Abstract
Kütüphaneler, günümüzde yalnızca akademik mekânlar olarak değil, aynı zamanda gençlerin sosyalleşme, kişisel gelişim ve iyi oluş süreçlerini destekleyen “üçüncü mekânlar” olarak da giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Bu çalışma, kütüphanelerin gençler için çok yönlü işlevini incelemekte; eğitimin ötesinde, dinlenme, kültürel katılım ve kişilerarası etkileşim alanları olarak üstlendikleri rollere odaklanmaktadır. Araştırma, İstanbul’da aktif olarak kütüphane kullanan 18-30 yaş arası genç bireylerin kütüphane deneyimlerini ve bu mekânlara yönelik algılarını merkezine almaktadır. Nitel bir araştırma olarak tasarlanan çalışmada, veriler derinlemesine görüşmeler yoluyla toplanmış; görüşmeler ses kaydıyla belgelenmiş ve deşifre edilen veriler MAXQDA (2024 sürümü) programı kullanılarak tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bulgular, kütüphanelerin gençlerin hem akademik başarılarını hem de sosyal bağlarını desteklemede önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda çalışma, kütüphanelerin dijital altyapı, sosyal etkileşim alanları ve kültürel programlar gibi çeşitli ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde yeniden tasarlanması gerektiğini vurgulamaktadır. Araştırma, kütüphanelerin gençlerin gelişimine katkı sağlayan çok işlevli ve kapsayıcı mekânlara dönüştürülmesini destekleyen kamu politikalarının önemine dikkat çekmektedir. Bu dönüşüm sayesinde kütüphaneler, topluluklar içinde sosyal bağları güçlendiren, bireysel gelişimi destekleyen ve yaşam kalitesini artıran önemli aktörler haline gelebilir.
Supporting Institution
TÜBİTAK
Project Number
1919B012303775
Thanks
Çalışmayı desteklediği için TÜBİTAK'a teşekkür ederiz.
References
- Aabø, S., Audunson, R., & Vårheim, A. (2010). How do public libraries function as meeting places?. Library & Information Science Research, 32(1), 16-26.
- Abulude, F. O. Ademilua, S. O., & Gbotoso, A. O. (2024). Noise pollution in libraries: Impacts, strategies, and recommendations. Indonesian Journal of Multidisciplinary Research, 4(1), 127-144.
- Acartürk, R., & Akkaya, M. A. (2022). Lisansüstü öğrencilerde kütüphane kaygısının kütüphane kullanımına etkisi: Çankırı Karatekin Üniversitesi örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 141-178.
- Altunbay, M., & Uslu Üstten, A. (2020). Okuma kültürünün bir göstergesi olarak kitaplık ve kütüphane kullanımı üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 916-930.
- Arıcı, G. & Arısal, M. (2021). Sürdürülebilir mekân olarak kütüphaneler için kavramsal bir model önerisi. Journal of History School, 53, 2922-2956.
- Avaner, T. (2018). Kütüphane ve bir kamucu akademisyen: Ankara’da Milli Kütüphane günlerim. Türk Kütüphaneciliği, 32(3), 183-192.
- Bayter, M. (2018). Çok kültürlü yaşamda kütüphane kurumunun yeri. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 48-60.
- Bosman, C., & Dolley, J. (2019). Rethinking third places and community building. In Social and Political Science 2019 (pp. 1–19). Edward Elgar Publishing. https://doi.org/10.4337/9781786433916.00009
- Buldaç, M., & Kalay, T. (2023). Kütüphane bireysel çalışma odaları için bir tasarım önerisi: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi örneği. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10(1), 39-53.
- Cohen, A. (2010). Public libraries and the third place. Library Journal, 135(2), 14-19.
- Eyüboğlu, H., & Zorlu, T. (2021). İç mekânda mekânsal davranış üzerine bir değerlendirme: Kütüphane örneği. Sanat ve Tasarım Dergisi (27), 223-241.
