Research Article
BibTex RIS Cite

ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 1 - 28, 29.04.2025

Cem Serkan Atlı

https://doi.org/10.69878/deuefad.1442054

Abstract

Youtube platformunda yer alan iki videoda Romanlara yönelik yargıların incelenmesini hedefleyen bu çalışma, sosyal medyada Roman kimliğine ilişkin yer alan damgalama unsurlarını görünür kılmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda Youtube platformunda bulunan ve Romanlarla ilgili olan iki videoda yer alan yorumlar Goffman’ın teorisi çerçevesinde incelenmiştir. Nitel yöntem araştırmasına dayanan çalışmanın araştırma deseni fenomenolojik desen olarak uygulanmıştır. Bu desen ile birlikte bireylerin deneyimlerinin ortak özelliklerinin keşfedilmesi amaçlanmıştır. Verilerin analizi gerçekleştirilirken MAXQDA 2022 programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Romanlara yönelik olumlu ve olumsuz kimlik tanımları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Romanlarla ilgili olumsuz olarak suç unsurları ile ilişkilendirilme, hâkim toplum değerleri ile uyumsuzluklar, dini inanışlarının zayıf oluşu ve fiziksel anlamda kirli olmaları gibi yargılar öne çıkmaktadır. Buna karşılık Romanlara yönelik olarak vatansever olmaları, fiziksel olarak güzel ve karakter olarak neşeli oluşları temelinde olumlu kimlik tanımları yapanların da olduğunu belirtmek gerekmektedir. Çalışma sonucunda film ve dizilerde yer alan Roman karakterlerinin dikkatli seçilmesi önerilmektedir.

Keywords

Roman Sosyal Medya Damgalama Fenomenoloji.

