Abstract
Timber houses have an important place in traditional Turkish architecture. Most houses built in Anatolia in the past were made of timber. Timber is a natural, warm, recyclable, and design flexible material. Although timber constructions were common in Anatolia until a century ago, their use has significantly declined since then. Türkiye’s location being in an earthquake-prone zone and recent earthquakes have increased demand for and interest in timber houses. This increase in interest, especially after the 1999 Marmara earthquake, has not continued until today. Timber construction technologies within the Turkish building industry are less common than reinforced concrete systems. In our country, it is clear that the use of systems that can withstand stronger earthquakes, such as timber and steel systems, should be increased instead of structures built with reinforced concrete systems. Because employing wood has some disadvantages, it's thought that the user has preconceived conceptions about timber houses. Within the scope of this study, it was aimed to determine the positive and negative judgments of users living in timber houses built after the 1999 Marmara earthquake in Istanbul. The author originally prepared the survey and applied it face-to-face to timber house users. 62 timber house users participated in the study. The study's findings showed that people who lived in timber houses were content with their homes and intended to stay in them. Drawing attention to the widespread use and increased application of timber construction systems, is considered a contribution that this study will make to our country's construction sector.
References
- Brahamsen, R. (2017). Mjøstårnet-construction of an 81 m tall timber building. Internationales Holzbau-Forum IHF. https://events.forum-holzbau.com/pdf/31_IHF2017_Abrahamsen.pdf, (Erişim tarihi: 20.06.2024).
- Erkoç, E. (2004). İstanbul’da günümüz teknolojisiyle üretilen ahşap konutların tasarım-uygulama-kullanım üçgeninde değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yapı Anabilim Dalı, İstanbul.
- Avlar, E. (2023). Katlı Ahşap Yapılar-I. https://www.youtube.com/watch?v=RgZrrz6OL1A&t=34s, (Erişim tarihi: 10.03.2024).
- Çalışkan, Ö., Meriç, E. & Yüncüler, M. (2019). Ahşap ve ahşap yapıların dünü, bugünü ve yarını. Bilecik Seyh Edebali University Journal of Science, 6(1), 109-118.
- Moehler, K., Natterer, J., Goetz, K. H. & Hoor, D. (1978). Timber design &construction sourcebook. McGraw-Hill Publishing Company, USA.
- Tümer, Ş. (2020). Bafra kırsal konut mimarisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Ankara.
- Çakır, S. (2000). Geleneksel Karadeniz ahşap konut üretimi yönteminin çağdaş teknoloji açısından değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Pizi, M. (2003). The Invention of the Balloon Frame, How It Affected Architecture in the New World, The Case Of Chile. Proceedings of the First International Congress on Construction History, January, Madrid.
- Avlar, E. (2003). Ahşap çerçeve yapıların strüktürel tasarımı. Deprem Bölgelerinde Yapı Üretimi Sempozyumu. TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul Büyükkent Şubesi, 1. Baskı, 15-16 Şubat 2002, YTÜ Oditoryumu, İstanbul.
- Tavşan, C., Tufan, A. Ş. & Tavşan, F. (2022). Ekolojik malzeme olan ahşapla yapılan çok katlı yapılar. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 7(1), 291-309.
- Avlar, E. (2023). Türkiye’de Gelenekselden Çağdaş Ahşap Yapılara Geçiş. https://www.youtube.com/watch?v=2LVJy_7mxyo, (Erişim tarihi: 15.04.2024).
- Avlar, E. (2023). Katlı Ahşap Yapılar-II. https://www.youtube.com/watch?v=ID2N6YmHuII&t=16s, (Erişim tarihi: 11.05.2024).
- Smith, I. & Snow, M. A. (2008). Timber: an ancient construction material with a bright future. The Forestry Chronicle, 84(4), 504-510.
- Avlar, E. (2008). Türkiye’de ahşap yapı üretimine yönelik durum tespiti. Mimarlıkta Malzeme, 3(8), 71-76.
- Avlar, E. & Ercoşkun, P. K. (2012). Türkiye yapı sektöründe tutkallı tabakalı ahşap teknolojisinin benimsenmeme nedenlerinin ercoşkun modeli ile değerlendirilmesi. Megaron, 7(1), 67-76.
- Akça, C., Akarca, H., Erdoğmuş, E., & Demirel, A. (2013-2014). Yapı Ahşabı ve Ahşap Yapı Sektörü. Ulusal Ahşap Birliği.
