Abstract
The European Directive Nr. 85/374 on Product Liability has been applied for approximately forty years. During this period significant progress has been made, particularly in terms of technology. Those developments have also had an impact on the field of law. Within the advancement process of technology, it has become imperative to determine the legal status and responsibilities of autonomous systems, software, artificial intelligence and similar products.
Various legal regulations have been enacted to address issues arising from using of digital products. In this context, the European Parliament has initiated work on product liability. As a result of this work, European Directive Nr. 2024/2853 was published on 18 November 2024.
Directive Nr. 2024/2853 mainly preserves the general principles enacted in Directive Nr. 85/374. However, Directive Nr. 2024/2853 introduces innovations regarding the liability regime for new products such as digital products and software. Accordingly, economic operators liable for defective products and the scope of damage have also been expanded within a similar framework. Directive Nr. 2024/2853 also terminates the lower and upper limits of liability set out in Directive Nr. 85/374. In addition, the ten years expiry period has been extended to twenty-five years. Apart from those points, Directive Nr. 2024/2853 introduces new provisions regarding disclosure of evidence in product liability.
References
- ARAT, A., AKINCI, E. (2024). 2022/0302 Sayılı Avrupa Birliği Yeni Ürün Sorumluluk Direktif Teklifinin Getirdikleri Üzerine Bir Değerlendirme. İstanbul Hukuk Mecmuası, 82 (2), 363-407.
- ATAMER, Y. M., KURTULAN GÜNER, G. (2021). Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş Müdür?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70 (2), 543-588.
- AYDOS, O. S. (2009). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- BARTL, H. (1989). Produkthaftung nach neuem EG-Recht (1. b.). Gersthofen.
- BAŞ, S. (2022). 7223 Sayılı Kanun Kapsamında Ürün Sorumluluğu Kavramına Genel Bir Bakış, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 13 (52), 349-382.
- BORGES, G. (2025). Die Haftung für Software und KI-Systeme nach der neuen Produkthaftungsrichtlinie. Computer und Recht Zeitschrift für die Praxis des Rechts der Informationstechnologie, 2025(1), 1-15.
- ÇELT, D. Ö. (2021). Ürün Sorumluluğunda Yaşanan Güncel Gelişme: 7223 Sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7 (1), 73-114.
- ERLÜLE, F. (2008). Yapımcının Sorumluluğu. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 14 (4), 310-330.
- HAVUTÇU, A. (2005). Türk Hukukunda Örtülü Bir Boşluk: Üreticinin Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- JAEGER, T., METZGER, A. (2020). Open Source Software (5. b). Münih.
- KANIŞLI, E. (2020). Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu (ÜGTDK) Uyarınca Üreticinin Sorumluluğu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 78 (3), 1413-1468.
- KAPOOR, A. (2023). Produkthaftungsgesetz Kommentar (1. b.). Münih.
- KARA, İ. (2021). İmalatçının Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- KESER, Y. (2021). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- KIRCA, Ç. (2007). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- KOCH, D. (1990) Produkthaftung (1. b.). Berlin.
- KOCH, F. A., SCHNUPP, P. (1991). Software-Recht (1. b.), Berlin.
- KOCH, F. A., SCHNUPP, P. (1991). Software-Recht (1. b.). Berlin.
- KULLMANN, H. J. (2004). Produkthaftungsgesetz (4. b.). Berlin.
- KURT, L. M. (2023). Avrupa Birliği Ürün Sorumluluğu Direktifi ve Yeni Direktif Önerisi Işığında Türk Hukukunda Ürün Sorumluluğunda Sorumlu Kişilerin Belirlenmesi. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 22 (2), 359-392.
- LENZ, T. (2022). Produkthaftung (2. b.). Münih.
- MORSCHER, L. (1999). Gewährleistung und Haftung bei der Software- Überlassung. Schweizerische Zeitschrift für Wirtschafts- und Finanzmarktrecht, 1999(2), 61-77.
- MULLER, A. K. (2019). Software als “Gegenstand” der Produkthaftung (1. b.). Baden-Baden.
- ORAL, T. (2023). Otonom ve Otomatik İnsansız Hava Aracı (İHA) Sistemlerinin Sebep Olduğu Zararlarda Kaynaklanan Sözleşme Dışı Sorumluluk (1. b.). Ankara.
- POTT, W., FRIELING, G. (1992). Gesetz über die Haftung für fehlerhafte Produkte (1. b.). Essen.
- ROLLAND, W. (1990). Produkthaftungsrecht: Kommentar (1. b.). Köln.
