Genel Öğretim İlkelerini Kullanma Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması / Scale for Using General Teaching Principles: A Scale Development Study
Abstract
Genel öğretim ilkeleri okul öncesinden üniversiteye kadar öğretim kademeleri; bu kademelerde görevli öğretmenlerin cinsiyeti, branşı, kıdemi; öğrencilerin yaşı ve cinsiyeti, içinde bulunulan öğretim kademesi; dersler süresinde yer verilen öğrenme-öğretim model, yöntem ve teknikleri, stratejileri doğrultusunda farklılık oluşturmadan her derste kullanılabilmektedir. Bu doğrultuda ilgili değişkenlerin tamamı, öğrenme ve öğretme sürecinde genel öğretim ilkelerine uygun yürütülmelidir. Özetlenen alanyazın çalışmaları da göstermektedir ki genel öğretim ilkelerini kullanma durumunu / düzeyini belirlemeye özgü bir ölçeğe ulaşılamamıştır. Bu doğrultuda bu çalışma ile “Genel Öğretim İlkeleri Ölçeği (GÖİÖ)” geliştirmek amaçlanmıştır. Çalışma grubunu 2020-2021 eğitim-öğretim yılı ikinci döneminde ortaokul sekizinci sınıf düzeyinde öğrenim gören 672 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin analizi SPSS 24 ve AMOS 24 istatistik paket programları ile yapılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için promax döndürme ve AFA yapılmıştır. Ölçeğin AFA’ya uygunluğu ise Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett’s testi ile belirlenmiştir. Cronbach Alpha katsayısı ile ölçeğin bütününe ve alt boyutlarına ilişkin hesaplamalar yapılmıştır. Ayrıca AFA ile ortaya konulan yapı, DFA ile de test edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, uyarıcı çeşitliği, süreç ve sonuç açıklığı, birey merkezliği, kazanım ve rehberliği ile anlamlandırma ve bilişsel hazırlığı olmak üzere beş alt boyuttan oluşan 30 maddelik bir “Genel Öğretim İlkeleri” ölçeği geliştirilmiştir. “Genel Öğretim İlkeleri Ölçeği” öğrencilerin görüşlerine göre ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinde görev yapan öğretmenlerin genel öğretim ilkelerini kullanma düzeylerini ölçmek amacıyla geliştirilmiş bir ölçme aracıdır. Geçerlik ve güvenirliğine ilişkin ulaşılan değerler, bu ölçeğin öğretmenlerin genel öğretim ilkelerini kullanma düzeylerini ölçmek konusunda yeterli psikometrik özelliklere sahip geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Bu ölçme aracı, öğretmelerin görüşlerine göre de genel öğretim ilkelerinin kullanılma düzeyini ölçmek amacıyla kullanılabilir.
References
- Açıkgöz Ün, K. (2016). Etkili öğrenme ve öğretme. İzmir: Biliş.
- Akpınar, B. (2012). Eğitim programları ve öğretim. Ankara: Data Yayınları.
- Aşkar, P., & Dönmez, O. (2004). Eğitim yazılımı geliştirme öz yeterlik algısı ölçeği. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3(6), 259-268.
- Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, AMOS uygulamaları. Bursa: Ezgi Yayınevi.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 32(32), 470-483.
- Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Carmines, E. G., & Zeller. R. A. (1982). Reliability and validity assessment. Beverly Hills: Sage Publications.
- Çınkır, Ş., Kurum, G., & Yıldız, S. (2021). Yükseköğretimde öğrenci bağlılığı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(1), 273-298. https://doi.org/10.30703/cije.717825.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Demirel, Ö. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri: Öğretme sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Ergün, M., & Özdaş, A. (1997). Öğretim ilke ve yöntemleri. İstanbul: Kaya Matbaacılık.
- Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., & Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3), 272-299. https://doi.org/10.1037/1082-989X.4.3.272.
- Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: Sage Publications.
- Gömleksiz, M. N. (2018). Öğretim ilkeleri ve yöntem seçimi. M. N. Gömleksiz (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 73-100). Ankara: Asos Yayınları.
- Güneş, F. (2014a). Tanım ve kavramlar. F. Güneş (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 1-22). Ankara: Pegem Akademi.
- Güneş, F. (2014b). Yaklaşım ve modeller. F. Güneş (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 23-60). Ankara: Pegem Akademi.
- Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- İlhan, M., & Çetin, B. (2014). Sınıf değerlendirme atmosferi ölçeğinin (SDAÖ) geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 31-50. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3334.
- Kalaycı, Ş. (2006). Faktör analizi Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 321-331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
- Karabacak, K. (2015). Öğretim ilkeleri. S. Güven, & M. A. Özerbaş (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s.149-178). Ankara: Pegem Akademi.