- Türk Yapı Sektörü Raporu 2014, Yapı Endüstri Merkezi, İstanbul.
- Gün, B. (2021). Mimari uygulamalarda betonarme yapı yerine ahşap yapı önerisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, İstanbul.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2020). Yapı İzin İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr.
- TSE. (2006). TS EN 1995-1-1/AC. Eurocode 5: Ahşap Yapıların Projelendirilmesi Bölüm 1-1: Genel Kurallar ve Bina Kuralları.
- Saral İnşaat Altınorak Sunflower Evleri Kataloğu. (2024). www.sunflower.com, (Erişim tarihi: 01.07.2024).
- Saral İnşaat Onater Evleri Kataloğu. (2024). www.saralinsaat.com, (Erişim tarihi:15.06.2024).
- Allen, E. & Iano, J. (1999). Fundamentals of Building Construction Materials and Methods. Third Edition, John Wiley & Sons Inc., New York.
- Proje Kataloğu. (2024). https://www.cemainsaat.com.tr/tr/proje/meseli-evler-12, (Erişim tarihi: 20.06.2024).
Abstract
Ahşap evler, geleneksel Türk mimarisinde önemli yere sahip yapılardır. Geçmiş dönemde Anadolu’da yapılan evlerin çoğunluğunun ahşap olduğu görülmektedir. Ahşap doğal, sıcak, geri dönüştürebilir, tasarım esnekliği olan ve ülkemizde kaynağı kolay bulunabilen bir malzemedir. Bir yüzyıl öncesine kadar Anadolu’da yaygın olarak kullanılan ahşap yapıların kullanımı günümüze ulaşan süreç içerisinde oldukça azalmıştır. Türkiye’nin deprem bölgesi üzerinde yer alması ve ülkemizde son yıllarda yaşanan depremler nedeniyle ahşap evlere olan ilgi artmış, ahşap evlerde yaşamak isteyen kullanıcı sayısı çoğalmıştır. Özellikle 1999 Marmara depreminden sonra oluşan bu ilgi artışı dikkat çekicidir. Ancak günümüze ulaşan süreçte bu ilginin süreklilik göstermediği düşünülmektedir. Türk yapı sektöründe ahşap yapım sistemleri betonarme sistemler kadar yaygın kullanılmamaktadır. Deprem bölgesi olan ülkemizde betonarme sistemle oluşturulan yapılar yerine ahşap ve çelik sistemler gibi depreme karşı daha güçlü dayanım gösterebilen sistemlerin kullanımının artırılmasının gerekliliği açıktır. Ahşap yapılara, ahşap malzemenin getirdiği birtakım olumsuzluklar nedeniyle kullanıcı açısından ön yargı ile yaklaşıldığı düşünülmektedir. Bu çalışma kapsamında İstanbul’da 1999 Marmara depremi sonrasında inşa edilen ahşap yapılarda ikamet eden kullanıcıların, olumlu ve olumsuz yargılarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın yazarı tarafından özgün olarak hazırlanan bir anket formu, ahşap ev kullanıcılarına yüz yüze olarak uygulanmıştır. Çalışmaya 62 ahşap ev kullanıcısı katılmıştır. Çalışma sonucunda ahşap ev kullanıcılarının ahşap evlerde yaşamaktan mutlu oldukları ve bu evlerde yaşamaya devam etmeyi düşündükleri görülmüştür. Depreme dayanım açısından güçlü olan ve zayıf zeminler üzerine kolaylıkla inşa edilebilen ahşap yapım sistemlerinin yaygınlaştırılması ve kullanım alanının artırılmasına yönelik dikkat çekilmesi, çalışmanın ülkemiz yapı sektörüne vereceği katkı olarak düşünülmektedir.
Ethical Statement
İstanbul'da Bulunan Ahşap Evlerin Kullanıcı Memnuniyeti Açısından Değerlendirilmesi isimli çalışmada kullanılan anket formu ile ilgili Etik Kurul Onayı alınmıştır.
Thanks
Çalışmanın yazarı, verdiği değerli destek için Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Yapı Anabilim Dalı Hocası Prof. Dr. Erkan Avlar’a teşekkür eder.
References
- Brahamsen, R. (2017). Mjøstårnet-construction of an 81 m tall timber building. Internationales Holzbau-Forum IHF. https://events.forum-holzbau.com/pdf/31_IHF2017_Abrahamsen.pdf, (Erişim tarihi: 20.06.2024).
