Research Article
Year 2025,
Volume: 28 Issue: 1, 1 - 19
Abstract
Ibn Isḥāq, made a name for himself with his work on siyar and maghāzī, al-Sira, and came to the forefront as a historian. However, he also had a considerable position in the science of ḥadith. His identity as a ḥadiths was overshadowed by his identity as a historian due to serious accusations against him during his lifetime and after his death, such as lying, deceiving, not being meticulous in selecting the narrators he narrated from, using Isrāīliyyāt reports too much, and being a member of the Qadarī and Shiite sects. However, it is also possible to find many news and approaches that these criticisms are not fair and consistent, and that he is a reliable name. One of the issues that has been overlooked in relation to his contribution to the science of ḥadith is his evaluation of the narrators. Ibn Isḥāq has a considerable amount of evaluations in this field. The aim of this study is to reveal Ibn Isḥāq’s evaluations of the narrators and to see his contribution to this field. In this study, Ibn Isḥāq’s method of jarḥ and taʻdīl will not be mentioned, only how many people he evaluated and what he said about them will be stated. As a result of the research, it was determined that Ibn Isḥāq made evaluations about twenty-seven people Ibn Isḥāq’s evaluations in the field of rijāl criticism align with the assessments of authoritative scholars in the field. This indicates that his judgments in rijāl criticism were accurate. Although he is primarily known as a siyar and maghāzī scholar, his significant evaluations of narrators and the fact that he expressed similar views to later critics who became prominent in this area suggest that he can be considered both a source and a critic in the field. Furthermore, these assessments are highly significant in demonstrating the early existence of the rijāl criticism system.
References
- Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel. el-İlel ve ma’rifetü’r-ricâl. thk. Vasyullah b. Muhammed. 3 Cilt. Riyad: Dâru’l-Hânî, 1422.
- Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel. el-Müsned. thk. Şu’ayb Arnavud - Adil Mürşid. 45 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1421.
- Berkânî, Ebû Bekr Ahmed b. Muhammed b. Ahmed el-Hârizmî. Süelâtu’l-Berkânî li’l-Dârekutnî. thk. el-Kaşkârî. Pakistan: Kütübhâne Cemîlî, 1404.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil. et-Tarîhu’l-kebîr. thk. Şeyh Muhammed Halil. 8 Cilt. Haydarabâd: Dâiretü’l-Me‘ârifi’l-Osmâniyye, ts.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil. et-Târîhu’l-kebîr. thk. el-Muallimî el-Yemanî - Muhammed Abdulmuîd Han. Haydarabâd: Dâiretü’l-Me‘ârifi’l-Osmâniyye, ts.
- Cezâirî, Tâhir b. Salih. Tevcîhu’n-nazar ilâ usûli’l-eser. thk. Abdulfettah Ebû Gudde. 2 Cilt. Mektebtu’l-Matbûâti’l-İslamî, 1416.
- Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as b. İshâk es-Sicistânî. es-Sünen. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd. 4 Cilt Cilt. Beyrut: Mektebetü’l-Asriye, 2014.
- Ekici, Zeynep. “Hadis İlminde ‘Sâlih’, ‘Sâlihu’l-hadîs’ ve ‘Suveylih’ Terimleri”. Hadis ve Siyer Araştırmaları 4/1 (2018), 1-33.
- Fayda, Mustafa. “İbn İshâk”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 20/93-96. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1999.
- Halife b. Hayyât, Ebû Amr eş-Şeybânî el-Basrî. Tabakâtu Halîfe b. Hayyât. thk. Süheyl Zekkâr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1414.
- Halife b. Hayyât, Ebû Amr eş-Şeybânî el-Basrî. Târîhu Halife b. Hayyât. thk. Ekrem Ziya el-Ömerî. Beyrut: Dâru’l-Kalem, Müessesetü’r-Risâle, 1397.
- Hamevî, Ebu Abdullah Yâkût b. Abdillah. Mu’cemu’l-udebâ. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1414.
- Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b. Alî b. Sâbit. Târîhu Bağdâd. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. 16 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1422.
- İbn Abdilber, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdillâh b. Muhammed el-Kurtubî. el-İstî‘âb fî ma‘rifeti’l-ashâb. thk. Ali Muhammed el-Becâvî. 4 Cilt. Kahire: Mektebetü’n-Nehde, 1382.
