Research Article
BibTex RIS Cite

Semiotic Analysis of Religious Concepts/Meanings in Semih Kaplanoğlu’s Film Buğday (Grain, 2017)

Year 2025, Volume: 27 Issue: 27, 273 - 300, 30.06.2025
https://doi.org/10.51553/bozifder.1653094

Abstract

Cinema is a unique art form that offers a unique narrative language and a multi-layered form of communication. This language is used to convey emotions, thoughts and messages to the audience through visual and auditory signs. Semiotics, inspired by Ferdinand de Saussure's linguistic theories, provides an important method for making sense of cinema. Semiotic analysis helps researchers to go beyond the surface meanings (literal meaning) of a film to reveal its cultural and symbolic contexts (connotations). In this context, Semih Kaplanoğlu’s Buğday (Grain, 2017) stands out as a work that deals with the ecological and existential crises of the modern world within the framework of a religious/mystical narrative. The film depicts humanity’s detachment from nature in an uncertain time of the future and the disasters brought about by this detachment. However, this depiction is not only an environmental criticism but also a story of a religious/spiritual quest and hope for salvation. The black-and-white aesthetic used in the film creates a religious atmosphere as part of the visual narrative, while emphasizing the opposition between nature and man. On a semiotic level, the black-and-white contrast symbolizes the spiritual darkness that humanity has fallen into in modern life and the need for enlightenment, while the wheat grains represent an agricultural product in a literal sense, and the spiritual salvation and unity of human beings in a secondary sense. Methodologically, the semiotic analysis/decoding method used in this study sheds light on the multi-layered symbolic meanings between the themes, characters and locations used in the film Buğday (Grain, 2017). In the film, places such as abandoned nature, magnetic shield and dead lands represent humanity's estrangement from the Creator and thus from its essence, while also pointing to the questioning of a transformation process for spiritual salvation. In this context, the main purpose of the study is to better understand the meanings offered to the audience by the multi-layered narrative structure of the film, which offers the possibility of contemplation on both the ecological and spiritual crisis of modern man through a cinematic language enriched with religious/Sufi symbols, through semiotic analysis. Within the scope of the study, it is concluded that Semih Kaplanoğlu’s film Buğday shares the idea that in today’s world, where humanity is experiencing an ecological and spiritual collapse, the most basic need of the audience is to make a deep questioning about what kind of vital purpose they have in their own lives by emphasizing religious and mystical themes.

References

  • Avcı, Seyit. “‘Ben İlim Şehriyim Ali de Onun Kapısıdır’ Hadisi Üzerine”. Marife 4/3 (2004), 355-364.
  • Barthes, Roland. Göstergebilim İlkeleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1979.
  • Beki̇, Melahat. “Vahdet-i Vücud’a Kaynaklık Eden Ayetler”. TOBIDER - International Journal of Social Sciences 7/2 (25 Eylül 2023). https://doi.org/10.30830/tobider.sayi.14.20
  • Boyraz, Edibe. “Mûsâ-Hızır Kıssasında Çocuğun Öldürülüşünün Merhamet Bağlamında Değerlendirilmesi”. Sufiyye 17 (31 Aralık 2024), 155-182. https://doi.org/10.46231/sufiyye.1561162
  • Burunsuz, Muteber. Semiyolojik Açıdan Soyut Resimde İmge. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
  • Buğday (Grain). haz. Semih Kaplanoğlu (Film, 2017). https://www.imdb.com/title/tt4073682/
  • Büker, Seçil. Sinemada Anlam Yaratma. İstanbul: Hayalperest Yayınevi, 2. Basım : Mart 2012, 2012.
  • Cebecioğlu, Ethem. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. İstanbul: Anka Yayınları, Genişletilmiş 2. Basım., 2004.
  • Deely, John N. Basics of Semiotics. Tartu: Univ. Press, 4. Basım., 2005.
  • Demirli, Ekrem. “Vahdet-i Vücûd”. TDV İslam Ansiklopedisi. 42/431-435. İstanbul, 2012. https://islamansiklopedisi.org.tr/vahdet-i-vucud
  • Demirli, Ekrem. “Yunus’un Tasavvuf Anlayışının Kurucu Unsurları: Ezelî İnsan ve Kadim Tanrı Arasında Aşka Dönüşen İman”. Darulfunun İlahiyat 32/1 (29 Aralık 2021), 43-66. https://doi.org/10.26650/di.2021.32.1027987
  • Erkman, Fatma. Göstergebilime Giriş. İstanbul: Alan Yayıncılık, 1987.
  • Karaman, Hayreddin vd. (ed.). Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 27. Basım., 2014.
  • Öğüt, Salim. “Taharet”. TDV İslam Ansiklopedisi. 39/382-385. Türkiye Diyanet Vakfı, 2010.
  • Özden, Zafer. Film Eleştirisi: Film Eleştirisinde Temel Yaklaşımlar ve Tür Filmi Eleştirisi. Ankara: İmge Kitabevi, 3. Basım., 2014.
  • Rifat, Mehmet. Göstergebilimin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları, 3. Basım., 2009.
  • Tatcı, Mustafa. Divan-ı İlahiyat Yunus Emre. İstanbul: H Yayınları, Gözden Geçirilmiş İlaveli 3. Basım., 2014.
  • Topaloğlu, Bekir. “Hay”. TDV İslam Ansiklopedisi. 16/549-550. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1997.
  • Uludağ, Süleyman. “Hızır”. TDV İslam Ansiklopedisi. 17/409-411. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1998.

