Research Article
BibTex RIS Cite

Akhisar (Manisa) İlçesindeki Anıt Zeytin Ağaçları

Year 2025, Volume: 34 Issue: 1, 25 - 46, 16.06.2025

Recep Efe , Abdullah Soykan , İsa Cürebal , Melike Durak

https://doi.org/10.51800/ecd.1595723

Abstract

Bu çalışma Manisa – Akhisar ilçesindeki anıt, anıtsal ve korunmaya değer zeytin ağaçlarının tespit edilmesi, özelliklerinin belirlenmesi, haritalandırılması, yaşlandırılması ve tescil edilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmanın hazırlanması esnasında öncelikle literatür taraması, sonrasında ise Akhisar ilçesinde zeytinlik alanların dağılışı haritalanmış ve bunu takiben arazide inceleme çalışmaları yapılmıştır. Gözlem ve ölçümler önceden hazırlanmış olan bilgi formlarına işlenmiştir. Tespit edilen zeytin ağaçlarının konumları, çeşitleri, yerden 130 cm yükseklikteki gövde ve zemin seviyesindeki turp çevrelerinin uzunlukları gibi özellikleri kayıt altına alınarak fotoğrafları çekilmiştir. Zeytin ağaçlarındaki yaş halkaları ile ilgili çeşitli örneklemeler yapılmıştır. Bu aşamadan sonra elde edilen veriler MS Excel programında işlenmiş ve zeytin ağaçlarının tahmini yaşları hesap edilmiştir. Buna göre Akhisar ilçesinde 145 adet anıt, anıtsal ve korunmaya değer zeytin ağacı belirlenmiştir. Daha detaylı yapılacak arazi çalışmalarında bu sayının artması muhtemeldir. Belirlenen ağaçların tescili için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne (Tabiat Varlıkları Şube Müdürlüğüne) rapor sunulmuştur. Sindelli ve Medar köylerinde toplu olarak bulunan anıt zeytin ağacı bahçeleri yöre zeytinciliğinin tarihi açısından ayrı bir öneme sahiptir. Böyle özelliklere sahip anıt zeytin ağaçlarının belirlenmesi ve turizm aktivitelerine konu edilmesi, ağaçların korunmasına ve sürdürülebilir kalkınma çabalarına destek verecektir.

Keywords

Anıt Ağaçlar Zeytin Dendrokronoloji Akhisar Türkiye

Supporting Institution

Bu makale, Balıkesir Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeler Birimi tarafından 2020/045 proje numarası ile desteklenen “Anıt, Anıtsal ve Korunmaya Değer Zeytin Ağaçları: Akhisar ve Kırkağaç (Manisa) İlçeleri” başlıklı araştırma projesinin bulgularından bir kısmını içermektedir.

Project Number

2020/045

Thanks

Çalışmanın gerçekleştirilmesinde büyük emeği bulunan Dr. Süleyman SÖNMEZ’i rahmetle anıyoruz. Arazi çalışmalarında bizlere rehberlik eden, adları sayılamayacak kadar uzun bir liste oluşturan Akhisar’lı çiftçi ve vatandaşları burada anmak isteriz.