- İbn Adî, Ebû Ahmed Abdullāh b. Adî b. Abdillâh el-Cürcânî. el-Kâmil fî duʿafâʾi’r-ricâl. thk. Adil Ahmed Abdulmevcûd - Ali Muhammed. Beyrut: el-Kutubu’l-İlmiyye, 1418.
- İbn Adî, Ebû Ahmed Abdullāh b. Adî b. Abdillâh el-Cürcânî. el-Kâmil fî duʿafâʾi’r-ricâl. Beyrut: Mektebetü’r-Rüşd, ts.
- İbn Ebî Hâtim er-Razî, Ebû Muhammed Abdurrahman b. Muhammed b. İdrîs. el-Cerh ve’t-ta‘dîl. thk. Abdurrahman b. Yahyâ el Ma’lûmî. 9 Cilt. Beyrut: Dâru İhyai’t-Türâsi’l-Arabî, 1371.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. el-İsâbe fi temyîzi’s-sahâbe. thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1415.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Lisânu’l-mîzân. thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. Beyrut: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1422.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Takrîbü’t-tehzîb. thk. Muhammed Avvâme. Suriye: Dâru’r-Reşîd, 1406.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Tehzîbü’t-Tehzîb. 12 Cilt. el-Hind: Matbaatu Daireti’l-Mearifi’n-Nizamiyye, 1326.
- İbn Hallıkân, Ebü’l-Abbâs Şemsüddîn Ahmed b. Muhammed b. İbrâhîm b. Ebî Bekr. Vefeyâtü’l-aʿyân. thk. İhsan Abbâs. Beyrut: Dâru Sâdır, 1971.
- İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hîbbân b. Ahmed ed-Dârimî el-Bustî. el-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn ve’d-du‘afâ’ ve’l-metrûkîn. thk. Muhammed İbrahim Zâyid. 3 Cilt. Haleb: Dâru’l-Va’y, 1396.
- İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hîbbân b. Ahmed ed-Dârimî el-Bustî. es-Sikât. thk. Muhammed Abdülmuîd Han. 9 Cilt. Haydarâbâd: Dâiretü’l-Me‘ârifi’l-Osmâniyye, 1393.
- İbn İshâk, Muhammed b. İshâk b. Yesâr. Sîretü İbn İshâk. thk. Muhammed Hamidullah. Ma’hadu Dirâsât ve’t-Tedrîs li’t-Ta’rib, ts.
- İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. es-Sünen. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 2 Cilt. Kahire: Dâru İhyai’l-Kütübi’l-Arabî, ts.
- İbnü'n-Nedîm, Ebü’l-Ferec Muhammed b. Ebî Ya‘kūb. el-Fihrist. thk. Şeyh İbrâhim Ramazan. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1417.
- İbn Sa’d, Ebû Abdillâh Muhammed. et-Tabakât. thk. Muhammed Abdülkâdir ‘Atâ. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubu’l-İlmiyye, 1410.
- İbn Seyidünnâs, Muhammed b. Muhammed b. Muhammed b. Ahmed. Uyûnu’l-eser fî funûnî’l-megâzî ve’ş-şemâili ve’s-siyer. thk. İbrâhim Muhammed Ramazan. Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1414.
- İbn Şâhîn, Ebû Hafs Ömer b. Ahmed b. Osmân b. Ahmed el-Bağdâdî. Târîhu esmâi’s-sikât. thk. Subhî es-Sâmerrâî. Kuveyt: Dâru’s-Selefiyye, 1404.
- İbnu’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Cemâlüddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed el-Bağdâdî. ed-Du‘afâ ve’l-metrûkûn. thk. Abdullah el-Kâdî. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1406.
- İbnü’l-Esîr, İzzeddin. Üsdü’l-gâbe fî ma’rifeti’s-sahâbe. thk. Ali Muhammed İvaz-Adil Ahmed Abdulmevcud. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1415.
- İbnü’s-Salâh, Ebû ‘Amr Takıyyüddîn Osmân b. Salâhiddîn Abdirrahmân b. Mûsâ eş-Şehrezûrî. Mukaddimetü İbni’s-Salâh. thk. Nureddin Itr. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1406.