- Karaman, H. (2015). Açıklayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
- Karatekin, N. G., & Durmuş, A. (2008). Eğitimde genel ilkeler H. Işılak, & A. Durmuş (Ed.), Kara tahtayı aşmak: Öğrenci merkezli öğretmenlik içinde (s. 9-24), İstanbul: EDAM Yayıncılık.
- Kayış, A. (2006). Güvenilirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 403-426). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
- Kılıç, S. (2015). Kappa testi. Journal of Mood Disorders. 5(3), 142-144. 10.5455/jmood.20150920115439.
- Kızılaslan, B. (2021). Sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi akademik başarısının yordayıcısı olarak öğrenme ihtiyacı, fen öğrenimine yönelimleri ve genel öğretim ilkelerinin kullanılma durumu. (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye.
- Kline, B. R. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guılford Press.
- Kulaksızoğlu, A., Dilmaç, B., Ekşi, H., & Otrar, M. (2003). Uyum ölçeği: Üniversite formunun dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(3), 49-63.
- Küçükahmet, L. (2017). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Landis J. R., & Koch G. G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics 33(1), 159-74. https://doi.org/10.2307/2529310.
- Okudan, Ü. (2021). Sekizinci sınıf öğrencilerinin matematik dersi akademik başarısının yordayıcısı olarak öğrenme ihtiyacı, stratejileri ve genel öğretim ilkelerinin kullanılma durumu. (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye.
- Pala, A. (2013). Öğrenme ve öğretim ilkeleri. Ş. Tan (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 33-67). Ankara: Pegem Akademi.
- Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPPS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Sungur, S. (2007). Modeling the relationships among students’ motivational beliefs, metacognitive strategy use, and effort regulation. Scandinavian Journal of Educational Research, 51(3), 315-326. https://doi.org/10.1080/00313830701356166.
- Sünbül, A. M. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri. Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson Education Inc.
- Taşpınar, M. (2020). Kuramdan uygulamaya öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
- TDK (2021). İlke. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 15.09.2021.
- Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington: American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/10694-000
- Tok, Ş. (2012). Öğretme-öğrenme strateji ve modelleri. A. Doğanay (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 129-160). Ankara: Pegem Akademi.
- Ummanel, A., & Dilek, A. (2016). Gelişim ve öğrenme. S. Çelenk (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s.35-52). Ankara: Pegem Akademi.
- Yeşil, R. (2008). Aday öğretmenlerin öğrenme-öğretme ilkelerini uygulama yeterlikleri (Kırşehir Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 637-652.
- Yeşilyurt, E. (2012). Teachers’ application levels of common teaching principles and the problems they encounter. International Journal of Social Sciences and Education, 2(2), 207-223.
- Yeşilyurt, E. (2020). Öğretmenin pusulası: Genel öğretim ilkeleri. EKEV Akademi Dergisi, 24(83), 263-288. http://dx.doi.org/10.17753/Ekev1525.
Scale for Using General Teaching Principles: A Scale Development Study / Genel Öğretim İlkelerini Kullanma Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması
Abstract
General teaching principles can be used in every lesson without making any difference in line with their strategies in all teaching levels from pre-school to university; gender, branch, seniority of teachers working at these levels; age and gender of students, current education level; the learning-teaching models, methods and techniques used during the lessons. So, all of the relevant variables should be carried out in accordance with the general teaching principles in the learning and teaching process. The literature studies summarized show that a specific scale could not be reached to determine the status / level of using general teaching principles. Accordingly, the purpose of this study is to develop the "Scale for Using General Teaching Principles". The study group consists of 672 students studying at the eighth grade level of secondary school in the second term of the 2020-2021 academic year. Data analysis was done with SPSS 24 and AMOS 24 statistical package programs. Promax rotation and EFA were performed to determine the construct validity of the scale. Conformity of the scale to EFA was determined by Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) and Bartlett's test. Calculations related to the whole scale and its sub-dimensions were made with the Cronbach Alpha coefficient which gives the internal consistency coefficient. In addition, the structure revealed by EFA was also tested with CFA. In this study, a 30-item "Scale for Using General Teaching Principles” scale was developed, which consists of five sub-dimensions: stimulus variety, process and outcome clarity, individual centeredness, acquisition and guidance, interpretation and cognitive readiness. The values reached regarding the validity and reliability of this scale show that this scale is a valid and reliable measurement tool with sufficient psychometric properties to measure the level of teachers' use of general teaching principles.
References
- Açıkgöz Ün, K. (2016). Etkili öğrenme ve öğretme. İzmir: Biliş.
- Akpınar, B. (2012). Eğitim programları ve öğretim. Ankara: Data Yayınları.
- Aşkar, P., & Dönmez, O. (2004). Eğitim yazılımı geliştirme öz yeterlik algısı ölçeği. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3(6), 259-268.
- Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, AMOS uygulamaları. Bursa: Ezgi Yayınevi.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 32(32), 470-483.
- Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Carmines, E. G., & Zeller. R. A. (1982). Reliability and validity assessment. Beverly Hills: Sage Publications.
- Çınkır, Ş., Kurum, G., & Yıldız, S. (2021). Yükseköğretimde öğrenci bağlılığı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(1), 273-298. https://doi.org/10.30703/cije.717825.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Demirel, Ö. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri: Öğretme sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Ergün, M., & Özdaş, A. (1997). Öğretim ilke ve yöntemleri. İstanbul: Kaya Matbaacılık.
- Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., & Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3), 272-299. https://doi.org/10.1037/1082-989X.4.3.272.
- Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: Sage Publications.
- Gömleksiz, M. N. (2018). Öğretim ilkeleri ve yöntem seçimi. M. N. Gömleksiz (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 73-100). Ankara: Asos Yayınları.
- Güneş, F. (2014a). Tanım ve kavramlar. F. Güneş (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 1-22). Ankara: Pegem Akademi.
- Güneş, F. (2014b). Yaklaşım ve modeller. F. Güneş (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 23-60). Ankara: Pegem Akademi.
- Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- İlhan, M., & Çetin, B. (2014). Sınıf değerlendirme atmosferi ölçeğinin (SDAÖ) geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 31-50. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3334.
- Kalaycı, Ş. (2006). Faktör analizi Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 321-331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
- Karabacak, K. (2015). Öğretim ilkeleri. S. Güven, & M. A. Özerbaş (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s.149-178). Ankara: Pegem Akademi.
- Karaman, H. (2015). Açıklayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
- Karatekin, N. G., & Durmuş, A. (2008). Eğitimde genel ilkeler H. Işılak, & A. Durmuş (Ed.), Kara tahtayı aşmak: Öğrenci merkezli öğretmenlik içinde (s. 9-24), İstanbul: EDAM Yayıncılık.
- Kayış, A. (2006). Güvenilirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 403-426). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
- Kılıç, S. (2015). Kappa testi. Journal of Mood Disorders. 5(3), 142-144. 10.5455/jmood.20150920115439.
- Kızılaslan, B. (2021). Sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi akademik başarısının yordayıcısı olarak öğrenme ihtiyacı, fen öğrenimine yönelimleri ve genel öğretim ilkelerinin kullanılma durumu. (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye.
- Kline, B. R. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guılford Press.
- Kulaksızoğlu, A., Dilmaç, B., Ekşi, H., & Otrar, M. (2003). Uyum ölçeği: Üniversite formunun dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(3), 49-63.
- Küçükahmet, L. (2017). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Landis J. R., & Koch G. G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics 33(1), 159-74. https://doi.org/10.2307/2529310.
- Okudan, Ü. (2021). Sekizinci sınıf öğrencilerinin matematik dersi akademik başarısının yordayıcısı olarak öğrenme ihtiyacı, stratejileri ve genel öğretim ilkelerinin kullanılma durumu. (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye.
- Pala, A. (2013). Öğrenme ve öğretim ilkeleri. Ş. Tan (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 33-67). Ankara: Pegem Akademi.
- Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPPS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Sungur, S. (2007). Modeling the relationships among students’ motivational beliefs, metacognitive strategy use, and effort regulation. Scandinavian Journal of Educational Research, 51(3), 315-326. https://doi.org/10.1080/00313830701356166.
- Sünbül, A. M. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri. Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson Education Inc.
- Taşpınar, M. (2020). Kuramdan uygulamaya öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
- TDK (2021). İlke. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 15.09.2021.
- Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington: American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/10694-000
- Tok, Ş. (2012). Öğretme-öğrenme strateji ve modelleri. A. Doğanay (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 129-160). Ankara: Pegem Akademi.
- Ummanel, A., & Dilek, A. (2016). Gelişim ve öğrenme. S. Çelenk (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s.35-52). Ankara: Pegem Akademi.
- Yeşil, R. (2008). Aday öğretmenlerin öğrenme-öğretme ilkelerini uygulama yeterlikleri (Kırşehir Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 637-652.
- Yeşilyurt, E. (2012). Teachers’ application levels of common teaching principles and the problems they encounter. International Journal of Social Sciences and Education, 2(2), 207-223.
- Yeşilyurt, E. (2020). Öğretmenin pusulası: Genel öğretim ilkeleri. EKEV Akademi Dergisi, 24(83), 263-288. http://dx.doi.org/10.17753/Ekev1525.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Studies on Education |
| Journal Section | Issue Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 31, 2021 |
| Published in Issue | Year 2021 Volume: 12 Issue: 5 |
Cite
Cited By
This journal uses a CC BY-NC-SA license.
editor@e-ijer.com http://www.e-ijer.com Address: Ege University Faculty of Education İzmir/Türkiye