References

  • 1. Akgün, B., Okumuş, A., Yazar, E. (2018). Gaziantep yöresinde bulunan ve anıt ağaç niteliği taşıyan doğu çınarı (Platanus orientalis L.)’nın fiziksel özelliklerinin belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 21(4), 305-311.
  • 2. Amodio, T. (2021). Georeferenced cartography and landscape: the protection of the monumental olive heritage, 30th International Cartographic Conference (ICC 2021), 14–18 December 2021, Proceedings of the International Cartographic Association, 4, Florence, Italy,
  • 3. Anestiadou, K., Nikoloudakis, N., Hagidimitriou, M., Katsiotis, A. (2017). Monumental olive trees of Cyprus contributed to the establishment of the contemporary olive germplasm. PLoS ONE 12(11): e0187697. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0187697
  • 4. Arlander, A. (2021). Dear olive tree. Journal of Embodied Research, 4(2), 5 (19:40). DOI: http://doi.org/10.16995/jer.70
  • 5. Arnan, X., López, B.C., Martínez-Vilalta, J., Estorach, M., Poyatos, R. (2012). The age of monumental olive trees (Olea europaea) in northeastern Spain, Dendrochronologia, 30 (2012) 11-14
  • 6. Asan, Ü. ve Pehlivanoğlu, N. (1985). Beydağları yöresinin yaşlı sedir ormanları, Çevre Koruma Dergisi, 4, 10-11
  • 7. Asan, Ü. (1986). Adını antik Troya’dan alan bir orman ağacı: Kazdağı Göknarı, Çevre ve Koruma Dergisi, 34, 16-17
  • 8. Asan, Ü. (1987a) Anıt ormanlarımız (1) Çevre ve Ormancılık Dergisi, 2:27-35
  • 9. Asan, Ü. (1987b). Anıt ormanlarımız (2) Doğu Karadeniz yöresinin anıt ormanları, Çevre ve Ormancılık Dergisi, 3, 5:28-33
  • 10. Asan, Ü. (1987c). Anıt ormanlarımız (3) İbradı’nın dev kestane ağaçları, Çevre ve Ormancılık Dergisi, 3, 5:34-40
  • 11. Asan, Ü. (1987d). Türkiye ormanlarında saptanabilen anıt nitelikli ağaçların dünyadaki benzerleri ile karşılaştırılması, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri A, 37(2): 46- 68.
  • 12. Asan, Ü. (1991). Doğal ve kültürel miraslarımızdan anıt ağaç ve ormanlarımız. Yeşile Çerçeve, 6: 22-24.
  • 13. Asan, Ü. (2017). Mystical and holistic aspect of the monumental trees, and their importance for ecotourism, ISFOR 2017 – International Symposium on New Horizons in Forestry, 18-20 October 2017, Proceedings, 50-58, Isparta, Turkiye
  • 14. Bayar, E., Türker, H., Genç, M. (2012). Gölhisar – Burdur anıt ağaçları: Göller Bölgesi anıt ağaç varlığına yeni ilaveler. Bartın Orman Fakültesi Dergisi. 14(22): 83-95.
  • 15. Bernabei, M. (2015). The age of the olive trees in the Garden of Gethsemane. Journal of Archaeological Science, 53: 43-48
  • 16. Bombarely, A., Doulis, A.G., Lambrou, K.K., Zioutis, C., Margaritis, E., Koubouris, G. (2021). Elucidation of the origin of the monumental olive tree of Vouves in Crete, Greece. Plants 2021, 10, 2374. https://doi.org/10.3390/plants10112374
  • 17. Bozkurt, Y. ve Erdin, N. (1990). Ticarette kullanılan ağaçlarda fiziksel ve mekanik özellikler, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt 40, Sayı 1: 6-24
  • 18. Camarero, J.J., Colangelo, M., Gracia-Balaga, A., Ortega-Martinez, A. M. Büntgen, U. (2021). Demystifying the age of old olive trees. Dendrochronogogia, Vol. 65, https://doi.org/10.1016/j.dendro.2020.125802
  • 19. Camarero, J.J., Touchan, R., Valeriano, C., Bashour, I., Stephan, J. (2024). Dating the Noah trees to improve age estimates in centennial and millennial olive trees, Dendrochronologia, 84 (2024) 126181
  • 20. Cannizzaro S., Corinto G.L. (2014). The role of monumental trees in defining local identity and in tourism. A case study ın the Marches region. Geoprogress Journal, vol. 1/1, Humanities 1
  • 21. Cherubini, P., Gartner, B.L., Tognetti, R., Brakes, O.U., Schoch, W., Innes, J.L. (2003). Identification, measurement and interpretation of tree rings in woody species from Mediterranean climates. Biological Reviews, 78, 119–148.
  • 22. Çimen Bulut, İ. (2024). Avrupa Birliği ve Türk hukuku perspektifinden doğanın emaneti: Anıt ağaçlar. İzmir Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 42-55. DOI:10.47899/ijss.1490010
  • 23. Çevikçelik, M. (2021). Anıt ağaçların hukuki rejimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 23(2), 1483-1509
  • 24. DeBell, J.D., Tappeiner, J.C., Krahmer, R.L. (1994). Wood density of western hemlock: effect of ring width. Can J For Res 24: 638-641.
  • 25. Düzkale, G., Bektaş, İ., Tunç, H.H., Doğanlar, Y. (2015). Zeytin ağacı (Olea europaea) odununun bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi, Ormancılık Dergisi, 10 (2): 29-35
  • 26. Efe, H. ve Çağatay, K. (2011). Çeşitli masif ağaç malzemelerinin bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi, Politeknik Dergisi, Cilt 14 (1):55-1
  • 27. Efe, R., Soykan, A., Sönmez, S., Cürebal, İ. (2010). Edremit’in anıtsal ve korunmaya değer ağaçları, Karakutu Yayınları. ISBN: 978-6051200-06-4
