AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN MESLEKİ PROFESYONELLİK DÜZEYİ
İLE TIBBİ HATA TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ
ÖZ
Amaç: Bu araştırma, ameliyathane hemşirelerinin mesleki profesyonellik düzeyi ile tıbbi hata tutumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı türde yapılan bu araştırma, ülkemizin batısında bir üniversite hastanesinin ameliyathanelerinde görev yapmakta olan 77 ameliyathane hemşiresinin oluşturduğu örneklemde gerçekleştirildi. Araştırma verileri, literatür bilgilerinden yararlanılarak hazırlanan “Tanıtıcı Bilgi Formu” , “Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri” ve “Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği” kullanılarak 01.05.2022-31.06.2022 tarihinde toplanmıştır. Verilerin “istatistiksel” yorumlanmasında “t testi, Pearson korelasyon analizi” kullanılmıştır.
Bulgular: Ameliyathane hemşirelerinin %68.6’sının kendini meslekte profesyonel hissettiği, %18.2’sinin hata yapmaktan korktuğu belirlendi. Ameliyathane hemşirelerinin “Tıbbi Hata Tutum Ölçeği” puan ortalaması 2.39±0.50, ölçek alt boyutlarından “tıbbi hata algısı” puan ortalaması 2.73±0.90; “tıbbi hata yaklaşımı” puan ortalaması 2.24±0.69 ve “tıbbi hata nedenleri” puan ortalaması 2.13 ± 0.71 olduğu belirlendi. Meslekte profesyonel tutum envanteri toplam puan ortalamasının 48.50±11.01 olduğu ve kullanılan ölçekler arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı belirlenmiştir (p<.05).
Sonuç: Ameliyathane hemşirelerinin mesleki profesyonellik düzeyinin düşük, tıbbi hatta tutumlarının olumsuz olduğu; tıbbi hata tutumu ve mesleki profesyonellik düzeyi arasında anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna varıldı.
Anahtar Kelimeler: Ameliyathane; Hemşire; Profesyonellik; Profesyonel Tutum; Tıbbi Hata.
Destekleyen Kurumlar: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
KAYNAKLAR
Adaş, G; Kır, G. (2018). Ameliyathanelerin Fiziki Yapısı ve Dizaynı, A’dan Z’ye Ameliyathane içinde, Gökhan Adaş ve Banu Katran (Ed.), Nobel Tıp Kitabevleri. İstanbul.
Adıgüzel, O. (2010). Hasta güvenliği kültürünün sağlık çalışanları tarafından algılanmasına yönelik bir araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 28:159170.
Altunkan, H. (2009). Hemşirelik Hizmeti Sunan Sağlık Personelinde Malpraktis: Konya Örneği. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi.
Beydağ, KD; Arslan, H. (2008). Kadın Doğum Kliniklerinde Çalışan Ebe ve Hemşirelerin Profesyonelliklerini Etkileyen Faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 3:75-87.
Birol, L. (2007). Hemşirelik Süreci, Genişletilmiş 7. Baskı. İzmir, Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti. 21-22.
Cebeci, F; Gürsoy, E; Tekingündüz, S. (2012) Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu
Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 5: 3.
Çelik, S; Hisar, F. (2012). The İnfluence of the professionalism behaviour of nurses working in health institutions
on job satisfaction. International Journal of Nursing Practice. 18(2), 180-87. doi:10.1111/j.1440-172X.2012.02019.x
Çelik, S; Ünal, Ü; Saruhan, S. (2012). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin
değerlendirilmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 20(3):193-199.
Demir, S; Yıldırım, NK. (2014). Psikiyatri hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Psikiyatri
Hemşireliği Dergisi. 5(1):25-32.
Doost, FT; Moghadas, T; Momeni, M; Rafiei, H. (2016). Factor in fluencing professionalism: a cross sectional
study among Iranian registered nurses. Journal of Nursing and Health Science. 5(3), 47-49.
Erbil, N; Bakır, A. (2009). Meslekte profesyonel tutum envanterinin geliştirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri
Dergisi. 6:290-302.
Erol, F; Türk, G. (2019). Assessing the caring behaviours and occupational professional attitudes of nurses. Journal
of Pak Medical Associacition, 69(6),783-787.
Güleç, D; Seren İntepeler, Ş. (2013). Tıbbi hatalarda tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma ve
Geliştirme Dergisi. 15:3, 26-41.
Ichikawa, N; Yamamoto-Mitani, N; Takai, Y; Tanaka, M; Takemura, Y. (2020). Understanding and measuring
nurses’ professionalism: Development and validation of the Nurses’ Professionalism Inventory. Journal of Nursing Management. 28: 1607–1618. https://doi.org/10.1111/jonm.13116.