- İclî, Ahmed b. Abdillah b. Sâlih. Târîhu’s-sikât. Dâru’l-Bâz, 1405.
- Kolkıran, Gönül. Tarih ve Hadis Disiplini Açısından Güvenilirlik Sorunu İbn İshak ve Vakidi Örneği. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2004.
- Kuzudişli, Bekir. Hadis Tarihi. İstanbul: Kayıhan Yayınları, 2017.
- Mizzî, Ebü’l-Haccâc Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdirrahmân b. Yûsuf. Tehzîbu’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1400.
- Moğultay b. Kılıç, Ebû Abdillah Alâüddîn. İkmâlu Tehzîbu’l-Kemal. thk. Âdil b. Muhammed. Kahire: el-Fârûku’l-Hadîsiyye, 1422.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Câmi’u’s-sahîh. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1412.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Kunâ ve’l-esmâ. thk. Abdurrahim Muhammed. Medine: İmâdetü’l-Bahsi’l-İlmî Bicâmiati’l-İsâmiyye, 1404.
- Sehâvî, Ebu’l-Hayr Muhammed b. Abdirrahman. thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. el-Mütekellimûne fi’r-ricâl (Erbe’u resâil fî ulûmi’l-hadîs). Beyrut: Dâru’l-Beşâir, 1410.
- Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr. İs’âfu’l-mubatta bi ricâli’l-Muvatta. Mısır: Mektebetü’l-Ticâriyeti’l-Kübra, ts.
- Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr. Tabakâtu’l-huffâz. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1403.
- Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Târîhu’t-Taberî. thk. Muhammed Ebu’l-Fadl. 11 Cilt. Mısır: Dâru’l-Me’ârif, 1387.
- Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre. es-Sünen. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslami, 1403.
- Turhan, Halil İbrahim. Ricâl Tenkidinin Doğuşu ve Gelişimi. Hicrî İlk İki Asır. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2015.
- Ünalan, Abdullah. “İbn İshâk ve Hadis Rivâyetindeki Yeri”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 1/2 (2009), 97-113.
- Yücel, Ahmet. Hadis Tarihi. İstanbul: İFAV, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 12. Basım, 2014.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Dîvânu’d-du‘afâ ve’l-metrûkîn. thk. Hammad b. Muhammed el-Ensârî. Mekke: Mektebetü’l-Nehdeti’l-Hadîsiyye, 1387.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Mîzânü’l-i‘tidâl fî nakdi’r-ricâl. thk. Ali Muhammed el-Becevî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1382.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Siyeru a‘lâmi’n-nübelâ. thk. Şu‘ayb Arnavut. 25 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1405.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Tezhîbu Tehzîbu’l-kemâl fi esmâi’r-ricâl. thk. Ğanîm Abbâs, Mecdî es-Seyyid. Kahire: el-Fârûku’l-Hadîsiyye, 1425.
- Zehebî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Tezkiretü’l-huffâz. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1419.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Zikru men yu’temedu kavluhu fi’l-cerh ve’t-ta’dîl (Erbe’u resâil fî ulûmi’l-hadîs). thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. Beyrut: Dâru’l-Beşâir, 1410.
- Zehebî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Amed b. Osmân. Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtı meşâhîri ve’l-a’lâm. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. 15 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 2003.
- Ziriklî, Ebû Gays Muhammed Hayrüddîn b. Mahmûd b. Muhammed b. Alî b. Fâris. el-A‘lâm. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 15. Basım, 1423.
- Züheyr b. Harb, Ebû Bekir Ahmed b. Ebî Heyseme. Târîhu İbn Ebî Heyseme. thk. Salâh b Fethî. Kahire: el-Fârûku’l-Hadîsiyye, 1427.