  • 28. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2011a). Dünyada, Türkiye’de, Edremit körfezi çevresinde zeytin ve zeytinyağı, Edremit Belediyesi Kültür Yayınları No: 6, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir.
  • 29. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2011b). Burhaniye: doğal kaynak değerleri, Burhaniye Belediyesi Kültür Yayınları, Sistem Ofset
  • 30. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2011c). Dede Korkut monument oak (Quercus infectoria Olivier) Kadıköy – Edremit, Balıkesir. Elsevier - Procedia, Social and Behavioral Sciences, 0(19), 627-636.
  • 31. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2014). Kuyucak monumental Cretan maple (Acer sempervirens L.) Burhaniye – Balıkesir, Turkey. Elsevier - Procedia, Social and Behavioral Sciences, 120(2014), 547-556.
  • 32. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2016). Edremit yöresindeki anıt ve anıtsal zeytin ağaçları, Zeytin Kitabı, Editör Emine Naskali, s.235-254
  • 33. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2018). Ayvalık’taki anıt, anıtsal ve korunmaya değer zeytin ağaçları, Bunge A.Ş. Yayınlanmamış Proje Çalışması, Balıkesir.
  • 34. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2021). Manisa’nın anıtsal ve korunmaya değer zeytin ağaçları, BÜNGE A.Ş. Yayınlanmamış Proje Çalışması, Balıkesir
  • 35. Ergen Akçin, Ö., Bayrak Özbucak, T. & Akçin, Y. (2019). Ordu ilinde bulunan bazı anıt ağaçların genel özellikleri. Akademik Ziraat Dergisi, 8(1), 135-140. https://doi.org/10.29278/azd.594050
  • 36. Genç, M. ve Güner, Ş.T. (2003). Göller bölgesinin anıt ağaçları, T.C. Isparta Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü Yayını, Isparta, s. 5-6-11-12.
  • 37. Gapare, W.J., Ivkovié, M., Baltunis, B.S., Matheson, C.A., Wu, H.X. (2010). Genetic stability of wood density and diameter in Pinus radiata D. Don plantation estate across Australia. Tree Genet. Genomes 6: 113-125
  • 38. Güner, A. (1994). Monumental trees of Turkey: 7. The Karaca Arboretum Magazine 2(4): 181- 186.
  • 39. Güner, A. (1995). Monumental trees of Turkey: 9 Gökbulatan Fındık. The Karaca Arboretum Magazine 3(2): 87-89.
  • 40. Güner, A. (1997). Monumental trees of Turkey: 13 Türbeçamı. The Karaca Arboretum Magazine 4(1): 43-46.
  • 41. Güner, B., Boyraz, Z., Çitçi, M. (2010). Tütüncülükten zeytinciliğe geçiş Akhisar (Manisa) örneği. Journal of World of Turks, 2 (1), 162-186.
  • 42. Güneş, C. ve Önder S. (2022). Konya ili Meram ilçesinde bulunan anıt ağaçların incelenmesi ve koruma statülerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2): 100-111.
  • 43. Hantekin, O. (2019). Akhisar’da (Manisa) zeytin tarımını etkileyen fiziki coğrafya koşullarının analizi, Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 26-44.
  • 44. İBB (2010). Boğazın içinde yaşayan tarih: Zamana tanıklık eden anıt ağaçlar, İBB Yayınları, İstanbul
  • 45. İsmaili, H. ve Veshaj, Z. (2014). Determining the age of olive trees through morphometric methods, International Journal of Agriculture Innovations and Research, Volume 3, Issue 2, ISSN (Online) 2319-1473
  • 46. İsmaili, H., Paluka, V., Veshaj, Z. (2020). Biometric characteristics of four oldest olive trees in Tirana, The New Albanian Olive Growing, National Seminar, 7-8 Nisan 2020, Tiran, Arnavutluk
  • 47. Kavgacı, A. (2002). Türkiye’nin anıt meşeleri ve yeni bir anıt meşe (Çeçe Sultan Meşesi), İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 52(1): 133-142.
  • 48. Knežević, M. (2021). Maps and census of ancient olive trees, Cross-Border Cooperation For Sustainable Development of Tourism, Through Valorisation of Rural Cultural Heritage and Conservation of Natural Asset of Areas With Ancient Olive Groves, Bar, Karadağ
  • 49. Koca, A.D. (2014). Monumental trees in Akçakoca (Düzce, Turkey): Utilities of Natural Resources for Ecotourism. Hacettepe J. Biol. & Chem., 42(3): 421-427
  • 50. Koniditsiotis, S. (2020). Registration and promotion of monumental olive trees in Greece. Advances in Social Sciences Research Journal, 7(4) 107-121.
  • 51. Kuniholm, P.I. (1995). Dendrochronology. “Science in Archaeology: A Review”. Editor Patrick E. McGovern, AJA 99 (1): 79–142.
  • 52. Lageard, J.G.A., Sultana, D., Brearley, F. (2021). Veteran trees in an historic landscape: The Bidnija olive grove, Malta, Journal of Archaeological Science: Reports 38
  • 53. Marchese, A, Bonanno F, Marra FP, Trippa DA, Zelasco S, Rizzo S, Giovino A, Imperiale V, Ioppolo A, Sala G, Granata I and Caruso, T. (2023). Recovery and genotyping ancient Sicilian monumental olive trees. Front. Conserv. Sci. 4:1206832. https://doi.org/10.3389/fcosc.2023.1206832
