Research Article
BibTex RIS Cite

Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi

Year 2016, Volume: 2 Issue: 2, 81 - 99, 22.09.2016

Kazım Onur Demirarslan , Halil Akıncı

https://doi.org/10.21324/dacd.91087
Cited By: 5

Abstract



Hava kirliliği özellikle kentleşmenin
yoğun ve plansız olduğu bölgelerde daha fazla görülmektedir. Bu noktalarda
yaşanan kirlilik, hava kalitesini azaltmakta ve sonuç olarak çeşitli sağlık
sorunlarına neden olmaktadır. Bu çalışmada gerek çarpık kentleşme, gerekse
topografik nedenlerden dolayı hava kalitesinde azalma görülen Doğu Karadeniz
Bölgesindeki kükürtdioksit (SO2) konsantrasyon dağılımları
incelenmiştir. Özellikle kış aylarında ısınma amacıyla kullanılan fosil yakıtlar
bölgede önemli derecede hava kirliliğine yol açmaktadır. Çalışma alanında hava
kirliliğine yol açabilecek önemli kaynaklardan biride Karadeniz sahil yoludur.
Yapılan çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan, Artvin, Bayburt,
Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize ve Trabzon illerindeki SO2
kirleticisinin hava kalitesi üzerindeki etkileri ve dağılımları, Coğrafi Bilgi
Sistemleri (CBS) yardımıyla üretilen haritalarla incelenmiştir. Hava
kalitesiyle ilgili veriler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait ölçüm
istasyonlarında ölçülen 2011-2016 yılları arasındaki saatlik verilerdir. Yapılan
çalışma sonucunda, 2011-2016 yılları arasında illere göre ilkbahar ayları SO2
konsantrasyon ortalamaları sıralaması Ordu > Giresun > Trabzon >
Gümüşhane > Rize > Bayburt > Artvin, yaz aylarında Trabzon >
Giresun > Rize > Ordu > Artvin > Bayburt, sonbahar aylarında
Trabzon > Ordu > Gümüşhane > Giresun > Bayburt > Artvin >
Rize, kış aylarında ise Ordu > Trabzon > Gümüşhane > Giresun >
Bayburt > Artvin > Rize şeklinde olduğu bulunmuştur.

Keywords

CBS Doğu Karadeniz Bölgesi Hava Kalitesi SO2

References

  • Chen R., Huang W., Wong C.M., Wang Z., Thach T.Q., Chen B., Kan H., (2012), Short-Term Exposure to Sulfur Dioxide and Daily Mortality in 17 Chinese Cities: The China Air Pollution and Health Effects Study (CAPES), Environmental Research, 118, 101-106.
  • Fenger J., (1999), Urban Air Quality, Atmospheric Environment, 33, 4877-4900
  • Fischer P.H., Marra M., Ameling C.B., Janssen N., Cassee F.R., (2011), Trends in Relative Risk Estimates for the Association Between Air Pollution and Mortality,1992-2006, Environmental Research, 111(1), 94-100.
  • Kanaroglou P.S., Adams M.D., Luca P.F.D., Corr D., Sohel N., (2013), Estimation of Sulfur Dioxide Air Pollution Concentrations with a Spatial Autoregressive Model, Atmospheric Environment, 79, 421-427.
  • Pan X., Yue W., He K., Tong S., (2007), Health Benefit Evaluation of the Energy Use Scenarios in Beijing China, Science of the Total Environment, 374, 242-251.
  • Panicucci A., Lorenzini N., Lorenzini G., (1998), Differential Photosynthetic Response of Two Mediterranean Species (Arbutus Unedo and Viburnum Tinus) to Sulphur Dioxide, Chemosphere, 36(4-5), 703-708.
  • Smith S.J., Pitcher H., Lwigley T.M., (2001), Global and Regioal Anthropogenic Sulfur Dioxide Emissions, Global and Planetary Change, 29, 99-119.
  • Tayanç M., (2000), An Assessment of Spatial and Temporal Variation of Sulfur Dioxide Levels Over Istanbul, Turkey, Environmental Pollution, 107, 61-69.
  • URL-1, (2012), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 05 Eylül 2015].
  • URL-2, (2013), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 22 Eylül 2015].
  • URL-3, (2014), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 10 Eylül 2015].
  • URL-4, (2011), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-5, (2012), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-6, (2013), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-7, (2014), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-8, (2011), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-9, (2012), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-10, (2013), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-11, (2014), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-12, (2010), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-13, (2011), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-14, (2012), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-15, (2013), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-16, (2014), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-17, (2011), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-18, (2012), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-19, (2013), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-20, (2010), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-21, (2011), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-22, (2012), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-23, (2013), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-24, (2014), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-25 (2010), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-26, (2011), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-27, (2012), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-28, (2013), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-29, (2014), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-30, (2016), Lakes Environmental, WRPLOT View Overview, http://www.weblakes.com/products/wrplot/ [Erişim 10 Ocak 2016].
  • Vanos J.K., Çakmak S., Bristaw C., Brion V., Tremblay N., Martin S.L., Sherdian S.S., (2013), Synoptic Weather Typing Applied to Air Pollution Mortality Among the Elderly 10 Canadian Cities, Environmental Research, 126, 66-75.
  • Zou B., Peng F., Wan N., Wilson J.G., Xiong Y., (2014), Sulphur Dioxide Exposure and Environmental Justice: A Multi Scale and Source-Specific Perspective, Atmospheric Polluton Research, 5(3), 491-499.

