Research Article
Year 2025,
Volume: 35 Issue: 2, 703 - 720
Abstract
Osman Hamdi Bey, who directed the art of painting, which is one of the transmitting elements of culture, by processing figurative subjects in portrait, still life, charcoal and Turkish painting with a Western understanding for the first time, reflected Ottoman life on canvas in a clear and understandable way in his works. He is an artist who has successfully influenced our minds by attributing various meanings to the figures he uses in his paintings. In his portraits, he painted mostly people from family members; while doing this, he favored a simple naturalness without exaggeration and was influenced by impressionism, which was influential during his time. In his artworks, the artist sometimes depicted women in a free and liberated manner, with their heads uncovered. In other works, he portrayed women dressed in European-style fashion, helping us understand the evolving clothing styles of Turkish women who were trying to keep up with the trends of their time. Through these depictions, he has reshaped the Western perception of the Eastern women.
As a result, Osman Hamdi synthesized the culture of the East with the education he received in the West and left original and permanent works that have reached to this day. The modern, enlightened Western style has constituted a harmony with the traditional Eastern style in his works. He broke the known molds and the limits of formalism, challenging the mentality of his time, and became an exceptional artist who left a mark on the 19th century.
References
- Abdaliyeva, A. (2010). Kadın İmgesinin Türk Resim Sanatındaki Yeri. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Aslanapa, A. (1989). Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Barbarosoğlu Karabıyık, F. (1995). Modernleşme Sürecinde Moda ve Zihniyet. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Bey, O. H. ve Launay, D.M. (1999). 1873 Yılında Türkiye’de Halk Giysileri Elbise-i Osmaniyye, (Çeviren Erol Üyepazarcı), İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.
- Cezar, M. (1971). Sanatta Batı’ya Açılış ve Osman Hamdi I. İstanbul: Türkiye İş Bankası A.Ş Kültür Yayınları.
- Cezar, M. (1987). Müzeci ve Ressam Osman Hamdi Bey. İstanbul: Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Sanat Yayınları.
- Çoker, A. (1983). Osman Hamdi ve Sanayi-i Nefise Mektebi. Mimar Sinan Üniversitesi.
- Çoruhlu, Y. (2007). Erken Devir Türk Sanatı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Demirsar, B. (1989). Osman Hamdi’nin Tablolarında Gerçekle İlişkiler. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Dora, Y. (2022). Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Döneminde Türk Resim Sanatında Gölge. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi (55), 135-154.
- Diyarbekirli, N. (1972). Hun Sanatı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Edhem, H. (1970). Elvahı Nakşiye Koleksiyonu. İstanbul: Milliyet Yayınları.
- Eldem, E. (2010). Osman Hamdi Bey Sözlüğü. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Eldem, E. (2019). Osman Hamdi Bey’in Karanlık Yılları (1871-1888). Milli Saraylar Sanat Tarihi Mimarlık Dergisi, 17, 53-75.
- Epikman, R. (1967). Osman Hamdi (1842-1910) . İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Genç, V. (2014). Osman Hamdi Tablolarında hayvan figürleri. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 61, 85-91.
- Gerçek, F. (1999). Türk Müzeciliği. Ankara: Türk Tarihi Kurumu Basımevi.
- Germaner S., ve İnankur Z. (2002). Constantinople And The Orientalists. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Giray, K. (2009). Arkeoloji ve Sanat Tarihi Osmanlı’da Batılılaşma Döneminin Dinamikleri Tarihsel Çerçeve, Toplum v Kültür. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Kültür Portalı Projesi.
- Günay, U. (1986). Tarihi Türk Kadın Kıyafetleri. İstanbul: Odvi Yayınları.
- Gürtuna, S. (1999). Osmanlı Kadın Giysisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Halıcı, E. (2020). XVIII.–XX. Yüzyılda Osmanlı’da Sanat Ortamı. Türkiye Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 69, 577-628.
