Year 2015,
Volume: 1 Issue: 1-2, 74 - 88, 29.08.2015
Abstract
Serious land degradation have been occurring during the building of new roads associated with the construction of Deriner Dam, one of 15 large dams planned by the General Directorate of State Hydraulic Affairs and implemented within the Coruh Dam Projects. In this study, whether terracing and planting of seedling efforts in degraded areas as a result of building new roads within erosion control and reforestation efforts have any effect on improving soil characteristics were investigated. In accordance with this purpose, parameters including soil texture, pH, organic matter, total nitrogen, total lime, and electrical conductivity were determined for 45 soil samples taken from three different areas; two of which were erosion control areas where terraces built and planted with acacia and yellow pine seedlings, along an undisturbed (control) area with natural forests. After evaluating statistical analyses run on the soils data, it was determined that the reforestation efforts have resulted in improvements of soil properties at some degree but when they are compared to the soils of the undisturbed natural forest, it is clear that the degree of improvement is not sufficient yet. For example, while the organic matter of 3.71% and pH of 7.69 were determined for the forest area, same parameters were found as 1.13% and 7.99 for the acacia and 0.86% and 7.93 for the yellow pine areas, respectively.
Keywords
Land Degradation Soil Erosion Erosion Control and Reforestation Efforts Improvement of Soil Properties
References
- Anşin R., (1983), Türkiye'nin flora bölgeleri ve bu bölgelerde yayılan asal vejetasyon tipleri, KTÜ Orman Fakültesi Dergisi, 6(2), 318-339.
- Atay İ., (1985), Akasya (Robinia pseudoacacia L.)’nın önemi ve silvikültürel özellikleri, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 35(1), 22-31.
- Atmaca F., Yılmaz K.T., (2006), Turan emeksiz kıyı kumul ağaçlandırmasının bazı toprak özellikleri üzerine etkisi, Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü DOA Dergisi, 12, 207-226.
- Atmiş E., Özden S., Lise W., (2007), Urbanization pressures on the natural forests in turkey: an overview, Urban Forestry & Urban Greening, 6(2), 83-92.
- Balcı A.N., (1996), Toprak koruması, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, Yayın No 439, ss490.
- Cerda A., Lasanta T., (2005), Long-term erosional responses after fire in the Central Spanish Pyrenees: 1.Water and sediment yield, Catena, 60(1), 59-80.
- Cerda A., (2007), Soil water erosion on road embankments in eastern Spain, Science of the Total Environment, 378(1-2), 151-155.
- de La Paix M.J., LanhaI L., Xi C., Ahmed S., Varenyam A., (2013), Soil degradation and altered flood risk as a consequence of deforestation, Land Degradation Development, 24(5), 478-485.
- Dehşet F., (2011), Baraj ve yol inşası nedeniyle tahrip edilen alanlarda yapılan erozyon kontrol çalışmalarının toprak özelliklerinin iyileştirilmesi üzerine etkilerinin irdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin.
- DSİ, (2007), Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2007 Yılı Faaliyet Raporu, http://www.dsi.gov.tr/docs/stratejik-plan/dsı-2007-faalıyet-raporu.pdf, [Erişim 20 Mart 2008].
- Eruz E., (1979), Toprak tuzluluğu ve bitkiler üzerindeki genel etkileri, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, B Serisi, 29(2), 112-120.
- Gattinger T.E., (1962), Explonatory text of geological map of Turkey, MTA Publications, Ankara.
- Giray N., (1994), Sarıçam el kitabı, Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Muhtelif Yayınlar Serisi, 67, Ankara, 285ss.
- Gülçur F., (1974), Toprağın fiziksel ve kimyasal analiz metodları, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 1970, O. F. Yayın No: 201, Kutulmuş Matbaası, İstanbul.
- Hanson D.A., Britney E.M., Earle C.J., Stewart T.G., (2013), Adapting habitat equivalency analysis (HEA) to assess environmental loss and compensatory restoration following severe forest fires, Forest Ecology and Management, 294, 166-177.
- Irmak A., (1954), Arazide ve laboratuvarda toprağın araştırılması metodları, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 599, O. F. Yayın No: 27, Halk Matbaası, İstanbul, 150ss.
- Kacar B., (1996), Toprak analizleri (bitki ve toprağın kimyasal analizleri III), Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 3, Ankara, 705ss.
- Kantarcı M.D., (2000), Toprak ilmi, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No:4261, Orman Fak. Yayın No: 462, Çantay Basımevi, İstanbul.
