Abstract
Afetler, doğrudan veya dolaylı olarak insanlar ve insan yerleşmeleri üzerinde fiziksel, ekonomik, sosyal ve çevresel kayıplara neden olan, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen doğal, teknolojik veya insan kökenli olayların sonuçlarıdır. Doğal afetler çeşitli olsa da zarar oranı ve etkilenen insan sayısı açısından Türkiye’de en çok; deprem afeti hasar yaratmaktadır. Öte yandan heyelan, sel, kaya düşmesi, çığ ve orman yangınları da önemli ölçüde hasar ve ekonomik kayıp oluşturmaktadır. Bir deprem ülkesi olan Türkiye’de son olarak 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta,7 Mw Hatay Kırıkhan’da da 7,6 Mw büyüklüğünde iki yıkıcı deprem meydana gelmiştir. Bu depremler Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Hatay, Adana, Osmaniye, Kilis ve civar illerde etkili olurken 50.399 kişi hayatını kaybetmiş 1.279.727 yapı (bağımsız bölüm) hasar görmüştür. Bu çalışmanın amacı, afet bölgelerinde afet sonrası geçici barınma uygulamaları kapsamında neler yapıldığı ve bu alanların oluşturulmasında hangi yöntemlerin kullanıldığına ilişkin tespitler yapmaktır. Çalışmada depremden en çok etkilenen yerleşimlerden biri olan Gaziantep ilinin Nurdağı İlçesindeki geçici barınma uygulamaları incelenmiştir. Bu kapsamda ilçede oluşturulan Çadır, Konteyner, yığma yapı gibi prefabrik ve geçici barınma alanlarının nitelikleri, yeterlilik düzeyi ve işlevleri hususunda da değerlendirmeler yapılmıştır.
References
- Abanoz, F. B., & Vural, N. (2023). Doğu Karadeniz bölümü geçici barınma alanlarının irdelenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9(2), 202–215.
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2015). Geçici barınma merkezlerinin kurulması, yönetimi ve işletilmesi hakkında yönerge. 3 Kasım 2023’de https://www.afad.gov.tr/yonerge adresinden alındı.
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2022). Açıklamalı afet yönetimi terimleri sözlüğü. 2 Kasım 2023’de https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu adresinden alındı.
- Anadolu Ajansı. (2023, 19 Şubat). Nurdağı ve İslahiye'de kurulacak geçici barınma alanlarında çalışmalar sürüyor. https://www.aa.com.tr/tr/asrin-felaketi/nurdagi-ve-islahiyede-kurulacak-gecici-barinma-alanlarinda-calismalar-suruyor/2824576#
- Arslan, H. (2009). Afet sonrası yeniden yapılanma sürecinin yere bağlılık, yer değiştirme ve bilişsel haritalama olguları açısından irdelenmesi [Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
- Can, İ., & Saka, A.E. (2022). Deprem sonrası geçici barınma birimleri için alternatif bir çözüm önerisi: WikiGEB. Online Journal of Art and Design, 10(2), 115–125.
- CNN Türk. (2023). 134. gün! Depremde ölü sayısı ne kadar oldu, güncel yaralı sayısı kaç? Hangi ilde kaç bina yıkıldı, kaç kişi öldü? 10 Nisan 2023’de https://www.cnnturk.com/turkiye/63-gun-depremde-olu-sayisi-ne-kadar-oldu-guncel-yarali-sayisi-kac-hangi-ilde-kac-bina-yikildi-kac-kisi-oldu adresinden alındı.
- T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2023, 18 Mart). Nurdağı'nda 154 prefabrik ev daha depremzedelere teslim edildi. https://www.csb.gov.tr/nurdaginda-154-prefabrik-ev-daha-depremzedelere-teslim-edildi-bakanlik-faaliyetleri-38494
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2023). 2023 Kahramanmaraş ve Hatay depremleri raporu. 10 Nisan 2023’de https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/03/2023-Kahramanmaras-ve-Hatay-Depremleri-Raporu.pdf adresinden alındı.