- SAĞLAM, İ. (2023). 7223 Sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’na Göre Üreticinin Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- SCHAUB, R. (2023). PWW BGB Kommentar (18. b.). Hürth.
- SCHIEMANN, G. (2014). Erman BGB Kommentar Band II (14. b.). Köln.
- ŞAHAN, G. (2016). Bilgisayar Programı İmal Sözleşmesi (1. b.). Ankara.
- TASCHNER, H. C., FRIETSCH, E. (1990). Produkthaftungsgesetz und EG-Produkthaftungsrichtlinie (2. b.). Münih.
- ÜNAL, A., KALKAN, A. (2019). Türk Hukukunda Ürün Sorumluluğu Üzerine Olan ve Olması Gereken Hukuka Dair Düşünceler. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 11 (29), 45-82.
- WAGNER, G. (2013). Münchener Kommentar Bürgerliches Gesetz-Schuldrecht Besonderer Teil III (6. b.). Münih. (Kommentar).
- WAGNER, G. (2024). Next Generation EU Product Liablity-For Digital and Other Products. Journal of European Tort Law, 15(2), 172-224.
- WENGLORZ, G., WITT, A. (2025). Die neue Produkthaftungs-Richtlinie und OSS: Wie weit reicht dir Bereichsausnahme?. Computer und Recht Zeitschrift für die Praxis des Rechts der Informationstechnologie, 2025(4), 217-222.
- WESTPHALEN, F. (2012). Produkthaftungshandbuch (3. b.). Münih.
- WITTIG, D. (2020). Die produzentenrechtlichen Verkehrssicherıngspflichten von Softwareproduzenten (1. b.). Baden-Baden.
- YENER, M. Z. (2024). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
2024/2853 Sayılı Avrupa Birliği Ürün Sorumluluğu Direktifi’nin Getirmiş Olduğu Bazı Yeniliklerin Değerlendirilmesi
Abstract
Ürün sorumluluğuna ilişkin 85/374 sayılı Avrupa Birliği Direktifi, yaklaşık kırk yıldır uygulanmaktadır. Bu süreç içerisinde özellikle teknolojik anlamda oldukça önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Bu gelişmeler, hukuk alanına da tesir etmiştir. Teknolojinin gelişmesi ile ortaya çıkan otonom sistemlerin, yazılımların, yapay zekânın ve benzeri ürünlerin hukuki statüsü ve sorumlulukların belirlenmesi zorunluluk haline gelmiştir.
Dijital ürünlerin kullanılmaya başlamasıyla beraber ortaya çıkan sorunların çözümüne ilişkin çeşitli hukuki düzenlemeler yapılmıştır. Bu çerçevede Avrupa Parlamentosu, ürün sorumluluğuna ilişkin çalışmalarını başlatmıştır. Bu çalışmaların neticesinde, 18.11.2024 tarihinde 2024/2853 sayılı Avrupa Direktifi yayınlanmıştır.
2024/2853 sayılı Direktif, esas olarak 85/374 sayılı Direktif’in ortaya koyduğu genel ilkeleri korumuştur. Ancak bunun yanında, dijital ürünler ve yazılım gibi yeni ürünlerin sorumluluk rejimine ilişkin yenilikler getirmiştir. Buna bağlı olarak sorumluluğun süjesi ve zararın kapsamı da benzer çerçevede genişletilmiştir. 2024/2853 sayılı Direktif, 85/374 sayılı Direktif’te yer alan sorumluluğun alt sınırı ve üst sınırı düzenlemelerini de ortadan kaldırmıştır. Ayrıca, on yıllık hak düşürücü süre yirmi beş yıla çıkarılmıştır. Bunların dışında 2024/2853 sayılı Direktif, ürün sorumluluğunda delillere ilişkin yeni hükümler getirmiştir.
References
- ARAT, A., AKINCI, E. (2024). 2022/0302 Sayılı Avrupa Birliği Yeni Ürün Sorumluluk Direktif Teklifinin Getirdikleri Üzerine Bir Değerlendirme. İstanbul Hukuk Mecmuası, 82 (2), 363-407.
- ATAMER, Y. M., KURTULAN GÜNER, G. (2021). Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş Müdür?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70 (2), 543-588.
- AYDOS, O. S. (2009). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- BARTL, H. (1989). Produkthaftung nach neuem EG-Recht (1. b.). Gersthofen.
- BAŞ, S. (2022). 7223 Sayılı Kanun Kapsamında Ürün Sorumluluğu Kavramına Genel Bir Bakış, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 13 (52), 349-382.
