Translation
BibTex RIS Cite

Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel

Year 2025, Volume: 1 Issue: 31, 206 - 226, 23.06.2025

Abstract

Bu araştırma, merhum Furûzanfer’in ilmȋ neşirlerinde kullandığı elindeki Dîvân-ı Kebîr ‎nüshalarından biri üzerinde tashih ettiği Nuruosmaniye nüshası (kısaca: ‎عل‎) hakkında bir ‎tenkittir. Bu araştırmada zikredilen bu nüshanın tanıtımı ile Furûzanfer’in bu nüshadan ‎faydalanma yöntemi anlatılmıştır. Nuruosmaniye nüshasında bulunan ama Furûzanfer’in ‎düzenlediği baskıda bulunmayan şiirler “çıkarılmış gazeller” başlığı altında zikredilmiştir. ‎Nitekim bu araştırmada şimdiye kadar Dîvân-ı Kebîr’in mevcut tashihlerinden hiçbirinde ‎yer almayan Mevlânâ’ya ait birtakım gazeller araştırmacılara sunulacaktır.‎

References

  • İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi, ‎Esad Efendi, Nu. 2693‎ (عد); Tahran, Tahran Dâiratü’l- Maârif, Nu. 381.
  • Afyon Gedik Ahmet Paşa İl Halk ‎Kütüphanesi, Nu. 1605 (18233 nolu ‎nüsha) ‎‏ (قح).
  • İstanbul Belediye Kütüphanesi, Atatürk ‎Kitaplığı- Muallim Cevdet, Nu. 17 (‎‏خب); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 19.
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 2105‎‏ ‏‎(Eski kayıt 2113)‎‏ (قو); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 46
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 70 (Eski kayıt 2112)‎‏ (مق); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 48
  • Britanya Müzesi, (بر); Tahran Dânişgâh, Nu. 853.
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 1352 (‎عل); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 1107.
  • Afyon Gedik Ahmet Paşa İl Halk ‎Kütüphanesi, Nu. 1587 (18225 nolu ‎nüsha) (قص); Tahran Dânişgâh, Nu. 4340.
  • Chester Beatty Kütüphanesi, Nu. 116 (چت); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 4341.
  • Mevlânâ Celâleddîn Muhammed (1363hş.), Külliyât-ı Şems yâ Dîvân-i Kebîr (10 cild), Bâ tashîhât ve havâşî-i Bedî‘uzzamân Fu¬rûzânfer, Fehâris, Tehrân: Emîr Kebîr.
  • , (1386hş.), Dîvân-i Kebîr, Külliyât-ı Şems-i Tebrîzî (Çâp-i aksî ez rûyî-i nushe-i hattî-i mûze-i Mevlânâ der Konya), be ihtimâm-i Tevfîk H. Sübhânî, Tehrân: Müessese-i pejûhişî-i Hikmet ve Felsefe-i Îrân.
  • , (2000), Dîvân-ı Kebîr, I-VII, çev. Abdülbaki Gölpınarlı, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı
  • Hacı Muhammed Ağa Nahcivânî ‎Kütüphanesi, Nu. 567 (‎‏ خج);‏ Tebriz Milli Kütüphane, Nu. 3621.
  • Ȃsitân-i Kuds-i Razavî (رض); Meşhed, Razavî, Nu. 4770.
  • Neyyirî, Y. Muhammed; Cehremî, İ. Halîlî; Bahtiyârî, Ş. Rezmcû (1393), “Luzûm-i tashih-i dubâre-i Gazeliyât-i Şems”, Mecelle-i şiir-i pejûhî, 2/6, s. 161-186.