- Gedikçi Öndoğan, A. (2018). Üniversite Kütüphanelerinde kurumsal imaj oluşumunda etkili olan unsurlar ve kütüphane kullanımı üzerindeki rolü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 58(2), 1211-1245.
- Golten, E. (2019). Public libraries as place and space – New services, new visibility. Paper presented at IFLA WLIC 2019, Athens, Greece, Libraries: Dialogue for Change in Session S09, Management and Marketing. In Recruiting and managing the new generation of employees to attract new markets and create new services, 22-23 August 2019, Pythagoreion, Samos, Greece.
- Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (2000). Engagement and motivation in reading. Handbook of Reading Research, 3, 403-422.
- Hernon, P., Dugan, R. & Matthews, J. R. (2014). Getting started with evaluation. American Library Association. Kaplan, S., & Kaplan, R. (1989). The experience of nature: A psychological perspective. Cambridge University Press.
- Kavak, A. (2023). Toplum 5.0 perspektifinde kütüphane 5.0: Teknoloji ve insan merkezli yeni nesil kütüphane hizmetleri. Bilgi Yönetimi, 6(2), 280-309.
- Kneebone, R. (2017). Quiet spaces: Social interaction and working environments. Psychology Today. Kuno, K. (2011). School libraries as the “third place.”. Lifelong Education and Libraries, 11, 109-118. Graduate School of Education, Kyoto University. http://hdl.handle.net/2433/152088
- Kurulgan, M., & Meriç, D. (2019). Üniversite öğrencilerinde kütüphane kaygısı: Anadolu Üniversitesi örneği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 59(2), 1004-1033.
- Kutluca, T., & Yalman, M. (2016). Geleneksel kütüphanelere alternatif bir tasarım: E-kütüphane. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(35), 345-366.
- Lippincott, J. K. (2007). The role of libraries in student learning. Journal of Library Administration, 47(1-2), 139-158.
- Mehta, V., & Bosson, J. (2010). Third places and the social life of streets. Environment and Behavior, 42(6), 779-805.
- Oldenburg, R. (1989). The great good place. Paragon House.
- Özden, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin kitap ve kütüphane kavramına ilişkin metaforik algıları. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 7(14), 1-34.
- Özgüven, Ü., & Beygirci, B. (2022). Library use of undergraduate students in the distance education process due to the Covid-19 pandemic: The case of Bartin University. Bilgi ve Belge Araştırmaları Dergisi 18, 33-49.
- Purnell, D. (2015). Expanding Oldenburg: Homes as third places. Journal of Place Management and Development, 8(1), 51-62. https://doi.org/10.1108/JPMD-03-2014-0006
- Soylu, D., & Medeni, T. D. (2021). Virginia Woolf’un “Kendine ait bir oda” eserindeki kadın ve kütüphane algısı. Türk Kütüphaneciliği, 35(3), 461-463.
- Şeşen, Y. (2019). Akademik kütüphane hizmetlerinde sürekli gelişim felsefesine uygun hizmet anlayışı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 887-918.
- TUIK. (2024). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kutuphane-Istatistikleri-2023-53655, Update Date: 10.12.2024
- Vårheim, A. (2012). Digital libraries and social interaction. Library and Information Science Research, 34(4), 246-253.
- Vadeboncoeur, J. A., & Padilla-Petry, P. (2017). Learning from teaching in alternative and flexible education settings. Teaching Education, 28(1), 1-7.
- Waxman, L., Clemons, S., Banning, J., & McKelfresh, D. A. (2007). The library as place: Providing students with opportunities for socialization, relaxation, and restoration. New Library World, 108 (9/10), 424-434. https://doi.org/10.1108/03074800710823953
- Wojciechowska, M. D. (2021). The role of public libraries in the development of social capital in local communities – A theoretical study. Library Management, 42(3), 184-196.
- Yıldız, S. (2019). Yaşam boyu öğrenme sürecinde kütüphanelerin sosyalleşme mekanı olarak kullanılması: Kaust halk kütüphanesi (Master's thesis). İstanbul: İstanbul University, Institute of Social Sciences.