  • 54. Martini, A., Minotou, C., Botonis, A., Kabassi, K. (2023). Island hopping in the Ionian Sea: Exploring the value of monumental olive trees for sustainable tourism in Strategic Innovative Marketing and Tourism Current (Editors: Androniki Kavoura Teresa Borges-Tiago, Flavio Tiago), Springer Proceedings in Business and Economics, Current Trends and Future Outlook - 10th ICSIMAT, Ionian Islands, Greece, 2023
  • 55. MGM (2020). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Akhisar uzun yıllar (1961- 2020) tüm parametreler bülteni.
  • 56. Munoz, C., Belaja, A., Barranco, D., Rallo, L. (2004). Olivos monumentales de Espana. Mundi Prensa, Madrid, 240 pp.
  • 57. Nikoloudakis, N., Hagidimitriou, M., Katsiotis, A. (2017). Monumental olive trees of Cyprus, PLOS ONE November 7, 2017 16/17, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0187697
  • 58. Odabaş Serin, Z. & Kılıç Penezoğlu, M. (2020). Aydın ve Kahramanmaraş’ta yetişen zeytin (Olea europaea L.) odununun bazı özellikleri, Turkish Journal of Forest Science, 4(2), 396-407.
  • 59. Özçelik, H., Doğan, Ü., Tanrıver, H. (1998). Göller yöresinden bazı abide ağaçlar. Ekoloji Çevre Dergisi, 7(26): 13-17
  • 60. Özçelik, R. (2006). Mersin-Aydıncık ilçesi anıt dallı servileri (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis (Mill.) Gord.) R. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2): 197-201.
  • 61. Palabaş Uzun, S., Uzun, A., Terzioğlu, S. (2007). Doğal mirasımıza bir katkı: Anıt doğu ladini (Picea orientalis L.). Düzce Üniversitesi Ormancılık Dergisi. 3(2): 42-54.
  • 62. Passeri, V., Sammut, C., Mifsud, D., Domesi, A., Stanzione, V., Baldoni, L., Mousavi, S., Mariotti, R., Pandolfi, S., Cinosi, N., Famiani, F., Bufacchi, M. (2023). The Ancient olive trees (Olea europaea L.) of the Maltese islands: A Rich and Unexplored Patrimony to Enhance Oliviculture. Plants, 12, 1988. https://doi.org/10.3390/plants12101988
  • 63. Polat, Z. (2017). Doğanın mirası: Anıt ağaçlar, Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(8): 908-916
  • 64. Sarıbaş, M. (2015). Batı Karadeniz bölgesinin kayda girmemiş anıt ağaçları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52 (1):13-21.
  • 65. Satıl, F., Tümen, G., Soykan, A. (2002). Balıkesir’in ulu (anıtsal) ağaçları: Kocazeytin, The Karaca Arboretum Magazini, 6/4
  • 66. Schicchi, R., Speciale, C., Amato, F., Bazan, G., Di Noto, G., Marino, P., Ricciardo, P., Geraci, A. (2021). The monumental olive trees as biocultural heritage of Mediterranean landscapes: The Case Study of Sicily. Sustainability, 13, 6767. https://doi.org/10.3390/su13126767
  • 67. Şahiner, E., Polymeris, G.S., Altay Atlıhan, M., Aktürk, S., Meriç, N. (2020). Indirect dating of an olive tree planting event using luminescence of the sediments lying beneath the roots of the tree: a pilot study in the southwestern part of Anatolia, Turkey, Journal of Quaternary Science (2020) 35(5) 706–715
  • 68. Tabaja, N. (2022). Monumental olive trees of Lebanon: drought history, pollution traceability and lessons forthefuture, Agricultural sciences, Universitéde Montpellier, Université Libanaise, English.
  • 69. Tatlı, A., Küçükkaraca, B., Akan, H., Çelik, H., Coşkun, F. (2000). Kütahya’nın anıt ağaçları, Kütahya Valiliği, Çevre Koruma Vakfı Yayını, 231s., Kütahya.
  • 70. Tayhan, A. (1999). Domaniç’teki anıt karaçam üzerine dendrokronolojik ve dendroklimatolojik araştırmalar, 1st International Symposium on Protection of Natural Environment and Ehrami Karaçam, 23-25 September, 1999, 259-268, Kütahya
  • 71. TÜİK, (2023). Bitkisel üretim istatistikleri. 8 Kasım 2023 tarihinde https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr adresinden erişildi.
  • 72. Uysal, K. (2014). Alanya ve Manavgat (Antalya) ilçelerinin anıt ağaçları, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, s.4-5.
  • 73. Wang, T., Aitken, S.N., Rozenber, G.P., Millie, F. (2000). Selection for improved growth and wood density in lodgepole pine: effects on radial patterns of wood variation. Wood Fiber Sci 32(4): 391-403.
  • 74. Yaltırık, F., Asan, Ü., Uzun, A. (1994). Marmara bölgesinde ve özellikle İstanbul’daki tarihi ve anıtsal ağaçların envanteri, ORARUM Proje No:1990/002. 73 sahife.
  • 75. Yazbeck, E.B., Rizk, G.A., Hassoun, G., El-KHoury, R., Geagea, L. (2018). Ecological characterization of ancient olive trees in Lebanon-Bshaaleh area and their age estimation, IOSR Journal of Agriculture and Veterinary Science, Volume 11/2/I: 35-44
  • 76. Yund, K. (1940). Türkiye'de meşhur ağaçlar, Orman ve Av Dergisi. Sayı:4: 111-118
  • 77. Yurdadön A.P., Özkır, D. ve Ofluoğlu, Y. (2016). Bursa kent belleği ve kimliğinin inşasında anıt ağaçların rolü, Kent Araştırmaları Dergisi, cilt:7,Sayı:19, Mayıs, s.821
  • 78. www.anitagaclar.gov.tr/detail/zeytin-oleae-europaea/
  • 79. www.monumentaltrees.com
  • 80. www.shutterstock.com
  • 81. www.abea.gr
  • 82. www.komilizeytinyagi.com.tr/kusaklar-boyu-yasasin-diye/anit-agac