چند غزل افتاده از دیوان کبیر مولوی

Year 2025, Volume: 1 Issue: 31, 206 - 226, 23.06.2025

Abstract

پژوهش حاضر نقد دیوان کبیر مصحَّح مرحوم فروزانفر بر اساس یکی از نسخ در دسترس ایشان، یعنی نسخۀ‎ ‎نورعثمانیه‎ ) ‎با اختصار‎ :‎عل‎(‎‏ است. در این پژوهش، طی معرفی این نسخه، نحوۀ استفادۀ فروزانفر از این نسخه ‏توصیف شده است. ذیل عنوانِ «غزل های افتاده»‏‎ ‎اشعاری ذکر شده که در نسخۀ نورعثمانیه موجود بوده اما از دیوان ‏چاپی مصحَّح فروزانفر افتاده است. بنابراین در این پژوهش، غزل هایی از مولوی به پژوهشگران عرضه می شود ‏که تا به حال در هیچ کدام از تصحیح های موجود از دیوان کبیر مطرح‎ ‎نشده است‎.‎

References

  • İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi, ‎Esad Efendi, Nu. 2693‎ (عد); Tahran, Tahran Dâiratü’l- Maârif, Nu. 381.
  • Afyon Gedik Ahmet Paşa İl Halk ‎Kütüphanesi, Nu. 1605 (18233 nolu ‎nüsha) ‎‏ (قح).
  • İstanbul Belediye Kütüphanesi, Atatürk ‎Kitaplığı- Muallim Cevdet, Nu. 17 (‎‏خب); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 19.
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 2105‎‏ ‏‎(Eski kayıt 2113)‎‏ (قو); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 46
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 70 (Eski kayıt 2112)‎‏ (مق); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 48
  • Britanya Müzesi, (بر); Tahran Dânişgâh, Nu. 853.
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 1352 (‎عل); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 1107.
  • Afyon Gedik Ahmet Paşa İl Halk ‎Kütüphanesi, Nu. 1587 (18225 nolu ‎nüsha) (قص); Tahran Dânişgâh, Nu. 4340.
  • Chester Beatty Kütüphanesi, Nu. 116 (چت); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 4341.
  • Mevlânâ Celâleddîn Muhammed (1363hş.), Külliyât-ı Şems yâ Dîvân-i Kebîr (10 cild), Bâ tashîhât ve havâşî-i Bedî‘uzzamân Fu¬rûzânfer, Fehâris, Tehrân: Emîr Kebîr.
  • , (1386hş.), Dîvân-i Kebîr, Külliyât-ı Şems-i Tebrîzî (Çâp-i aksî ez rûyî-i nushe-i hattî-i mûze-i Mevlânâ der Konya), be ihtimâm-i Tevfîk H. Sübhânî, Tehrân: Müessese-i pejûhişî-i Hikmet ve Felsefe-i Îrân.
  • , (2000), Dîvân-ı Kebîr, I-VII, çev. Abdülbaki Gölpınarlı, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı
  • Hacı Muhammed Ağa Nahcivânî ‎Kütüphanesi, Nu. 567 (‎‏ خج);‏ Tebriz Milli Kütüphane, Nu. 3621.
  • Ȃsitân-i Kuds-i Razavî (رض); Meşhed, Razavî, Nu. 4770.
  • Neyyirî, Y. Muhammed; Cehremî, İ. Halîlî; Bahtiyârî, Ş. Rezmcû (1393), “Luzûm-i tashih-i dubâre-i Gazeliyât-i Şems”, Mecelle-i şiir-i pejûhî, 2/6, s. 161-186.

A FEW GHAZALS OMITTED FROM MAWLĀNĀ’S DĪVĀN-I KABÎR

Year 2025, Volume: 1 Issue: 31, 206 - 226, 23.06.2025

Abstract

This research is a critique of the Nuruosmaniye manuscript (briefly: ‎عل‎), one of the copies of ‎the Dīvān-i Kabîr that the late Forūzānfar used in his scholarly publications. In this study, ‎the introduction of this manuscript is provided, and Forūzānfar’s method of utilizing this ‎copy is explained. Poems found in the Nuruosmaniye manuscript but missing in ‎Forūzānfar’s edited edition are mentioned under the title “omitted ghazals.” Indeed, this ‎research will present to scholars some ghazals of Mawlānā, which have not been included in ‎any of the existing editions of Dīvān-i Kabîr until now.‎