- Harmankaya, H. (2015). Osmanlı Dönemi Oryantalist Resimlerde Görülen Kadın Figürleri ve Giyim Özellikleri. Uluslararası Bilim Kültür ve Spor Derneği (UBİKS), Cilt 3, 764-781.
- İnalcık, H. (2008). Türkiye Tekstil Tarihi Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- İnankur, Z. (1992). 19. Yüzyıl’ın ikinci yarısında İstanbul’a gelen Batılı sanatçılar. (Ed. Z. Rona), Osman Hamdi Bey ve Dönemi (17-18 Aralık 1992), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Kıbrıs, B. (2019). Osman Hamdi Bey Bir Osmanlı Aydını. İstanbul: Pera Müzesi Küçük Kitaplar Dizisi-4
- Koçu, R. E. (1969). Türk Giyim Kuşam Süslenme Sözlüğü. İstanbul: Sümerbank Kültür Yayınları.
- Kuban, D. (2007). Osmanlı Mimarisi. İstanbul: Yem Yayın.
- Kuvvetli, F. (2018). Görünenin Ötesinde Osman Hamdi Bey. İstanbul: Kitap Yayınevi.
- Müftüoğlu, M.O. (2010). XIX. Yüzyıl Türk Resim Sanatı ve Biçimsel Sorunları. Sanat Dergisi (14), 95-103.
- Polat, N. (2014). Geç-Osmanlı Türkiye’sinde Sanatsal Modernizmin Sosyolojik Dinamikleri Üzerine. Sanat - Tasarım Dergisi (5), 47-54.
- Turani, A. (2010). Dünya Sanat Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Oran, E. (2022). Osmanlı Resim Sanatının Gelişimi ve Sanata Yön Veren Padişahlar. İletişim ve Sanat Dergisi, 7, 134-159.
- Oskay, N. (2021). Osman Hamdi Bey'in tablolarında tekstil yaklaşımlar ve dönemin kadın giyim formlarının yansımaları. Uluslararası Hakemli İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(1), 37-54.
- Öndin, N. (2022). Osman Hamdi Bey. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
- Önge, E. (1995). Türk Giyim Tarihi Ders Notları. Konya: Selçuk Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesini Yaşatma ve Geliştirme Vakfı Yayın No: 20
- Özeskici, E. (2024). Osman Hamdi Bey’in Resimlerinde Motiflerde Stilizasyon ve Anlam. Art-Sanat Dergisi, 21.
- Özkan, N. (2020). Osman Hamdi Bey Tablolarında Giysi Analizi. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 12(6), 198-206.
- Özkan N., Çelik D, ve Kılınç N. (2018). “Geleneksel Giysilerden Üceteğin Giyim Sanatları Acısından İncelenmesi” 5. Uluslararası Geleneksel ve Yöresel Değerler Sempozyumu, 26-28 Ekim, Afyonkarahisar, s. 650-661.
- Pakalın, M. Z. (1971). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Sezer Arığ, A. (2006). Türklerde Kıyafetin Kısa Tarihi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 22(64), 142-159.
- Sağlam Tekir, H. (2022). Osmanlı Toplumunda Kadının Moda Öyküsü. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
- Salman, F. (1998). Tarihi Türk Kumaşlarında Desen ve Renk. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 4, 141-154.
- Shaw, W.M.K. (2022). Osmanlı Resmi. Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhruriyeti’ne Batı Snatının Yansımaları. İstanbul: Bozul Sanat Yayınları.
- Sevin, N. (1990). On üç Asırlık Türk Kıyafet Tarihine Bir Bakış. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Sevüktekin Apak, M., Onat Gündüz, F., ve Öztürk Eray, F. (1997). Osmanlı Dönemi Kadın Giyimleri. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Soylu, A. (2018). Osman Hamdi Bey’in Türk Kültür Mirasına Katkıları. (Ed. Teker, M.S.), III. Akdeniz Sanat Sempozyumu Kültürel Mirasın Korunması ve Yaşatılması. (24-25 Nisan 2018), Antalya: Akdeniz Üniversitesi Basımevi.
