Abstract
This study examines the so-called "swan group” and related ceramics found during the past rescue excavations conducted in the 1960s and 1990s, as well as recent excavations carried out between 2021 and 2023 in the necropolis of Tenedos. These ceramics, which were important for the burial rituals in Tenedos from the first half/mid-6th century BC to the 5th century BC, include shapes like miniature-sized skyphos, lekane, phiale, and krateriskos. The purpose of this study is to provide new contributions to the types, decoration styles, and chronology of these ceramic vessels from Tenedos. I divide the ceramics into two groups: Swan Group and Swan Group Related Ceramics, drawing on C. Aslan's observations on similar finds from Troy. The first group, comprising two skyphoi and a lekane, showcases silhouetted animal figures (birds and felines) in silhuette technique, recalling the parallels from the settlements at the mouth of the Hellespontus. Two phialai, a lid, and a krateriskos decorated with simple ornamental elements such as dots, leaves, tongues, and inverted “Z” sequences were evaluated in the second group. The decorative compositions and details of the ceramics in the Tenedos Swan Group align with the "regional" decorative style commonly associated with Northwestern Anatolia/Troad in literature. The differences suggest they may have belonged to different series or to different potters’ workshops.
Keywords
References
- Arslan, N. ve Sevinç, N. (2003). Die eisenzeitlichen Gräber von Tenedos. Istanbuler Mitteilungen 53, 223-250.
- Aslan, C. C. (2009). Swan Imagery at the West Sanctuary at Troia. Çiğdem Özkan Aygün (Ed.), Proceedings of the XI Symposium on Mediterranean Archaeology, Istanbul Technical University, 24-29 April 2007, BAR International Series 1900 içinde (54-60 ss.). Oxford.
- Aslan, C., Lawall, M. ve Lynch, K. (2019). Troy Excavation Project Final Reports, I.1, The West Sanctuary I: Iron Age – Classical. Charles Brian Rose, Kathleen Lynch, Getzel Cohen (Eds.). Studia Troica Monograph 10, Bonn: Dr. Rudolf Habelt.
- Barfoed, S. (2018). The use of miniature pottery in Archaic-Hellenistic Greek sanctuaries. Considerations on terminology and ritual practice. Opuscula 11, 111-126.
- Beazley, J. D. (1944). Groups of Early Attic Black-Figure. Hesperia 13, 38–57.
- Beschi, L. (2007). Importazioni di ceramica arcaica a Lemno. ASAtene 85, 119-180.
- Boardman, J. (1981). Kolonien und Handel der Griechen. Vom späten 9. bis zum 6. Jahrhundert v. Chr.. C.H. Beck, Munich.
- Boardman, J. (1997). Athenian Black Figure Vases: A Handbook. London.
- Gimitzidis, S. (2011). Feasting and offering to the Gods in early Greek sanctuaries: Monumentalisation and miniaturisation in pottery. Pallas 86, 75-96.
- Gropengiesser, H. (1970). CVA Deutschland, Heidelberg, Universität iv. München.
- Gürtekin-Demir, R. G. (2002). Lydian Painted Pottery at Daskyleion. Anatolian Studies 52, 111-143.
- Körpe, R. (2009). Sigeion’dan Bir Panathenaia Amphora Parçası. Kubaba 13, 17-26.
- Körpe, R. ve Yavuz, M. F. (2009). Sigeion and Its Foundation. Çiğdem Özkan Aygün (Ed.), Proceedings of the XI. Symposium on Mediterranean Archaeology, Istanbul Technical University, 24-27 April 2007, (BAR International Series 1900 içinde (230-232). Oxford.
- Luce, Jean-Marc (2011). From miniature objects to giant ones: The process of defunctionalisation in sanctuaries and graves in the Iron Age Greece. Pallas 86, 53-73.
- Özkan, T. (1993). Tenedos Arkaik ve Klasik Nekropolü (2 Cilt). Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, İzmir.
- Payne, H. (1931). Necrocorinthia: A Study of Corinthian Art in the Archaic Period. Oxford University Press, London.
- Rose, C. B. (2013). The Archaeology of Greek and Roman Troy. Cambridge.
- Schäfer, T. (2009). Sigeion Yüzey Araştırmaları (2005-2007). 26. Araştırma Sonuçları Toplantısı (Ankara, 26-30 Mayıs 2008), c. 2, Ankara, 1-12.
- Sevinç, N. ve Takaoğlu, T. (2004). The Early Bronze Age on Tenedos/Bozcaada. Studia Troica, 14, 135-140.
- Sparkes, B.A., Talcott, L. ve Richter, G. M. A. (1970). Black and Plain Pottery of the 6th, 5th and 4th Centuries B.C. Part 1: Text, Part 2: Indexes and Illustrations, The Athenian Agora 12, iii–382.
- Takaoğlu, T. (2017). The Daedalic Style on Tenedos: New Light from old Digs. Arkeoloji ve Sanat 156, 103-110.
- Takaoğlu, T. ve Yaman, H. (2019). Arkaik Dönem Kuzeydoğu Ege Kültürel Etkileşim Ağı İçinde Tenedos Adası. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dergisi, Ek Dizi I, 321-338.
- Takaoğlu, T. ve Atabay, M. (2021). Tenedos Bozcaada: Tunç Çağı’ndan Günümüze Bir Ada Tarihi, İstanbul.
- Takaoğlu, T. (2023). Tenedos (Bozcaada) 2021 Yılı Kazısı, 42. Kazı Sonuçları Toplantısı (Denizli 23-27 Mayıs 2022), c. 5, Ankara, 305-316.
- Takaoğlu, T., Yıldırım, Ö. C. ve Ayaz, M. (2024). Tenedos (Bozcaada) 2022 Yılı Kazısı, 43. Kazı Sonuçları Toplantısı (Ankara 16-20 Ekim 2023), c. 3, Ankara, 293-305.
- The Acropolis Museum. (2024). (Envanter No: ΝΑ 1957 Αa 2047) Erişim adresi https://www.theacropolismuseum.gr/en/miniature-skyphos-0
- Utili, F. (1999). Die archaische Nekropole von Assos. Asia Minor Studien 31, Habelt, Bonn. van den Eijnde, F. (2020). The “First Athenian Empire”?: Athenian Overseas Interests in the Archaic Period. van den Eijnde, R. Strootman, ve R. van Wijk (Eds.), Empires of the Sea: Maritime Power Networks in World History içinde (52–80 ss.). Brill, Leiden/ Boston.
- Waiblinger, A. (1978). La ville grecque d'Éléonte en Chersonèse de Thrace et sa nécropole. Comptes rendus des séances de l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, 122 (4), 843-857.
- Yağız, K. (2015). Bir Troas Bölgesi Arkaik Nekropolisi: Antandros. C. Şimşek, B. Duman, E. Konakçı (Eds.). Mustafa Büyükkolancı’ya Armağan Essays in Honour of Mustafa Büyükkolancı içinde (707-722 ss.). Ege Yayınları, İstanbul.
Abstract
Bu çalışmada Tenedos nekropolisinde 1950 ve 1990’lı yıllarda yapılan müze kurtarma kazıları ile 2021 yılında başlayan yeni kazılar sırasında bulunan "kuğu grubu" ve bunlarla ilişkili seramik kaplar incelenmektedir. Minyatür boyutlu skyphos, lekane, phiale ve krateriskostan oluşan bu seramik kaplar Tenedos ölü gömme ritüelleri içerisinde MÖ 6. yüzyılın ilk yarısı / ortalarından MÖ 5. yüzyıl içerine kadar yer bulmuşlardır. Çalışmanın amacı bu seramik kapların tiplerine, süsleme tarzlarına ve kronolojilerine Tenedos’tan yeni katkılar sağlamaktır. Kaplar bu çalışmada C. Aslan’ın benzer Troya buluntuları üzerine gözlemlerinden esinlenilerek Kuğu Grubu ve Kuğu Grubu İlişki seramikler olmak üzere iki grupta incelenmiştir. İki skyphos ve bir lekaneden oluşan ilk grup Hellespontos ağzındaki yerleşimlerde ele geçenleri anımsatır şekilde siluet üslupta hayvan (kuş ve kedigil) figürleri ile bezelidir. Aynı teknikte nokta, yaprak, dil, rozet ve ters “Z” dizileri gibi basit süsleme ögeleri ile bezenmiş olan üç phiale, bir kapak ve bir krateriskos ise ikinci grupta değerlendirilmiştir. Tenedos Kuğu Grubu seramikleri, taşıdıkları bezeme kompozisyonları ve bunların işlenişlerindeki detaylarıyla literatürde Kuzeybatı Anadolu / Troas merkezli olabileceği değerlendirilen “bölgesel” bezeme üslubun üyelerinden olmalıdır. Öte yandan, diğer yerleşimlerde bulunanlardan ayrı seriler ya da çömlekçi atölyelerin ürünleri olabileceklerini düşündüren farklılıklar da dikkat çekmektedir.
Keywords
Thanks
Makaleye konu malzemenin yayınlanması konusunda verdikleri izinlerden dolayı Kazı Başkanı Prof. Dr. Turan Takaoğlu ve Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük’e; müzede ihtiyaç duyulan çalışma ortamını hazırlayan başta uzman arkeologlar Musa Tombul ve Osman Çapalov olmak üzere tüm müze çalışanlarına teşekkürlerimi sunarım.
References
- Arslan, N. ve Sevinç, N. (2003). Die eisenzeitlichen Gräber von Tenedos. Istanbuler Mitteilungen 53, 223-250.
- Aslan, C. C. (2009). Swan Imagery at the West Sanctuary at Troia. Çiğdem Özkan Aygün (Ed.), Proceedings of the XI Symposium on Mediterranean Archaeology, Istanbul Technical University, 24-29 April 2007, BAR International Series 1900 içinde (54-60 ss.). Oxford.
- Aslan, C., Lawall, M. ve Lynch, K. (2019). Troy Excavation Project Final Reports, I.1, The West Sanctuary I: Iron Age – Classical. Charles Brian Rose, Kathleen Lynch, Getzel Cohen (Eds.). Studia Troica Monograph 10, Bonn: Dr. Rudolf Habelt.
- Barfoed, S. (2018). The use of miniature pottery in Archaic-Hellenistic Greek sanctuaries. Considerations on terminology and ritual practice. Opuscula 11, 111-126.
- Beazley, J. D. (1944). Groups of Early Attic Black-Figure. Hesperia 13, 38–57.
- Beschi, L. (2007). Importazioni di ceramica arcaica a Lemno. ASAtene 85, 119-180.
- Boardman, J. (1981). Kolonien und Handel der Griechen. Vom späten 9. bis zum 6. Jahrhundert v. Chr.. C.H. Beck, Munich.
- Boardman, J. (1997). Athenian Black Figure Vases: A Handbook. London.
- Gimitzidis, S. (2011). Feasting and offering to the Gods in early Greek sanctuaries: Monumentalisation and miniaturisation in pottery. Pallas 86, 75-96.
- Gropengiesser, H. (1970). CVA Deutschland, Heidelberg, Universität iv. München.
- Gürtekin-Demir, R. G. (2002). Lydian Painted Pottery at Daskyleion. Anatolian Studies 52, 111-143.
- Körpe, R. (2009). Sigeion’dan Bir Panathenaia Amphora Parçası. Kubaba 13, 17-26.
