Abstract
Malazgirt Zaferi sonrasında Türk yurdu haline gelen Anadolu’da, Anadolu Selçuklu Devleti dönemi başlamış ve bu süreç 14’ncü asrın başına kadar devam etmiştir. Anadolu Selçuklularının zayıflamasıyla birlikte Anadolu Beylikleri döneminin başladığı bu topraklarda zamanla beyliklerin bir kısmı gücünü yitirirken Osmanlı Beyliği ise giderek güçlenmiştir. Altı asrı aşkın bir dönemde varlığını sadece Anadolu’da değil; Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarında hissettiren Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Harbi sonrasında ömrünün sonuna gelmiştir. Eş zamanlı başlayan İstiklal Harbi’nin kazanılmasının ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti ile Anadolu’da başlayan yeni süreç, Türk kültürünün günümüze kadar devamlılığını sağlamıştır. Bu kültür içinde mutfak kültürü de kuşkusuz mühim bir yer tutmaktadır. Yaklaşık 1000 yıldır Türk yurdu olan Anadolu’da mutfak kültürü, Orta Asya’dan getirilen gelenekler üzerine oturtulurken zaman içinde çevre kültürlerle harmanlanarak daha da zenginleştirilmiştir. Bu çalışmada Anadolu Mutfak Kültürü; Osmanlı Öncesi, Osmanlı Dönemi ve Cumhuriyet Dönemi başlıkları altında incelenecektir.
Keywords
Türk Mutfak Kültürü Anadolu Selçukluları Mutfak Kültürü Osmanlı Mutfak Kültürü Cumhuriyet Dönemi Mutfak Kültürü
References
- Arı, K. (2012). Osmanlı Devleti’nde Göçlerle Aktarılan Besin Kültürü ve Bunun Türk Yemek Kültürüne Etkileri. I. Türk Mutfak Kültürü Sempozyumu (Osmanlı Mutfak Kültürü) (14-15 Ekim 2010) Bildirileri (21-45) içinde. Arif Bilgin, Özge Samancı (Ed.), Bilecik: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları.
- Akın, G., Özkoçak, V. ve Gültekin, T. (2015). Geçmişten Günümüze Geleneksel Anadolu Mutfak Kültürünün Gelişimi. Antropoloji Dergisi, 30, s. 33-52.
- Ataç, N. (19 Haziran 1939). Alaturka, Alafranga. Haber-Akşam Postası, 26, s. 3.
- Atalay, B. (1985). Divanü Lügat-it-Türk Tercümesi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Bilgin, A. (2006). Narh Listeleri ve Üsküdar Mal Piyasası. IV. Üsküdar Sempozyumu (3-5 Kasım 2006) Bildiriler (Cilt 2, s. 155-191) içinde. Coşkun Yılmaz (Ed.), İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları.
- Bilgin, A. (2016). Osmanlı İstanbul’unda Yemek Kültürü. Antik Çağ’dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi (Cilt 4, s. 174-199) içinde. Coşkun Yılmaz (Ed.), İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.
- Bilgin, A. (2022). Al Kaşığı, Çal Pilava: Türk Kültüründe Kaşık. Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı (16-17) içinde. Ebru Erke (Ed.), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Göktürk Çetinkaya, S. (2020). Refik Halit Karay’ın Anlatımında Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Yemek Kültürü. Aydın Gastronomy, 4 (1), s. 55-62.
- Güllü, Y. A. (2018). Türkiye Selçukluları Dönemi Kaynakları Işığında Anadolu’da Gıda ve Üretimi Bilgileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.
- Haydaroğlu, İ. (2003). Osmanlı Saray Mutfağından Notlar. Tarih Araştırmaları Dergisi, 22 (34), s. 1-10.
- Işın, P. M. (2019). Avcılıktan Gurmeliğe Yemeğin Kültürel Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Kucur, S. S. (2009). Sosyoekonomik ve Kültürel Hayat. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 36, s. 384-385) içinde. İstanbul: TDV Yayınları.
- Kut, G. (2022). Türk Mutfağında Tören Aşlarına Dair. Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı (20) içinde. Ebru Erke (Ed.), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Merçil, E. (1991). Anadolu Beylikleri. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 3, s. 138-139) içinde. İstanbul: TDV Yayınları.
- Öztürk, Y. (2021). Geçmişten Günümüze Türk Mutfak Kültürü Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8 (67), s. 582-590.
- Samancı, Ö. (2022). Türk Mutfak Kültürü Mirası. Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı (14-15) içinde. Ebru Erke (Ed.), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Serdar, M. (2020). Beylikler Dönemi Türk Mutfağı ve Kültürü, Türkiye Turizm Ansiklopedisi, Nazmi Kozak (Ed.), Erişim adresi: https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/beylikler-donemi-turk-mutfagi-ve-kulturu.
- Sümer, F. (2009). Anadolu Selçukluları. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 36, s. 380-384) içinde. İstanbul: TDV Yayınları.
- Yiğit, Y., Ay, E. (2016). Osmanlı Mutfak Kültürü. 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Çin'den Adriyatik’e (27-30 Ekim 2016) Bildiri Kitabı (s. 8-22) içinde. Seçil Fettahlıoğlu, Alican Afşar (Ed.), Ankara: İksad Yayınları.