- Sözen M., ve Tanyeli U. (2020). Sanat Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Şengül, F. (2024). Toplumsal Hafıza ve Kültürel Bellek Ekseninde İmgeler: Osman Hamdi Bey’in Sekiz Tablosu Üzerinden Bir Çözümleme. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi (62),41-66.
- Yenişehirlioǧlu, F. (2006). On dokuzuncu yüzyıl İstanbul'unda süreklilik ve değişim: Sultan Abdülaziz ve Beylerbeyi Sarayı. 19. yüzyılda İslam sanatı, 57-87.
- Yerli, S. (2020). Osman Hamdi Bey’in Resimlerinde Tinsellik. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 5(11), 245-254.
- Yücel, E. (1999). Türkiye’de Müzecilik. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları
Year 2025,
Volume: 35 Issue: 2, 703 - 720
Abstract
Portre, natürmort, karakalem ve Türk resminde figüratif konuları Batılı anlayışla ilk kez işleyerek kültürün aktarıcı ögelerinden olan resim sanatına yön veren Osman Hamdi Bey, eserlerinde Osmanlı yaşantısını açık ve anlaşılır bir şekilde tuvale yansıtmıştır. Tablolarında kullandığı figürlere muhtelif anlamlar atfederek bu anlamlarla zihin alanlarımızı etkilemeyi başarmış bir sanatçıdır. Portrelerinde daha çok aile üyelerinden kişileri resmetmiş bunu yaparken de abartısız sade bir doğallıktan yana olmuş ve yaşadığı dönemde etkili olan empresyonizmden etkilenmiştir. Osman Hamdi Bey eserlerinde kadını özgür bir konumda bazen başı açık bir şekilde nakşetmiş, kimi eserlerinde ise kadınları Avrupa modasına özgü kıyafetler içerisinde tasvir ederek çağı yakalamaya çalışan Türk kadınının giyim modasını da anlamamıza yardımcı olmuş ve Batı’nın algısındaki Doğulu kadın imajını yeniden şekillendirmiştir. Sonuç olarak Osman Hamdi Bey Batı’da aldığı eğitimle Doğu’nun kültürünü sentezleyerek günümüze kadar ulaşmış özgün ve kalıcı eserler bırakmıştır. Garbın modern, aydın, alafranga tarzıyla şarkın geleneksel alaturka tarzı resimlerinde bir armoni oluşturmuştur. O, bilinen kalıpları ve kuralcılığın sınırlarını yıkarak yaşadığı çağın zihniyetine meydan okuyabilmiş ve 19. yüzyıla damga vurmuş müstesna bir sanatçı olmuştur.
Keywords
References
- Abdaliyeva, A. (2010). Kadın İmgesinin Türk Resim Sanatındaki Yeri. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Aslanapa, A. (1989). Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Barbarosoğlu Karabıyık, F. (1995). Modernleşme Sürecinde Moda ve Zihniyet. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Bey, O. H. ve Launay, D.M. (1999). 1873 Yılında Türkiye’de Halk Giysileri Elbise-i Osmaniyye, (Çeviren Erol Üyepazarcı), İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.
- Cezar, M. (1971). Sanatta Batı’ya Açılış ve Osman Hamdi I. İstanbul: Türkiye İş Bankası A.Ş Kültür Yayınları.
- Cezar, M. (1987). Müzeci ve Ressam Osman Hamdi Bey. İstanbul: Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Sanat Yayınları.
- Çoker, A. (1983). Osman Hamdi ve Sanayi-i Nefise Mektebi. Mimar Sinan Üniversitesi.
- Çoruhlu, Y. (2007). Erken Devir Türk Sanatı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Demirsar, B. (1989). Osman Hamdi’nin Tablolarında Gerçekle İlişkiler. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Dora, Y. (2022). Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Döneminde Türk Resim Sanatında Gölge. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi (55), 135-154.
- Diyarbekirli, N. (1972). Hun Sanatı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Edhem, H. (1970). Elvahı Nakşiye Koleksiyonu. İstanbul: Milliyet Yayınları.