- Körpe, R. ve Yavuz, M. F. (2009). Sigeion and Its Foundation. Çiğdem Özkan Aygün (Ed.), Proceedings of the XI. Symposium on Mediterranean Archaeology, Istanbul Technical University, 24-27 April 2007, (BAR International Series 1900 içinde (230-232). Oxford.
- Luce, Jean-Marc (2011). From miniature objects to giant ones: The process of defunctionalisation in sanctuaries and graves in the Iron Age Greece. Pallas 86, 53-73.
- Özkan, T. (1993). Tenedos Arkaik ve Klasik Nekropolü (2 Cilt). Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, İzmir.
- Payne, H. (1931). Necrocorinthia: A Study of Corinthian Art in the Archaic Period. Oxford University Press, London.
- Rose, C. B. (2013). The Archaeology of Greek and Roman Troy. Cambridge.
- Schäfer, T. (2009). Sigeion Yüzey Araştırmaları (2005-2007). 26. Araştırma Sonuçları Toplantısı (Ankara, 26-30 Mayıs 2008), c. 2, Ankara, 1-12.
- Sevinç, N. ve Takaoğlu, T. (2004). The Early Bronze Age on Tenedos/Bozcaada. Studia Troica, 14, 135-140.
- Sparkes, B.A., Talcott, L. ve Richter, G. M. A. (1970). Black and Plain Pottery of the 6th, 5th and 4th Centuries B.C. Part 1: Text, Part 2: Indexes and Illustrations, The Athenian Agora 12, iii–382.
- Takaoğlu, T. (2017). The Daedalic Style on Tenedos: New Light from old Digs. Arkeoloji ve Sanat 156, 103-110.
- Takaoğlu, T. ve Yaman, H. (2019). Arkaik Dönem Kuzeydoğu Ege Kültürel Etkileşim Ağı İçinde Tenedos Adası. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dergisi, Ek Dizi I, 321-338.
- Takaoğlu, T. ve Atabay, M. (2021). Tenedos Bozcaada: Tunç Çağı’ndan Günümüze Bir Ada Tarihi, İstanbul.
- Takaoğlu, T. (2023). Tenedos (Bozcaada) 2021 Yılı Kazısı, 42. Kazı Sonuçları Toplantısı (Denizli 23-27 Mayıs 2022), c. 5, Ankara, 305-316.
- Takaoğlu, T., Yıldırım, Ö. C. ve Ayaz, M. (2024). Tenedos (Bozcaada) 2022 Yılı Kazısı, 43. Kazı Sonuçları Toplantısı (Ankara 16-20 Ekim 2023), c. 3, Ankara, 293-305.
- The Acropolis Museum. (2024). (Envanter No: ΝΑ 1957 Αa 2047) Erişim adresi https://www.theacropolismuseum.gr/en/miniature-skyphos-0
- Utili, F. (1999). Die archaische Nekropole von Assos. Asia Minor Studien 31, Habelt, Bonn. van den Eijnde, F. (2020). The “First Athenian Empire”?: Athenian Overseas Interests in the Archaic Period. van den Eijnde, R. Strootman, ve R. van Wijk (Eds.), Empires of the Sea: Maritime Power Networks in World History içinde (52–80 ss.). Brill, Leiden/ Boston.
- Waiblinger, A. (1978). La ville grecque d'Éléonte en Chersonèse de Thrace et sa nécropole. Comptes rendus des séances de l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, 122 (4), 843-857.
- Yağız, K. (2015). Bir Troas Bölgesi Arkaik Nekropolisi: Antandros. C. Şimşek, B. Duman, E. Konakçı (Eds.). Mustafa Büyükkolancı’ya Armağan Essays in Honour of Mustafa Büyükkolancı içinde (707-722 ss.). Ege Yayınları, İstanbul.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Ceramics in Archeology |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | May 6, 2025 |
| Publication Date | |
| Submission Date | November 11, 2024 |
| Acceptance Date | March 18, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 35 Issue: 2 |