Monumental Olive Trees of Akhisar (Manisa) District

Year 2025, Volume: 34 Issue: 1, 25 - 46, 16.06.2025

Recep Efe , Abdullah Soykan , İsa Cürebal , Melike Durak

https://doi.org/10.51800/ecd.1595723

Abstract

The aim of this study is to identify the monumental olive trees, determine their physical properties, map their distribution, find their estimated ages and register them as monumental trees in Akhisar (Manisa) district. Initially, a literature review was conducted to support the study. Then, the distribution of olive groves within Akhisar district was mapped. Field studies followed, where observations study and measurements were recorded on pre-prepared information forms. Data on each identified olive tree’s location, variety, trunk height (measured at 130 cm above ground), and root circumference at ground level were documented, along with photos of each tree. Age ring samples were taken from the olive trees. The collected data were then processed in MS Excel to estimate the ages of the trees. As a result, 145 monumental and protected olive trees were identified within Akhisar district, with the potential for more to be found in future field studies. A report was submitted to the Provincial Directorate of Environment, Urbanization and Climate Change (Natural Assets Branch Directorate) for the registration of these identified trees. The monumental olive tree groves located in the villages of Sindelli and Medar hold particular significance for the history of olive cultivation in the region. Identifying monumental olive trees with such characteristics and including them in ecotourism activities will support tree conservation and sustainable development efforts.