- Ergünay, O. (2007, 5–7 Aralık). Türkiye’nin afet profili [Bildiri Sunumu]. TMMOB Afet Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
- Gaziantep İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü. (2021). Gaziantep il afet risk azaltma planı (İRAP). 13 Nisan 2023’de https://gaziantep.afad.gov.tr/kurumlar/ gaziantep.afad/E-Kutuphane/Il-Planlari/Gaziantep-IRAP.pdf adresinden alındı.
- Giyik, C. (2016). Van depremi örneğinde afet sonrası iskân politikaları [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
- Kundak, S., & Kadıoğlu, M. (2011). İlk 72 Saat. T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
- Resmi Gazete. (2009). Afet ve acil durum yönetimi başkanlığının teşkilat ve görevleri hakkında kanun. 3 Kasım 2023’de https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/06/20090617-1.htm adresinden alındı.
- Sey, Y. (2000). Deprem sonrasında geçici konut kentsel yerleşmeler ve doğal afetler. Ankara Mimarlar Odası Yayını.
- Sphere Projesi. (2011). Sphere projesi insani yardım sözleşmesi ve insani yardımda asgari standartlar. 3 Kasım 2023’de https://spherestandards.org/wp-content/uploads/2018/06/The_Sphere_Handbook_2011_Turkish.pdf adresinden alındı.
- Tercan, B. (2011). Afet bölgelerinde yeniden yerleştirme politikaları, planlamanın dünü, bugünü, yarını: planlamada yeni söylem arayışları. Ayda Eraydın vd. (Eds.), 2. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Ağı Sempozyumu (pp. 485–497). Matsa Basımevi.
- Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği. (2023). Geçici barınma alanlarına ilişkin standartlar. 6 Aralık 2023’de https://www.tmmob.org.tr/icerik/gecici-barinma-alanlarina-iliskin-standartlar adresinden alındı.
- Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). İstatistiklerle Aile. 6 Aralık 2023’de https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Aile-2022-49683 adresinden alındı.
- Türkoğlu, N. (2001). Türkiye’nin yüzölçümü ve nüfusunun deprem bölgelerine dağılışı. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 8, 133–148.
- Yılmaz, S. (2021). Afet sonrası geçici barınmanın çevresel ekonomik ve sosyal sürdürülebilirliğinin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Abstract
Disasters are the consequences of natural, technological, or anthropogenic events that directly or indirectly cause physical, economic, social, and environmental losses on people and human settlements, and affect communities by stopping or interrupting normal life and human activities. Though there are several natural disasters, earthquakes cause the most damage in Turkey in terms of damage rate and number of people affected. On the other hand, landslides, floods, rockfalls, avalanches and forest fires also cause considerable damage and economic losses. In Turkey, which is an earthquake-prone country, two devastating earthquakes with a magnitude of 7 Mw in Kahramanmaraş and 7.6 Mw in Hatay Kırıkhan occurred on 6 February 2023. While these earthquakes were effective in Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Hatay, Adana, Osmaniye, Kilis and surrounding counties, 50,399 people lost their lives and 1,279,727 structures (independent units) were damaged. The aim of this study is to determine what has been done within the scope of post-disaster temporary shelter applications in disaster areas and which methods were used to create these areas. In the study, temporary sheltering practices in Nurdağı District of Gaziantep province, one of the settlements most affected by the earthquake, were examined. In this context, evaluations were made regarding the qualifications, adequacy level and functions of prefabricated and temporary shelter areas such as tents, containers and masonry structures created in the district.
Keywords
References
- Abanoz, F. B., & Vural, N. (2023). Doğu Karadeniz bölümü geçici barınma alanlarının irdelenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9(2), 202–215.
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2015). Geçici barınma merkezlerinin kurulması, yönetimi ve işletilmesi hakkında yönerge. 3 Kasım 2023’de https://www.afad.gov.tr/yonerge adresinden alındı.
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2022). Açıklamalı afet yönetimi terimleri sözlüğü. 2 Kasım 2023’de https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu adresinden alındı.