References

  • İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi, ‎Esad Efendi, Nu. 2693‎ (عد); Tahran, Tahran Dâiratü’l- Maârif, Nu. 381.
  • Afyon Gedik Ahmet Paşa İl Halk ‎Kütüphanesi, Nu. 1605 (18233 nolu ‎nüsha) ‎‏ (قح).
  • İstanbul Belediye Kütüphanesi, Atatürk ‎Kitaplığı- Muallim Cevdet, Nu. 17 (‎‏خب); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 19.
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 2105‎‏ ‏‎(Eski kayıt 2113)‎‏ (قو); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 46
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 70 (Eski kayıt 2112)‎‏ (مق); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 48
  • Britanya Müzesi, (بر); Tahran Dânişgâh, Nu. 853.
  • Konya Mevlânâ Müzesi, Müzelik Yazma ‎Eserler, Nu. 1352 (‎عل); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 1107.
  • Afyon Gedik Ahmet Paşa İl Halk ‎Kütüphanesi, Nu. 1587 (18225 nolu ‎nüsha) (قص); Tahran Dânişgâh, Nu. 4340.
  • Chester Beatty Kütüphanesi, Nu. 116 (چت); ‏ Tahran Dânişgâh, Nu. 4341.
  • Mevlânâ Celâleddîn Muhammed (1363hş.), Külliyât-ı Şems yâ Dîvân-i Kebîr (10 cild), Bâ tashîhât ve havâşî-i Bedî‘uzzamân Fu¬rûzânfer, Fehâris, Tehrân: Emîr Kebîr.
  • , (1386hş.), Dîvân-i Kebîr, Külliyât-ı Şems-i Tebrîzî (Çâp-i aksî ez rûyî-i nushe-i hattî-i mûze-i Mevlânâ der Konya), be ihtimâm-i Tevfîk H. Sübhânî, Tehrân: Müessese-i pejûhişî-i Hikmet ve Felsefe-i Îrân.
  • , (2000), Dîvân-ı Kebîr, I-VII, çev. Abdülbaki Gölpınarlı, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı
  • Hacı Muhammed Ağa Nahcivânî ‎Kütüphanesi, Nu. 567 (‎‏ خج);‏ Tebriz Milli Kütüphane, Nu. 3621.
  • Ȃsitân-i Kuds-i Razavî (رض); Meşhed, Razavî, Nu. 4770.
  • Neyyirî, Y. Muhammed; Cehremî, İ. Halîlî; Bahtiyârî, Ş. Rezmcû (1393), “Luzûm-i tashih-i dubâre-i Gazeliyât-i Şems”, Mecelle-i şiir-i pejûhî, 2/6, s. 161-186.
There are 15 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Persian Language, Literature and Culture
Journal Section Translation
Translators

Güngör Levent Menteşe 0000-0001-5568-9384

Publication Date June 23, 2025
Submission Date November 15, 2024
Acceptance Date May 19, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 1 Issue: 31

Cite

APA Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel (G. Levent Menteşe, Trans.). (2025). Doğu Araştırmaları, 1(31), 206-226.
AMA Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel. DA. June 2025;1(31):206-226.
Chicago Levent Menteşe, Güngör, trans. “Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel”. Doğu Araştırmaları 1, no. 31 (June 2025): 206-26.
EndNote (June 1, 2025) Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel. Doğu Araştırmaları 1 31 206–226.
IEEE G. Levent Menteşe, Tran., “Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel”, DA, vol. 1, no. 31, pp. 206–226, 2025.
ISNAD , trans.Levent Menteşe, Güngör. “Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel”. Doğu Araştırmaları 1/31 (June 2025), 206-226.
JAMA Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel. DA. 2025;1:206–226.
MLA Levent Menteşe, Güngör, translator. “Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel”. Doğu Araştırmaları, vol. 1, no. 31, 2025, pp. 206-2.
Vancouver Mevlânâ’nın Dîvân-ı Kebîr’inden Çıkarılmış Birkaç Gazel. DA. 2025;1(31):206-2.

