Research Article
BibTex RIS Cite

The Effect of Deaf and Mute Status on Criminal Liability and the Regulations of the Turkish Penal Code

Year 2025, Issue: 7, 390 - 412, 30.06.2025

Dilaver Nişancı

Abstract

This article discusses the impact of deafness and muteness, as regulated under Article 33 of the Turkish Penal Code, on criminal liability. In this context, the concept of criminal responsibility will first be addressed and examined in light of various doctrinal views. Subsequently, under the heading of deafness and muteness, the behaviors of deaf-mute individuals, their communication difficulties, the correlation of this condition with birth and age, the systems applied regarding their criminal liability, and scholarly opinions on these systems will be analyzed. The regulation concerning deafness and muteness in the Turkish Penal Code will then be scrutinized, and the perspective adopted by the law with respect to deaf-mute individuals of different age groups will be revealed within the framework of the statutory provision. Following this, a critical approach will be employed to evaluate the relevant legal framework, and our opinions on the matter will be expressed. The study concludes with our views on the necessary legal amendments within the context of lex ferenda.

Keywords

Deafness and Muteness Criminal Liability Capacity to Bear Culpability

References

  • AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI (2014). Aile Eğitim Rehberi, İşitme Engelli Çocuklar. Ankara.
  • AKBULUT, B. (2024). Türk Ceza Hukuku Temel Bilgiler. (4. b.). Ankara.
  • ALKAN, N. (2005). 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Adli Tıp Yönünden Değerlendirilmesi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (58), 149-162.
  • APAYDIN, C. (1996). Ceza Hukuku ve Adli Tıp Açısından Kusur Yeteneği, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • APAYDIN, C. (2018). Ceza Hukukunda Kusurluk. Ankara.
  • ARTUK, M. E., GÖKCEN, A., ALŞAHİN, M.E., ÇAKIR, K. (2021). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (15. b.). Ankara.
  • ASLAN, B. (2014). Ceza Hukukunda Yaş Küçüklüğü. (3. b.). Ankara.
  • AŞÇIOĞLU, F., OKUTAN, M., ÖZEK, H., ELMAS, İ. (1996). Suç İşleyen Sağır ve Dilsizler. Türk Otolarengoloji Arşivi, 34 (3), 223-227.
  • AŞÇIOĞLU, F., OKUTAN, M., TÜZÜN, B., AŞIRDİZER, M. (1996). Sağır Dilsizlerde Ahlaki Redaet ve Rüşd Yaşı. Türk Otolarengoloji Arşivi, 34 (3), 228-231. AŞKIN, R. Psikopatolojik Değerlendirme. https://rustemaskin.com/ruhsal-durum-degerlendirmesi/ (Erişim Tarihi: 25.05.3025).
  • CENTEL, N., ZAFER, H., ÇAKMUT, Ö. (2010). Türk Ceza Hukukuna Giriş. (6. b.). İstanbul.
  • ÇAĞLAYAN, M. M. (1984). Türk Ceza Kanunu. (3. b.). Ankara.
  • ÇINAR, A. R. (2020. Çocuk Ceza Hukuku, Suça Sürüklenen Çocukların Ceza Sorumluluğu ve Yargılanmaları. Ankara.
  • DEMİRBAŞ, T. (2019). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (14. b.). Ankara.
  • DİDEROT, D. (2019). Körler Üzerine Mektup, Sağır ve Dilsizler Üzerine Mektup. Çev. Adnan Cemgil-Dumrul Cemgil. (2. b.). İstanbul.
