Research Article
BibTex RIS Cite

ÇAĞDAŞ YUNAN EDEBİYATINDA SÜRREALİZM AKIMININ DOĞUŞU: ANDREAS EMBEİRİKOS’UN İPSİKAMİNOS ADLI ŞİİR DERLEMESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Year 2025, Volume: 7 Issue: 1, 125 - 146

Abstract

20. yüzyılın en etkili sanat akımlarından biri olarak Birinci Dünya Savaşı’nın son döneminde ortaya çıkan ve Fransız edebiyatında şekillenen sürrealizm, bilinçaltının sanatsal bir ifadeyle yansıtılması anlayışına dayanmaktadır. Bu akım, Batı edebiyatında geniş bir etki alanı bulmuş, özellikle Avrupa’daki farklı edebi geleneklere yön vererek yeni sanatsal ve düşünsel perspektiflerin gelişimine katkı sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı, teorik çerçevesi Yunanistan’da Andreas Embeirikos tarafından şekillendirilen sürrealizm (gerçeküstücülük) akımının, Çağdaş Yunan edebiyatındaki gelişimini incelemektir. Embeirikos’un, Yunanistan’da sürrealist estetik anlayışını ilk kez sistemli ve bilinçli biçimde edebi üretime yansıttığı eseri olan İpsikaminos adlı şiir derlemesi, sürrealist teknikler, bilinç akışı ve dilin deneysel kullanımı açısından ele alınmıştır. Şairin bu eserde otomatik yazı tekniğine başvurduğu, alışılmış anlam ilişkilerini bilinçli olarak kırdığı ve okuru sezgisel bir algı sürecine yönlendirdiği gözlemlenmektedir. Aynı zamanda, Sigmund Freud’un psikanaliz kuramının etkisiyle bilinçaltı çağrışımlarına yer veren Embeirikos’un bireysel ve toplumsal özgürlük temasını sanat yoluyla vurguladığı tespit edilmiştir. Bu doğrultuda İpsikaminos, yalnızca Çağdaş Yunan edebiyatında değil, aynı zamanda Avrupa modernizmi içinde de özgün bir yer edinmiş bir eser olup, sürrealizmin yerel bağlamda nasıl dönüştüğünü ve yeniden üretildiğini gösteren önemli bir örnek olarak değerlendirilmektedir.

References

  • Abatzopoulou, F. (1980). Den anthisan mataios. Anthologia İperrealismou. Nefeli.
  • Argyriou, A. (1990). Diadohikes Anagnoseis Ellinon İperrealiston. Gnosi.
  • Andrioti, L. (2020). Ena thaumasto etos tis logotehnias mas: 1935 [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aristoteleio Panepistimio Thessalonikis.
  • Barlas, F. (1950). Ellinikos İperralismos. Stahis, 1, 5-13.
  • Bouchard, J. (2001). Me ton Andrea Embeiriko Para Dimon Oneiron. Agra.
  • Cook, W. (2006, 21 Ağustos). Analysing Freud’s Couch. https://www.theguardian.com/artanddesign/2006/aug/21/heritage.austria
  • The Guardian. 25 Nisan 2025 tarihinde https://www.theguardian.com/europe adresinden erişilmiştir.
  • Dounia, H. (1985). Andreas Embeirikos. Otan ta synithi logia den arkoun. Anti, 279, 50-51.
  • Duplessis, Y. (1991). Gerçeküstücülük (İ. Yerguz ve E. Çamurdan, çev.). İletişim Yayınları.
  • Embeirikos, A. (1974). Grapta i prosopiki mythologia. Pleias.
  • Embeirikos, A. (1982). Ti einai o İperrealismos. Grammata kai Tehnes, 6, 14-15.
  • Embeirikos, A. (2009). Peri sourrealismou: i dialeksi tou 1935. Agra.
  • Embeirikos, A. (2022). İpsikaminos. Agra.
  • Hrisanthopoulos, M. (2012). Ekato hronia perasan kai ena karavi: O Ellinikos İperrealismos kai i Kataskevi tis Paradosis. Agra.
  • Hristidis, Th. M. (2014). Sholia sta Poiimata tis Sillogis İpsikaminos tou Andrea Embeirikou. Zitros.
  • Hopkins, D. (2020). Dada ve gerçeküstücülük (S. K. Angı, çev.). Dost Kitabevi.
  • Kalamaris, N. (1937). Epistoli. Nea Fylla, 3, 57-59.
  • Karandonis, A. (1990). Α΄ Eisagogi sth Neoteri Poiisi-Β΄ Gyro apo ti Syghroni Poiisi. Papadimas.
  • Sigalas, N. (2012). Ο Andreas Embeirikos kai i istoria tou ellinikou iperrealismou i mprosta stin ameilikti arhi tis pragmatikotitas. Agra.
  • Valaoritis, N. (1989). Αndreas Embeirikos. İpsilon.
  • Voutiris, N. (1997). Η Sinohi tou Topiou: Εisagogi sthn Poiitiki tou Embeirikou. Kastaniotis.
  • Yiatromanolakis, Y. (1983). Αndreas Embeirikos: ο poiitis tou erota kai tou nostou. Kedros.