References

  • About, I. (2020). Un Racisme Sans Nom. Les Origines Historiques de la Haine Antitsigane. Communications. 107(2), 89-101.
  • Aker, S., Dündar, C. ve Pekşen, Y. (2007). Sokaktakiler, Yazılı Basın ve Damgalama. Aile ve Toplum. Yıl: 9, Cilt: 3, Sayı: 11, 83-90.
  • Akgül, B. (2010). Türkiye Çingenelerinin Politikleşmesi ve Örgütlenme Deneyimleri. Öneri, 34 (9), 213-222.
  • Alp, H. (2015). Medyada Nefret Söylemi ve Çingene Toplumuna Yönelik Ayrımcı Söylemin Suça Dönüşme Süreci. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Alp, H. (2021). Film ve Dizilerde Çingenelere Yönelik Nefret Söylemi Örnekleri. Uluslararası İletişim ve Sanat Dergisi. 2, 50-85.
  • Bergeon, C. (2015). La Mediterranee Comme Carrefour des Mobilites des Migrants Roms. Confluences Mediterranee. 93(2), 39-50.
  • Bouvet, O. ve Floch, S. (2012). Manouches et Roms. Represantations Sociales des Personnels Soignants: Stigmatisation, Deviance, Etiquetage, Strategies. Specificites. 5(1). 257-274.
  • Clanet, E. (2011). L’Objet “Origine” et le Concept d’un “Peuple” Dit “Rom”. Lignes. 34 (1). 79-88.
  • Creswell, J.W. (2020). Nitel Araştırma Yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (çev. ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Demir, N. (2019). Birey, Toplum, Bilim: Sosyoloji Temel Kavramlar. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Deniz, A. Ç., Balcıoğlu, M. & Diktaş, A. (2016). Romanların Maruz Kaldıkları Damgalanma ve Dışlanma Mekanizmaları: Uşak Örneği. Tarih Okulu Dergisi. 9, 25, 567-578.
  • Dotycheva, M. (2015). Roms et Tsiganes en Europe Mediterraneen: L’actualite d’une Question. Confluences Mediterranee. 93(2), 9-25.
  • Doytcheva, M. (2016). Roms et Tsiganes en Europe Mediterraneenne: Pregnance et Circulation des Categories. Revue Europeenne de Migrations İnternationales. 32 (1) 165-182.
  • Fassin, E. (2011). Pourquoi les Roms? Lignes. 35 (2). 115-122.
  • Glesne, C. (2020). Nitel Araştırmaya Giriş (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (çev.ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Goffman, E. (2014). Damga. Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. Ankara: Heretik Yayınları.
  • Gökçen, S. (2015). Anadolu ve Balkanlar’a Romanların Göçü, Türkiye’nin Göç Tarihi. Erdoğan Murat ve Kaya Ayhan (der.), 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Güzel Korver, S. ve Keskin, S. (2019). Sosyal Medyada Roman Etnisitesinin Öz-Temsili ve Ötekiliğin Sosyo-Dijital Telafisi. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences (57), 51-84.
  • Karacan, N. (2019). Çalışma Hayatında Etnik Kimliğe Dayalı Sosyal Dışlanma: İzmit Romanları Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi.
  • Kenrick, D. (2006). Çingeneler. Ganj’dan Thames’e. İstanbul: Homer Kitabevi.
  • Kolukırık, S. (2006). Tarlabaşı Çingenelerinde Dilin Sosyal İşlevi: Dil, Kültür ve Kimlik, Akademik Araştırmalar Dergisi.
  • Kolukırık, S. (2009a). Çingene İmgesi ve Önyargı. Kolukırık Suat (der.), Dünden Bugüne Çingeneler, İstanbul: Ozan Yayıncılık, 110-132.
  • Kolukırık, Suat (2009b). Tarlabaşı Çingenelerinin Kimlik Algısı. Kolukırık Suat (der.), Dünden Bugüne Çingeneler, İstanbul: Ozan Yayıncılık, 59-69.
  • Marsh, A. (2008). Etnisite ve Kimlik: Çingenelerin Kökeni. Biz Buradayız! Türkiye’de Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi (Uzpeder Ebru, Danova/Roussinova Savelina, Özçelik Sevgi, Gökçen Sinan (yay. haz.), İstanbul: Mart Matbaacılık.
  • Marushiakova, E. ve Popov, V. (2006). Osmanlı İmparatorluğu’nda Çingeneler. İstanbul: Homer Kitabevi.
  • Merriam, S. B. (2018). Nitel Araştırma. Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (S. Turan çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Okely, J. (1998). The Traveller-Gypsies. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Oprisan, A. (2017). The Roma in Turkey. From Survival Mechanisms to Develepment Strategies. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Londra: University of London, Development Studies Department SOAS.
  • Özateşler, G. (2016). Çingene. Türkiye’de Yaftalama ve Dışlayıcı Şiddetin Toplumsal Dinamiği (D. Dinçsoy, çev.), İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Reyniers, A. (2016). Mouvements Migratoires et circulation des Roms Romains en Europe. Revue Europeenne de Migrations İnternationales. 32 (1) 19-34.
  • Saldana, J. (2019). Nitel Araştırmacılar için Kodlama El Kitabı (A. Tüfekçi Akcan ve S. N. Şad, çev. ed.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Sarıkaya, M. (2019). Türkiye’de Ulusal Televizyon Kanallarında Yayınlanan Dizilerde Çingene (Roman) Temsili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Taşçı, F. (2018). Sosyal Politikada Dezavantajlı Gruplar: Tarih, Yaklaşım ve Uygulama. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Taylan, H. H. ve Barış, İ. (2023). Medyada Romanlara Yönelik Kalıpyargı ve Önyargıların Sunumu. Trakya Üniversitesi Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 4(1), 89-100.
  • Tor, H. (2017). Roman Çocukların Okul Başarısızlığına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(6), 91-98.
  • Yürüktümen, M. E. (2010). Türk Sinemasında Çingenelerin Temsili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

REFLECTION OF ROMANI IDENTITY ON SOCIAL MEDIA

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 1 - 28, 29.04.2025

Cem Serkan Atlı

https://doi.org/10.69878/deuefad.1442054

Abstract

This study, aiming to examine the judgments directed towards Romani people in two videos on the YouTube platform, intends to make visible the stigmatizing elements related to Romani identity in social media. In this context, comments in two videos on the YouTube platform related to Romani people were analyzed within the framework of Goffman's theory. The research design of the study, based on qualitative method research, was applied as a phenomenological pattern. Along with this pattern, the aim was to discover common characteristics of individuals' experiences. MAXQDA 2022 software was used for data analysis. As a result of the research, it was concluded that there are both positive and negative identity definitions towards Romani people. Judgments such as negative associations with criminal elements, discrepancies with dominant societal values, weak religious beliefs, and being physically dirty stand out in a negative context related to Romani people. Conversely, it is necessary to mention that Romani people also have positive identity definitions based on being patriotic, physically beautiful, and cheerful. The study suggests selecting Romani characters carefully for films and series in light of these results.