- Karagül R., (1994), Trabzon-Söğütlüdere havzasında farklı arazi kullanım şartları altındaki toprakların bazı özellikleri ile erozyon eğilimlerinin araştırılması, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Ketin İ., (1949), Artvin bölgesinin jeolojik etüdü hakkında memuar, MTA Enstitü Yayınları, Ankara.
- Ketin İ., (1954), Artvin bölgesinin jeolojik etüdü hakkında memuar, MTA Rapor No: 1951, Ankara.
- Kızmaz M., (1998), Macaristan’da yalancı akasya yetiştiriciliği ve Türkiye’de yetişme imkanları, Hızlı Gelişen Türlerle Yapılan Ağaçlandırma Çalışmalarının Değerlendirilmesi ve Yapılacak Çalışmalar, OGM Toplantısı, 8-9 Aralık, Ankara, ss. 295-303.
- Martin A., Diaz-Ravina M., Carballas T., (2012), Short- and medium-term evolution of soil properties in Atlantic forest ecosystems affected by wildfires, Land Degradation Development, 23(5), 427-439.
- Özalp M., Yavuz A., Yüksek T., Toker E., (2009), Baraj ve yol yapımlarının doğal kaynaklara etkisi: Aşağı Çoruh Havzası örneği, II. Ulusal Baraj Güvenliği Sempozyumu, 13-15 Mayıs, Eskişehir.
- Özhan S., (2004), Havza amenajmanı, İ.Ü. Orman Fakültesi, Havza Yönetimi Anabilim Dalı, Orman Fakültesi Yayın No: 481, İstanbul, 384ss.
- Rigueiro-Rodriguez A., Mosquera-Losada M.R., Fernández-Núñez E., (2012), Afforestation of agricultural land with Pinus radiata D. don and Betula alba L. in NW Spain: effects on soil PH, understorey production and floristic diversity eleven years after establishment, Land Degradation Development, 23(3), 227-241.
- Rudel T.K., Schneider L., Uriarte M., (2010), Forest transitions: an introduction, Land Use Policy, 27, 95-97.
- Saraç M., Eciroğlu O., (2008), Çoruh Havzası ve EİE, Su ve Enerji Konferansı, 25-26 Eylül, Artvin.
- Sarıyıldız T., Duman A., (2008), Çoruh havzası Deriner barajı yol şevi ve geçici yerleşim yeri çevre ağaçlandırılmasında kullanılan farklı türlerin altındaki toprakların bazı özelliklerinin doğal ve açık alanların toprak özellikleriyle karşılaştırılması, Baraj Havzalarında Ormancılık I. Ulusal Sempozyumu Bildiriler Kitabı’nın içinde, 29-30 Nisan, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş, ss. 275-287.
- Sever R., (2005), Çoruh havzası enerji yatırım projeleri ve çevresel etkileri: coğrafi açıdan bir araştırma, Çizgi Kitapevi, 1. Baskı, 280ss.
- Toker E., (2010), Borçka ve Deriner barajlarının Çoruh havzasında neden olduğu arazi kullanım değişiminin ve arazi tahribatının irdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin.
- TSGM, (1984), Çoruh Havzası Toprakları, Toprak-Su Genel Müdürlüğü, Yayın No: 756, Havza No: 23, Raporlar Serisi: 94, Ankara.
- Tüfekçioğlu A., Güner S., (2008), Artvin-Murgul Yalancı Akasya (Robinia pseudeoacacia L.) ağaçlandırmalarının odun üretimi, biyokütle, karbon depolama, toprak ıslahı ve erozyon önleme yönlerinden araştırılması, TÜBİTAK-TOVAG 1001 Proje No: 1060418, Artvin.
- Tüfekçioğlu A., Yüksek T., Kalay H.Z., (2002), Gümüşhane ili Torul ilçesi yalancı akasya ağaçlandırmalarının biyokütle ve bazı toprak özellikleri yönünden incelenmesi, Gümüşhane ve Yöresinin Kalkınması Sempozyumu, 23-25 Ekim, Gümüşhane.
- URL-1, (2011), Artvin İl Gelişme Planı (AGEP), T.C. Artvin Valiliği, http://www.artvin.gov.tr/userfiles/files/aigp_raporu.pdf, [Erişim 14 Mayıs 2011].
- Ürgenç S., (1998), Ağaçlandırma tekniği, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 3994, O.F. Yayın No:441, İstanbul, 600ss.