Determination of Sulphurdioxide (SO2) Distribution in the Eastern Black Sea Region with Geographical Information System

Year 2016, Volume: 2 Issue: 2, 81 - 99, 22.09.2016

Kazım Onur Demirarslan , Halil Akıncı

https://doi.org/10.21324/dacd.91087
Cited By: 5

Abstract

Air pollution occurs more particularly in areas
where there are an intense and unplanned urbanization. Because of the
pollution, air quality is reduced and the pollution causes the various health
problems. In this study, sulphurdioxide (SO2) concentration distributions
has been examined in The Eastern Black Sea region where decreasing air quality
because of the non-planned urbanization and topographical reasons. Fossil fuels
used for heating especially in the winter season lead to air pollution
dramatically. The Black Sea Coast could be one of the major sources of the air
pollution in the study area. In this study, the effects and distributions of SO2
polluter on air quality is investigated by produced maps with the help of
geographical information systems in the area of Eastern Black Sea zone that has
Artvin, Bayburt, Giresun, Gumushane, Ordu, Rize, and Trabzon cities.The related
data of air quality, measurement stations which are belonging to The Ministry
of Environment and Urbanization, have been used to measure hourly data between
2011-2016 years. The outcomes of this study, the means of SO2
concentrations ranking is found in spring seasons, Ordu > Giresun >
Trabzon > Gumushane > Rize > Bayburt > Artvin, in summer seasons,
Trabzon > Giresun > Rize > Ordu > Artvin > Bayburt, in fall
seasons, Trabzon > Ordu > Gumushane > Giresun > Bayburt > Artvin
> Rize, in winter seasons, Ordu > Trabzon > Gumushane > Giresun
> Bayburt > Artvin > Rize.