Keywords

Romani Social Media Stigmatization Phenomenology.

References

  • About, I. (2020). Un Racisme Sans Nom. Les Origines Historiques de la Haine Antitsigane. Communications. 107(2), 89-101.
  • Aker, S., Dündar, C. ve Pekşen, Y. (2007). Sokaktakiler, Yazılı Basın ve Damgalama. Aile ve Toplum. Yıl: 9, Cilt: 3, Sayı: 11, 83-90.
  • Akgül, B. (2010). Türkiye Çingenelerinin Politikleşmesi ve Örgütlenme Deneyimleri. Öneri, 34 (9), 213-222.
  • Alp, H. (2015). Medyada Nefret Söylemi ve Çingene Toplumuna Yönelik Ayrımcı Söylemin Suça Dönüşme Süreci. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Alp, H. (2021). Film ve Dizilerde Çingenelere Yönelik Nefret Söylemi Örnekleri. Uluslararası İletişim ve Sanat Dergisi. 2, 50-85.
  • Bergeon, C. (2015). La Mediterranee Comme Carrefour des Mobilites des Migrants Roms. Confluences Mediterranee. 93(2), 39-50.
  • Bouvet, O. ve Floch, S. (2012). Manouches et Roms. Represantations Sociales des Personnels Soignants: Stigmatisation, Deviance, Etiquetage, Strategies. Specificites. 5(1). 257-274.
  • Clanet, E. (2011). L’Objet “Origine” et le Concept d’un “Peuple” Dit “Rom”. Lignes. 34 (1). 79-88.
  • Creswell, J.W. (2020). Nitel Araştırma Yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (çev. ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Demir, N. (2019). Birey, Toplum, Bilim: Sosyoloji Temel Kavramlar. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Deniz, A. Ç., Balcıoğlu, M. & Diktaş, A. (2016). Romanların Maruz Kaldıkları Damgalanma ve Dışlanma Mekanizmaları: Uşak Örneği. Tarih Okulu Dergisi. 9, 25, 567-578.
  • Dotycheva, M. (2015). Roms et Tsiganes en Europe Mediterraneen: L’actualite d’une Question. Confluences Mediterranee. 93(2), 9-25.
  • Doytcheva, M. (2016). Roms et Tsiganes en Europe Mediterraneenne: Pregnance et Circulation des Categories. Revue Europeenne de Migrations İnternationales. 32 (1) 165-182.
  • Fassin, E. (2011). Pourquoi les Roms? Lignes. 35 (2). 115-122.
  • Glesne, C. (2020). Nitel Araştırmaya Giriş (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (çev.ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Goffman, E. (2014). Damga. Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. Ankara: Heretik Yayınları.
  • Gökçen, S. (2015). Anadolu ve Balkanlar’a Romanların Göçü, Türkiye’nin Göç Tarihi. Erdoğan Murat ve Kaya Ayhan (der.), 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Güzel Korver, S. ve Keskin, S. (2019). Sosyal Medyada Roman Etnisitesinin Öz-Temsili ve Ötekiliğin Sosyo-Dijital Telafisi. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences (57), 51-84.
  • Karacan, N. (2019). Çalışma Hayatında Etnik Kimliğe Dayalı Sosyal Dışlanma: İzmit Romanları Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi.
  • Kenrick, D. (2006). Çingeneler. Ganj’dan Thames’e. İstanbul: Homer Kitabevi.
  • Kolukırık, S. (2006). Tarlabaşı Çingenelerinde Dilin Sosyal İşlevi: Dil, Kültür ve Kimlik, Akademik Araştırmalar Dergisi.
  • Kolukırık, S. (2009a). Çingene İmgesi ve Önyargı. Kolukırık Suat (der.), Dünden Bugüne Çingeneler, İstanbul: Ozan Yayıncılık, 110-132.
  • Kolukırık, Suat (2009b). Tarlabaşı Çingenelerinin Kimlik Algısı. Kolukırık Suat (der.), Dünden Bugüne Çingeneler, İstanbul: Ozan Yayıncılık, 59-69.
  • Marsh, A. (2008). Etnisite ve Kimlik: Çingenelerin Kökeni. Biz Buradayız! Türkiye’de Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi (Uzpeder Ebru, Danova/Roussinova Savelina, Özçelik Sevgi, Gökçen Sinan (yay. haz.), İstanbul: Mart Matbaacılık.
  • Marushiakova, E. ve Popov, V. (2006). Osmanlı İmparatorluğu’nda Çingeneler. İstanbul: Homer Kitabevi.
  • Merriam, S. B. (2018). Nitel Araştırma. Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (S. Turan çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Okely, J. (1998). The Traveller-Gypsies. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Oprisan, A. (2017). The Roma in Turkey. From Survival Mechanisms to Develepment Strategies. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Londra: University of London, Development Studies Department SOAS.
  • Özateşler, G. (2016). Çingene. Türkiye’de Yaftalama ve Dışlayıcı Şiddetin Toplumsal Dinamiği (D. Dinçsoy, çev.), İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Reyniers, A. (2016). Mouvements Migratoires et circulation des Roms Romains en Europe. Revue Europeenne de Migrations İnternationales. 32 (1) 19-34.
  • Saldana, J. (2019). Nitel Araştırmacılar için Kodlama El Kitabı (A. Tüfekçi Akcan ve S. N. Şad, çev. ed.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Sarıkaya, M. (2019). Türkiye’de Ulusal Televizyon Kanallarında Yayınlanan Dizilerde Çingene (Roman) Temsili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Taşçı, F. (2018). Sosyal Politikada Dezavantajlı Gruplar: Tarih, Yaklaşım ve Uygulama. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Taylan, H. H. ve Barış, İ. (2023). Medyada Romanlara Yönelik Kalıpyargı ve Önyargıların Sunumu. Trakya Üniversitesi Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 4(1), 89-100.
  • Tor, H. (2017). Roman Çocukların Okul Başarısızlığına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(6), 91-98.
  • Yürüktümen, M. E. (2010). Türk Sinemasında Çingenelerin Temsili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
There are 36 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Sociology (Other)
Journal Section Articles
Authors

