Research Article
BibTex RIS Cite

Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı

Year 2025, Volume: 11 Issue: 1, 104 - 114, 27.01.2025
https://doi.org/10.21324/dacd.1492289

Abstract

2023 yılında Türkiye’de meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler sonucunda birçok tarihi yapı yıkılmıştır. Bu yapılar şehrin ve şehirlinin kültürel hafızasını temsil ettiği için güçlendirilmesi, yenilenmesi ve onarımı önemli bir gerekliliktir. Ancak, tarihi yapıların yeniden inşa ya da onarım süreçleri, yeni bir yapı yapmaya kıyasla daha maliyetlidir, komplekstir ve uzun süreler alır. Güçlendirme, yenileme ve onarım süreçlerinde, bölgede yaşayanların kültürel hafızalarını taze tutmak amacıyla çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Bu uygulamalara yenilikçi bir öneri olarak, pnömatik sistem kullanımıyla depremde hasar görmüş tarihi yapıların temsiliyeti için model önerisi geliştirilmiştir ve geliştirilen model önerisi uygulama olanakları yönünden irdelenmiştir. Çalışma sonucunda pnömatik sistemin farklı yapı tipleri ve formlarına kısa sürede uygulanabildiği, sistem elemanlarının boyut ve yükseklik kısıtlamasının olmadığı, nakliye ve işçiliğin rasyonel olduğu, sistem malzemelerinin geri dönüşüme uygunluğu sayesinde karbon ayak izinin düşmesine katkı sağlayacağı anlaşılmıştır.

