapsamında toplamda on atık toplayıcı aile ile gündelik yaşamlarının da gözlemlenebilmesi için kendi evlerinde görüşmeler gerçekleştirilmiştir.
Çalışma sonucunda görülmüştür ki sistemin devamını sağlayabilecek yeterli gelire sahip olmadıkları için “defolu tüketici” olarak isimlendirilen kentin “ıskartalarının” hayatları da aslında tüketim döngüsünün içerisinde yer almaktadır ve sistemin dayatmalarına karşı “gösterişçi yoksulluk” olarak isimlendirilebilecek kendi iletişim stratejilerini, direniş alanlarını ve rollerini yaratmışlardır.
Keywords
Atık Toplayıcılık Gösterişçi Yoksulluk İletişim Stratejisi Defolu Tüketicilik Kentsel İletişim
References
- Bauman, Zygmunt. 2018. Iskarta Hayatlar Modernite ve Sarrafları, İstanbul: Can Yayınları.
- Bauman, Zygmunt. 1999. Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, İstanbul: Sarmal Yayınevi.
- Bernard, H. Russell (2011). Research Methods in Antrhopology: Qualitative and Quantitative Approaches. New York: Rowman Altamira Publications
- Boran, Behice Sadık. 1940. Köy Davası Şehirleşme Davasıdır I, Siyasi İlimler Mecmuası, (111):146-149.
- Boratav, Korkut. 1963. İlkel Toplumlarda Besin Elde Etme Faaliyetleri, Antropoloji Dergisi, 99-113
- Botton, De Alein. 2005. Statü Endişesi, İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Braudel, Fernard. 1993. Maddi Uygarlık Ekonomi ve Kapitalizm XV-XVIII. Yüzyıllar Gündelik Hayatın Yapıları, Ankara: Gece Yayınları.
- Cave, Jérémie. 2014. Who owns urban waste? Appropriation conflicts in emerging countries, Waste Management & Research: The Journal for a Sustainable Circular Economy, (32)9: 813-821.
- Chan, Martha Alter. 2012. The Informal Economy: Definitions, Theories and Policies. Women Informal Employment Globalizing and Organazing Publish,
- Creswell, John, W. 2017 Araştırma Deseni, Ankara: Eğiten Kitap.
- Creswell, John, W. 2023 Nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Dias, Sonia Maria ve Melanie Samson. 2016. Informal Economy Monitoring Study Sector Report: Waste Pickers, WIEGO.
- Dias, Sonia Maria. 2016. Waste Pickers and Cities, Environment & Urbanization, 28(2): 375-390.
- Enriquez, Eugène. 2004. Sürüden Devlete, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Gu Tianbao, Yin, Chungen, Ma, Wenchao ve Chen, Guanyi. 2019. Municipal solid waste incineration in a packed bed: A comprehensive modeling study with experimental validation. Applied Energy, (247):127-139.
- Goffman, Erving. 2009. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, Ankara: Metis Yayınları.
- Harvey, David. 2013. Sosyal Adalet ve Şehir, Ankara: Metis Yayınları.
- Hoornweg Daniel ve Bhada-Tata Perinaz. 2012. WHAT A WASTE, A Global Review of Solid Waste Management, The World Bank.
- Illich, Ivan. 2000. Tüketim Köleliği, İstanbul: Pınar Yayınları.
- Kerlinger, Fred. N. (Fred N., & Lee, H. B. (Howard B. (2000). Foundations Of Behavioral Research (Fourth edition.). Harcourt College Publishers.
- Kumar, Ankush. 2020. Dalit, Labour And Stigma Against Waste Work: A Question Of Dignity And Self Respect, PJAEE, 17(9): 10228-1023.
- Medina, Martin. 2000. Scavenger Cooperatives in Asia and Latin America, Resources, Conservation and Recycling, 31(1): 51-69.
- Ritzer, P. 2016. Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek: Tüketim Katedrallerindeki Süreklilik ve Değişim, Ayrıntı Yayınları
- Lefebvre, Henri. 2007. Modern Dünyada Gündelik Hayat, Ankara: Metis Yayınları.
- Lefebvre, Henri. 2010. Gündelik Hayatın Eleştirisi I, İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Levi-Strauss Claude. 2013. Hepimiz Yamyamız, Ankara: Metis Yayınları.
- Şenel, Alâeddin. 2009. Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi (2. baskı), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
- Park, Ernest Robert ve Burgess, Watsons Ernest. 2015. Şehir, Ankara: Heretik Yayınları.
- Patton, Quin Michael. 2018. Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi
- Sennett, Richard ve Cobb, Jonathan. 2013. Sınıfın Gizli Yaraları, Ankara: Heretik Yayınları.
- Sennett, Richard (2013.). Gözün Vicdanı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Toffler, Alvin. 1971. Future Shock, New York: Randome House.
- Veblen, Bunde Thorstein. 2017. Seçilmiş Makaleler, Ankara: Heretik Yayınları.
- Weber, Marx ve Simmel Georg. 2000. Şehir ve Cemiyet, İstanbul: İz Yayıncılık.
- Wilson C. David, Velis Costan ve Cheeseman Chris. 2006. Role of Informal Sector Recycling in Waste Management in Developing Countrey, Habitat Intenational, (30): 797-80.
Abstract
In spite of waste picker and their place within the capitalist system have been examined on both a national and international scale, the studies have been discussed from a perspective that focuses mostly on class conflict and social exclusion. Although this effort is valuable as a start, the role of waste pickers in the work has a structure that does not allow them to explain and define themselves, just like ordinary people in daily life pass by while they collect garbage. In this study, instead of the issue of waste picker as a business line in the informal economy, the daily lives, social relations, lifestyles, consumption norms and communication strategies of waste pickers as a carrier of urban poverty visible in the city are tried to be explained, based on their own narratives. .