- BORGES, G. (2025). Die Haftung für Software und KI-Systeme nach der neuen Produkthaftungsrichtlinie. Computer und Recht Zeitschrift für die Praxis des Rechts der Informationstechnologie, 2025(1), 1-15.
- ÇELT, D. Ö. (2021). Ürün Sorumluluğunda Yaşanan Güncel Gelişme: 7223 Sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7 (1), 73-114.
- ERLÜLE, F. (2008). Yapımcının Sorumluluğu. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 14 (4), 310-330.
- HAVUTÇU, A. (2005). Türk Hukukunda Örtülü Bir Boşluk: Üreticinin Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- JAEGER, T., METZGER, A. (2020). Open Source Software (5. b). Münih.
- KANIŞLI, E. (2020). Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu (ÜGTDK) Uyarınca Üreticinin Sorumluluğu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 78 (3), 1413-1468.
- KAPOOR, A. (2023). Produkthaftungsgesetz Kommentar (1. b.). Münih.
- KARA, İ. (2021). İmalatçının Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- KESER, Y. (2021). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- KIRCA, Ç. (2007). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- KOCH, D. (1990) Produkthaftung (1. b.). Berlin.
- KOCH, F. A., SCHNUPP, P. (1991). Software-Recht (1. b.), Berlin.
- KOCH, F. A., SCHNUPP, P. (1991). Software-Recht (1. b.). Berlin.
- KULLMANN, H. J. (2004). Produkthaftungsgesetz (4. b.). Berlin.
- KURT, L. M. (2023). Avrupa Birliği Ürün Sorumluluğu Direktifi ve Yeni Direktif Önerisi Işığında Türk Hukukunda Ürün Sorumluluğunda Sorumlu Kişilerin Belirlenmesi. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 22 (2), 359-392.
- LENZ, T. (2022). Produkthaftung (2. b.). Münih.
- MORSCHER, L. (1999). Gewährleistung und Haftung bei der Software- Überlassung. Schweizerische Zeitschrift für Wirtschafts- und Finanzmarktrecht, 1999(2), 61-77.
- MULLER, A. K. (2019). Software als “Gegenstand” der Produkthaftung (1. b.). Baden-Baden.
- ORAL, T. (2023). Otonom ve Otomatik İnsansız Hava Aracı (İHA) Sistemlerinin Sebep Olduğu Zararlarda Kaynaklanan Sözleşme Dışı Sorumluluk (1. b.). Ankara.
- POTT, W., FRIELING, G. (1992). Gesetz über die Haftung für fehlerhafte Produkte (1. b.). Essen.
- ROLLAND, W. (1990). Produkthaftungsrecht: Kommentar (1. b.). Köln.
- SAĞLAM, İ. (2023). 7223 Sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’na Göre Üreticinin Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
- SCHAUB, R. (2023). PWW BGB Kommentar (18. b.). Hürth.
- SCHIEMANN, G. (2014). Erman BGB Kommentar Band II (14. b.). Köln.
- ŞAHAN, G. (2016). Bilgisayar Programı İmal Sözleşmesi (1. b.). Ankara.
- TASCHNER, H. C., FRIETSCH, E. (1990). Produkthaftungsgesetz und EG-Produkthaftungsrichtlinie (2. b.). Münih.
- ÜNAL, A., KALKAN, A. (2019). Türk Hukukunda Ürün Sorumluluğu Üzerine Olan ve Olması Gereken Hukuka Dair Düşünceler. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 11 (29), 45-82.
- WAGNER, G. (2013). Münchener Kommentar Bürgerliches Gesetz-Schuldrecht Besonderer Teil III (6. b.). Münih. (Kommentar).
- WAGNER, G. (2024). Next Generation EU Product Liablity-For Digital and Other Products. Journal of European Tort Law, 15(2), 172-224.
- WENGLORZ, G., WITT, A. (2025). Die neue Produkthaftungs-Richtlinie und OSS: Wie weit reicht dir Bereichsausnahme?. Computer und Recht Zeitschrift für die Praxis des Rechts der Informationstechnologie, 2025(4), 217-222.
- WESTPHALEN, F. (2012). Produkthaftungshandbuch (3. b.). Münih.
- WITTIG, D. (2020). Die produzentenrechtlichen Verkehrssicherıngspflichten von Softwareproduzenten (1. b.). Baden-Baden.
- YENER, M. Z. (2024). Ürün Sorumluluğu (1. b.). Ankara.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Tort Law |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | June 12, 2025 |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | May 28, 2025 |
| Acceptance Date | June 10, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Issue: 7 |