- Yılmaz, B. (2003). Toplumsal iletişim ve kütüphane. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 20(2), 11-29.
- Yurtseven, M. (2018). Kütüphane özgürlüğün kapısıdır!. Türk Kütüphaneciliği, 32(3), 235-237.
Abstract
Libraries are increasingly being recognized not only as academic spaces but also as "third places" that support socialization, personal development, and well-being—particularly for young people. This study examines the multifaceted role of libraries in the lives of young people, emphasizing their function beyond education to include spaces for relaxation, cultural participation, and interpersonal interaction. The research specifically focuses on how libraries are experienced and perceived by young individuals aged 18 to 30 who are active library users in Istanbul. Designed as a qualitative study, data were collected through in-depth interviews with participants, whose narratives were audio-recorded, transcribed, and thematically analyzed using MAXQDA (2024 version). The findings highlight the crucial role of libraries in supporting both educational achievement and social connectivity among youth. Based on these insights, the study argues for the redesign of library spaces to better meet the evolving needs of young people—particularly in terms of digital infrastructure, social interaction areas, and cultural programming. The study underscores the importance of public policies that promote the transformation of libraries into multifunctional, inclusive environments that contribute to youth development. In doing so, libraries can enhance social cohesion, support personal growth, and improve quality of life within communities.
Supporting Institution
TÜBİTAK
Project Number
1919B012303775
Thanks
We are pleased to TUBITAK for supporting the study.
References
- Aabø, S., Audunson, R., & Vårheim, A. (2010). How do public libraries function as meeting places?. Library & Information Science Research, 32(1), 16-26.
- Abulude, F. O. Ademilua, S. O., & Gbotoso, A. O. (2024). Noise pollution in libraries: Impacts, strategies, and recommendations. Indonesian Journal of Multidisciplinary Research, 4(1), 127-144.
- Acartürk, R., & Akkaya, M. A. (2022). Lisansüstü öğrencilerde kütüphane kaygısının kütüphane kullanımına etkisi: Çankırı Karatekin Üniversitesi örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 141-178.
- Altunbay, M., & Uslu Üstten, A. (2020). Okuma kültürünün bir göstergesi olarak kitaplık ve kütüphane kullanımı üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 916-930.
- Arıcı, G. & Arısal, M. (2021). Sürdürülebilir mekân olarak kütüphaneler için kavramsal bir model önerisi. Journal of History School, 53, 2922-2956.
- Avaner, T. (2018). Kütüphane ve bir kamucu akademisyen: Ankara’da Milli Kütüphane günlerim. Türk Kütüphaneciliği, 32(3), 183-192.
- Bayter, M. (2018). Çok kültürlü yaşamda kütüphane kurumunun yeri. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 48-60.
- Bosman, C., & Dolley, J. (2019). Rethinking third places and community building. In Social and Political Science 2019 (pp. 1–19). Edward Elgar Publishing. https://doi.org/10.4337/9781786433916.00009
- Buldaç, M., & Kalay, T. (2023). Kütüphane bireysel çalışma odaları için bir tasarım önerisi: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi örneği. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10(1), 39-53.
- Cohen, A. (2010). Public libraries and the third place. Library Journal, 135(2), 14-19.
- Eyüboğlu, H., & Zorlu, T. (2021). İç mekânda mekânsal davranış üzerine bir değerlendirme: Kütüphane örneği. Sanat ve Tasarım Dergisi (27), 223-241.
- Gedikçi Öndoğan, A. (2018). Üniversite Kütüphanelerinde kurumsal imaj oluşumunda etkili olan unsurlar ve kütüphane kullanımı üzerindeki rolü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 58(2), 1211-1245.
- Golten, E. (2019). Public libraries as place and space – New services, new visibility. Paper presented at IFLA WLIC 2019, Athens, Greece, Libraries: Dialogue for Change in Session S09, Management and Marketing. In Recruiting and managing the new generation of employees to attract new markets and create new services, 22-23 August 2019, Pythagoreion, Samos, Greece.
- Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (2000). Engagement and motivation in reading. Handbook of Reading Research, 3, 403-422.