Cem Serkan Atlı 0000-0002-9085-9059

Early Pub Date April 25, 2025
Publication Date April 29, 2025
Submission Date February 23, 2024
Acceptance Date October 10, 2024
Published in Issue Year 2025 Volume: 12 Issue: 1

Cite

APA Atlı, C. S. (2025). ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 12(1), 1-28. https://doi.org/10.69878/deuefad.1442054
AMA Atlı CS. ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. April 2025;12(1):1-28. doi:10.69878/deuefad.1442054
Chicago Atlı, Cem Serkan. “ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI”. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 12, no. 1 (April 2025): 1-28. https://doi.org/10.69878/deuefad.1442054.
EndNote Atlı CS (April 1, 2025) ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 12 1 1–28.
IEEE C. S. Atlı, “ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI”, Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, vol. 12, no. 1, pp. 1–28, 2025, doi: 10.69878/deuefad.1442054.
ISNAD Atlı, Cem Serkan. “ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI”. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 12/1 (April 2025), 1-28. https://doi.org/10.69878/deuefad.1442054.
JAMA Atlı CS. ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2025;12:1–28.
MLA Atlı, Cem Serkan. “ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI”. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, vol. 12, no. 1, 2025, pp. 1-28, doi:10.69878/deuefad.1442054.
Vancouver Atlı CS. ROMAN KİMLİĞİNİN SOSYAL MEDYADAKİ YANSIMASI. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2025;12(1):1-28.
 Download Cover Image