References

  • Andric, D., & Jaksic, N. (2018, May 22–24). Adaptive pneubotics in the service of heritage presentation: The cemetery of Manastirine, Salona [Conference presentation]. S.ARCH 2018: 5th International Conference on Architecture and Built Environment with AWARDs, Venice, Italy.
  • Archaeo. (n.d.). Augmented reality tour. 20 Ekim 2023’de https://www.archaeo-now.com/english/ar-tour/ adresinden alındı.
  • Archdaily. (n.d.). Germe membran sistemler. 1 Aralık 2024’te https://www.archdaily.com/ adresinden alındı.
  • Asati. (n.d.). Always the Innovator. Never the Imitator. 14 Aralık 2023’de https://www.asati.com/index adresinden alındı.
  • Aytekin, İ. (2006). Donatısız ve sarılmış yığma yapıların deprem davranışlarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Bal, Y. (2022). Geçmişten günümüze Dünya’da ve Türkiye’de pnömatik sistemlerin incelenmesi ve değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Banerjee, T., & Loukaitou-Sideris, A. (Eds.). (2011). Companion to urban design. Routledge.
  • Baş, G. Y. (2019). Prefabrike konut üretiminde kullanılan yapım sistemlerinin malzeme türüne göre analizi [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Dağılgan, S. (2019). Geniş açıklıkların örtülmesinde kullanılan taşıyıcı sistem seçimi için bir model önerisi [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • DBS Engineering. (n.d.). DBS Engineering. 10 Aralık 2023’de https://dbs-engineering.com/ adresinden alındı.
  • Diker, M., & Erkan, N. Ç. (2017). Kent kimliğinde ibadet yapıları: Antakya örneği. Planlama, 27(2), 180–192. https://doi.org/10.14744/planlama.2017.74755
  • Dowrick, D. J. (2009). Earthquake resistant design and risk reduction. John Wiley & Sons.
  • Drift. (2022, 3 Kasım). DRIFT’ten Dronlarla Tamamlanan Tarihi Eserler. 23 Ekim 2023’de https://www.arkitera.com/haber/driftten-dronlarla-tamamlanan-tarihi-eserler/ adresinden alındı.
  • DUOL. (n.d.). Çağdaş yapı si̇stemleri̇. 12 Aralık 2023’de https://duol.eu/tr adresinden alındı.
  • Erol, A. İ. (1997). Yapılarda taşıyıcı sistemler. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi.
  • Eykay, İ., Dalgın, T., & Çeken, H. (2015). İnanç turizmi potansiyeli açısından Antakya’nın değerlendirilmesi. Journal of Life Economics, 2(2), 59–74. https://doi.org/10.15637/jlecon.66
  • Gök Nayir, T. (2016). Elazığ bölgesindeki geleneksel yapıların deprem performanslarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Gürbüz, İ. A., & Aslan, B. (2023). Kahramanmaraş depreminde hasar tespit çalışmaları üzerine bir değerlendirme. Çevre Şehir ve İklim Dergisi, 2(4), 180–195.
  • Herzog, T. (1978). Pneumatic structures: A handbook of inflatable architecture. Oxford University Press.
  • Hyetert. (2023, 15 Şubat). Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yıkılan tarihi yapılar. 18 Ekim 2023’de https://hyetert.org/2023/02/15/binlerce-yillik-tarih-yok-oldu-kahramanmaras-merkezli-depremlerin-ardindan-yikilan-tarihi-yapilar/ adresinden alındı.
  • Knippers, J., Cremers, J., Gabler, M., & Lienhard, J. (2011). Construction manual for polymers + membranes: Materials, semi-finished products, form finding, and design. Birkhäuser.
  • LeParisien. (2022, 27 Ekim). Le chantier du Louvre des antiquaires est masqué par des façades réfléchissantes qui offrent une perspective inédite. 19 Ekim 2023’de https://www.leparisien.fr/paris-75/paris-un-miroir-geant-signe-jean-nouvel-pour-faire-oublier-le-chantier-du-louvre-des-antiquaires adresinden alındı.
  • Londonist. (2019, 29 Mayıs). The Big Ben On HP Sauce Is Now Covered In Scaffolding. 23 Ekim 2023’de https://londonist.com/london/food/hp-big-ben-label-scaffolding adresinden alındı.
  • Özşen, E. G., & Yamantürk, E. (1991). Taşıyıcı sistem tasarımı. Birsen Yayınevi.
  • Parisi, F., & Augenti, N. (2013). Earthquake damages to cultural heritage constructions and simplified assessment of artworks. Engineering Failure Analysis, 34, 735–760. https://doi.org/10.1016/j.engfailanal.2013.01.005
  • Smith, R. E. (2010). Prefab architecture: A guide to modular design and construction. John Wiley & Sons.
  • Technopark. (2023). VR in tourism & heritage preservation. 18 Ekim 2023’de https://www.technopark.ps/arvr/en/article/26/VR-in-Tourism--Heritage-Preservation adresinden alındı.
  • Türkçü, H. Ç. (2003). Çağdaş taşıyıcı sistemler. Birsen Yayınevi.
  • Unimersiv. (2017, 13 Ocak). Explore ancient Rome in virtual reality. 19 Ekim 2023’de https://unimersiv.com/ancient-rome-virtual-reality/ adresinden alındı.
  • Vector Build. (n.d.). Inflatable buildings and structures. 12 Aralık 2023’de https://www.vector-build.com/eng.htm adresinden alındı.

Using Pneumatic Systems in the Representation of Historical Buildings Damaged in Earthquakes: The Case of Hatay

Year 2025, Volume: 11 Issue: 1, 104 - 114, 27.01.2025
https://doi.org/10.21324/dacd.1492289

Abstract

As a result of the earthquakes centered in Kahramanmaraş in 2023, many historical buildings were destroyed. Since these structures represent the cultural memory of the city and its inhabitants, the renewal, reinforcement and restoration of these structures are essential. However, reconstruction or restoration of historical buildings are more costly, complex and time-consuming than constructing new ones. In reinforcement, renovation and restoration processes, various practices are implemented to preserve the cultural memories of the local inhabitants. As an innovative proposal within these practices a model that employs pneumatic system technology to represent earthquake-damaged historical structures has been developed and examined for its practical application possibilities. The results of the study indicate that the pneumatic system can be rapidly applied to different types and forms of buildings, that there are no size or height restrictions on system components, that transportation and labor are efficient, and that the recyclability of system materials will contribute to reducing the carbon footprint.