Keywords

Monumental Trees Olive Dendrochronology Akhisar Türkiye

Project Number

2020/045

References

  • 1. Akgün, B., Okumuş, A., Yazar, E. (2018). Gaziantep yöresinde bulunan ve anıt ağaç niteliği taşıyan doğu çınarı (Platanus orientalis L.)’nın fiziksel özelliklerinin belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 21(4), 305-311.
  • 2. Amodio, T. (2021). Georeferenced cartography and landscape: the protection of the monumental olive heritage, 30th International Cartographic Conference (ICC 2021), 14–18 December 2021, Proceedings of the International Cartographic Association, 4, Florence, Italy,
  • 3. Anestiadou, K., Nikoloudakis, N., Hagidimitriou, M., Katsiotis, A. (2017). Monumental olive trees of Cyprus contributed to the establishment of the contemporary olive germplasm. PLoS ONE 12(11): e0187697. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0187697
  • 4. Arlander, A. (2021). Dear olive tree. Journal of Embodied Research, 4(2), 5 (19:40). DOI: http://doi.org/10.16995/jer.70
  • 5. Arnan, X., López, B.C., Martínez-Vilalta, J., Estorach, M., Poyatos, R. (2012). The age of monumental olive trees (Olea europaea) in northeastern Spain, Dendrochronologia, 30 (2012) 11-14
  • 6. Asan, Ü. ve Pehlivanoğlu, N. (1985). Beydağları yöresinin yaşlı sedir ormanları, Çevre Koruma Dergisi, 4, 10-11
  • 7. Asan, Ü. (1986). Adını antik Troya’dan alan bir orman ağacı: Kazdağı Göknarı, Çevre ve Koruma Dergisi, 34, 16-17
  • 8. Asan, Ü. (1987a) Anıt ormanlarımız (1) Çevre ve Ormancılık Dergisi, 2:27-35
  • 9. Asan, Ü. (1987b). Anıt ormanlarımız (2) Doğu Karadeniz yöresinin anıt ormanları, Çevre ve Ormancılık Dergisi, 3, 5:28-33
  • 10. Asan, Ü. (1987c). Anıt ormanlarımız (3) İbradı’nın dev kestane ağaçları, Çevre ve Ormancılık Dergisi, 3, 5:34-40
  • 11. Asan, Ü. (1987d). Türkiye ormanlarında saptanabilen anıt nitelikli ağaçların dünyadaki benzerleri ile karşılaştırılması, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri A, 37(2): 46- 68.
  • 12. Asan, Ü. (1991). Doğal ve kültürel miraslarımızdan anıt ağaç ve ormanlarımız. Yeşile Çerçeve, 6: 22-24.
  • 13. Asan, Ü. (2017). Mystical and holistic aspect of the monumental trees, and their importance for ecotourism, ISFOR 2017 – International Symposium on New Horizons in Forestry, 18-20 October 2017, Proceedings, 50-58, Isparta, Turkiye
  • 14. Bayar, E., Türker, H., Genç, M. (2012). Gölhisar – Burdur anıt ağaçları: Göller Bölgesi anıt ağaç varlığına yeni ilaveler. Bartın Orman Fakültesi Dergisi. 14(22): 83-95.
  • 15. Bernabei, M. (2015). The age of the olive trees in the Garden of Gethsemane. Journal of Archaeological Science, 53: 43-48
  • 16. Bombarely, A., Doulis, A.G., Lambrou, K.K., Zioutis, C., Margaritis, E., Koubouris, G. (2021). Elucidation of the origin of the monumental olive tree of Vouves in Crete, Greece. Plants 2021, 10, 2374. https://doi.org/10.3390/plants10112374
  • 17. Bozkurt, Y. ve Erdin, N. (1990). Ticarette kullanılan ağaçlarda fiziksel ve mekanik özellikler, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt 40, Sayı 1: 6-24
  • 18. Camarero, J.J., Colangelo, M., Gracia-Balaga, A., Ortega-Martinez, A. M. Büntgen, U. (2021). Demystifying the age of old olive trees. Dendrochronogogia, Vol. 65, https://doi.org/10.1016/j.dendro.2020.125802
  • 19. Camarero, J.J., Touchan, R., Valeriano, C., Bashour, I., Stephan, J. (2024). Dating the Noah trees to improve age estimates in centennial and millennial olive trees, Dendrochronologia, 84 (2024) 126181
  • 20. Cannizzaro S., Corinto G.L. (2014). The role of monumental trees in defining local identity and in tourism. A case study ın the Marches region. Geoprogress Journal, vol. 1/1, Humanities 1
  • 21. Cherubini, P., Gartner, B.L., Tognetti, R., Brakes, O.U., Schoch, W., Innes, J.L. (2003). Identification, measurement and interpretation of tree rings in woody species from Mediterranean climates. Biological Reviews, 78, 119–148.
  • 22. Çimen Bulut, İ. (2024). Avrupa Birliği ve Türk hukuku perspektifinden doğanın emaneti: Anıt ağaçlar. İzmir Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 42-55. DOI:10.47899/ijss.1490010
  • 23. Çevikçelik, M. (2021). Anıt ağaçların hukuki rejimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 23(2), 1483-1509
  • 24. DeBell, J.D., Tappeiner, J.C., Krahmer, R.L. (1994). Wood density of western hemlock: effect of ring width. Can J For Res 24: 638-641.
  • 25. Düzkale, G., Bektaş, İ., Tunç, H.H., Doğanlar, Y. (2015). Zeytin ağacı (Olea europaea) odununun bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi, Ormancılık Dergisi, 10 (2): 29-35
  • 26. Efe, H. ve Çağatay, K. (2011). Çeşitli masif ağaç malzemelerinin bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi, Politeknik Dergisi, Cilt 14 (1):55-1
  • 27. Efe, R., Soykan, A., Sönmez, S., Cürebal, İ. (2010). Edremit’in anıtsal ve korunmaya değer ağaçları, Karakutu Yayınları. ISBN: 978-6051200-06-4
  • 28. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2011a). Dünyada, Türkiye’de, Edremit körfezi çevresinde zeytin ve zeytinyağı, Edremit Belediyesi Kültür Yayınları No: 6, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir.