- WCD, (2000), Dams and Development. A New Framework for Decision-Making, The Report of the World Commission on Dams, Earthscan Publications Ltd, London and Sterling, VA, USA.
- Yaltırık F., (1991), Yalancı Akasya’yı (Robinia pseudoacacia L.) gereğince tanımıyoruz, Orman Mühendisliği Dergisi, 9, 4-7.
- Yaltırık F., (1993), Dendroloji Ders Kitabı, Gymnospermae (Açık Tohumlular), İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 3443, O.F. Yayın No:386, 2. Baskı, İstanbul, 320ss.
- Yıldırımer S., Özalp M., Erdoğan Yüksel E., (2015), Büyük baraj projeleri ve bağlantılı yol inşaatları sonucunda Çoruh Nehri Havzasında oluşan arazi kayıplarının ve tahribatlarının belirlenmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16(1), 1-17.
- Yüksek F., Küçük M., Erdoğan Yüksel E., Güner S., (2010), Artvin merkez Seyitler köyünde erozyon kontrol amaçlı yapılan ağaçlandırma çalışmasının bazı toprak özelliklerine etkisi, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi Bildiriler Kitabı’nın içinde, Artvin, ss.973-980.
- Yüksek T., Ölmez Z., (2002), Artvin Yöresinin İklim, Toprak Yapısı, Orman Alanları, Ağaç Serveti ve Ormancılık Çalışmalarıyla İlgili Genel Bir Değerlendirme, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 3(1), 50-62.
- Zapata V.M., Robledano F., (2014), Assessing biodiversity and conservation value of forest patches secondarily fragmented by urbanisation in semiarid southeastern Spain, Journal for Nature Conservation, 22(2), 166-175.
Tahrip Edilmiş Eğimli Arazilerde Teraslama ve Ağaçlandırma Çalışmalarının Toprak Özelliklerini İyileştirmedeki Rolü
Abstract
Devlet Su İşleri tarafından uygulanan Çoruh Barajlar Projesi kapsamında planlanan toplam 15 büyük barajdan biri olan Deriner Barajının inşası ve yapılan yol çalışmaları sonucunda Çoruh Nehri Havzası’nda ciddi arazi tahribatları oluşmaktadır. Bu çalışmada, yol çalışmaları sonucunda tahrip olan alanlardaki erozyon kontrol ve ağaçlandırma uygulamalarında teraslama ve fidan dikimi çalışmalarının toprak özelliklerini iyileştirmede etkili olup olmadığı incelenmiştir. Bu amaçla, teraslama yapılarak yalancı akasya ve sarıçam fidanları ile ağaçlandırılmış iki erozyon kontrol alanı ile müdahale görmemiş ormanlık alandan (kontrol) alınan toplam 45 toprak örneği üzerinde tekstür, pH, organik madde, toplam azot, toplam kireç ve elektrik iletkenliği analizleri yapılmıştır. Yapılan istatistikî değerlendirmeler sonucunda ağaçlandırma yapılan alanlardaki toprak özelliklerinde belirli bir seviyede iyileşme gerçekleştiği ama bu iyileşmenin doğal orman örtüsü altındaki toprak özellikleri ile kıyaslandığında yeterli olmadığı belirlenmiştir. Örneğin, doğal orman alanında organik madde %3.71 ve pH 7.69 olarak tespit edilmişken, aynı özellikler, sırası ile akasya parselinde %1.13 ve 7.99, sarıçam sahasında ise %0.86 ve 7.93 olarak bulunmuştur.
Keywords
Arazi Tahribatı Toprak Erozyonu Erozyon Kontrol ve Ağaçlandırma Çalışmaları Toprak Özelliklerinin İyileştirilmesi
References
- Anşin R., (1983), Türkiye'nin flora bölgeleri ve bu bölgelerde yayılan asal vejetasyon tipleri, KTÜ Orman Fakültesi Dergisi, 6(2), 318-339.
- Atay İ., (1985), Akasya (Robinia pseudoacacia L.)’nın önemi ve silvikültürel özellikleri, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 35(1), 22-31.
- Atmaca F., Yılmaz K.T., (2006), Turan emeksiz kıyı kumul ağaçlandırmasının bazı toprak özellikleri üzerine etkisi, Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü DOA Dergisi, 12, 207-226.
- Atmiş E., Özden S., Lise W., (2007), Urbanization pressures on the natural forests in turkey: an overview, Urban Forestry & Urban Greening, 6(2), 83-92.
- Balcı A.N., (1996), Toprak koruması, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, Yayın No 439, ss490.