Year 2025,
Volume: 28 Issue: 1, 1 - 19
Abstract
İbn İshak, siyer ve megâzi konusunda yazdığı es-Sire isimli eserle adından söz ettirmiş ve tarihçiliği ile ön plana çıkmıştır. Oysa hadis ilminde de onun hatırı sayılır bir konumu vardır. Yaşadığı dönemde ve vefatından sonra kendisine yöneltilen; yalan söylemek, tedlîs yapmak, rivâyette bulunduğu râvilerde titiz olmamak, İsrâîliyâta dair haberleri çok kullanmak, Kaderî ve Şiî olmak gibi ciddi suçlamalardan dolayı hadisçi kimliği, tarihçi kimliğinin gölgesinde kalmıştır. Fakat bu eleştirilerin insaflı ve tutarlı olmadığına, onun güvenilir bir isim olduğuna dair çok sayıda haber ve yaklaşım bulmak da mümkündür. Onun hadisçiliği ile ilgili göz ardı edilen meselelerden biri yaptığı râvi değerlendirmeleridir. Onun bu hususta çok sayıda değerlendirmesi olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı İbn İshâk’ın yaptığı râvi değerlendirmelerini ortaya koyup onun bu alana sunduğu katkıyı görebilmektir. Çalışmada İbn İshâk’ın cerh ve ta‘dil metoduna değinilmeyecek, sadece kaç kişi hakkında değerlendirmede bulunduğu, neler söylediği konu edilecektir. Araştırmalar sonucunda İbn İshâk’ın yirmi yedi kişi hakkında çeşitli değerlendirmeler yaptığı tespit edilmiştir. İbn İshâk’ın ricâl tenkidi konusundaki değerlendirmeleri alanın otoritelerinin tespitleri ile aynı paraleldedir. Bu durum onun ricâl tenkidi konusunda isabetli değerlendirmelerde bulunduğunu göstermektedir. Siyer ve megâzi müellifi olarak bilinen İbn İshâk’ın azımsanmayacak oranda ravi değerlendirmesi yapmakla beraber kendinden sonra yaşayıp münekkid kimliği ile öne çıkan isimlerle aynı hususları ifade etmesi onu alanın kaynağı ve münekkit olarak tanımlamaya imkân verebilir. Ayrıca bahsi geçen tespitler ricâl tenkid sisteminin erken dönemlerdeki varlığı adına son derece önemlidir.
References
- Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel. el-İlel ve ma’rifetü’r-ricâl. thk. Vasyullah b. Muhammed. 3 Cilt. Riyad: Dâru’l-Hânî, 1422.
- Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel. el-Müsned. thk. Şu’ayb Arnavud - Adil Mürşid. 45 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1421.
- Berkânî, Ebû Bekr Ahmed b. Muhammed b. Ahmed el-Hârizmî. Süelâtu’l-Berkânî li’l-Dârekutnî. thk. el-Kaşkârî. Pakistan: Kütübhâne Cemîlî, 1404.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil. et-Tarîhu’l-kebîr. thk. Şeyh Muhammed Halil. 8 Cilt. Haydarabâd: Dâiretü’l-Me‘ârifi’l-Osmâniyye, ts.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil. et-Târîhu’l-kebîr. thk. el-Muallimî el-Yemanî - Muhammed Abdulmuîd Han. Haydarabâd: Dâiretü’l-Me‘ârifi’l-Osmâniyye, ts.
- Cezâirî, Tâhir b. Salih. Tevcîhu’n-nazar ilâ usûli’l-eser. thk. Abdulfettah Ebû Gudde. 2 Cilt. Mektebtu’l-Matbûâti’l-İslamî, 1416.
- Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as b. İshâk es-Sicistânî. es-Sünen. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd. 4 Cilt Cilt. Beyrut: Mektebetü’l-Asriye, 2014.
- Ekici, Zeynep. “Hadis İlminde ‘Sâlih’, ‘Sâlihu’l-hadîs’ ve ‘Suveylih’ Terimleri”. Hadis ve Siyer Araştırmaları 4/1 (2018), 1-33.
- Fayda, Mustafa. “İbn İshâk”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 20/93-96. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1999.
- Halife b. Hayyât, Ebû Amr eş-Şeybânî el-Basrî. Tabakâtu Halîfe b. Hayyât. thk. Süheyl Zekkâr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1414.
- Halife b. Hayyât, Ebû Amr eş-Şeybânî el-Basrî. Târîhu Halife b. Hayyât. thk. Ekrem Ziya el-Ömerî. Beyrut: Dâru’l-Kalem, Müessesetü’r-Risâle, 1397.
- Hamevî, Ebu Abdullah Yâkût b. Abdillah. Mu’cemu’l-udebâ. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1414.
- Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b. Alî b. Sâbit. Târîhu Bağdâd. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. 16 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1422.