THE EMERGENCE OF SURREALISM IN MODERN GREEK LITERATURE: AN ANALYSIS OF ANDREAS EMBEİRİKOS’ POETRY COLLECTION İPSİKAMİNOS

Year 2025, Volume: 7 Issue: 1, 125 - 146

Abstract

Surrealism, which emerged during the final phase of World War I and took form within the context of French literature, stands as one of the most influential art movements of the 20th century, grounded in the conceptual framework of representing the unconscious mind through artistic expression. This movement gained widespread influence in Western literature, particularly by shaping various literary traditions across Europe and contributing to the development of new artistic and intellectual perspectives. The aim of this study is to examine the development of the Surrealist movement in Modern Greek Literature, whose theoretical framework was established by Andreas Embeirikos in Greece. His poetry collection İpsikaminos, in which Embeirikos systematically and deliberately introduced the surrealist aesthetic into Greek literary production for the first time, has been analyzed in terms of surrealist techniques, stream of consciousness, and the experimental use of language. It is observed that the poet employs the automatic writing technique, deliberately disrupts conventional meaning relationships, and guides the reader toward an intuitive perception process. Influenced by Sigmund Freud’s theory of psychoanalysis, Embeirikos is noted for incorporating subconscious associations into his work, simultaneously emphasizing both individual and collective freedom through artistic expression. In this respect, İpsikaminos is regarded as a significant example not only within the realm of Modern Greek Literature but also within the broader framework of European modernism, as it demonstrates how surrealism was transformed and reinterpreted within a local context.

References

  • Abatzopoulou, F. (1980). Den anthisan mataios. Anthologia İperrealismou. Nefeli.
  • Argyriou, A. (1990). Diadohikes Anagnoseis Ellinon İperrealiston. Gnosi.
  • Andrioti, L. (2020). Ena thaumasto etos tis logotehnias mas: 1935 [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aristoteleio Panepistimio Thessalonikis.
  • Barlas, F. (1950). Ellinikos İperralismos. Stahis, 1, 5-13.
  • Bouchard, J. (2001). Me ton Andrea Embeiriko Para Dimon Oneiron. Agra.
  • Cook, W. (2006, 21 Ağustos). Analysing Freud’s Couch. https://www.theguardian.com/artanddesign/2006/aug/21/heritage.austria
  • The Guardian. 25 Nisan 2025 tarihinde https://www.theguardian.com/europe adresinden erişilmiştir.
  • Dounia, H. (1985). Andreas Embeirikos. Otan ta synithi logia den arkoun. Anti, 279, 50-51.
  • Duplessis, Y. (1991). Gerçeküstücülük (İ. Yerguz ve E. Çamurdan, çev.). İletişim Yayınları.
  • Embeirikos, A. (1974). Grapta i prosopiki mythologia. Pleias.
  • Embeirikos, A. (1982). Ti einai o İperrealismos. Grammata kai Tehnes, 6, 14-15.
  • Embeirikos, A. (2009). Peri sourrealismou: i dialeksi tou 1935. Agra.
  • Embeirikos, A. (2022). İpsikaminos. Agra.
  • Hrisanthopoulos, M. (2012). Ekato hronia perasan kai ena karavi: O Ellinikos İperrealismos kai i Kataskevi tis Paradosis. Agra.
  • Hristidis, Th. M. (2014). Sholia sta Poiimata tis Sillogis İpsikaminos tou Andrea Embeirikou. Zitros.
  • Hopkins, D. (2020). Dada ve gerçeküstücülük (S. K. Angı, çev.). Dost Kitabevi.
  • Kalamaris, N. (1937). Epistoli. Nea Fylla, 3, 57-59.
  • Karandonis, A. (1990). Α΄ Eisagogi sth Neoteri Poiisi-Β΄ Gyro apo ti Syghroni Poiisi. Papadimas.
  • Sigalas, N. (2012). Ο Andreas Embeirikos kai i istoria tou ellinikou iperrealismou i mprosta stin ameilikti arhi tis pragmatikotitas. Agra.
  • Valaoritis, N. (1989). Αndreas Embeirikos. İpsilon.
  • Voutiris, N. (1997). Η Sinohi tou Topiou: Εisagogi sthn Poiitiki tou Embeirikou. Kastaniotis.
  • Yiatromanolakis, Y. (1983). Αndreas Embeirikos: ο poiitis tou erota kai tou nostou. Kedros.
There are 22 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Modern Greek Language, Literature and Culture
Journal Section Research Articles
Authors

Aslı Damar Çakmak 0000-0002-8940-4866

Early Pub Date June 30, 2025
Publication Date
Submission Date May 2, 2025
Acceptance Date June 27, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 7 Issue: 1

Cite

APA Damar Çakmak, A. (2025). ÇAĞDAŞ YUNAN EDEBİYATINDA SÜRREALİZM AKIMININ DOĞUŞU: ANDREAS EMBEİRİKOS’UN İPSİKAMİNOS ADLI ŞİİR DERLEMESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Balkanistik Dil Ve Edebiyat Dergisi, 7(1), 125-146.