Fen Bilimleri Dersi İçin Kullanılan Dijital Materyallere Yönelik Öğrencilerin Metaforik Algıları ve Görüşleri
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 40, 1 - 20, 09.05.2025
Meryem Meral
,
Sema Altun Yalçın
Abstract
Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersi için kullanılan dijital materyallere yönelik metaforik algı ve görüşlerini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni tercih edilmiştir. Araştırma 6.sınıfta öğrenim gören 18 öğrenci ile yürütülmüştür. Daha öncesinde dijital materyallerle destekli fen bilimleri derslerini alan öğrencilere ek olarak 6. Sınıf fen bilimleri konularına özgü dijital platformlar 6 hafta süre ile uygulatılmıştır. Uygulama sonrasında öğrencilere açık uçlu metafor formu uygulatılmıştır ve öğrencilerle 4 sorudan oluşan görüşme gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Metafor formundan elde edilen verilere göre öğrenciler dijital materyallere yönelik olumlu kavramları çağrıştıran metaforlara sahiptirler. Öğrenciler dijital materyalleri daha çok teknolojik ve yenilikçi kavramlarla ilişkilendirmişlerdir. Dijital olmayan materyallere yönelik ise olumsuz metaforik algılara sahip oldukları görülmüştür. Görüşmelerden elde edilen verilere göre ise öğrencilerin büyük bölümü fen eğitiminde kullanılan dijital materyallerin eğlenceli olduğunu ve bilgileri kalıcı hale getirdiğini ifade etmişlerdir. Bunun yanı sıra öğrenciler dijital materyallerin ilgi çekici, öğrenmeye yardımcı ve motive edici olduğunu düşünmektedirler. Bununla birlikte dijital materyallerin göz sağlığını olumsuz etkilediği, uyku problemleri, bağımlılık ve aşırı zaman tüketimine sebep olduğu da öğrenciler tarafından dijital materyallerin dezavantajları olarak belirtilmiştir.
References
- Akgül, G. D., & Kılıç, M. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının eğitsel dijital oyunlar ve kodu uygulamasına yönelik görüşleri. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 8(2), 101-120.
- Alaboudi, A. & Alharbi, A. S. (2021). Impact of digital technology on Saudi students. International Journal of Information Technology, 13(3), 943-950.
- Arık, S., & Yılmaz, M. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları ve çevre kirliliğine yönelik metaforik algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1147-1164.
- Avcı, F. & Atik, H. (2020). Okul Öncesi ve Sınıf Öğretmenlerinin “Web 2.0 Araçları” Kavramına Yönelik Metaforik Algıları ve Değerlendirmeleri. Nitel Sosyal Bilimler, 2(2), 142-165.
- Azid, N., Hasan, R., Nazarudin, N. F. M., & Md-Ali, R. (2020). Embracing Industrial Revolution 4.0: The Effect of Using Web 2.0 Tools on Primary Schools Students’ Mathematics Achievement (Fraction). International Journal of Instruction, 13(3), 711-728.
- Bezuidenhout, A. (2001). Metaphor and what is said: A defense of a direct expression view of metaphor. Midwest studies in philosophy, 25, 156-186
- Biletska, I. O., Paladieva, A. F., Avchinnikova, H. D., & Kazak, Y. Y. (2021). The use of modern technologies by foreign language teachers: developing digital skills. Linguistics and Culture Review, 5(S2), 16-27.
- Büyükcengiz, M. (2017). Dijital öyküleme metodunun ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersi akademik başarı, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of advanced nursing, 62(1), 107-115.
- Erstad, O. (2015). Educating the digital generation-exploring media literacy for the 21st century. Nordic Journal of Digital Literacy, 10(Jubileumsnummer), 85-102.
- Güngör, A. (2021). Yükseköğretim Öğrencilerinin ‘Uzaktan Eğitim’Kavramına İlişkin Metaforik Algıları: Kilis 7 Aralık Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Örneği. Eskiyeni, (45), 693-717.
