Research Article
BibTex RIS Cite

ZOR KULLANMA YETKİSİNE İLİŞKİN SINIRIN AŞILMASI SUÇU (TCK m. 256)

Year 2025, Volume: 27 Issue: 1, 649 - 696, 29.05.2025
https://doi.org/10.33717/deuhfd.1619676

Abstract

Türk Ceza Kanunu’nun 256. maddesinde düzenlenen “Zor kullanma yetki-sine ilişkin sınırın aşılması” suçu, zor kullanma yetkisine sahip kamu görevlisinin bu sınırı aşması hâlini cezalandırmaktadır. İlgili düzenlemede, kasten yara-lama suçuna ilişkin hükümlere atıf yapılmak suretiyle, suçun cezasının kasten yaralama suçunun cezası kapsamında belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Bu bakımdan zor kullanma yetkisine sahip kamu görevlisi zor kullanma yetkisini kasten aşarsa doğrudan TCK m. 86 hükmüne göre değil TCK m. 256 atfıyla TCK m. 86’dan cezalandırılacaktır. Çalışmada öncelikle, özgü bir suç olması nedeniyle suçun failinin kimler olabileceği, ayrıca suçun hareket unsuru olan zor kullanmanın sınırının ne şekilde aşılabileceği tespit edilecektir. Bu incelemede özellikle suçun faili olabilecek kolluk görevlilerine ilişkin ayrı değerlendirme yapılacaktır. Yine kasten yaralama suçuna yapılan atfın kapsamı belirlenmelidir. Bu bakımdan suçun cezası dışında kasten yaralama suçu ilgili TCK’da yer alan bütün düzenlemeleri içine alıp almadığı değerlendirilecektir. Ayrıca ilgili suçun bazı ortak yönlere sahip olan kasten yaralama ve işkence suçu ile farkı ortaya konmaya çalışılacaktır.

References

  • Adli Tıp Derneği, Türk Ceza Kanunu’nda Tanımlanan Yaralama Suçlarının Adli Tıp Açısından Değerlendirilmesi Rehberi, Adli Tıp Uzmanları Derneği-Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 2019.
  • Akkaş, Ahmet Hulusi/Akpınar, Eren: “Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması)”, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, Sayı 1, 2024, s. 1-15.
  • Aslantürk, Mustafa: Zimmet, İrtikap, Rüşvet ile Görevi Kötüye Kullanma, Direnme, Görevli ve Görev Suçları-1, Seçkin Yayınevi, Ankara 2021.
  • Artuk, M. Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya, Caner: Türk Ceza Kanunu Şerhi Madde 234-345, 5. Cilt, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • Artuk, M. Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya, Caner: Ceza Hukuku Özel Hükümler, 14. Bası, Adalet Yayınevi Ankara 2014.
  • Avcı, Gökmen: “Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 5, Sayı 53, 2010, s. 83-101.
  • Aydın, Devrim: “Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması Suçu”, Nevzat Toroslu’ya Armağan, Cilt 1, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara 2015, s. 137-174.
  • Bahadır, Oktay/Kıldan, İsmail Turgut: “Özel Güvenlik Görevlilerinin Zor Kullanma Yetkisi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı 3, 2013, s. 274-310.
  • Centel, Nur/Zafer, Hamide/Çakmut, Özlem: Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Cilt 1, 3. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2016.
  • Cin, Onursal: “Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1-2, 2000, s. 665-686.
  • Eryılmaz, M. Bedri/Bozlak, Ayhan, “Hukukumuzda Zor ve Silah Kullanma Yetkisi” TBB Dergisi, Sayı 83, 2009, s. 223-278.
  • Gençtürk, Ünal: AİHM ve AYM Kararları Işığında Yaşam Hakkı Bağlamında Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi ve Sınırları, Adalet Yayınevi, Ankara 2021.
  • Hafızoğulları, Zeki/Özen, Muharrem: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Millete ve Devlete Karşı Suçlar, 1. Baskı, USA Yayınları, Ankara 2016.
  • Hafızoğulları, Zeki/Özen, Muharrem: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Kişilere Karşı Suçlar, 6. Bası, USA Yayınları, Ankara 2017.
  • Hafızoğulları, Zeki/Eşitli, Ezgi Aygün: Kamu İdaresinin Güvenirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar, USA Yayıncılık, Ankara 2014.
  • Kıldan, İsmail Turgut/Bahadır, Oktay: “Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması Suçu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı 11, Yıl 3, 2012, s. 193-224.
  • Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2023.
  • Meran, Necati: Yeni Türk Ceza Kanununda Kamu Görevlisine ve Adliyeye İlişkin Suçlar, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2006.
  • Önok, Murat R.: Uluslararası Boyutuyla İşkence Suçu, Seçkin Yayınları, Ankara 2006.
  • Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
  • Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 14. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
  • Özçelik, Volkan: “Genel Haciz Yoluyla Takipte İcra Müdürünün Zor Kullanma Yetkisi (İİK M. 80/4)” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Özel Sayı Prof. Dr. Hakan PEKCANİTEZ’e Armağan, 2014, s. 2909-2952.
  • Özgenç, İzzet: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 20. Baskı, Seçkin Yayıncılık Ankara, 2024.
  • Soyaslan, Doğan: Ceza Hukuku Özel Hükümler, 12. Bası, Yetkin Yayınevi, Ankara 2018.
  • Tekin, Abdurrahman: “Polisin Zor Kullanma Yetkisi”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 27, 2017, s. 27-58.
  • Tezcan, Durmuş/Erdem, M. Ruhan/Önok, Murat: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 21. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
  • Ulusoy, Engin: Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması Suçu (TCK. madde 256), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2011.
  • Yaşar, Osman/Gökcan, Hasan Tahsin/Artuç, Mustafa: Yorumlu- Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, md. 252-345, Cilt 6, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • Yıldız, Ali Kemal: Zor Kullanma Yetkisinde Sınırın Aşılması, Özel Ceza Hukuku, C. IX, Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2021.
  • Yurtcan, Erdener: Ceza Hukuku Özel Hükümler (Sınavlara Hazırlanma Rehberi), 1. Baskı, Aristo Yayınları, İstanbul, 2020.
  • Zabunoğlu, H. Gökçe: “AİHM Kararlarında Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkı ve Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 66, Sayı 3, 2017, s. 627-658.