İşci, N; Altuntaş, S. (2019). Effect of Professionalism Level on Tendency to Make Medical Errors in Nurses.
Florence Nightingale Hemsire Dergisi. 27(3):241-252. doi:10.26650/FNJN397503.
Karadağ, A; Hisar, F; Elbaş, NÖ. (2007). The level of professionalism among nurses in Turkey. Journal of Nursing
Scholarship. 39:371-374.
Karadaş, A; Kaynak, S; Duran, S; Ergün, S. (2018). Evaluation of nurses' professionalism levels: sample of
balikesir. Balıkesır Health Scıences Journal. 7(3): 74-80.
Karamanoğlu, A; Özer, F; Tuğcu, A. (2009). Denizli ilindeki hastanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin
mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi. 14(1): 12-17.
Kaya, P. (2011). İstanbul’un bir ilçesinde kamu ve özel sektörde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin
belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. 49-72.
Klopper, HC; Madigan, E; Vlasich, C; Albien, A; Ricciardi, R; Catrambone, C; Tigges, E. (2020). Advancement
of global health: Recommendations from the Global Advisory Panel on the Future of Nursing & Midwifery (GAPFON®). Journal of Advanced Nursing. 76(2), 741–748.
Özlük, B. (2020). Farklı Kuşaktaki Hemşirelerin Tıbbi Hata Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik
Fakültesi Dergisi. 8-14.
Öztürk, YE; Özata, M. (2013). Hemşirelerde örgütsel vatandaşlık davranışı ile tıbbi hataya eğilim arasındaki
ilişkinin araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18:365-381.
Saraçoğlu, E. (2010). Hemşirelerin Mesleki Otonomi ve Profesyonel Uygulamalarına İlişkin Görüşlerinin
Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, Hemşirelikte Yönetim Programı, Yüksek Lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Seren, Ş. (2001). Hemşirelikte otonomi. Hemşirelik Forumu. 4:21-23.
Ünaldı Baydın, N; Tural Büyük, E; Pazarlı, B. (2021). The effect of professional attitudes of nurses working ın
different areas on the compliance with isolation precautıons. Journal of Samsun Health Sciences. 6(1):187-195.
Yıldız, S. (2003). Profesyonel hemşirenin rol ve işlevleri. Modern Hastane Yönetimi Dergisi. 7:35-40.
Zengin, M; Yayan, EH; Yıldırım, N; Akın, E; Mamiş, E. (2018). Effect of professional values upon professional
attitudes of pediatrıc nurses. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 5(3),316-323.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
-
-
THE RELATIONSHIP BETWEEN THE OCCUPATIONAL PROFESSIONALISM LEVEL OF OPERATING ROOM NURSES AND THEIR ATTITUDES TOWARD MEDICAL ERRORS
ABSTRACT
Objective: This study was conducted to examine the relationship between the occupational professionalism level of operating room nurses and their attitudes toward medical errors.
Methods: This descriptive and cross-sectional study was carried out on a sample of 77 operating room nurses working in the operating rooms of a university hospital in western Turkey. The data were collected between 01.05.2022 and 31.06.2022 by using the Introductory Information Form prepared by the researchers, as well as the Inventory of Professional Attitude at Occupation and the Attitude Scale for Medical Errors. “T test” and “Pearson correlation analysis” were used in the analysis of the data.
Results: It was determined that 68.6% of the operating room nurses felt professional in their profession, and 18.2% were afraid of making mistakes. The mean score of the Attitude Scale for Medical Errors of the operating room nurses was 2.39±0.50, the mean score of perception of medical error from the sub-dimensions of the scale was 2.73±0.90; it was determined that the mean medical error approach score was 2.24±0.69 and the mean medical error reason score was 2.13 ± 0.71. It was found that the total mean score of the Inventory of Professional Attitude at Occupation was 48.50±11.01 and there was no statistically significant relationship between the two scales (p<.05).
Conclusions: It was concluded that the occupational professionalism level of the operating room nurses was low, their attitudes towards the medical error were negative, and there was no significant relationship between the level of professional professionalism and their attitudes towards the medical error.
Keywords: Medical Error; Nurse; Operating Room; Professional Attitude; Professionalism.
Destekleyen Kurumlar: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
KAYNAKLAR
Adaş, G; Kır, G. (2018). Ameliyathanelerin Fiziki Yapısı ve Dizaynı, A’dan Z’ye Ameliyathane içinde, Gökhan Adaş ve Banu Katran (Ed.), Nobel Tıp Kitabevleri. İstanbul.
Adıgüzel, O. (2010). Hasta güvenliği kültürünün sağlık çalışanları tarafından algılanmasına yönelik bir araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 28:159170.
Altunkan, H. (2009). Hemşirelik Hizmeti Sunan Sağlık Personelinde Malpraktis: Konya Örneği. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi.