Abstract
The Anatolian Seljuk State period began in Anatolia, which became a Turkish homeland after the Manzikert Victory, and this process continued until the beginning of the 14th century. With the weakening of the Anatolian Seljuks, some of the principalities lost their power over time in these lands, where the Anatolian Principalities period began. However, the Ottoman Principality gradually became stronger and became a great state. The Ottoman Empire, which made its presence felt not only in Anatolia but also in Europe, Asia and Africa for more than six centuries, came to the end of its life after the First World War. The new process that started in Anatolia with the Republic of Turkey, which was established after the simultaneous War of Independence, has ensured the continuity of Turkish culture until today. Culinary culture undoubtedly has an important place in this culture. The culinary culture in Anatolia, which has been the Turkish homeland for approximately 1000 years, is based on traditions brought from Central Asia and has been further enriched over time by blending it with surrounding cultures. In this study, Anatolian Culinary Culture will be examined under the headings of Pre-Ottoman, Ottoman Period and Republican Period.
Keywords
Turkish Culinary Culture Anatolian Seljuk Culinary Culture Ottoman Culinary Culture Culinary Culture of the Republican Era
References
- Arı, K. (2012). Osmanlı Devleti’nde Göçlerle Aktarılan Besin Kültürü ve Bunun Türk Yemek Kültürüne Etkileri. I. Türk Mutfak Kültürü Sempozyumu (Osmanlı Mutfak Kültürü) (14-15 Ekim 2010) Bildirileri (21-45) içinde. Arif Bilgin, Özge Samancı (Ed.), Bilecik: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları.
- Akın, G., Özkoçak, V. ve Gültekin, T. (2015). Geçmişten Günümüze Geleneksel Anadolu Mutfak Kültürünün Gelişimi. Antropoloji Dergisi, 30, s. 33-52.
- Ataç, N. (19 Haziran 1939). Alaturka, Alafranga. Haber-Akşam Postası, 26, s. 3.
- Atalay, B. (1985). Divanü Lügat-it-Türk Tercümesi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Bilgin, A. (2006). Narh Listeleri ve Üsküdar Mal Piyasası. IV. Üsküdar Sempozyumu (3-5 Kasım 2006) Bildiriler (Cilt 2, s. 155-191) içinde. Coşkun Yılmaz (Ed.), İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları.
- Bilgin, A. (2016). Osmanlı İstanbul’unda Yemek Kültürü. Antik Çağ’dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi (Cilt 4, s. 174-199) içinde. Coşkun Yılmaz (Ed.), İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.
- Bilgin, A. (2022). Al Kaşığı, Çal Pilava: Türk Kültüründe Kaşık. Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı (16-17) içinde. Ebru Erke (Ed.), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Göktürk Çetinkaya, S. (2020). Refik Halit Karay’ın Anlatımında Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Yemek Kültürü. Aydın Gastronomy, 4 (1), s. 55-62.
- Güllü, Y. A. (2018). Türkiye Selçukluları Dönemi Kaynakları Işığında Anadolu’da Gıda ve Üretimi Bilgileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.
- Haydaroğlu, İ. (2003). Osmanlı Saray Mutfağından Notlar. Tarih Araştırmaları Dergisi, 22 (34), s. 1-10.
- Işın, P. M. (2019). Avcılıktan Gurmeliğe Yemeğin Kültürel Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Kucur, S. S. (2009). Sosyoekonomik ve Kültürel Hayat. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 36, s. 384-385) içinde. İstanbul: TDV Yayınları.
- Kut, G. (2022). Türk Mutfağında Tören Aşlarına Dair. Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı (20) içinde. Ebru Erke (Ed.), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Merçil, E. (1991). Anadolu Beylikleri. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 3, s. 138-139) içinde. İstanbul: TDV Yayınları.
- Öztürk, Y. (2021). Geçmişten Günümüze Türk Mutfak Kültürü Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8 (67), s. 582-590.
- Samancı, Ö. (2022). Türk Mutfak Kültürü Mirası. Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı (14-15) içinde. Ebru Erke (Ed.), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Serdar, M. (2020). Beylikler Dönemi Türk Mutfağı ve Kültürü, Türkiye Turizm Ansiklopedisi, Nazmi Kozak (Ed.), Erişim adresi: https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/beylikler-donemi-turk-mutfagi-ve-kulturu.
- Sümer, F. (2009). Anadolu Selçukluları. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 36, s. 380-384) içinde. İstanbul: TDV Yayınları.
- Yiğit, Y., Ay, E. (2016). Osmanlı Mutfak Kültürü. 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Çin'den Adriyatik’e (27-30 Ekim 2016) Bildiri Kitabı (s. 8-22) içinde. Seçil Fettahlıoğlu, Alican Afşar (Ed.), Ankara: İksad Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Turkish Folklore in the Türkiye Field, Historical Studies (Other) |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | June 25, 2025 |
| Publication Date | |
| Submission Date | January 7, 2025 |
| Acceptance Date | May 20, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 5 Issue: 1 |