- Hazar, Z., Tekkurşun, D. G., & Dalkıran, H. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Geleneksel Oyun ve Dijital Oyun Algılarının İncelenmesi: Karşılaştırmalı Metafor Çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(4), 179-190.
- Hense, J., & Mandl, H. (2014). Learning in or with games? Quality criteria for digital learning games from the perspectives of learning, emotion, and motivation theory (pp. 181-193). Springer International Publishing.
Kaymak, A. F., & Karademir, E. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının fen bilimleri laboratuvarlarının dijitalleştirilmesine yönelik görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 4(1), 54-66.
- Kırıkkaya, E. B., & Yıldırım, İ. (2019). Eğitim Portalları Hakkında Fen Bilimleri Öğretmenleri Ne Düşünüyor?. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 4(2), 222-235.
Köde, K. (2020). “Öğretmenlerin dijital ve dijital olmayan materyalleri seçim ve kullanım kriterlerinin incelenmesi,” Yüksek Lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Lieberman, D. A., Bates, C. H.& So, J. (2009). Young children’s learning with digital media. Computers in the Schools, 26(4), 271-283.
Livingstone, S. (2012). Critical reflections on the benefits of ICT in education. Oxford review of education, 38(1), 9-24.
Lynch, H. L., & Fisher-Ari, T. R. (2017). Metaphor as pedagogy in teacher education. Teaching and Teacher Education, 66, 195-203.
Meral, M., Altun Yalçın, S., Çakır, Z., Samur, E. (2024). The Effect of STEM-Based Robotic Coding Education on Primary School Students’ Decision-Making Skills. Journal of Theoretical Educational Science, 17(2), 478-498.
- Miles, M. B., & A. M. Huberman. 1994. Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Özbuğutu, E. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının evrim kavramına ilişkin metaforik algıları. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 28-43.
- Paşa, S. & Çelik, K. (2022). Covid-19 Sürecinde Ortaokul Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersinde Kullanılan Dijital Materyallere İlişkin Görüşleri. Turkiye Kimya Dernegi Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 7(2), 125-152.
- Putrawangsa, S., & Hasanah, U. (2020, October). Mathematics education in digital era: utilizing spatialized instrumentation in digital learning tools to promote conceptual understanding. In Journal of Physics: Conference Series (Vol. 1657, No. 1, p. 012086). IOP Publishing.
- Riasati, M. J., Allahyar, N., & Tan, K. E. (2012). Technology in language education: Benefits and barriers. Journal of education and practice, 3(5), 25-30.
- Saban, A. (2004). Prospective classroom teachers’ metaphorical images of selves and comparing them to those they have of their elementary and cooperating teachers. International Journal of Educational Development, 24(6), 617-635.
- Sailer, M., Murböck, J., & Fischer, F. (2021). Digital learning in schools: What does it take beyond digital technology?. Teaching and Teacher Education, 103, 103346.
- Sarıtepeci, M. (2017). Ortaokul düzeyinde dijital hikâye anlatımının yansıtıcı düşünme becerisi üzerindeki etkisinin incelenmesine yönelik deneysel bir çalışma. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 1367-1384.
- Sousa Tavares, H. L., Souza Costa, D., Soares, A. A., Kestelman, I., da Silva, A. G., Malloy-Diniz, L. F., ... & de Miranda, D. M. (2023). Gaming addiction and screen time in a context of increase of internalizing symptoms: Moderation evaluation. Clinical child psychology and psychiatry, 28(1), 212-223.
- Subaşı, M., & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
- Taber, K. S. (2018). The use of Cronbach’s alpha when developing and reporting research instruments in science education. Research in science education, 48, 1273-1296.
- Taşlıbeyaz, E., Dursun, O. B.& Karaman, S. (2018). Dijital materyallerde kullanılan etkileşimlerin türlerine yönelik öğrenci deneyimleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 240-254.
- Tatlı, Z., & Aksoy, D. A. (2017). Yabancı dil konuşma eğitiminde dijital öykü kullanımı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45(45), 137-152.
- Thomas, G. P., & McRobbie, C. J. (2001). Using a metaphor for learning to improve students' metacognition in the chemistry classroom. Journal of Research in Science Teaching: The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 38(2), 222-259.
- Tohara, A. J. T. (2021). Exploring digital literacy strategies for students with special educational needs in the digital age. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(9), 3345-3358.
- Ulug, N., Begen, S., Keskin, E., Karahan, Z., Şanlı, T., Kelek, F., ... & Kılıç, E. (2023). Covid-19 Pandemisi Sürecinde Uygulanan Uzaktan Eğitimin Lise Öğrencilerinin Kas İskelet Sistemi Problemleri, Uyku, Ekran Süresi ve Fiziksel Aktivite Düzeyine Etkisi. Journal of Health Sciences and Management, 3(1), 7-15.
- Yuhanna, I., Alexander, A., & Kachik, A. (2020). Advantages and disadvantages of Online Learning. Journal Educational Verkenning, 1(2), 13-19.
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 40, 1 - 20, 09.05.2025
Meryem Meral
,
Sema Altun Yalçın
References
- Akgül, G. D., & Kılıç, M. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının eğitsel dijital oyunlar ve kodu uygulamasına yönelik görüşleri. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 8(2), 101-120.
- Alaboudi, A. & Alharbi, A. S. (2021). Impact of digital technology on Saudi students. International Journal of Information Technology, 13(3), 943-950.
- Arık, S., & Yılmaz, M. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları ve çevre kirliliğine yönelik metaforik algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1147-1164.
- Avcı, F. & Atik, H. (2020). Okul Öncesi ve Sınıf Öğretmenlerinin “Web 2.0 Araçları” Kavramına Yönelik Metaforik Algıları ve Değerlendirmeleri. Nitel Sosyal Bilimler, 2(2), 142-165.
- Azid, N., Hasan, R., Nazarudin, N. F. M., & Md-Ali, R. (2020). Embracing Industrial Revolution 4.0: The Effect of Using Web 2.0 Tools on Primary Schools Students’ Mathematics Achievement (Fraction). International Journal of Instruction, 13(3), 711-728.
- Bezuidenhout, A. (2001). Metaphor and what is said: A defense of a direct expression view of metaphor. Midwest studies in philosophy, 25, 156-186
- Biletska, I. O., Paladieva, A. F., Avchinnikova, H. D., & Kazak, Y. Y. (2021). The use of modern technologies by foreign language teachers: developing digital skills. Linguistics and Culture Review, 5(S2), 16-27.
- Büyükcengiz, M. (2017). Dijital öyküleme metodunun ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersi akademik başarı, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of advanced nursing, 62(1), 107-115.
- Erstad, O. (2015). Educating the digital generation-exploring media literacy for the 21st century. Nordic Journal of Digital Literacy, 10(Jubileumsnummer), 85-102.
- Güngör, A. (2021). Yükseköğretim Öğrencilerinin ‘Uzaktan Eğitim’Kavramına İlişkin Metaforik Algıları: Kilis 7 Aralık Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Örneği. Eskiyeni, (45), 693-717.
- Hazar, Z., Tekkurşun, D. G., & Dalkıran, H. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Geleneksel Oyun ve Dijital Oyun Algılarının İncelenmesi: Karşılaştırmalı Metafor Çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(4), 179-190.
- Hense, J., & Mandl, H. (2014). Learning in or with games? Quality criteria for digital learning games from the perspectives of learning, emotion, and motivation theory (pp. 181-193). Springer International Publishing.
Kaymak, A. F., & Karademir, E. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının fen bilimleri laboratuvarlarının dijitalleştirilmesine yönelik görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 4(1), 54-66.
- Kırıkkaya, E. B., & Yıldırım, İ. (2019). Eğitim Portalları Hakkında Fen Bilimleri Öğretmenleri Ne Düşünüyor?. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 4(2), 222-235.
Köde, K. (2020). “Öğretmenlerin dijital ve dijital olmayan materyalleri seçim ve kullanım kriterlerinin incelenmesi,” Yüksek Lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Lieberman, D. A., Bates, C. H.& So, J. (2009). Young children’s learning with digital media. Computers in the Schools, 26(4), 271-283.
Livingstone, S. (2012). Critical reflections on the benefits of ICT in education. Oxford review of education, 38(1), 9-24.
Lynch, H. L., & Fisher-Ari, T. R. (2017). Metaphor as pedagogy in teacher education. Teaching and Teacher Education, 66, 195-203.
Meral, M., Altun Yalçın, S., Çakır, Z., Samur, E. (2024). The Effect of STEM-Based Robotic Coding Education on Primary School Students’ Decision-Making Skills. Journal of Theoretical Educational Science, 17(2), 478-498.
- Miles, M. B., & A. M. Huberman. 1994. Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Özbuğutu, E. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının evrim kavramına ilişkin metaforik algıları. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 28-43.
- Paşa, S. & Çelik, K. (2022). Covid-19 Sürecinde Ortaokul Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersinde Kullanılan Dijital Materyallere İlişkin Görüşleri. Turkiye Kimya Dernegi Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 7(2), 125-152.
- Putrawangsa, S., & Hasanah, U. (2020, October). Mathematics education in digital era: utilizing spatialized instrumentation in digital learning tools to promote conceptual understanding. In Journal of Physics: Conference Series (Vol. 1657, No. 1, p. 012086). IOP Publishing.
- Riasati, M. J., Allahyar, N., & Tan, K. E. (2012). Technology in language education: Benefits and barriers. Journal of education and practice, 3(5), 25-30.
- Saban, A. (2004). Prospective classroom teachers’ metaphorical images of selves and comparing them to those they have of their elementary and cooperating teachers. International Journal of Educational Development, 24(6), 617-635.
- Sailer, M., Murböck, J., & Fischer, F. (2021). Digital learning in schools: What does it take beyond digital technology?. Teaching and Teacher Education, 103, 103346.
- Sarıtepeci, M. (2017). Ortaokul düzeyinde dijital hikâye anlatımının yansıtıcı düşünme becerisi üzerindeki etkisinin incelenmesine yönelik deneysel bir çalışma. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 1367-1384.
- Sousa Tavares, H. L., Souza Costa, D., Soares, A. A., Kestelman, I., da Silva, A. G., Malloy-Diniz, L. F., ... & de Miranda, D. M. (2023). Gaming addiction and screen time in a context of increase of internalizing symptoms: Moderation evaluation. Clinical child psychology and psychiatry, 28(1), 212-223.
- Subaşı, M., & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
- Taber, K. S. (2018). The use of Cronbach’s alpha when developing and reporting research instruments in science education. Research in science education, 48, 1273-1296.
- Taşlıbeyaz, E., Dursun, O. B.& Karaman, S. (2018). Dijital materyallerde kullanılan etkileşimlerin türlerine yönelik öğrenci deneyimleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 240-254.
- Tatlı, Z., & Aksoy, D. A. (2017). Yabancı dil konuşma eğitiminde dijital öykü kullanımı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45(45), 137-152.
- Thomas, G. P., & McRobbie, C. J. (2001). Using a metaphor for learning to improve students' metacognition in the chemistry classroom. Journal of Research in Science Teaching: The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 38(2), 222-259.
- Tohara, A. J. T. (2021). Exploring digital literacy strategies for students with special educational needs in the digital age. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(9), 3345-3358.
- Ulug, N., Begen, S., Keskin, E., Karahan, Z., Şanlı, T., Kelek, F., ... & Kılıç, E. (2023). Covid-19 Pandemisi Sürecinde Uygulanan Uzaktan Eğitimin Lise Öğrencilerinin Kas İskelet Sistemi Problemleri, Uyku, Ekran Süresi ve Fiziksel Aktivite Düzeyine Etkisi. Journal of Health Sciences and Management, 3(1), 7-15.
- Yuhanna, I., Alexander, A., & Kachik, A. (2020). Advantages and disadvantages of Online Learning. Journal Educational Verkenning, 1(2), 13-19.