Beydağ, KD; Arslan, H. (2008). Kadın Doğum Kliniklerinde Çalışan Ebe ve Hemşirelerin Profesyonelliklerini Etkileyen Faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 3:75-87.
Birol, L. (2007). Hemşirelik Süreci, Genişletilmiş 7. Baskı. İzmir, Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti. 21-22.
Cebeci, F; Gürsoy, E; Tekingündüz, S. (2012) Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu
Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 5: 3.
Çelik, S; Hisar, F. (2012). The İnfluence of the professionalism behaviour of nurses working in health institutions
on job satisfaction. International Journal of Nursing Practice. 18(2), 180-87. doi:10.1111/j.1440-172X.2012.02019.x
Çelik, S; Ünal, Ü; Saruhan, S. (2012). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin
değerlendirilmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 20(3):193-199.
Demir, S; Yıldırım, NK. (2014). Psikiyatri hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Psikiyatri
Hemşireliği Dergisi. 5(1):25-32.
Doost, FT; Moghadas, T; Momeni, M; Rafiei, H. (2016). Factor in fluencing professionalism: a cross sectional
study among Iranian registered nurses. Journal of Nursing and Health Science. 5(3), 47-49.
Erbil, N; Bakır, A. (2009). Meslekte profesyonel tutum envanterinin geliştirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri
Dergisi. 6:290-302.
Erol, F; Türk, G. (2019). Assessing the caring behaviours and occupational professional attitudes of nurses. Journal
of Pak Medical Associacition, 69(6),783-787.
Güleç, D; Seren İntepeler, Ş. (2013). Tıbbi hatalarda tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma ve
Geliştirme Dergisi. 15:3, 26-41.
Ichikawa, N; Yamamoto-Mitani, N; Takai, Y; Tanaka, M; Takemura, Y. (2020). Understanding and measuring
nurses’ professionalism: Development and validation of the Nurses’ Professionalism Inventory. Journal of Nursing Management. 28: 1607–1618. https://doi.org/10.1111/jonm.13116.
İşci, N; Altuntaş, S. (2019). Effect of Professionalism Level on Tendency to Make Medical Errors in Nurses.
Florence Nightingale Hemsire Dergisi. 27(3):241-252. doi:10.26650/FNJN397503.
Karadağ, A; Hisar, F; Elbaş, NÖ. (2007). The level of professionalism among nurses in Turkey. Journal of Nursing
Scholarship. 39:371-374.
Karadaş, A; Kaynak, S; Duran, S; Ergün, S. (2018). Evaluation of nurses' professionalism levels: sample of
balikesir. Balıkesır Health Scıences Journal. 7(3): 74-80.
Karamanoğlu, A; Özer, F; Tuğcu, A. (2009). Denizli ilindeki hastanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin
mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi. 14(1): 12-17.
Kaya, P. (2011). İstanbul’un bir ilçesinde kamu ve özel sektörde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin
belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. 49-72.
Klopper, HC; Madigan, E; Vlasich, C; Albien, A; Ricciardi, R; Catrambone, C; Tigges, E. (2020). Advancement
of global health: Recommendations from the Global Advisory Panel on the Future of Nursing & Midwifery (GAPFON®). Journal of Advanced Nursing. 76(2), 741–748.
Özlük, B. (2020). Farklı Kuşaktaki Hemşirelerin Tıbbi Hata Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik
Fakültesi Dergisi. 8-14.
Öztürk, YE; Özata, M. (2013). Hemşirelerde örgütsel vatandaşlık davranışı ile tıbbi hataya eğilim arasındaki
ilişkinin araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18:365-381.
Saraçoğlu, E. (2010). Hemşirelerin Mesleki Otonomi ve Profesyonel Uygulamalarına İlişkin Görüşlerinin
Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, Hemşirelikte Yönetim Programı, Yüksek Lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Seren, Ş. (2001). Hemşirelikte otonomi. Hemşirelik Forumu. 4:21-23.
Ünaldı Baydın, N; Tural Büyük, E; Pazarlı, B. (2021). The effect of professional attitudes of nurses working ın
different areas on the compliance with isolation precautıons. Journal of Samsun Health Sciences. 6(1):187-195.
Yıldız, S. (2003). Profesyonel hemşirenin rol ve işlevleri. Modern Hastane Yönetimi Dergisi. 7:35-40.
Zengin, M; Yayan, EH; Yıldırım, N; Akın, E; Mamiş, E. (2018). Effect of professional values upon professional
attitudes of pediatrıc nurses. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 5(3),316-323.
-
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Surgical Diseases Nursing |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Project Number | - |
Publication Date | April 28, 2025 |
Submission Date | June 15, 2023 |
Acceptance Date | September 16, 2024 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 41 Issue: 1 |