- Erkoç, E. (2004). İstanbul’da günümüz teknolojisiyle üretilen ahşap konutların tasarım-uygulama-kullanım üçgeninde değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yapı Anabilim Dalı, İstanbul.
- Avlar, E. (2023). Katlı Ahşap Yapılar-I. https://www.youtube.com/watch?v=RgZrrz6OL1A&t=34s, (Erişim tarihi: 10.03.2024).
- Çalışkan, Ö., Meriç, E. & Yüncüler, M. (2019). Ahşap ve ahşap yapıların dünü, bugünü ve yarını. Bilecik Seyh Edebali University Journal of Science, 6(1), 109-118.
- Moehler, K., Natterer, J., Goetz, K. H. & Hoor, D. (1978). Timber design &construction sourcebook. McGraw-Hill Publishing Company, USA.
- Tümer, Ş. (2020). Bafra kırsal konut mimarisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Ankara.
- Çakır, S. (2000). Geleneksel Karadeniz ahşap konut üretimi yönteminin çağdaş teknoloji açısından değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Pizi, M. (2003). The Invention of the Balloon Frame, How It Affected Architecture in the New World, The Case Of Chile. Proceedings of the First International Congress on Construction History, January, Madrid.
- Avlar, E. (2003). Ahşap çerçeve yapıların strüktürel tasarımı. Deprem Bölgelerinde Yapı Üretimi Sempozyumu. TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul Büyükkent Şubesi, 1. Baskı, 15-16 Şubat 2002, YTÜ Oditoryumu, İstanbul.
- Tavşan, C., Tufan, A. Ş. & Tavşan, F. (2022). Ekolojik malzeme olan ahşapla yapılan çok katlı yapılar. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 7(1), 291-309.
- Avlar, E. (2023). Türkiye’de Gelenekselden Çağdaş Ahşap Yapılara Geçiş. https://www.youtube.com/watch?v=2LVJy_7mxyo, (Erişim tarihi: 15.04.2024).
- Avlar, E. (2023). Katlı Ahşap Yapılar-II. https://www.youtube.com/watch?v=ID2N6YmHuII&t=16s, (Erişim tarihi: 11.05.2024).
- Smith, I. & Snow, M. A. (2008). Timber: an ancient construction material with a bright future. The Forestry Chronicle, 84(4), 504-510.
- Avlar, E. (2008). Türkiye’de ahşap yapı üretimine yönelik durum tespiti. Mimarlıkta Malzeme, 3(8), 71-76.
- Avlar, E. & Ercoşkun, P. K. (2012). Türkiye yapı sektöründe tutkallı tabakalı ahşap teknolojisinin benimsenmeme nedenlerinin ercoşkun modeli ile değerlendirilmesi. Megaron, 7(1), 67-76.
- Akça, C., Akarca, H., Erdoğmuş, E., & Demirel, A. (2013-2014). Yapı Ahşabı ve Ahşap Yapı Sektörü. Ulusal Ahşap Birliği.
- Türk Yapı Sektörü Raporu 2014, Yapı Endüstri Merkezi, İstanbul.
- Gün, B. (2021). Mimari uygulamalarda betonarme yapı yerine ahşap yapı önerisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, İstanbul.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2020). Yapı İzin İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr.
- TSE. (2006). TS EN 1995-1-1/AC. Eurocode 5: Ahşap Yapıların Projelendirilmesi Bölüm 1-1: Genel Kurallar ve Bina Kuralları.
- Saral İnşaat Altınorak Sunflower Evleri Kataloğu. (2024). www.sunflower.com, (Erişim tarihi: 01.07.2024).
- Saral İnşaat Onater Evleri Kataloğu. (2024). www.saralinsaat.com, (Erişim tarihi:15.06.2024).
- Allen, E. & Iano, J. (1999). Fundamentals of Building Construction Materials and Methods. Third Edition, John Wiley & Sons Inc., New York.
- Proje Kataloğu. (2024). https://www.cemainsaat.com.tr/tr/proje/meseli-evler-12, (Erişim tarihi: 20.06.2024).
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Architectural Engineering, Construction Materials, Production Technologies |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | May 30, 2025 |
| Submission Date | July 23, 2024 |
| Acceptance Date | November 13, 2024 |
| Published in Issue | Year 2025 |