The study was formatted as a case analysis due to the structure of the phenomenon to be examined. Semi-structured interview technique was used in the study, which aims to describe the lives of waste pickers who commonly collect cardboard and plastic. In the study, which included twenty-six questions in five basic categories, interviews were held with a total of ten waste picker families in their own homes to observe their daily lives, and additional photographs were taken with the permission of the families. An attempt was made to strengthen the findings with photographs.
As a result of the study, it was seen that the lives of the "disposable" people of the city, who are called "flawed consumers" because they do not have enough income to maintain the system, are actually included in the consumption cycle, and they have created their own communication strategies, resistance areas and roles, which can be called "performative poverty", against the impositions of the system.
Keywords
Waste Pickers Communication Strategy Flawed Consumers Urban Communication Performative Poverty
References
- Bauman, Zygmunt. 2018. Iskarta Hayatlar Modernite ve Sarrafları, İstanbul: Can Yayınları.
- Bauman, Zygmunt. 1999. Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, İstanbul: Sarmal Yayınevi.
- Bernard, H. Russell (2011). Research Methods in Antrhopology: Qualitative and Quantitative Approaches. New York: Rowman Altamira Publications
- Boran, Behice Sadık. 1940. Köy Davası Şehirleşme Davasıdır I, Siyasi İlimler Mecmuası, (111):146-149.
- Boratav, Korkut. 1963. İlkel Toplumlarda Besin Elde Etme Faaliyetleri, Antropoloji Dergisi, 99-113
- Botton, De Alein. 2005. Statü Endişesi, İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Braudel, Fernard. 1993. Maddi Uygarlık Ekonomi ve Kapitalizm XV-XVIII. Yüzyıllar Gündelik Hayatın Yapıları, Ankara: Gece Yayınları.
- Cave, Jérémie. 2014. Who owns urban waste? Appropriation conflicts in emerging countries, Waste Management & Research: The Journal for a Sustainable Circular Economy, (32)9: 813-821.
- Chan, Martha Alter. 2012. The Informal Economy: Definitions, Theories and Policies. Women Informal Employment Globalizing and Organazing Publish,
- Creswell, John, W. 2017 Araştırma Deseni, Ankara: Eğiten Kitap.
- Creswell, John, W. 2023 Nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Dias, Sonia Maria ve Melanie Samson. 2016. Informal Economy Monitoring Study Sector Report: Waste Pickers, WIEGO.
- Dias, Sonia Maria. 2016. Waste Pickers and Cities, Environment & Urbanization, 28(2): 375-390.
- Enriquez, Eugène. 2004. Sürüden Devlete, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Gu Tianbao, Yin, Chungen, Ma, Wenchao ve Chen, Guanyi. 2019. Municipal solid waste incineration in a packed bed: A comprehensive modeling study with experimental validation. Applied Energy, (247):127-139.
- Goffman, Erving. 2009. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, Ankara: Metis Yayınları.
- Harvey, David. 2013. Sosyal Adalet ve Şehir, Ankara: Metis Yayınları.
- Hoornweg Daniel ve Bhada-Tata Perinaz. 2012. WHAT A WASTE, A Global Review of Solid Waste Management, The World Bank.
- Illich, Ivan. 2000. Tüketim Köleliği, İstanbul: Pınar Yayınları.
- Kerlinger, Fred. N. (Fred N., & Lee, H. B. (Howard B. (2000). Foundations Of Behavioral Research (Fourth edition.). Harcourt College Publishers.
- Kumar, Ankush. 2020. Dalit, Labour And Stigma Against Waste Work: A Question Of Dignity And Self Respect, PJAEE, 17(9): 10228-1023.
- Medina, Martin. 2000. Scavenger Cooperatives in Asia and Latin America, Resources, Conservation and Recycling, 31(1): 51-69.
- Ritzer, P. 2016. Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek: Tüketim Katedrallerindeki Süreklilik ve Değişim, Ayrıntı Yayınları
- Lefebvre, Henri. 2007. Modern Dünyada Gündelik Hayat, Ankara: Metis Yayınları.
- Lefebvre, Henri. 2010. Gündelik Hayatın Eleştirisi I, İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Levi-Strauss Claude. 2013. Hepimiz Yamyamız, Ankara: Metis Yayınları.
- Şenel, Alâeddin. 2009. Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi (2. baskı), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
- Park, Ernest Robert ve Burgess, Watsons Ernest. 2015. Şehir, Ankara: Heretik Yayınları.
- Patton, Quin Michael. 2018. Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi
- Sennett, Richard ve Cobb, Jonathan. 2013. Sınıfın Gizli Yaraları, Ankara: Heretik Yayınları.
- Sennett, Richard (2013.). Gözün Vicdanı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Toffler, Alvin. 1971. Future Shock, New York: Randome House.
- Veblen, Bunde Thorstein. 2017. Seçilmiş Makaleler, Ankara: Heretik Yayınları.
- Weber, Marx ve Simmel Georg. 2000. Şehir ve Cemiyet, İstanbul: İz Yayıncılık.
- Wilson C. David, Velis Costan ve Cheeseman Chris. 2006. Role of Informal Sector Recycling in Waste Management in Developing Countrey, Habitat Intenational, (30): 797-80.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Labor Sociology, Economic Demography, Urban Sociology and Community Studies |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | June 13, 2025 |
| Publication Date | June 15, 2025 |
| Submission Date | February 11, 2025 |
| Acceptance Date | March 25, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 13 Issue: 43 |
Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası