Hasta Güvenliğinde Hasta Katılım Aktiviteleri Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Abstract
Başlık: Hasta Güvenliğinde “Hasta Katılım Aktiviteleri Ölçeği”nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Öz:
Amaç: Araştırmada, Hwang ve arkadaşları tarafından 2019 yılında yapılan bir çalışmada geliştirilen 20 maddelik bir ölçme aracı olan Hasta Katılım Aktiviteleri Ölçeği (Patient Participation Scale)’nin ulusal literatüre kazandırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Metodolojik olarak gerçekleştirilen çalışmanın evrenini, İzmir ilinde bir üniversite hastanesinin kliniklerinde çalışan toplam 284 hemşire; örneklemini ise 202 hemşire oluşturmuştur. Ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik aşamasında dil geçerliliği, kapsam geçerliliği, test-tekrar test analizleri ve yapı geçerliği değerlendirilmesinde faktör analizi kullanılmıştır. Ölçeğin iç tutarlılığı Cronbach Alfa katsayıları ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Bu çalışmada ölçeğin kapsam geçerlilik indeks değerleri 20 maddenin 19’u için 0.80 ve üstü; bir madde için 0.77 olarak elde edilmiştir. Yapı geçerlik değerlendirmesinde, Kaiser-Meyer- Olkin testi sonucu 0.909 olarak elde edilmiş ve Bartlett testi sonucu p=0.000’tir. Böylelikle verinin faktör analizi için uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır Faktör analizi sonucunda ölçeğin üç faktörlü yapısının doğrulandığı görülmüştür. Maddelerin toplam korelasyonu ölçümlenerek güvenirlik çalışması yapılmış, 0.40 değerinin altında maddeye rastlanmamıştır ve Cronbach Alpha değeri 0.90 olarak bulunmuştur. Test- tekrar test analizinde sınıf içi korelasyon değeri 0.93 olarak bulunmuş ve test tekrar test sonuçları arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır.
Sonuç: Hasta Katılım Aktiviteleri Ölçeği’nin Türkiye için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Hasta güvenliği; hasta katılımı; hemşirelik bakımı; geçerlik ve güvenirlik.
Ethical Statement
“Hasta Katılım Aktiviteleri Ölçeği”nin kullanılması ve Türkçeye uyarlanması için 18.11.2020 tarihinde araştırmacı Jee-In Hwang’dan e-mail yolu ile izin alınmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için bir üniversitenin Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan (Karar No:0088, Tarih: 04.03.2021) ve araştırmanın yapılacağı kurumdan (Sayı: E-90953153-799, Tarih: 02.06.2021) yazılı izinler alınmıştır. Çalışmaya katılan hemşirelere; bilgilendirilmiş onam gerekliliği sağlanarak araştırmanın amacı ve yapılması gerekenler anlatılmış ve sözel onamları alınarak veriler toplanmıştır.
References
- Albright, J. J., Park, H. M. (2006). Confirmatory factor analysis using AMOS, LISREL, and MPLUS. The Trustees of Indiana University. USA. http://www.iub.edu/~statmath/stat/all/cfa/cfa2008.pdf.
- Conway, J. M., Huffcutt, A. I. (2003). A review and evaluation of exploratory factor analysis practices in organizational research. Organizational Research Methods, 6(2), 147-168. https://doi.org/10.1177/1094428103251541
- Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda ölçme- güvenilirlik- geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(3), 339–344. https://doi.org/10.5455/pmb.1-1322486024
- Çam, M., Baysan Arabacı, L. (2010). Tutum ölçeği hazırlamada nitel ve nicel adımlar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 12(2), 59-71.
- Çapık, C., Gözüm, S., Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing, 26(3), 199-210. https://doi.org/10.26650/FNJN397481
- Ercan, İ., Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
- Esin, M. N. (2015). Veri toplama yöntem ve araçları & veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi.
- Gürkan, Ö. C., Güloğlu, Z. E. (2020). Gebelik Semptom Envanteri’nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 298-303.
- Harmancı, A. K., Yıldırım, A. (2012). Hemşirelerin özelleştirmelere ilişkin algı ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14(2), 1-16.
- Hu, L. T., Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
- Hwang, J. I., Kim, S. W., Chin, H. J. (2019). Patient participation in patient safety and its relationships with nurses' patient-centered care competency, teamwork, and safety climate. Asian Nursing Research, 13(2), 130-136. https://doi.org/10.1016/j.anr.2019.03.001
- International Council of Nurses. (2020, Mayıs). Safe nurse staffing critical to patient safety. https://www.icn.ch/news/safe-nurse-staffing-critical-patient-safety
- Karakoç, F., Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası Dergisi, 40, 39-49. https://doi.org/10.25282/ted.228738
- Korkmaz, A. Ç. (2018). Geçmişten günümüze hasta güvenliği. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(1), 10-19.
- Latimer, S., Chaboyer, W., Gillespie, B. M. (2018). Inviting patients to participate in their pressure injury care: The next step in prevention. DeepesTissues: Wounds Australia Newsletter, 19–22. https://search.informit.org/doi/10.3316/informit.654308176738414
- Mitchell, P. H. (2008). Defining patient safety and quality care. In: Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for Nurses. Rockville, MD: Agency for Healthcare Research and Quality, 13–34.
- Onganer, E., Bozkurt, B., Kılıç, M. (2014). Hastalar için hasta güvenliği. J Kartal TR, 25(2), 171-174. https://doi.org/10.5505/jkartaltr.2014.49389
- Ovalı, F. (2010). Hasta güvenliği yaklaşımları. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 1(1), 33-43.
- Oviedo-Caro, M. A., Bueno-Antequera, J., & Munguía-Izquierdo, D. (2017). Spanish version of Pregnancy Symptoms Inventory: A validation study. Midwifery, 54, 1-6. https://doi.org/10.1016/j.midw.2017.07.004
- Polit, D. F., Beck, C. T. (2006). The content validity index: Are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Research in Nursing & Health, 29(5), 489–497. https://doi.org/10.1002/nur.20147
- Reichenheim, M. E., Hökerberg, Y. H. M., Moraes, C. L. (2014). Assessing construct structural validity of epidemiological measurement tools: A seven-step roadmap. Cadernos de Saúde Pública, 30(5), 927-939. https://doi.org/10.1590/0102-311X00143613
- Sürücü, L., Maslakçı, A. (2020). Ölçek geliştirme çalışmalarında süreç adımları. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(53), 2412-2428. https://doi.org/10.26450/jshsr.1810
- Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi (5. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Tavsancil, E., Keser, H. (2002). Internet kullanımına yönelik bir tutum ölçeği geliştirme çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8, 79–86.
- Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. Eğitim Araştırmaları–Eurasian Journal of Educational Research, 17, 117–132.
Abstract
Başlık: Turkish Validity and Reliability Study of Patient Participation Activities Scale
Öz:
Objective: In the study, it was aimed to bring the Patient Participation Activities, which is a 20-question measurement tool developed in the study conducted by Hwang et al. in 2019, to the national literature.
Methods: The population of the study, which was carried out methodologically, consisted of 284 nurses working in the clinics of a university hospital in Izmir; The sample consisted of 202 nurses. Language validity, content validity, test-retest analyzes and factor analysis was used to evaluate construct validity in the validity and reliability phase of the scale. Internal consistency of the scale was evaluated with Cronbach's Alpha coefficients.
Results: In this study, the content validity index values of the scale were 0.80 and above for 19 of the 20 items; It was obtained as 0.77 for one item. In the construct validity evaluation, the Kaiser-Meyer-Olkin test result was 0.909 and the Bartlett test result was p=0.000. Thus, it was concluded that the data were suitable for factor analysis. As a result of factor analysis, it was seen that the three-factor structure of the scale was confirmed. The reliability study was conducted by measuring the total correlation of the items, no items below the value of 0.40 were found, and the Cronbach Alpha value was found to be 0.90. In the test-retest analysis, the intraclass correlation value was found to be 0.93, and no statistically significant difference was found between the test-retest results.
Conclusion: It has been determined that the Patient Participation Activities Scale is a valid and reliable measurement tool for Turkey.
Anahtar Kelimeler: Patient safety; patient participation; nursing care; validity and reliability.
References
- Albright, J. J., Park, H. M. (2006). Confirmatory factor analysis using AMOS, LISREL, and MPLUS. The Trustees of Indiana University. USA. http://www.iub.edu/~statmath/stat/all/cfa/cfa2008.pdf.
- Conway, J. M., Huffcutt, A. I. (2003). A review and evaluation of exploratory factor analysis practices in organizational research. Organizational Research Methods, 6(2), 147-168. https://doi.org/10.1177/1094428103251541
- Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda ölçme- güvenilirlik- geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(3), 339–344. https://doi.org/10.5455/pmb.1-1322486024
- Çam, M., Baysan Arabacı, L. (2010). Tutum ölçeği hazırlamada nitel ve nicel adımlar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 12(2), 59-71.
- Çapık, C., Gözüm, S., Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing, 26(3), 199-210. https://doi.org/10.26650/FNJN397481
- Ercan, İ., Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
- Esin, M. N. (2015). Veri toplama yöntem ve araçları & veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi.
- Gürkan, Ö. C., Güloğlu, Z. E. (2020). Gebelik Semptom Envanteri’nin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 298-303.
- Harmancı, A. K., Yıldırım, A. (2012). Hemşirelerin özelleştirmelere ilişkin algı ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14(2), 1-16.
- Hu, L. T., Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
- Hwang, J. I., Kim, S. W., Chin, H. J. (2019). Patient participation in patient safety and its relationships with nurses' patient-centered care competency, teamwork, and safety climate. Asian Nursing Research, 13(2), 130-136. https://doi.org/10.1016/j.anr.2019.03.001
- International Council of Nurses. (2020, Mayıs). Safe nurse staffing critical to patient safety. https://www.icn.ch/news/safe-nurse-staffing-critical-patient-safety
- Karakoç, F., Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası Dergisi, 40, 39-49. https://doi.org/10.25282/ted.228738
- Korkmaz, A. Ç. (2018). Geçmişten günümüze hasta güvenliği. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(1), 10-19.
- Latimer, S., Chaboyer, W., Gillespie, B. M. (2018). Inviting patients to participate in their pressure injury care: The next step in prevention. DeepesTissues: Wounds Australia Newsletter, 19–22. https://search.informit.org/doi/10.3316/informit.654308176738414
- Mitchell, P. H. (2008). Defining patient safety and quality care. In: Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for Nurses. Rockville, MD: Agency for Healthcare Research and Quality, 13–34.
- Onganer, E., Bozkurt, B., Kılıç, M. (2014). Hastalar için hasta güvenliği. J Kartal TR, 25(2), 171-174. https://doi.org/10.5505/jkartaltr.2014.49389
- Ovalı, F. (2010). Hasta güvenliği yaklaşımları. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 1(1), 33-43.
- Oviedo-Caro, M. A., Bueno-Antequera, J., & Munguía-Izquierdo, D. (2017). Spanish version of Pregnancy Symptoms Inventory: A validation study. Midwifery, 54, 1-6. https://doi.org/10.1016/j.midw.2017.07.004
- Polit, D. F., Beck, C. T. (2006). The content validity index: Are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Research in Nursing & Health, 29(5), 489–497. https://doi.org/10.1002/nur.20147
- Reichenheim, M. E., Hökerberg, Y. H. M., Moraes, C. L. (2014). Assessing construct structural validity of epidemiological measurement tools: A seven-step roadmap. Cadernos de Saúde Pública, 30(5), 927-939. https://doi.org/10.1590/0102-311X00143613
- Sürücü, L., Maslakçı, A. (2020). Ölçek geliştirme çalışmalarında süreç adımları. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(53), 2412-2428. https://doi.org/10.26450/jshsr.1810
- Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi (5. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Tavsancil, E., Keser, H. (2002). Internet kullanımına yönelik bir tutum ölçeği geliştirme çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8, 79–86.
- Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. Eğitim Araştırmaları–Eurasian Journal of Educational Research, 17, 117–132.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Fundamentals of Nursing |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Publication Date | April 28, 2025 |
| Submission Date | November 4, 2023 |
| Acceptance Date | August 13, 2024 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 41 Issue: 1 |