- İbn Abdilber, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdillâh b. Muhammed el-Kurtubî. el-İstî‘âb fî ma‘rifeti’l-ashâb. thk. Ali Muhammed el-Becâvî. 4 Cilt. Kahire: Mektebetü’n-Nehde, 1382.
- İbn Adî, Ebû Ahmed Abdullāh b. Adî b. Abdillâh el-Cürcânî. el-Kâmil fî duʿafâʾi’r-ricâl. thk. Adil Ahmed Abdulmevcûd - Ali Muhammed. Beyrut: el-Kutubu’l-İlmiyye, 1418.
- İbn Adî, Ebû Ahmed Abdullāh b. Adî b. Abdillâh el-Cürcânî. el-Kâmil fî duʿafâʾi’r-ricâl. Beyrut: Mektebetü’r-Rüşd, ts.
- İbn Ebî Hâtim er-Razî, Ebû Muhammed Abdurrahman b. Muhammed b. İdrîs. el-Cerh ve’t-ta‘dîl. thk. Abdurrahman b. Yahyâ el Ma’lûmî. 9 Cilt. Beyrut: Dâru İhyai’t-Türâsi’l-Arabî, 1371.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. el-İsâbe fi temyîzi’s-sahâbe. thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1415.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Lisânu’l-mîzân. thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. Beyrut: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1422.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Takrîbü’t-tehzîb. thk. Muhammed Avvâme. Suriye: Dâru’r-Reşîd, 1406.
- İbn Hacer, Ebü’l-Fazl Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî. Tehzîbü’t-Tehzîb. 12 Cilt. el-Hind: Matbaatu Daireti’l-Mearifi’n-Nizamiyye, 1326.
- İbn Hallıkân, Ebü’l-Abbâs Şemsüddîn Ahmed b. Muhammed b. İbrâhîm b. Ebî Bekr. Vefeyâtü’l-aʿyân. thk. İhsan Abbâs. Beyrut: Dâru Sâdır, 1971.
- İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hîbbân b. Ahmed ed-Dârimî el-Bustî. el-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn ve’d-du‘afâ’ ve’l-metrûkîn. thk. Muhammed İbrahim Zâyid. 3 Cilt. Haleb: Dâru’l-Va’y, 1396.
- İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hîbbân b. Ahmed ed-Dârimî el-Bustî. es-Sikât. thk. Muhammed Abdülmuîd Han. 9 Cilt. Haydarâbâd: Dâiretü’l-Me‘ârifi’l-Osmâniyye, 1393.
- İbn İshâk, Muhammed b. İshâk b. Yesâr. Sîretü İbn İshâk. thk. Muhammed Hamidullah. Ma’hadu Dirâsât ve’t-Tedrîs li’t-Ta’rib, ts.
- İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. es-Sünen. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 2 Cilt. Kahire: Dâru İhyai’l-Kütübi’l-Arabî, ts.
- İbnü'n-Nedîm, Ebü’l-Ferec Muhammed b. Ebî Ya‘kūb. el-Fihrist. thk. Şeyh İbrâhim Ramazan. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1417.
- İbn Sa’d, Ebû Abdillâh Muhammed. et-Tabakât. thk. Muhammed Abdülkâdir ‘Atâ. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubu’l-İlmiyye, 1410.
- İbn Seyidünnâs, Muhammed b. Muhammed b. Muhammed b. Ahmed. Uyûnu’l-eser fî funûnî’l-megâzî ve’ş-şemâili ve’s-siyer. thk. İbrâhim Muhammed Ramazan. Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1414.
- İbn Şâhîn, Ebû Hafs Ömer b. Ahmed b. Osmân b. Ahmed el-Bağdâdî. Târîhu esmâi’s-sikât. thk. Subhî es-Sâmerrâî. Kuveyt: Dâru’s-Selefiyye, 1404.
- İbnu’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Cemâlüddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed el-Bağdâdî. ed-Du‘afâ ve’l-metrûkûn. thk. Abdullah el-Kâdî. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1406.
- İbnü’l-Esîr, İzzeddin. Üsdü’l-gâbe fî ma’rifeti’s-sahâbe. thk. Ali Muhammed İvaz-Adil Ahmed Abdulmevcud. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1415.