Derginin yayın dili Türkçe, Arapça, Farsça, Urduca ve İngilizcedir. Yabancı dildeki yazıların yayımlanması, Yayın Kurulu'nun onayına bağlıdır. Dergiye gönderilecek yazıların, Türk Dil Kurumu'nun yazım kurallarına uygun olması gerekmektedir. Türkçede yaygın kullanılan yabancı kelimelerin dışındaki kelimelerin Türkçe karşılığının kullanılmasına özen gösterilmelidir. Farklı yazı tipi kullananların, kullandıkları yazı tiplerini de göndermeleri gerekmektedir. Makalelerin özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. Yazılarda resim, çizim veya herhangi bir görsel anlatım varsa; bunların en az 300 dpi çözünürlükte taranması ve kullanıldığı metindeki adları ile kaydedilerek gönderilmesi gerekmektedir. Yayımlanan yazıların sorumlulukları yazı sahiplerine aittir. Yazılar, A4 sayfa boyutuna göre 25 sayfayı geçmemelidir. Ancak geniş kapsamlı yazılar, Yayın Kurulu’nun onayıyla seri halinde ya da derginin eki şeklinde de yayımlanabilir. 

Yazım kuralları ve sayfa düzeni
- Yazılar MS Word ya da uyumlu programlarda yazılmalıdır. Yazı karakteri Times New Roman, 12 punto ve tek satır aralığında olmalıdır.
- Sayfa, A4 dikey boyutta; üst, alt ve sağ kenar boşluğu 2,5 cm; sol kenar boşluğu 3 cm olarak düzenlenmelidir.
- Paragraf aralığı önce 6 nk, sonra 0 nk olmalıdır.
- Yazının başlığı koyu harfle yazılmalı, konunun içeriği ile uyumlu olmalıdır.
- Makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri 250 kelimeyi aşmamalıdır. 3 ila 5 kelimeden oluşan anahtar kelime/keywords yer almalıdır. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlıklarına yer verilmelidir. Yayım dili Arapça, Farsça veya Urduca olan makalelerde Türkçe ve İngilizce özet istenmektedir.
- Başlıklar koyu harfle yazılmalıdır. Uzun yazılarda ara başlıkların kullanılması okuyucu açısından yararlı olacaktır.
- İmla ve noktalamada makalenin veya konunun zorunlu kıldığı durumlar dışında Türk Dil Kurumu’nun İmla Kılavuzu dikkate alınmalıdır.
- Metin içinde vurgulanmak istenen yerlerin “tırnak içinde” gösterilmesi yeterlidir.
- Birden çok yazarlı makalelerde makale ilk sıradaki yazarın ismiyle sisteme yüklenmelidir. Birden sonraki yazarların isimleri sistem üzerinde diğer yazarlar kısmında belirtilmelidir.

Kaynak gösterme
- Doğu Araştırmaları Dergisi sayfa altı dipnot veya APA 6.0 kaynak gösterimini kabul etmektedir.
- Bir eserin derleyeni, tercüme edeni, hazırlayanı, tashih edeni, editörü varsa kaynakçada mutlaka gösterilmelidir.
- Elektronik ortamdaki kaynaklarda yazarı, çalışmanın başlığı ve yayın tarihi belli olanlar kullanılmalıdır.
- Metin içinde atıf yapılmayan kaynaklar kaynakçada gösterilmemelidir.
- Kaynakça makalenin sonunda yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir.


Doğu Araştırmaları Dergisi
Index Islamicus Uluslararası dizini, SOBİAD (Sosyal Bilimler Atıf Dizini) ve ASOS indeksleri tarafından taranmaktadır.