- Cerda A., Lasanta T., (2005), Long-term erosional responses after fire in the Central Spanish Pyrenees: 1.Water and sediment yield, Catena, 60(1), 59-80.
- Cerda A., (2007), Soil water erosion on road embankments in eastern Spain, Science of the Total Environment, 378(1-2), 151-155.
- de La Paix M.J., LanhaI L., Xi C., Ahmed S., Varenyam A., (2013), Soil degradation and altered flood risk as a consequence of deforestation, Land Degradation Development, 24(5), 478-485.
- Dehşet F., (2011), Baraj ve yol inşası nedeniyle tahrip edilen alanlarda yapılan erozyon kontrol çalışmalarının toprak özelliklerinin iyileştirilmesi üzerine etkilerinin irdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin.
- DSİ, (2007), Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2007 Yılı Faaliyet Raporu, http://www.dsi.gov.tr/docs/stratejik-plan/dsı-2007-faalıyet-raporu.pdf, [Erişim 20 Mart 2008].
- Eruz E., (1979), Toprak tuzluluğu ve bitkiler üzerindeki genel etkileri, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, B Serisi, 29(2), 112-120.
- Gattinger T.E., (1962), Explonatory text of geological map of Turkey, MTA Publications, Ankara.
- Giray N., (1994), Sarıçam el kitabı, Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Muhtelif Yayınlar Serisi, 67, Ankara, 285ss.
- Gülçur F., (1974), Toprağın fiziksel ve kimyasal analiz metodları, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 1970, O. F. Yayın No: 201, Kutulmuş Matbaası, İstanbul.
- Hanson D.A., Britney E.M., Earle C.J., Stewart T.G., (2013), Adapting habitat equivalency analysis (HEA) to assess environmental loss and compensatory restoration following severe forest fires, Forest Ecology and Management, 294, 166-177.
- Irmak A., (1954), Arazide ve laboratuvarda toprağın araştırılması metodları, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 599, O. F. Yayın No: 27, Halk Matbaası, İstanbul, 150ss.
- Kacar B., (1996), Toprak analizleri (bitki ve toprağın kimyasal analizleri III), Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 3, Ankara, 705ss.
- Kantarcı M.D., (2000), Toprak ilmi, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No:4261, Orman Fak. Yayın No: 462, Çantay Basımevi, İstanbul.
- Karagül R., (1994), Trabzon-Söğütlüdere havzasında farklı arazi kullanım şartları altındaki toprakların bazı özellikleri ile erozyon eğilimlerinin araştırılması, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Ketin İ., (1949), Artvin bölgesinin jeolojik etüdü hakkında memuar, MTA Enstitü Yayınları, Ankara.
- Ketin İ., (1954), Artvin bölgesinin jeolojik etüdü hakkında memuar, MTA Rapor No: 1951, Ankara.
- Kızmaz M., (1998), Macaristan’da yalancı akasya yetiştiriciliği ve Türkiye’de yetişme imkanları, Hızlı Gelişen Türlerle Yapılan Ağaçlandırma Çalışmalarının Değerlendirilmesi ve Yapılacak Çalışmalar, OGM Toplantısı, 8-9 Aralık, Ankara, ss. 295-303.
- Martin A., Diaz-Ravina M., Carballas T., (2012), Short- and medium-term evolution of soil properties in Atlantic forest ecosystems affected by wildfires, Land Degradation Development, 23(5), 427-439.
- Özalp M., Yavuz A., Yüksek T., Toker E., (2009), Baraj ve yol yapımlarının doğal kaynaklara etkisi: Aşağı Çoruh Havzası örneği, II. Ulusal Baraj Güvenliği Sempozyumu, 13-15 Mayıs, Eskişehir.
- Özhan S., (2004), Havza amenajmanı, İ.Ü. Orman Fakültesi, Havza Yönetimi Anabilim Dalı, Orman Fakültesi Yayın No: 481, İstanbul, 384ss.
- Rigueiro-Rodriguez A., Mosquera-Losada M.R., Fernández-Núñez E., (2012), Afforestation of agricultural land with Pinus radiata D. don and Betula alba L. in NW Spain: effects on soil PH, understorey production and floristic diversity eleven years after establishment, Land Degradation Development, 23(3), 227-241.
- Rudel T.K., Schneider L., Uriarte M., (2010), Forest transitions: an introduction, Land Use Policy, 27, 95-97.
