Abstract
Akut miyeloid lösemi (AML), yetişkin popülasyonda en yaygın lösemidir ve tüm vakaların yaklaşık %80'ini oluşturur. AML’de en sık görülen semptomlar; anemiye bağlı olarak gelişen halsizlik ve yorgunluk, dispne, ve aktivite intoleransıdır. Hastalığa ve tedavi sürecine bağlı olarak gelişen semptomlar kişilerin ve ailelerinin yaşam kalitesinde azalma, bireylerde aile içi rolleri yerine getirememe, benlik saygısında azalma, sosyal izolasyon gibi sorunlara neden olmaktadır. AML’nin tedavi ve bakım sürecinin uzun ve hem hasta hem de aileler için yıpratıcı olması sebebi ile hasta ve ailesinin ihtiyaçlarına bağlı olarak multidisipliner ve çok yönlü bakış açısı gerektiren bir hemşirelik planlamasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu aşamada bakım planlaması yapılırken çeşitli modeller hemşirelere bu süreçte rehberlik etmektedir. Dorothy E. Johnson’ın Davranışsal Sistem Modeli; bireyin hastalık ve tedavi sürecinde uygun davranışlar geliştirmesi kişinin iyilik halini olumlu yönde etkileyeceğini savunmaktadır. Bu olgu sunumunda AML tanılı bir hastanın bakım planlamasında Davranışsal Sistem Modelinin klinik ortamda kullanılabilirliğini ortaya koymak amaçlanmıştır.
Keywords
Supporting Institution
Yok
References
- Alligood, M. R. (2017). Nursing theorists and their work-e-book. Elsevier Health Sciences.
- American Cancer Society. (2022). Key statistics for acute myeloid leukemia (AML). Erişim adresi: https://www.cancer.org/cancer/acute-myeloid-leukemia/about/key-statistics.html
- Anak, S.,Uysalol, E. (2012). Akut miyeloid lösemi (AML). Çocuk Dergisi, 12(4), 153–158.
- Anusha, V.,Mewawalla, P. (2022). Acute myeloid leukemia. Treasure Island:StatPearls. Erişim adresi:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507875/#_NBK507875_pubdet_
- Aşkar, S. E.,Ovayolu, Ö. (2022). Nursing care based on Dorothy Johnson’s behavioral system model in coronary artery disease: A case report. Medical Science and Discovery, 9(2), 138–142.
- Bayram, A.,Demirbağ, B. C. (2021). Johnson davranışsal sistem modeli: Serebrovasküler olay olgu sunumu. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 4(2), 255–267.
- Blackburn, L. M., Aocns, Ò., Bender, S., Ocn, Ò., Brown, S., Aocns, Ò. (2019). Acute leukemia: Diagnosis and treatment. Seminars in Oncology Nursing, 35, 1–7.
- De Kouchkovsky, I., Abdul-Hay, M. (2016). Acute myeloid leukemia: a comprehensive review and 2016 update. Blood Cancer Journal, 6(7), 1–10. doi:10.1038/bcj.2016.50
- Durmaz Akyol, A. (2013). Kan hastalıkları ve hemşirelik bakımı.İzmir:Meta Basım.
- Erol, Ö.,Yacan, L. (2017). Akut myeloid lösemi tanısı alan yaşlı hastanın bakımı: Bir olgu sunumu. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(2), 155–160.
- George J.B.(2014).Nursing theories: The base for professional nursing practice (Pearson new international edition. Sixth edition). Harlow: Pearson.
- Kardaş Kin, Ö.,Türeyen, A. (2018). Dorothy Johnson’ın davranışsal sistem modelini yorumlamak : KOAH olgu örneği. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(3), 46–50.
- Koç, Z., Keskin. Kızıltepe, S., Çınarlı, T.,Şener, A. (2017). Hemşirelik uygulamalarında, araştırmalarında, yönetiminde ve eğitiminde kuramların kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(1), 62–72.
- Narayanan, D.,Weinberg, O. K. (2019). How I investigate acute myeloid leukemia. International Journal of Laboratory Hematology, 42(3), 3–15.
- Oymaağaçlıo, K., Karabacak, B. G. (2021). Multiple sklerozlu bir hastanın Dorothy Johnson’ın davranışsal sistem modeline göre incelenmesi: Olgu örneği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(4), 579–588.