- Anadolu Ajansı. (2023, 19 Şubat). Nurdağı ve İslahiye'de kurulacak geçici barınma alanlarında çalışmalar sürüyor. https://www.aa.com.tr/tr/asrin-felaketi/nurdagi-ve-islahiyede-kurulacak-gecici-barinma-alanlarinda-calismalar-suruyor/2824576#
- Arslan, H. (2009). Afet sonrası yeniden yapılanma sürecinin yere bağlılık, yer değiştirme ve bilişsel haritalama olguları açısından irdelenmesi [Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
- Can, İ., & Saka, A.E. (2022). Deprem sonrası geçici barınma birimleri için alternatif bir çözüm önerisi: WikiGEB. Online Journal of Art and Design, 10(2), 115–125.
- CNN Türk. (2023). 134. gün! Depremde ölü sayısı ne kadar oldu, güncel yaralı sayısı kaç? Hangi ilde kaç bina yıkıldı, kaç kişi öldü? 10 Nisan 2023’de https://www.cnnturk.com/turkiye/63-gun-depremde-olu-sayisi-ne-kadar-oldu-guncel-yarali-sayisi-kac-hangi-ilde-kac-bina-yikildi-kac-kisi-oldu adresinden alındı.
- T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2023, 18 Mart). Nurdağı'nda 154 prefabrik ev daha depremzedelere teslim edildi. https://www.csb.gov.tr/nurdaginda-154-prefabrik-ev-daha-depremzedelere-teslim-edildi-bakanlik-faaliyetleri-38494
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2023). 2023 Kahramanmaraş ve Hatay depremleri raporu. 10 Nisan 2023’de https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/03/2023-Kahramanmaras-ve-Hatay-Depremleri-Raporu.pdf adresinden alındı.
- Ergünay, O. (2007, 5–7 Aralık). Türkiye’nin afet profili [Bildiri Sunumu]. TMMOB Afet Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
- Gaziantep İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü. (2021). Gaziantep il afet risk azaltma planı (İRAP). 13 Nisan 2023’de https://gaziantep.afad.gov.tr/kurumlar/ gaziantep.afad/E-Kutuphane/Il-Planlari/Gaziantep-IRAP.pdf adresinden alındı.
- Giyik, C. (2016). Van depremi örneğinde afet sonrası iskân politikaları [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
- Kundak, S., & Kadıoğlu, M. (2011). İlk 72 Saat. T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
- Resmi Gazete. (2009). Afet ve acil durum yönetimi başkanlığının teşkilat ve görevleri hakkında kanun. 3 Kasım 2023’de https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/06/20090617-1.htm adresinden alındı.
- Sey, Y. (2000). Deprem sonrasında geçici konut kentsel yerleşmeler ve doğal afetler. Ankara Mimarlar Odası Yayını.
- Sphere Projesi. (2011). Sphere projesi insani yardım sözleşmesi ve insani yardımda asgari standartlar. 3 Kasım 2023’de https://spherestandards.org/wp-content/uploads/2018/06/The_Sphere_Handbook_2011_Turkish.pdf adresinden alındı.
- Tercan, B. (2011). Afet bölgelerinde yeniden yerleştirme politikaları, planlamanın dünü, bugünü, yarını: planlamada yeni söylem arayışları. Ayda Eraydın vd. (Eds.), 2. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Ağı Sempozyumu (pp. 485–497). Matsa Basımevi.
- Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği. (2023). Geçici barınma alanlarına ilişkin standartlar. 6 Aralık 2023’de https://www.tmmob.org.tr/icerik/gecici-barinma-alanlarina-iliskin-standartlar adresinden alındı.
- Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). İstatistiklerle Aile. 6 Aralık 2023’de https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Aile-2022-49683 adresinden alındı.
- Türkoğlu, N. (2001). Türkiye’nin yüzölçümü ve nüfusunun deprem bölgelerine dağılışı. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 8, 133–148.
- Yılmaz, S. (2021). Afet sonrası geçici barınmanın çevresel ekonomik ve sosyal sürdürülebilirliğinin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Natural Hazards |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | January 28, 2024 |
| Submission Date | September 8, 2023 |
| Acceptance Date | December 18, 2023 |
| Published in Issue | Year 2024 Volume: 10 Issue: 1 |
Cite
Cited By
CHALLENGES FACED BY SCHOOL ADMINISTRATORS IN PRIMARY SCHOOLS AFTER DISASTERS
Problems of Education in the 21st Century
https://doi.org/10.33225/pec/25.83.101
This journal is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.