- İbnü’s-Salâh, Ebû ‘Amr Takıyyüddîn Osmân b. Salâhiddîn Abdirrahmân b. Mûsâ eş-Şehrezûrî. Mukaddimetü İbni’s-Salâh. thk. Nureddin Itr. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1406.
- İclî, Ahmed b. Abdillah b. Sâlih. Târîhu’s-sikât. Dâru’l-Bâz, 1405.
- Kolkıran, Gönül. Tarih ve Hadis Disiplini Açısından Güvenilirlik Sorunu İbn İshak ve Vakidi Örneği. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2004.
- Kuzudişli, Bekir. Hadis Tarihi. İstanbul: Kayıhan Yayınları, 2017.
- Mizzî, Ebü’l-Haccâc Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdirrahmân b. Yûsuf. Tehzîbu’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1400.
- Moğultay b. Kılıç, Ebû Abdillah Alâüddîn. İkmâlu Tehzîbu’l-Kemal. thk. Âdil b. Muhammed. Kahire: el-Fârûku’l-Hadîsiyye, 1422.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Câmi’u’s-sahîh. thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1412.
- Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Kunâ ve’l-esmâ. thk. Abdurrahim Muhammed. Medine: İmâdetü’l-Bahsi’l-İlmî Bicâmiati’l-İsâmiyye, 1404.
- Sehâvî, Ebu’l-Hayr Muhammed b. Abdirrahman. thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. el-Mütekellimûne fi’r-ricâl (Erbe’u resâil fî ulûmi’l-hadîs). Beyrut: Dâru’l-Beşâir, 1410.
- Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr. İs’âfu’l-mubatta bi ricâli’l-Muvatta. Mısır: Mektebetü’l-Ticâriyeti’l-Kübra, ts.
- Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr. Tabakâtu’l-huffâz. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1403.
- Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Târîhu’t-Taberî. thk. Muhammed Ebu’l-Fadl. 11 Cilt. Mısır: Dâru’l-Me’ârif, 1387.
- Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre. es-Sünen. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslami, 1403.
- Turhan, Halil İbrahim. Ricâl Tenkidinin Doğuşu ve Gelişimi. Hicrî İlk İki Asır. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2015.
- Ünalan, Abdullah. “İbn İshâk ve Hadis Rivâyetindeki Yeri”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 1/2 (2009), 97-113.
- Yücel, Ahmet. Hadis Tarihi. İstanbul: İFAV, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 12. Basım, 2014.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Dîvânu’d-du‘afâ ve’l-metrûkîn. thk. Hammad b. Muhammed el-Ensârî. Mekke: Mektebetü’l-Nehdeti’l-Hadîsiyye, 1387.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Mîzânü’l-i‘tidâl fî nakdi’r-ricâl. thk. Ali Muhammed el-Becevî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1382.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Siyeru a‘lâmi’n-nübelâ. thk. Şu‘ayb Arnavut. 25 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1405.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Tezhîbu Tehzîbu’l-kemâl fi esmâi’r-ricâl. thk. Ğanîm Abbâs, Mecdî es-Seyyid. Kahire: el-Fârûku’l-Hadîsiyye, 1425.
- Zehebî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Tezkiretü’l-huffâz. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1419.
- Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân. Zikru men yu’temedu kavluhu fi’l-cerh ve’t-ta’dîl (Erbe’u resâil fî ulûmi’l-hadîs). thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. Beyrut: Dâru’l-Beşâir, 1410.
- Zehebî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Amed b. Osmân. Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtı meşâhîri ve’l-a’lâm. thk. Beşşar Avvâd Ma‘rûf. 15 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 2003.
- Ziriklî, Ebû Gays Muhammed Hayrüddîn b. Mahmûd b. Muhammed b. Alî b. Fâris. el-A‘lâm. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 15. Basım, 1423.
- Züheyr b. Harb, Ebû Bekir Ahmed b. Ebî Heyseme. Târîhu İbn Ebî Heyseme. thk. Salâh b Fethî. Kahire: el-Fârûku’l-Hadîsiyye, 1427.
There are 57 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Hadith |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Early Pub Date | June 30, 2025 |
| Publication Date | |
| Submission Date | October 29, 2024 |
| Acceptance Date | February 17, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 28 Issue: 1 |
All works published in this journal are licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.