- Smith, M. C., Parker, M. E. (2015). Nursing theories and nursing practice. Philadelphia:F.A. Davis Company
- Türk Hematoloji Derneği. (2022). Akut miyeloid lösemi. Erişim adresi:https://www.thd.org.tr/thd_halk/?sayfa=akut_miyeloid
Abstract
Acute myeloid leukemia (AML) is the most common leukemia in the adult population, accounting for approximately 80% of all cases. The most common symptoms in AML are; weakness and fatigue, dyspnea, and activity intolerance due to anemia. Symptoms that develop due to the disease and the treatment process cause problems such as a decrease in the quality of life of individuals and their families, inability to fulfill family roles, decrease in self-esteem, and social isolation. Since the treatment and care process of AML is long and tiring for both the patient and their families, a nursing planning that requires a multidisciplinary and versatile perspective is needed depending on the needs of the patient and her/his family. While planning care at this stage, various models guide nurses in this process. Dorothy E. Johnson's Behavioral Systems Model; It is argued that the individual's developing appropriate behaviors during the illness and treatment process will positively affect the person's well-being. In this case report, it is aimed to demonstrate the usability of the Behavioral System Model in the care planning of a patient with AML in the clinical setting.
Keywords
References
- Alligood, M. R. (2017). Nursing theorists and their work-e-book. Elsevier Health Sciences.
- American Cancer Society. (2022). Key statistics for acute myeloid leukemia (AML). Erişim adresi: https://www.cancer.org/cancer/acute-myeloid-leukemia/about/key-statistics.html
- Anak, S.,Uysalol, E. (2012). Akut miyeloid lösemi (AML). Çocuk Dergisi, 12(4), 153–158.
- Anusha, V.,Mewawalla, P. (2022). Acute myeloid leukemia. Treasure Island:StatPearls. Erişim adresi:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507875/#_NBK507875_pubdet_
- Aşkar, S. E.,Ovayolu, Ö. (2022). Nursing care based on Dorothy Johnson’s behavioral system model in coronary artery disease: A case report. Medical Science and Discovery, 9(2), 138–142.
- Bayram, A.,Demirbağ, B. C. (2021). Johnson davranışsal sistem modeli: Serebrovasküler olay olgu sunumu. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 4(2), 255–267.
- Blackburn, L. M., Aocns, Ò., Bender, S., Ocn, Ò., Brown, S., Aocns, Ò. (2019). Acute leukemia: Diagnosis and treatment. Seminars in Oncology Nursing, 35, 1–7.
- De Kouchkovsky, I., Abdul-Hay, M. (2016). Acute myeloid leukemia: a comprehensive review and 2016 update. Blood Cancer Journal, 6(7), 1–10. doi:10.1038/bcj.2016.50
- Durmaz Akyol, A. (2013). Kan hastalıkları ve hemşirelik bakımı.İzmir:Meta Basım.
- Erol, Ö.,Yacan, L. (2017). Akut myeloid lösemi tanısı alan yaşlı hastanın bakımı: Bir olgu sunumu. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(2), 155–160.
- George J.B.(2014).Nursing theories: The base for professional nursing practice (Pearson new international edition. Sixth edition). Harlow: Pearson.
- Kardaş Kin, Ö.,Türeyen, A. (2018). Dorothy Johnson’ın davranışsal sistem modelini yorumlamak : KOAH olgu örneği. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(3), 46–50.
- Koç, Z., Keskin. Kızıltepe, S., Çınarlı, T.,Şener, A. (2017). Hemşirelik uygulamalarında, araştırmalarında, yönetiminde ve eğitiminde kuramların kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(1), 62–72.
- Narayanan, D.,Weinberg, O. K. (2019). How I investigate acute myeloid leukemia. International Journal of Laboratory Hematology, 42(3), 3–15.
- Oymaağaçlıo, K., Karabacak, B. G. (2021). Multiple sklerozlu bir hastanın Dorothy Johnson’ın davranışsal sistem modeline göre incelenmesi: Olgu örneği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(4), 579–588.
- Smith, M. C., Parker, M. E. (2015). Nursing theories and nursing practice. Philadelphia:F.A. Davis Company
- Türk Hematoloji Derneği. (2022). Akut miyeloid lösemi. Erişim adresi:https://www.thd.org.tr/thd_halk/?sayfa=akut_miyeloid
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Health Care Administration |
| Journal Section | Case Report |
| Authors | |
| Publication Date | April 28, 2025 |
| Submission Date | December 11, 2022 |
| Acceptance Date | January 24, 2024 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 41 Issue: 1 |