  • DÖNMEZER, S., ERMAN, S. (1994). Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C. II. (10. b.). İstanbul.
  • DÜLGER, M. V. (2023). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (2. b.). Ankara.
  • DÜLGER, M. V. (2014). Hukuka Uygunluk Nedenleri ile Mazeret Nedenleri Arasındaki Ayrımın Tarihçesi, Niteliği ve Gerekliliği Üzerine Karşılaştırmalı Bir Deneme. Ceza Hukuku Dergisi, 9(24), 121-180.
  • EREM, F., DANIŞMAN, A., ARTUK, M.E. (1997). Ümanist Doktrin Açısından Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (14. b.). Ankara.
  • GERİN, C. (1953). Sağır ve Dilsizlerin Adli Tıp Cephesi. Çev: Hayrettin Dalakay. Adalet Dergisi, (9), 1029-1053.
  • GÖKCAN, H.T., ARTUÇ, M. (2021). Türk Ceza Kanunu Şerhi, C. I. Ankara.
  • HAFIZOĞULLARI, Z., ÖZEN, M. (2021). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (13. b.). Ankara.
  • HAKERİ, H. (2010). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (9. B.). Ankara.
  • KATOĞLU, T. (2003). Ceza Hukukunda Hukuka Aykırılık. Ankara.
  • KOCA, M., ÜZÜLMEZ, İ. (2024). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (17. b.). Ankara.
  • KOPARAN, M. R. (2006). Ceza Sorumluluğunu Kaldıran ve Azaltan Sebepler (24.-34. Maddeler). Terazi Hukuk Dergisi, (2), 17- 40.
  • KREY, V., ESSER, R. (2018). Deutsches Strafrecht: Allgemeiner Teil. (6. Auflage). Stuttgart.
  • MERAKLI, S. (2024). Ceza Hukukunda Kusur. (3. b.). Ankara.
  • NORTHERN, J.L., DOWNS, M.P. (2002). Hearing in Children. (5. b.). Philadelphia.
  • OWENS, R.E. (2016). Language Development: An Introduction. (8. b.). Boston.
  • ÖNDER, A. (1989). Ceza Hukuku Genel Hükümler, C. II. İstanbul.
  • ÖZBEK, A. (1980). Adli Psikiyatri. Ankara.
  • ÖZBEK, V. Ö., DOĞAN, K., MERAKLI, S., BACAKSIZ, P., BAŞBÜYÜK, İ. (2024). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (15. b.). Ankara.
  • ÖZGENÇ, İ. (2020). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (16. b.). Ankara.
  • ÖZSAN, H. H. (1992). Ceza Hukuku Alanında Adli Psikiyatri Uygulamaları. Ankara Tıp Mecmuası (The Journal of the Faculty od Medicine), (45), 589-598.
  • ÖZTÜRK, B., ERDEM, M.R. (2021). Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. (21. b.). Ankara.
  • PARLAR, A., HATİPOĞLU, M. (2005). Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler. İstanbul.
  • ROXIN, C. (2006). Strafrecht Allgemeiner Teil Band I. (4. Auflage). München.
  • SOYASLAN, D. (2020). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (9. b.) Ankara.
  • SCHÖNKE, A., SCHRÖDER, H. (2020). Strafgesetzbuch: Kommentar. (30. Auflage). München.
  • TOROSLU, N., TOROSLU, H. (2018). Ceza Hukuku Genel Kısım. (24. b.). Ankara.
  • ULUTÜRK, H. (2014). Türk Ceza Hukukunda Akıl Hastalığı ve Akıl Hastalığının Kusur Yeteneğine Etkisi. Ankara.
  • YILDIZ, M. E. (2021). Ceza Hukukunda Failin İrade Özgürlüğü Tartışmaları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70 (4), 1439-1478.
  • ZAFER, H. (2021). Ceza Hukuku Genel Hükümler, TCK m. 1-75, Ders Kitabı. (8. b.). İstanbul.