EXCEEDING LIMITS OF AUTHORISATION OF USE FORCE CRIME (Art. 256 TCC)

Year 2025, Volume: 27 Issue: 1, 649 - 696, 29.05.2025
https://doi.org/10.33717/deuhfd.1619676

Abstract

The crime of “exceeding limits of authorisation of use force” regulated in Article 256 of the Turkish Criminal Code has punished the exceeding of limit by a public official who has the authority to use force. In the relevant regulation, by referring to the provisions regarding the offense of intentional injury, it is stipulated that the penalty of the offense shall be determined within the scope of the penalty of the offense of intentional injury. In this respect, in the event that the public officer who has the authority to use force deliberately exceeds the authority to use force, he/she will be punished not directly according to Art. 86, but reference by of Art. 256. In this context, first of all, it will be determined who can be the perpetrator of the crime since it is a specific crime, and also how the limit in the use of force, which is the action element of the crime, can be exceeded. In this examination, a separate evaluation will be made especially regarding the law enforcement officers who may be the perpetrators of this crime. It will also be determined reference scope. In this respect it will evaluated whether the reference to the offense of intentional injury includes all the regulations in the TPC on intentional injury, except for the punishment of the offense. In addition, it will be tried to reveal the difference between the related crime and the crime of intentional injury and torture, which have some common aspects.