- Saraç M., Eciroğlu O., (2008), Çoruh Havzası ve EİE, Su ve Enerji Konferansı, 25-26 Eylül, Artvin.
- Sarıyıldız T., Duman A., (2008), Çoruh havzası Deriner barajı yol şevi ve geçici yerleşim yeri çevre ağaçlandırılmasında kullanılan farklı türlerin altındaki toprakların bazı özelliklerinin doğal ve açık alanların toprak özellikleriyle karşılaştırılması, Baraj Havzalarında Ormancılık I. Ulusal Sempozyumu Bildiriler Kitabı’nın içinde, 29-30 Nisan, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş, ss. 275-287.
- Sever R., (2005), Çoruh havzası enerji yatırım projeleri ve çevresel etkileri: coğrafi açıdan bir araştırma, Çizgi Kitapevi, 1. Baskı, 280ss.
- Toker E., (2010), Borçka ve Deriner barajlarının Çoruh havzasında neden olduğu arazi kullanım değişiminin ve arazi tahribatının irdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin.
- TSGM, (1984), Çoruh Havzası Toprakları, Toprak-Su Genel Müdürlüğü, Yayın No: 756, Havza No: 23, Raporlar Serisi: 94, Ankara.
- Tüfekçioğlu A., Güner S., (2008), Artvin-Murgul Yalancı Akasya (Robinia pseudeoacacia L.) ağaçlandırmalarının odun üretimi, biyokütle, karbon depolama, toprak ıslahı ve erozyon önleme yönlerinden araştırılması, TÜBİTAK-TOVAG 1001 Proje No: 1060418, Artvin.
- Tüfekçioğlu A., Yüksek T., Kalay H.Z., (2002), Gümüşhane ili Torul ilçesi yalancı akasya ağaçlandırmalarının biyokütle ve bazı toprak özellikleri yönünden incelenmesi, Gümüşhane ve Yöresinin Kalkınması Sempozyumu, 23-25 Ekim, Gümüşhane.
- URL-1, (2011), Artvin İl Gelişme Planı (AGEP), T.C. Artvin Valiliği, http://www.artvin.gov.tr/userfiles/files/aigp_raporu.pdf, [Erişim 14 Mayıs 2011].
- Ürgenç S., (1998), Ağaçlandırma tekniği, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 3994, O.F. Yayın No:441, İstanbul, 600ss.
- WCD, (2000), Dams and Development. A New Framework for Decision-Making, The Report of the World Commission on Dams, Earthscan Publications Ltd, London and Sterling, VA, USA.
- Yaltırık F., (1991), Yalancı Akasya’yı (Robinia pseudoacacia L.) gereğince tanımıyoruz, Orman Mühendisliği Dergisi, 9, 4-7.
- Yaltırık F., (1993), Dendroloji Ders Kitabı, Gymnospermae (Açık Tohumlular), İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No: 3443, O.F. Yayın No:386, 2. Baskı, İstanbul, 320ss.
- Yıldırımer S., Özalp M., Erdoğan Yüksel E., (2015), Büyük baraj projeleri ve bağlantılı yol inşaatları sonucunda Çoruh Nehri Havzasında oluşan arazi kayıplarının ve tahribatlarının belirlenmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16(1), 1-17.
- Yüksek F., Küçük M., Erdoğan Yüksel E., Güner S., (2010), Artvin merkez Seyitler köyünde erozyon kontrol amaçlı yapılan ağaçlandırma çalışmasının bazı toprak özelliklerine etkisi, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi Bildiriler Kitabı’nın içinde, Artvin, ss.973-980.
- Yüksek T., Ölmez Z., (2002), Artvin Yöresinin İklim, Toprak Yapısı, Orman Alanları, Ağaç Serveti ve Ormancılık Çalışmalarıyla İlgili Genel Bir Değerlendirme, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 3(1), 50-62.
- Zapata V.M., Robledano F., (2014), Assessing biodiversity and conservation value of forest patches secondarily fragmented by urbanisation in semiarid southeastern Spain, Journal for Nature Conservation, 22(2), 166-175.
There are 43 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Engineering |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | August 29, 2015 |
| Submission Date | August 29, 2015 |
| Published in Issue | Year 2015 Volume: 1 Issue: 1-2 |
Cite
Cited By
Determination the Effects of the Post-Afforestation Elapse on Soil Properties and Nitrogen Mineralization (Giresun-Şebinkarahisar Case)
Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi
Mehmet KÜÇÜK
https://doi.org/10.17475/kastorman.849514
This journal is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.