Semih Kaplanoğlu’nun Buğday (Grain, 2017) Filmindeki Dini Kavramların/Anlamların Göstergebilimsel Analizi

Year 2025, Volume: 27 Issue: 27, 273 - 300, 30.06.2025
https://doi.org/10.51553/bozifder.1653094

Abstract

Sinema, kendine özgü bir anlatı dili ve çok katmanlı bir iletişim biçimi sunan eşsiz bir sanat dalıdır. Bu dil, görsel ve işitsel göstergeler aracılığıyla izleyicilere duygu, düşünce ve mesaj iletmek için kullanılmaktadır. Ferdinand de Saussure’ün dilbilimsel teorilerinden esinlenen göstergebilim de sinemayı anlamlandırmak için önemli bir yöntem sağlamaktadır. Göstergebilimsel analiz ise bir filmin yüzeydeki anlamlarının (düz anlam) ötesine geçerek kültürel ve simgesel bağlamlarını (yan anlam) açığa çıkarmada araştırmacılara yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda Semih Kaplanoğlu’nun Buğday (Grain, 2017) filmi, modern dünyanın ekolojik ve varoluşsal krizlerini, dini/tasavvufi bir anlatı çerçevesinde ele alan bir yapıt olarak dikkat çekmektedir. Film, geleceğin belirsiz bir zamanında insanlığın doğadan kopuşunu ve bu kopuşun getirdiği felaketleri betimlemektedir. Ancak bu betimleme, yalnızca çevresel bir eleştiriden ibaret değil aynı zamanda dini/manevi bir arayışın ve kurtuluş umudunun hikâyesini de içermektedir. Filmde kullanılan siyah-beyaz estetik, görsel anlatının bir parçası olarak dini bir atmosfer yaratırken, doğa ve insan arasındaki karşıtlığı da vurgulamaktadır. Filmde göstergebilimsel düzlemde, siyah-beyaz kontrastı, modern yaşam içinde insanlığın ruhsal olarak içine düştüğü karanlığı ve aydınlanmaya duyduğu ihtiyacı simgelerken, buğday taneleri ise düz anlamda bir tarımsal ürün, yan anlamda insanın manevi kurtuluşunu ve tevhidini temsil etmektedir. Bu bağlamda metodolojik olarak çalışmada kullanılan göstergebilimsel analiz/çözümleme yöntemi, Buğday (Grain, 2017) filminde kullanılan temalar, karakterler ve mekânlar arasındaki çok katmanlı sembolik anlamlara da ışık tutmaktadır. Filmde terk edilmiş doğa, manyetik kalkan ve ölü topraklar gibi mekânlar, insanlığın Yaratıcıdan dolayısıyla özünden uzaklaşmasını temsil ederken, manevi kurtuluş için bir dönüşüm sürecini sorgulamayı da işaret etmektedir. Bu bağlamda dini/tasavvufi sembollerle zenginleştirilmiş bir sinema dili aracılığıyla modern insanın hem ekolojik hem de manevi krizine dair tefekkür imkânı sunan filmin çok katmanlı anlatı yapısı ile izleyiciye sunduğu anlamların göstergebilimsel analiz aracılığıyla daha iyi anlaşılacağı düşünülmektedir. Çalışma kapsamında incelenen Semih Kaplanoğlu’nun Buğday isimli filminde insanlığın ekolojik ve manevi bir çöküş yaşadığı günümüz dünyasında, dini ve tasavvufi temaları öne çıkararak izleyicinin kendi yaşamı içinde nasıl bir yaşamsal amaca sahip olduğu hususunda derin bir sorgulama yapması gerekliliğine duyulan ihtiyacın altı çizilmektedir.