References

  • Adli Tıp Derneği, Türk Ceza Kanunu’nda Tanımlanan Yaralama Suçlarının Adli Tıp Açısından Değerlendirilmesi Rehberi, Adli Tıp Uzmanları Derneği-Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 2019.
  • Akkaş, Ahmet Hulusi/Akpınar, Eren: “Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması)”, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, Sayı 1, 2024, s. 1-15.
  • Aslantürk, Mustafa: Zimmet, İrtikap, Rüşvet ile Görevi Kötüye Kullanma, Direnme, Görevli ve Görev Suçları-1, Seçkin Yayınevi, Ankara 2021.
  • Artuk, M. Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya, Caner: Türk Ceza Kanunu Şerhi Madde 234-345, 5. Cilt, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • Artuk, M. Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya, Caner: Ceza Hukuku Özel Hükümler, 14. Bası, Adalet Yayınevi Ankara 2014.
  • Avcı, Gökmen: “Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 5, Sayı 53, 2010, s. 83-101.
  • Aydın, Devrim: “Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması Suçu”, Nevzat Toroslu’ya Armağan, Cilt 1, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara 2015, s. 137-174.
  • Bahadır, Oktay/Kıldan, İsmail Turgut: “Özel Güvenlik Görevlilerinin Zor Kullanma Yetkisi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı 3, 2013, s. 274-310.
  • Centel, Nur/Zafer, Hamide/Çakmut, Özlem: Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Cilt 1, 3. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2016.
  • Cin, Onursal: “Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1-2, 2000, s. 665-686.
  • Eryılmaz, M. Bedri/Bozlak, Ayhan, “Hukukumuzda Zor ve Silah Kullanma Yetkisi” TBB Dergisi, Sayı 83, 2009, s. 223-278.
  • Gençtürk, Ünal: AİHM ve AYM Kararları Işığında Yaşam Hakkı Bağlamında Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi ve Sınırları, Adalet Yayınevi, Ankara 2021.
  • Hafızoğulları, Zeki/Özen, Muharrem: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Millete ve Devlete Karşı Suçlar, 1. Baskı, USA Yayınları, Ankara 2016.
  • Hafızoğulları, Zeki/Özen, Muharrem: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Kişilere Karşı Suçlar, 6. Bası, USA Yayınları, Ankara 2017.
  • Hafızoğulları, Zeki/Eşitli, Ezgi Aygün: Kamu İdaresinin Güvenirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar, USA Yayıncılık, Ankara 2014.
  • Kıldan, İsmail Turgut/Bahadır, Oktay: “Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması Suçu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı 11, Yıl 3, 2012, s. 193-224.
  • Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2023.
  • Meran, Necati: Yeni Türk Ceza Kanununda Kamu Görevlisine ve Adliyeye İlişkin Suçlar, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2006.
  • Önok, Murat R.: Uluslararası Boyutuyla İşkence Suçu, Seçkin Yayınları, Ankara 2006.
  • Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
  • Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 14. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
  • Özçelik, Volkan: “Genel Haciz Yoluyla Takipte İcra Müdürünün Zor Kullanma Yetkisi (İİK M. 80/4)” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Özel Sayı Prof. Dr. Hakan PEKCANİTEZ’e Armağan, 2014, s. 2909-2952.
  • Özgenç, İzzet: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 20. Baskı, Seçkin Yayıncılık Ankara, 2024.
  • Soyaslan, Doğan: Ceza Hukuku Özel Hükümler, 12. Bası, Yetkin Yayınevi, Ankara 2018.
  • Tekin, Abdurrahman: “Polisin Zor Kullanma Yetkisi”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 27, 2017, s. 27-58.
  • Tezcan, Durmuş/Erdem, M. Ruhan/Önok, Murat: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 21. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
  • Ulusoy, Engin: Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması Suçu (TCK. madde 256), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2011.
  • Yaşar, Osman/Gökcan, Hasan Tahsin/Artuç, Mustafa: Yorumlu- Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, md. 252-345, Cilt 6, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • Yıldız, Ali Kemal: Zor Kullanma Yetkisinde Sınırın Aşılması, Özel Ceza Hukuku, C. IX, Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2021.
  • Yurtcan, Erdener: Ceza Hukuku Özel Hükümler (Sınavlara Hazırlanma Rehberi), 1. Baskı, Aristo Yayınları, İstanbul, 2020.
  • Zabunoğlu, H. Gökçe: “AİHM Kararlarında Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkı ve Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 66, Sayı 3, 2017, s. 627-658.
There are 31 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Criminal Law
Journal Section Research Article
Authors

Özlem Çelik Başbozkurt 0000-0002-0821-6944

Publication Date May 29, 2025
Submission Date January 14, 2025
Acceptance Date April 26, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 27 Issue: 1

Cite

Chicago Çelik Başbozkurt, Özlem. “ZOR KULLANMA YETKİSİNE İLİŞKİN SINIRIN AŞILMASI SUÇU (TCK M. 256)”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 27, no. 1 (May 2025): 649-96. https://doi.org/10.33717/deuhfd.1619676.

Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
TR-DİZİN, HeinOnline, GoogleScholar, Academindex, Sherpa Romeo, Ulrich’s Periodicals Directory ve Asos Index veri tabanlarında taranmaktadır.

Dergimiz 2024 Mayıs sayısından itibaren yalnızca elektronik ortamda yayınlanacaktır.

Dokuz Eylul University Publishing Web-Page
https://kutuphane.deu.edu.tr/yayinevi/

İletişim sayfamız
https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfd/contacts

open-access7532.logowik.com.webpby-nc.png