References

  • Andric, D., & Jaksic, N. (2018, May 22–24). Adaptive pneubotics in the service of heritage presentation: The cemetery of Manastirine, Salona [Conference presentation]. S.ARCH 2018: 5th International Conference on Architecture and Built Environment with AWARDs, Venice, Italy.
  • Archaeo. (n.d.). Augmented reality tour. 20 Ekim 2023’de https://www.archaeo-now.com/english/ar-tour/ adresinden alındı.
  • Archdaily. (n.d.). Germe membran sistemler. 1 Aralık 2024’te https://www.archdaily.com/ adresinden alındı.
  • Asati. (n.d.). Always the Innovator. Never the Imitator. 14 Aralık 2023’de https://www.asati.com/index adresinden alındı.
  • Aytekin, İ. (2006). Donatısız ve sarılmış yığma yapıların deprem davranışlarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Bal, Y. (2022). Geçmişten günümüze Dünya’da ve Türkiye’de pnömatik sistemlerin incelenmesi ve değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Banerjee, T., & Loukaitou-Sideris, A. (Eds.). (2011). Companion to urban design. Routledge.
  • Baş, G. Y. (2019). Prefabrike konut üretiminde kullanılan yapım sistemlerinin malzeme türüne göre analizi [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Dağılgan, S. (2019). Geniş açıklıkların örtülmesinde kullanılan taşıyıcı sistem seçimi için bir model önerisi [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • DBS Engineering. (n.d.). DBS Engineering. 10 Aralık 2023’de https://dbs-engineering.com/ adresinden alındı.
  • Diker, M., & Erkan, N. Ç. (2017). Kent kimliğinde ibadet yapıları: Antakya örneği. Planlama, 27(2), 180–192. https://doi.org/10.14744/planlama.2017.74755
  • Dowrick, D. J. (2009). Earthquake resistant design and risk reduction. John Wiley & Sons.
  • Drift. (2022, 3 Kasım). DRIFT’ten Dronlarla Tamamlanan Tarihi Eserler. 23 Ekim 2023’de https://www.arkitera.com/haber/driftten-dronlarla-tamamlanan-tarihi-eserler/ adresinden alındı.
  • DUOL. (n.d.). Çağdaş yapı si̇stemleri̇. 12 Aralık 2023’de https://duol.eu/tr adresinden alındı.
  • Erol, A. İ. (1997). Yapılarda taşıyıcı sistemler. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi.
  • Eykay, İ., Dalgın, T., & Çeken, H. (2015). İnanç turizmi potansiyeli açısından Antakya’nın değerlendirilmesi. Journal of Life Economics, 2(2), 59–74. https://doi.org/10.15637/jlecon.66
  • Gök Nayir, T. (2016). Elazığ bölgesindeki geleneksel yapıların deprem performanslarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
  • Gürbüz, İ. A., & Aslan, B. (2023). Kahramanmaraş depreminde hasar tespit çalışmaları üzerine bir değerlendirme. Çevre Şehir ve İklim Dergisi, 2(4), 180–195.
  • Herzog, T. (1978). Pneumatic structures: A handbook of inflatable architecture. Oxford University Press.
  • Hyetert. (2023, 15 Şubat). Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yıkılan tarihi yapılar. 18 Ekim 2023’de https://hyetert.org/2023/02/15/binlerce-yillik-tarih-yok-oldu-kahramanmaras-merkezli-depremlerin-ardindan-yikilan-tarihi-yapilar/ adresinden alındı.
  • Knippers, J., Cremers, J., Gabler, M., & Lienhard, J. (2011). Construction manual for polymers + membranes: Materials, semi-finished products, form finding, and design. Birkhäuser.
  • LeParisien. (2022, 27 Ekim). Le chantier du Louvre des antiquaires est masqué par des façades réfléchissantes qui offrent une perspective inédite. 19 Ekim 2023’de https://www.leparisien.fr/paris-75/paris-un-miroir-geant-signe-jean-nouvel-pour-faire-oublier-le-chantier-du-louvre-des-antiquaires adresinden alındı.
  • Londonist. (2019, 29 Mayıs). The Big Ben On HP Sauce Is Now Covered In Scaffolding. 23 Ekim 2023’de https://londonist.com/london/food/hp-big-ben-label-scaffolding adresinden alındı.
  • Özşen, E. G., & Yamantürk, E. (1991). Taşıyıcı sistem tasarımı. Birsen Yayınevi.
  • Parisi, F., & Augenti, N. (2013). Earthquake damages to cultural heritage constructions and simplified assessment of artworks. Engineering Failure Analysis, 34, 735–760. https://doi.org/10.1016/j.engfailanal.2013.01.005
  • Smith, R. E. (2010). Prefab architecture: A guide to modular design and construction. John Wiley & Sons.
  • Technopark. (2023). VR in tourism & heritage preservation. 18 Ekim 2023’de https://www.technopark.ps/arvr/en/article/26/VR-in-Tourism--Heritage-Preservation adresinden alındı.
  • Türkçü, H. Ç. (2003). Çağdaş taşıyıcı sistemler. Birsen Yayınevi.
  • Unimersiv. (2017, 13 Ocak). Explore ancient Rome in virtual reality. 19 Ekim 2023’de https://unimersiv.com/ancient-rome-virtual-reality/ adresinden alındı.
  • Vector Build. (n.d.). Inflatable buildings and structures. 12 Aralık 2023’de https://www.vector-build.com/eng.htm adresinden alındı.
There are 30 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Earthquake Engineering
Journal Section Research Articles
Authors

