Research Article
BibTex RIS Cite

New Manuscripts of Hedíyetü’l-İĥvān ve ʿAšíyetü’ŝ-Ŝıbyān and Their Orthographic Features

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 14 - 35, 30.06.2025
https://doi.org/10.61960/fikriyat.1621495

Abstract

In this article, works from the Ottoman Turkish period, including a copy of the work Hedíyetü’l-İĥvān ve ʿAšíyetü’ŝ-Ŝıbyān written by Kadı Mûsâ of Kastamonu (Mûsâ el-vâʿiż) in 1692, identified by us, are introduced. Information about the content of the work is provided, and the orthographic features of the oldest dated manuscript of the work are particularly examined. The original writing date of the work is Hijri 1099/AD 1688, while the new copy in our possession is dated Hijri 1104/AD 1692. This newly discovered copy was personally transcribed by the author himself, which makes it more valuable. The manuscript, registered in the collection of the Ankara National Library Nevşehir Ortahisar District Public Library under catalog number 50 Or His 4, has been analyzed in terms of orthography, vowels and consonants, the writing of compound words, and dual spellings, with examples from the text. The spelling features are listed by first presenting Turkish structures and then citation structures, arranged in both their transcribed form and their written format.

References

  • Develi, H. (2009). Osmanlı Türkçesi kılavuzu. (14. baskı). Kesit yayınları.
  • Eminoğlu, E. (2008). Şeyyad Hamza, Destan-ı Yūsuf, (Dil İncelemesi-Metin-Dizin). (2. baskı). IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ergin, M. (2020). Türk Dil Bilgisi. (2. baskı). Boğaziçi Yayınları.
  • Kaçar, M. (2016, Mayıs 6-8) Kadı Mûsâ Kastamonî’nin Hediyyetü’l-İhvân ve Atiyyetü’s-Sıbyân İsimli Eseri [III. Uluslararası Şeyh Şa’bân-ı Velî Sempozyumu Bildiri Kitabı], Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu, Türkiye.
  • KADI MÛSÂ, Hedíyetü’l-İĥvān ve ʿAŝíyetü’ŝ-Ŝıbyān, Ankara-Milli Kütüphane Nevşehir Ortahisar İlçe Halk Kütüphanesi koleksiyonunda 50 Or His 4.
  • Korkmaz, Z. (1995). Eski Anadolu Türkçesinde Aslı ̇Ünlü (Vokal) Uzunlukları, Türk Dili Üzerine Araştırmalar, TDK, 1, s. 448-456.
  • Tekin, T. (1995). Türk Dillerinde Birincil Uzun Ünlüler. (1. baskı). Simurg Yayınları.
  • Timurtaş, F. (1994). Eski Türkiye Türkçesi. (1. baskı). Enderun Kitabevi Yazar, S. (2014). Osmanlı Döneminde Fıkıh Sahasında Yapılmış Türkçe Tercümeler. Türkiye Araştırmaları Litratür Dergisi, XII/23, 49-166.

Hedíyetü’l-İĥvān ve ʿAšíyetü’ŝ-Ŝıbyān’ın Yeni Nüshaları ve İmlâ Özellikleri

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 14 - 35, 30.06.2025
https://doi.org/10.61960/fikriyat.1621495

Abstract

Bu makalede, Osmanlı Türkçesi dönemi eserlerinden, 1692 tarihinde Kastamonulu Kadı Mûsâ (Mûsâ el-vâʿiż) tarafından yazılmış olan Hedíyetü’l-İĥvān ve ʿAšíyetü’ŝ-Ŝıbyān adlı eser tarafımzdan tespit edilen yenı nüsha dahil olmak üzere tanıtılmıştır. Eserin içeriğe hakkında bilgi verilerek özellikle eserin en eski tarihli nüshasının imla özellikleri incelenmiştir. Telif tarihi Hicrî 1099/Miladî 1688 olan eserin elimizdeki yeni nüshası Hicrî 1104/Miladî 1692 tarihlidir. Yeni bulunan bu nüsha bizzat müellif tarafından istinsah edilmiştir. Bu durumu nüshayı daha değerli duruma getirir. Milli Kütüphane Nevşehir Ortahisar İlçe Halk Kütüphanesi koleksiyonunda 50 Or His 4 katalog numarasıyla kayıtlı olan nüshası üzerinde imlâ, ünlü ve ünsüzlerin, birleşik sözcüklerin yazımı ve ikili yazımlar metinden tanıklatılmak suretiyle ayrı ayrı değerlendirilmiştir. İmla özellikleri sıralanırken yöntem olarak önce Türkçe yapılar sonrada alıntı yapılar hem transkripsyonlu hem de yazmadaki biçimiyle sıralanmıştır.

References

  • Develi, H. (2009). Osmanlı Türkçesi kılavuzu. (14. baskı). Kesit yayınları.
  • Eminoğlu, E. (2008). Şeyyad Hamza, Destan-ı Yūsuf, (Dil İncelemesi-Metin-Dizin). (2. baskı). IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ergin, M. (2020). Türk Dil Bilgisi. (2. baskı). Boğaziçi Yayınları.
  • Kaçar, M. (2016, Mayıs 6-8) Kadı Mûsâ Kastamonî’nin Hediyyetü’l-İhvân ve Atiyyetü’s-Sıbyân İsimli Eseri [III. Uluslararası Şeyh Şa’bân-ı Velî Sempozyumu Bildiri Kitabı], Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu, Türkiye.
  • KADI MÛSÂ, Hedíyetü’l-İĥvān ve ʿAŝíyetü’ŝ-Ŝıbyān, Ankara-Milli Kütüphane Nevşehir Ortahisar İlçe Halk Kütüphanesi koleksiyonunda 50 Or His 4.
  • Korkmaz, Z. (1995). Eski Anadolu Türkçesinde Aslı ̇Ünlü (Vokal) Uzunlukları, Türk Dili Üzerine Araştırmalar, TDK, 1, s. 448-456.
  • Tekin, T. (1995). Türk Dillerinde Birincil Uzun Ünlüler. (1. baskı). Simurg Yayınları.
  • Timurtaş, F. (1994). Eski Türkiye Türkçesi. (1. baskı). Enderun Kitabevi Yazar, S. (2014). Osmanlı Döneminde Fıkıh Sahasında Yapılmış Türkçe Tercümeler. Türkiye Araştırmaları Litratür Dergisi, XII/23, 49-166.
There are 8 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects New Turkish Language (Turkish of Old Anatolia, Ottoman, Turkiye)
Journal Section Research Articles
Authors

Omar Aljuboori

Publication Date June 30, 2025
Submission Date January 16, 2025
Acceptance Date June 16, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 5 Issue: 1

Cite

APA Aljuboori, O. (2025). Hedíyetü’l-İĥvān ve ʿAšíyetü’ŝ-Ŝıbyān’ın Yeni Nüshaları ve İmlâ Özellikleri. Fikriyat, 5(1), 14-35. https://doi.org/10.61960/fikriyat.1621495