- Hernon, P., Dugan, R. & Matthews, J. R. (2014). Getting started with evaluation. American Library Association. Kaplan, S., & Kaplan, R. (1989). The experience of nature: A psychological perspective. Cambridge University Press.
- Kavak, A. (2023). Toplum 5.0 perspektifinde kütüphane 5.0: Teknoloji ve insan merkezli yeni nesil kütüphane hizmetleri. Bilgi Yönetimi, 6(2), 280-309.
- Kneebone, R. (2017). Quiet spaces: Social interaction and working environments. Psychology Today. Kuno, K. (2011). School libraries as the “third place.”. Lifelong Education and Libraries, 11, 109-118. Graduate School of Education, Kyoto University. http://hdl.handle.net/2433/152088
- Kurulgan, M., & Meriç, D. (2019). Üniversite öğrencilerinde kütüphane kaygısı: Anadolu Üniversitesi örneği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 59(2), 1004-1033.
- Kutluca, T., & Yalman, M. (2016). Geleneksel kütüphanelere alternatif bir tasarım: E-kütüphane. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(35), 345-366.
- Lippincott, J. K. (2007). The role of libraries in student learning. Journal of Library Administration, 47(1-2), 139-158.
- Mehta, V., & Bosson, J. (2010). Third places and the social life of streets. Environment and Behavior, 42(6), 779-805.
- Oldenburg, R. (1989). The great good place. Paragon House.
- Özden, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin kitap ve kütüphane kavramına ilişkin metaforik algıları. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 7(14), 1-34.
- Özgüven, Ü., & Beygirci, B. (2022). Library use of undergraduate students in the distance education process due to the Covid-19 pandemic: The case of Bartin University. Bilgi ve Belge Araştırmaları Dergisi 18, 33-49.
- Purnell, D. (2015). Expanding Oldenburg: Homes as third places. Journal of Place Management and Development, 8(1), 51-62. https://doi.org/10.1108/JPMD-03-2014-0006
- Soylu, D., & Medeni, T. D. (2021). Virginia Woolf’un “Kendine ait bir oda” eserindeki kadın ve kütüphane algısı. Türk Kütüphaneciliği, 35(3), 461-463.
- Şeşen, Y. (2019). Akademik kütüphane hizmetlerinde sürekli gelişim felsefesine uygun hizmet anlayışı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 887-918.
- TUIK. (2024). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kutuphane-Istatistikleri-2023-53655, Update Date: 10.12.2024
- Vårheim, A. (2012). Digital libraries and social interaction. Library and Information Science Research, 34(4), 246-253.
- Vadeboncoeur, J. A., & Padilla-Petry, P. (2017). Learning from teaching in alternative and flexible education settings. Teaching Education, 28(1), 1-7.
- Waxman, L., Clemons, S., Banning, J., & McKelfresh, D. A. (2007). The library as place: Providing students with opportunities for socialization, relaxation, and restoration. New Library World, 108 (9/10), 424-434. https://doi.org/10.1108/03074800710823953
- Wojciechowska, M. D. (2021). The role of public libraries in the development of social capital in local communities – A theoretical study. Library Management, 42(3), 184-196.
- Yıldız, S. (2019). Yaşam boyu öğrenme sürecinde kütüphanelerin sosyalleşme mekanı olarak kullanılması: Kaust halk kütüphanesi (Master's thesis). İstanbul: İstanbul University, Institute of Social Sciences.
- Yılmaz, B. (2003). Toplumsal iletişim ve kütüphane. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 20(2), 11-29.
- Yurtseven, M. (2018). Kütüphane özgürlüğün kapısıdır!. Türk Kütüphaneciliği, 32(3), 235-237.
Details
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Youth Sociology , Urban Sociology and Community Studies |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Project Number | 1919B012303775 |
| Early Pub Date | May 31, 2025 |
| Publication Date | May 31, 2025 |
| Submission Date | December 13, 2024 |
| Acceptance Date | May 13, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 11 Issue: 1 |
Follow us on Social Media!