Keywords

GIS Eastern Black Sea Region Air Quality SO2

References

  • Chen R., Huang W., Wong C.M., Wang Z., Thach T.Q., Chen B., Kan H., (2012), Short-Term Exposure to Sulfur Dioxide and Daily Mortality in 17 Chinese Cities: The China Air Pollution and Health Effects Study (CAPES), Environmental Research, 118, 101-106.
  • Fenger J., (1999), Urban Air Quality, Atmospheric Environment, 33, 4877-4900
  • Fischer P.H., Marra M., Ameling C.B., Janssen N., Cassee F.R., (2011), Trends in Relative Risk Estimates for the Association Between Air Pollution and Mortality,1992-2006, Environmental Research, 111(1), 94-100.
  • Kanaroglou P.S., Adams M.D., Luca P.F.D., Corr D., Sohel N., (2013), Estimation of Sulfur Dioxide Air Pollution Concentrations with a Spatial Autoregressive Model, Atmospheric Environment, 79, 421-427.
  • Pan X., Yue W., He K., Tong S., (2007), Health Benefit Evaluation of the Energy Use Scenarios in Beijing China, Science of the Total Environment, 374, 242-251.
  • Panicucci A., Lorenzini N., Lorenzini G., (1998), Differential Photosynthetic Response of Two Mediterranean Species (Arbutus Unedo and Viburnum Tinus) to Sulphur Dioxide, Chemosphere, 36(4-5), 703-708.
  • Smith S.J., Pitcher H., Lwigley T.M., (2001), Global and Regioal Anthropogenic Sulfur Dioxide Emissions, Global and Planetary Change, 29, 99-119.
  • Tayanç M., (2000), An Assessment of Spatial and Temporal Variation of Sulfur Dioxide Levels Over Istanbul, Turkey, Environmental Pollution, 107, 61-69.
  • URL-1, (2012), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 05 Eylül 2015].
  • URL-2, (2013), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 22 Eylül 2015].
  • URL-3, (2014), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 10 Eylül 2015].
  • URL-4, (2011), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-5, (2012), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-6, (2013), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-7, (2014), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-8, (2011), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-9, (2012), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-10, (2013), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-11, (2014), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-12, (2010), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-13, (2011), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-14, (2012), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-15, (2013), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-16, (2014), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-17, (2011), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-18, (2012), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-19, (2013), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-20, (2010), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-21, (2011), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-22, (2012), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-23, (2013), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-24, (2014), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-25 (2010), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-26, (2011), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-27, (2012), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-28, (2013), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-29, (2014), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-30, (2016), Lakes Environmental, WRPLOT View Overview, http://www.weblakes.com/products/wrplot/ [Erişim 10 Ocak 2016].
  • Vanos J.K., Çakmak S., Bristaw C., Brion V., Tremblay N., Martin S.L., Sherdian S.S., (2013), Synoptic Weather Typing Applied to Air Pollution Mortality Among the Elderly 10 Canadian Cities, Environmental Research, 126, 66-75.
  • Zou B., Peng F., Wan N., Wilson J.G., Xiong Y., (2014), Sulphur Dioxide Exposure and Environmental Justice: A Multi Scale and Source-Specific Perspective, Atmospheric Polluton Research, 5(3), 491-499.
There are 40 citations in total.

Details

Subjects Engineering
Journal Section Research Articles
Authors

Kazım Onur Demirarslan

Halil Akıncı

Publication Date September 22, 2016
Submission Date August 5, 2016
Published in Issue Year 2016 Volume: 2 Issue: 2

Cite

APA Demirarslan, K. O., & Akıncı, H. (2016). Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, 2(2), 81-99. https://doi.org/10.21324/dacd.91087
AMA Demirarslan KO, Akıncı H. Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. J Nat Haz Environ. September 2016;2(2):81-99. doi:10.21324/dacd.91087
Chicago Demirarslan, Kazım Onur, and Halil Akıncı. “Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi 2, no. 2 (September 2016): 81-99. https://doi.org/10.21324/dacd.91087.
EndNote Demirarslan KO, Akıncı H (September 1, 2016) Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 2 2 81–99.
IEEE K. O. Demirarslan and H. Akıncı, “Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi”, J Nat Haz Environ, vol. 2, no. 2, pp. 81–99, 2016, doi: 10.21324/dacd.91087.
ISNAD Demirarslan, Kazım Onur - Akıncı, Halil. “Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi”. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 2/2 (September 2016), 81-99. https://doi.org/10.21324/dacd.91087.
JAMA Demirarslan KO, Akıncı H. Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. J Nat Haz Environ. 2016;2:81–99.
MLA Demirarslan, Kazım Onur and Halil Akıncı. “Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, vol. 2, no. 2, 2016, pp. 81-99, doi:10.21324/dacd.91087.
Vancouver Demirarslan KO, Akıncı H. Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. J Nat Haz Environ. 2016;2(2):81-99.

Cited By

Air Quality of Bursa: Temporal and Spatial Evaluation of PM10, PM2.5, NO2 and SO2 Pollutants Using IDW Geostatistical Technique
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi
https://doi.org/10.21324/dacd.1562860
Hava Kalitesi Parametreleri (PM10 ve SO2) Kullanılarak Hava Kirliliği Riskli Bölgelerin Zamana Bağlı Konumsal Analizi: Kocaeli İli Örneği
Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.31466/kfbd.1280317
AIR POLLUTION AND HEALTH EXPENDITURES IN TURKEY
Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.55050/sarad.1138629
Conventional air pollutant source determination using bivariate polar plot in Black Sea, Turkey
Environment, Development and Sustainability
Kazım Onur Demirarslan
https://doi.org/10.1007/s10668-021-01553-3
CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi
Kazım Onur DEMİRARSLAN
https://doi.org/10.21324/dacd.344564

Creative Commons License
This journal is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.