  • 29. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2011b). Burhaniye: doğal kaynak değerleri, Burhaniye Belediyesi Kültür Yayınları, Sistem Ofset
  • 30. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2011c). Dede Korkut monument oak (Quercus infectoria Olivier) Kadıköy – Edremit, Balıkesir. Elsevier - Procedia, Social and Behavioral Sciences, 0(19), 627-636.
  • 31. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2014). Kuyucak monumental Cretan maple (Acer sempervirens L.) Burhaniye – Balıkesir, Turkey. Elsevier - Procedia, Social and Behavioral Sciences, 120(2014), 547-556.
  • 32. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2016). Edremit yöresindeki anıt ve anıtsal zeytin ağaçları, Zeytin Kitabı, Editör Emine Naskali, s.235-254
  • 33. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2018). Ayvalık’taki anıt, anıtsal ve korunmaya değer zeytin ağaçları, Bunge A.Ş. Yayınlanmamış Proje Çalışması, Balıkesir.
  • 34. Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Sönmez, S. (2021). Manisa’nın anıtsal ve korunmaya değer zeytin ağaçları, BÜNGE A.Ş. Yayınlanmamış Proje Çalışması, Balıkesir
  • 35. Ergen Akçin, Ö., Bayrak Özbucak, T. & Akçin, Y. (2019). Ordu ilinde bulunan bazı anıt ağaçların genel özellikleri. Akademik Ziraat Dergisi, 8(1), 135-140. https://doi.org/10.29278/azd.594050
  • 36. Genç, M. ve Güner, Ş.T. (2003). Göller bölgesinin anıt ağaçları, T.C. Isparta Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü Yayını, Isparta, s. 5-6-11-12.
  • 37. Gapare, W.J., Ivkovié, M., Baltunis, B.S., Matheson, C.A., Wu, H.X. (2010). Genetic stability of wood density and diameter in Pinus radiata D. Don plantation estate across Australia. Tree Genet. Genomes 6: 113-125
  • 38. Güner, A. (1994). Monumental trees of Turkey: 7. The Karaca Arboretum Magazine 2(4): 181- 186.
  • 39. Güner, A. (1995). Monumental trees of Turkey: 9 Gökbulatan Fındık. The Karaca Arboretum Magazine 3(2): 87-89.
  • 40. Güner, A. (1997). Monumental trees of Turkey: 13 Türbeçamı. The Karaca Arboretum Magazine 4(1): 43-46.
  • 41. Güner, B., Boyraz, Z., Çitçi, M. (2010). Tütüncülükten zeytinciliğe geçiş Akhisar (Manisa) örneği. Journal of World of Turks, 2 (1), 162-186.
  • 42. Güneş, C. ve Önder S. (2022). Konya ili Meram ilçesinde bulunan anıt ağaçların incelenmesi ve koruma statülerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2): 100-111.
  • 43. Hantekin, O. (2019). Akhisar’da (Manisa) zeytin tarımını etkileyen fiziki coğrafya koşullarının analizi, Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 26-44.
  • 44. İBB (2010). Boğazın içinde yaşayan tarih: Zamana tanıklık eden anıt ağaçlar, İBB Yayınları, İstanbul
  • 45. İsmaili, H. ve Veshaj, Z. (2014). Determining the age of olive trees through morphometric methods, International Journal of Agriculture Innovations and Research, Volume 3, Issue 2, ISSN (Online) 2319-1473
  • 46. İsmaili, H., Paluka, V., Veshaj, Z. (2020). Biometric characteristics of four oldest olive trees in Tirana, The New Albanian Olive Growing, National Seminar, 7-8 Nisan 2020, Tiran, Arnavutluk
  • 47. Kavgacı, A. (2002). Türkiye’nin anıt meşeleri ve yeni bir anıt meşe (Çeçe Sultan Meşesi), İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 52(1): 133-142.
  • 48. Knežević, M. (2021). Maps and census of ancient olive trees, Cross-Border Cooperation For Sustainable Development of Tourism, Through Valorisation of Rural Cultural Heritage and Conservation of Natural Asset of Areas With Ancient Olive Groves, Bar, Karadağ
  • 49. Koca, A.D. (2014). Monumental trees in Akçakoca (Düzce, Turkey): Utilities of Natural Resources for Ecotourism. Hacettepe J. Biol. & Chem., 42(3): 421-427
  • 50. Koniditsiotis, S. (2020). Registration and promotion of monumental olive trees in Greece. Advances in Social Sciences Research Journal, 7(4) 107-121.
  • 51. Kuniholm, P.I. (1995). Dendrochronology. “Science in Archaeology: A Review”. Editor Patrick E. McGovern, AJA 99 (1): 79–142.
  • 52. Lageard, J.G.A., Sultana, D., Brearley, F. (2021). Veteran trees in an historic landscape: The Bidnija olive grove, Malta, Journal of Archaeological Science: Reports 38
  • 53. Marchese, A, Bonanno F, Marra FP, Trippa DA, Zelasco S, Rizzo S, Giovino A, Imperiale V, Ioppolo A, Sala G, Granata I and Caruso, T. (2023). Recovery and genotyping ancient Sicilian monumental olive trees. Front. Conserv. Sci. 4:1206832. https://doi.org/10.3389/fcosc.2023.1206832
  • 54. Martini, A., Minotou, C., Botonis, A., Kabassi, K. (2023). Island hopping in the Ionian Sea: Exploring the value of monumental olive trees for sustainable tourism in Strategic Innovative Marketing and Tourism Current (Editors: Androniki Kavoura Teresa Borges-Tiago, Flavio Tiago), Springer Proceedings in Business and Economics, Current Trends and Future Outlook - 10th ICSIMAT, Ionian Islands, Greece, 2023
  • 55. MGM (2020). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Akhisar uzun yıllar (1961- 2020) tüm parametreler bülteni.