Sağır ve Dilsiz Olma Durumunun Ceza Sorumluluğuna Etkisi ve Türk Ceza Kanunu Düzenlemesi

Year 2025, Issue: 7, 390 - 412, 30.06.2025

Dilaver Nişancı

Abstract

Bu makalede Türk Ceza Kanunu’nun 33’üncü maddesinde düzenlenen sağır ve dilsiz olma durumunun, ceza sorumluluğuna olan etkisi tartışılacaktır. Bu bağlamda öncelikle ceza sorumluluğu kavramı ele alınacak, doktrindeki değişik düşünceler ışığında bu kavram incelenecektir. Akabinde sağır ve dilsizlik başlığı altında sağır ve dilsiz kişilerin davranışları, iletişim problemleri, bu durumun doğumla ve yaşla bağlantısı, sağır ve dilsizlerin ceza sorumluluğuna yönelik olarak uygulanan sistemler ve doktrinde bu sistemlere yönelik düşünceler ele alınacaktır. Ardından Türk Ceza Kanunu’nun sağır ve dilsizlikle ilgili düzenlemesi irdelenecek; kanun düzenlemesi dâhilinde, farklı yaş gruplarında olan sağır ve dilsizlere yönelik, kanunun bakış açısı ortaya konacaktır. Müteakiben, eleştirel yaklaşımla bu düzenlemeye yönelik görüşler ve düşüncemiz ifade olunacaktır. Çalışma; olması gereken hukuk bağlamında, kanunda yapılması gereken hususlara yönelik düşüncelerimiz ile son bulacaktır.