Esra İmamoğlu Yılmaz 0009-0000-0973-6071

Güray Yusuf Baş 0000-0001-6064-165X

Tayfur Emre Yavru 0000-0001-8628-1787

Semih Yılmaz 0000-0002-4388-9327

Early Pub Date January 25, 2025
Publication Date January 27, 2025
Submission Date May 29, 2024
Acceptance Date December 24, 2024
Published in Issue Year 2025 Volume: 11 Issue: 1

Cite

APA İmamoğlu Yılmaz, E., Baş, G. Y., Yavru, T. E., Yılmaz, S. (2025). Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, 11(1), 104-114. https://doi.org/10.21324/dacd.1492289
AMA İmamoğlu Yılmaz E, Baş GY, Yavru TE, Yılmaz S. Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı. J Nat Haz Environ. January 2025;11(1):104-114. doi:10.21324/dacd.1492289
Chicago İmamoğlu Yılmaz, Esra, Güray Yusuf Baş, Tayfur Emre Yavru, and Semih Yılmaz. “Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi 11, no. 1 (January 2025): 104-14. https://doi.org/10.21324/dacd.1492289.
EndNote İmamoğlu Yılmaz E, Baş GY, Yavru TE, Yılmaz S (January 1, 2025) Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 11 1 104–114.
IEEE E. İmamoğlu Yılmaz, G. Y. Baş, T. E. Yavru, and S. Yılmaz, “Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı”, J Nat Haz Environ, vol. 11, no. 1, pp. 104–114, 2025, doi: 10.21324/dacd.1492289.
ISNAD İmamoğlu Yılmaz, Esra et al. “Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı”. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 11/1 (January 2025), 104-114. https://doi.org/10.21324/dacd.1492289.
JAMA İmamoğlu Yılmaz E, Baş GY, Yavru TE, Yılmaz S. Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı. J Nat Haz Environ. 2025;11:104–114.
MLA İmamoğlu Yılmaz, Esra et al. “Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, vol. 11, no. 1, 2025, pp. 104-1, doi:10.21324/dacd.1492289.
Vancouver İmamoğlu Yılmaz E, Baş GY, Yavru TE, Yılmaz S. Depremde Hasar Gören Tarihi Yapıların Temsiliyetine Yönelik Bir Öneri: Pnömatik Sistem Kullanımı. J Nat Haz Environ. 2025;11(1):104-1.