  • 56. Munoz, C., Belaja, A., Barranco, D., Rallo, L. (2004). Olivos monumentales de Espana. Mundi Prensa, Madrid, 240 pp.
  • 57. Nikoloudakis, N., Hagidimitriou, M., Katsiotis, A. (2017). Monumental olive trees of Cyprus, PLOS ONE November 7, 2017 16/17, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0187697
  • 58. Odabaş Serin, Z. & Kılıç Penezoğlu, M. (2020). Aydın ve Kahramanmaraş’ta yetişen zeytin (Olea europaea L.) odununun bazı özellikleri, Turkish Journal of Forest Science, 4(2), 396-407.
  • 59. Özçelik, H., Doğan, Ü., Tanrıver, H. (1998). Göller yöresinden bazı abide ağaçlar. Ekoloji Çevre Dergisi, 7(26): 13-17
  • 60. Özçelik, R. (2006). Mersin-Aydıncık ilçesi anıt dallı servileri (Cupressus sempervirens L. var. horizontalis (Mill.) Gord.) R. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2): 197-201.
  • 61. Palabaş Uzun, S., Uzun, A., Terzioğlu, S. (2007). Doğal mirasımıza bir katkı: Anıt doğu ladini (Picea orientalis L.). Düzce Üniversitesi Ormancılık Dergisi. 3(2): 42-54.
  • 62. Passeri, V., Sammut, C., Mifsud, D., Domesi, A., Stanzione, V., Baldoni, L., Mousavi, S., Mariotti, R., Pandolfi, S., Cinosi, N., Famiani, F., Bufacchi, M. (2023). The Ancient olive trees (Olea europaea L.) of the Maltese islands: A Rich and Unexplored Patrimony to Enhance Oliviculture. Plants, 12, 1988. https://doi.org/10.3390/plants12101988
  • 63. Polat, Z. (2017). Doğanın mirası: Anıt ağaçlar, Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(8): 908-916
  • 64. Sarıbaş, M. (2015). Batı Karadeniz bölgesinin kayda girmemiş anıt ağaçları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52 (1):13-21.
  • 65. Satıl, F., Tümen, G., Soykan, A. (2002). Balıkesir’in ulu (anıtsal) ağaçları: Kocazeytin, The Karaca Arboretum Magazini, 6/4
  • 66. Schicchi, R., Speciale, C., Amato, F., Bazan, G., Di Noto, G., Marino, P., Ricciardo, P., Geraci, A. (2021). The monumental olive trees as biocultural heritage of Mediterranean landscapes: The Case Study of Sicily. Sustainability, 13, 6767. https://doi.org/10.3390/su13126767
  • 67. Şahiner, E., Polymeris, G.S., Altay Atlıhan, M., Aktürk, S., Meriç, N. (2020). Indirect dating of an olive tree planting event using luminescence of the sediments lying beneath the roots of the tree: a pilot study in the southwestern part of Anatolia, Turkey, Journal of Quaternary Science (2020) 35(5) 706–715
  • 68. Tabaja, N. (2022). Monumental olive trees of Lebanon: drought history, pollution traceability and lessons forthefuture, Agricultural sciences, Universitéde Montpellier, Université Libanaise, English.
  • 69. Tatlı, A., Küçükkaraca, B., Akan, H., Çelik, H., Coşkun, F. (2000). Kütahya’nın anıt ağaçları, Kütahya Valiliği, Çevre Koruma Vakfı Yayını, 231s., Kütahya.
  • 70. Tayhan, A. (1999). Domaniç’teki anıt karaçam üzerine dendrokronolojik ve dendroklimatolojik araştırmalar, 1st International Symposium on Protection of Natural Environment and Ehrami Karaçam, 23-25 September, 1999, 259-268, Kütahya
  • 71. TÜİK, (2023). Bitkisel üretim istatistikleri. 8 Kasım 2023 tarihinde https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr adresinden erişildi.
  • 72. Uysal, K. (2014). Alanya ve Manavgat (Antalya) ilçelerinin anıt ağaçları, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, s.4-5.
  • 73. Wang, T., Aitken, S.N., Rozenber, G.P., Millie, F. (2000). Selection for improved growth and wood density in lodgepole pine: effects on radial patterns of wood variation. Wood Fiber Sci 32(4): 391-403.
  • 74. Yaltırık, F., Asan, Ü., Uzun, A. (1994). Marmara bölgesinde ve özellikle İstanbul’daki tarihi ve anıtsal ağaçların envanteri, ORARUM Proje No:1990/002. 73 sahife.
  • 75. Yazbeck, E.B., Rizk, G.A., Hassoun, G., El-KHoury, R., Geagea, L. (2018). Ecological characterization of ancient olive trees in Lebanon-Bshaaleh area and their age estimation, IOSR Journal of Agriculture and Veterinary Science, Volume 11/2/I: 35-44
  • 76. Yund, K. (1940). Türkiye'de meşhur ağaçlar, Orman ve Av Dergisi. Sayı:4: 111-118
  • 77. Yurdadön A.P., Özkır, D. ve Ofluoğlu, Y. (2016). Bursa kent belleği ve kimliğinin inşasında anıt ağaçların rolü, Kent Araştırmaları Dergisi, cilt:7,Sayı:19, Mayıs, s.821
  • 78. www.anitagaclar.gov.tr/detail/zeytin-oleae-europaea/
  • 79. www.monumentaltrees.com
  • 80. www.shutterstock.com
  • 81. www.abea.gr
  • 82. www.komilizeytinyagi.com.tr/kusaklar-boyu-yasasin-diye/anit-agac
There are 82 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Biogeography
Journal Section Research Articles
Authors

Recep Efe 0000-0001-8945-3409

Abdullah Soykan 0000-0003-4093-9541

İsa Cürebal 0000-0002-3449-1595

Melike Durak 0000-0003-3102-9132

Project Number 2020/045
Publication Date June 16, 2025
Submission Date December 3, 2024
Acceptance Date March 12, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 34 Issue: 1

Cite

APA Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ., Durak, M. (2025). Akhisar (Manisa) İlçesindeki Anıt Zeytin Ağaçları. Ege Coğrafya Dergisi, 34(1), 25-46. https://doi.org/10.51800/ecd.1595723
 Download Cover Image