Keywords

Sağır ve Dilsizlik Ceza Sorumluluğu Kusur Yeteneği

References

  • AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI (2014). Aile Eğitim Rehberi, İşitme Engelli Çocuklar. Ankara.
  • AKBULUT, B. (2024). Türk Ceza Hukuku Temel Bilgiler. (4. b.). Ankara.
  • ALKAN, N. (2005). 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Adli Tıp Yönünden Değerlendirilmesi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (58), 149-162.
  • APAYDIN, C. (1996). Ceza Hukuku ve Adli Tıp Açısından Kusur Yeteneği, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • APAYDIN, C. (2018). Ceza Hukukunda Kusurluk. Ankara.
  • ARTUK, M. E., GÖKCEN, A., ALŞAHİN, M.E., ÇAKIR, K. (2021). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (15. b.). Ankara.
  • ASLAN, B. (2014). Ceza Hukukunda Yaş Küçüklüğü. (3. b.). Ankara.
  • AŞÇIOĞLU, F., OKUTAN, M., ÖZEK, H., ELMAS, İ. (1996). Suç İşleyen Sağır ve Dilsizler. Türk Otolarengoloji Arşivi, 34 (3), 223-227.
  • AŞÇIOĞLU, F., OKUTAN, M., TÜZÜN, B., AŞIRDİZER, M. (1996). Sağır Dilsizlerde Ahlaki Redaet ve Rüşd Yaşı. Türk Otolarengoloji Arşivi, 34 (3), 228-231. AŞKIN, R. Psikopatolojik Değerlendirme. https://rustemaskin.com/ruhsal-durum-degerlendirmesi/ (Erişim Tarihi: 25.05.3025).
  • CENTEL, N., ZAFER, H., ÇAKMUT, Ö. (2010). Türk Ceza Hukukuna Giriş. (6. b.). İstanbul.
  • ÇAĞLAYAN, M. M. (1984). Türk Ceza Kanunu. (3. b.). Ankara.
  • ÇINAR, A. R. (2020. Çocuk Ceza Hukuku, Suça Sürüklenen Çocukların Ceza Sorumluluğu ve Yargılanmaları. Ankara.
  • DEMİRBAŞ, T. (2019). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (14. b.). Ankara.
  • DİDEROT, D. (2019). Körler Üzerine Mektup, Sağır ve Dilsizler Üzerine Mektup. Çev. Adnan Cemgil-Dumrul Cemgil. (2. b.). İstanbul.
  • DÖNMEZER, S., ERMAN, S. (1994). Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C. II. (10. b.). İstanbul.
  • DÜLGER, M. V. (2023). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (2. b.). Ankara.
  • DÜLGER, M. V. (2014). Hukuka Uygunluk Nedenleri ile Mazeret Nedenleri Arasındaki Ayrımın Tarihçesi, Niteliği ve Gerekliliği Üzerine Karşılaştırmalı Bir Deneme. Ceza Hukuku Dergisi, 9(24), 121-180.
  • EREM, F., DANIŞMAN, A., ARTUK, M.E. (1997). Ümanist Doktrin Açısından Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (14. b.). Ankara.
  • GERİN, C. (1953). Sağır ve Dilsizlerin Adli Tıp Cephesi. Çev: Hayrettin Dalakay. Adalet Dergisi, (9), 1029-1053.
  • GÖKCAN, H.T., ARTUÇ, M. (2021). Türk Ceza Kanunu Şerhi, C. I. Ankara.
  • HAFIZOĞULLARI, Z., ÖZEN, M. (2021). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (13. b.). Ankara.
  • HAKERİ, H. (2010). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (9. B.). Ankara.
  • KATOĞLU, T. (2003). Ceza Hukukunda Hukuka Aykırılık. Ankara.
  • KOCA, M., ÜZÜLMEZ, İ. (2024). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (17. b.). Ankara.
  • KOPARAN, M. R. (2006). Ceza Sorumluluğunu Kaldıran ve Azaltan Sebepler (24.-34. Maddeler). Terazi Hukuk Dergisi, (2), 17- 40.
  • KREY, V., ESSER, R. (2018). Deutsches Strafrecht: Allgemeiner Teil. (6. Auflage). Stuttgart.
  • MERAKLI, S. (2024). Ceza Hukukunda Kusur. (3. b.). Ankara.
  • NORTHERN, J.L., DOWNS, M.P. (2002). Hearing in Children. (5. b.). Philadelphia.
  • OWENS, R.E. (2016). Language Development: An Introduction. (8. b.). Boston.
  • ÖNDER, A. (1989). Ceza Hukuku Genel Hükümler, C. II. İstanbul.
  • ÖZBEK, A. (1980). Adli Psikiyatri. Ankara.
  • ÖZBEK, V. Ö., DOĞAN, K., MERAKLI, S., BACAKSIZ, P., BAŞBÜYÜK, İ. (2024). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (15. b.). Ankara.
  • ÖZGENÇ, İ. (2020). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. (16. b.). Ankara.
  • ÖZSAN, H. H. (1992). Ceza Hukuku Alanında Adli Psikiyatri Uygulamaları. Ankara Tıp Mecmuası (The Journal of the Faculty od Medicine), (45), 589-598.
  • ÖZTÜRK, B., ERDEM, M.R. (2021). Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. (21. b.). Ankara.
  • PARLAR, A., HATİPOĞLU, M. (2005). Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler. İstanbul.
  • ROXIN, C. (2006). Strafrecht Allgemeiner Teil Band I. (4. Auflage). München.
  • SOYASLAN, D. (2020). Ceza Hukuku Genel Hükümler. (9. b.) Ankara.
  • SCHÖNKE, A., SCHRÖDER, H. (2020). Strafgesetzbuch: Kommentar. (30. Auflage). München.
  • TOROSLU, N., TOROSLU, H. (2018). Ceza Hukuku Genel Kısım. (24. b.). Ankara.
  • ULUTÜRK, H. (2014). Türk Ceza Hukukunda Akıl Hastalığı ve Akıl Hastalığının Kusur Yeteneğine Etkisi. Ankara.
  • YILDIZ, M. E. (2021). Ceza Hukukunda Failin İrade Özgürlüğü Tartışmaları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70 (4), 1439-1478.
  • ZAFER, H. (2021). Ceza Hukuku Genel Hükümler, TCK m. 1-75, Ders Kitabı. (8. b.). İstanbul.
There are 43 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Criminal Law
Journal Section Research Articles
Authors

Dilaver Nişancı 0000-0002-0427-432X

Early Pub Date June 29, 2025
Publication Date June 30, 2025
Submission Date April 14, 2025
Acceptance Date June 25, 2025
Published in Issue Year 2025 Issue: 7

Cite

APA Nişancı, D. (2025). Sağır ve Dilsiz Olma Durumunun Ceza Sorumluluğuna Etkisi ve Türk Ceza Kanunu Düzenlemesi. Çukurova Üniversitesi Hukuk Araştırmaları Dergisi(7), 390-412.
 Download Cover Image