References

  • Avcı, Seyit. “‘Ben İlim Şehriyim Ali de Onun Kapısıdır’ Hadisi Üzerine”. Marife 4/3 (2004), 355-364.
  • Barthes, Roland. Göstergebilim İlkeleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1979.
  • Beki̇, Melahat. “Vahdet-i Vücud’a Kaynaklık Eden Ayetler”. TOBIDER - International Journal of Social Sciences 7/2 (25 Eylül 2023). https://doi.org/10.30830/tobider.sayi.14.20
  • Boyraz, Edibe. “Mûsâ-Hızır Kıssasında Çocuğun Öldürülüşünün Merhamet Bağlamında Değerlendirilmesi”. Sufiyye 17 (31 Aralık 2024), 155-182. https://doi.org/10.46231/sufiyye.1561162
  • Burunsuz, Muteber. Semiyolojik Açıdan Soyut Resimde İmge. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
  • Buğday (Grain). haz. Semih Kaplanoğlu (Film, 2017). https://www.imdb.com/title/tt4073682/
  • Büker, Seçil. Sinemada Anlam Yaratma. İstanbul: Hayalperest Yayınevi, 2. Basım : Mart 2012, 2012.
  • Cebecioğlu, Ethem. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. İstanbul: Anka Yayınları, Genişletilmiş 2. Basım., 2004.
  • Deely, John N. Basics of Semiotics. Tartu: Univ. Press, 4. Basım., 2005.
  • Demirli, Ekrem. “Vahdet-i Vücûd”. TDV İslam Ansiklopedisi. 42/431-435. İstanbul, 2012. https://islamansiklopedisi.org.tr/vahdet-i-vucud
  • Demirli, Ekrem. “Yunus’un Tasavvuf Anlayışının Kurucu Unsurları: Ezelî İnsan ve Kadim Tanrı Arasında Aşka Dönüşen İman”. Darulfunun İlahiyat 32/1 (29 Aralık 2021), 43-66. https://doi.org/10.26650/di.2021.32.1027987
  • Erkman, Fatma. Göstergebilime Giriş. İstanbul: Alan Yayıncılık, 1987.
  • Karaman, Hayreddin vd. (ed.). Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 27. Basım., 2014.
  • Öğüt, Salim. “Taharet”. TDV İslam Ansiklopedisi. 39/382-385. Türkiye Diyanet Vakfı, 2010.
  • Özden, Zafer. Film Eleştirisi: Film Eleştirisinde Temel Yaklaşımlar ve Tür Filmi Eleştirisi. Ankara: İmge Kitabevi, 3. Basım., 2014.
  • Rifat, Mehmet. Göstergebilimin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları, 3. Basım., 2009.
  • Tatcı, Mustafa. Divan-ı İlahiyat Yunus Emre. İstanbul: H Yayınları, Gözden Geçirilmiş İlaveli 3. Basım., 2014.
  • Topaloğlu, Bekir. “Hay”. TDV İslam Ansiklopedisi. 16/549-550. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1997.
  • Uludağ, Süleyman. “Hızır”. TDV İslam Ansiklopedisi. 17/409-411. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1998.
There are 19 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Translation and Interpretation Studies, Sufism
Journal Section Articles
Authors

Abdurrahim Yalçın 0000-0001-6812-0453

Publication Date June 30, 2025
Submission Date March 7, 2025
Acceptance Date May 14, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 27 Issue: 27

Cite

ISNAD Yalçın, Abdurrahim. “Semih Kaplanoğlu’nun Buğday (Grain, 2017) Filmindeki Dini Kavramların/Anlamların Göstergebilimsel Analizi”. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 27/27 (June 2025), 273-300. https://doi.org/10.51553/bozifder.1653094.

Bozok University Journal of Faculty of Theology (BOZIFDER) is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-Non-Derivatives 4.0 International Licence (CC BY NC ND).