- Eldem, E. (2010). Osman Hamdi Bey Sözlüğü. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Eldem, E. (2019). Osman Hamdi Bey’in Karanlık Yılları (1871-1888). Milli Saraylar Sanat Tarihi Mimarlık Dergisi, 17, 53-75.
- Epikman, R. (1967). Osman Hamdi (1842-1910) . İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Genç, V. (2014). Osman Hamdi Tablolarında hayvan figürleri. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 61, 85-91.
- Gerçek, F. (1999). Türk Müzeciliği. Ankara: Türk Tarihi Kurumu Basımevi.
- Germaner S., ve İnankur Z. (2002). Constantinople And The Orientalists. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Giray, K. (2009). Arkeoloji ve Sanat Tarihi Osmanlı’da Batılılaşma Döneminin Dinamikleri Tarihsel Çerçeve, Toplum v Kültür. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Kültür Portalı Projesi.
- Günay, U. (1986). Tarihi Türk Kadın Kıyafetleri. İstanbul: Odvi Yayınları.
- Gürtuna, S. (1999). Osmanlı Kadın Giysisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Halıcı, E. (2020). XVIII.–XX. Yüzyılda Osmanlı’da Sanat Ortamı. Türkiye Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 69, 577-628.
- Harmankaya, H. (2015). Osmanlı Dönemi Oryantalist Resimlerde Görülen Kadın Figürleri ve Giyim Özellikleri. Uluslararası Bilim Kültür ve Spor Derneği (UBİKS), Cilt 3, 764-781.
- İnalcık, H. (2008). Türkiye Tekstil Tarihi Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- İnankur, Z. (1992). 19. Yüzyıl’ın ikinci yarısında İstanbul’a gelen Batılı sanatçılar. (Ed. Z. Rona), Osman Hamdi Bey ve Dönemi (17-18 Aralık 1992), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Kıbrıs, B. (2019). Osman Hamdi Bey Bir Osmanlı Aydını. İstanbul: Pera Müzesi Küçük Kitaplar Dizisi-4
- Koçu, R. E. (1969). Türk Giyim Kuşam Süslenme Sözlüğü. İstanbul: Sümerbank Kültür Yayınları.
- Kuban, D. (2007). Osmanlı Mimarisi. İstanbul: Yem Yayın.
- Kuvvetli, F. (2018). Görünenin Ötesinde Osman Hamdi Bey. İstanbul: Kitap Yayınevi.
- Müftüoğlu, M.O. (2010). XIX. Yüzyıl Türk Resim Sanatı ve Biçimsel Sorunları. Sanat Dergisi (14), 95-103.
- Polat, N. (2014). Geç-Osmanlı Türkiye’sinde Sanatsal Modernizmin Sosyolojik Dinamikleri Üzerine. Sanat - Tasarım Dergisi (5), 47-54.
- Turani, A. (2010). Dünya Sanat Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Oran, E. (2022). Osmanlı Resim Sanatının Gelişimi ve Sanata Yön Veren Padişahlar. İletişim ve Sanat Dergisi, 7, 134-159.
- Oskay, N. (2021). Osman Hamdi Bey'in tablolarında tekstil yaklaşımlar ve dönemin kadın giyim formlarının yansımaları. Uluslararası Hakemli İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(1), 37-54.
- Öndin, N. (2022). Osman Hamdi Bey. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
- Önge, E. (1995). Türk Giyim Tarihi Ders Notları. Konya: Selçuk Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesini Yaşatma ve Geliştirme Vakfı Yayın No: 20
- Özeskici, E. (2024). Osman Hamdi Bey’in Resimlerinde Motiflerde Stilizasyon ve Anlam. Art-Sanat Dergisi, 21.
- Özkan, N. (2020). Osman Hamdi Bey Tablolarında Giysi Analizi. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 12(6), 198-206.
- Özkan N., Çelik D, ve Kılınç N. (2018). “Geleneksel Giysilerden Üceteğin Giyim Sanatları Acısından İncelenmesi” 5. Uluslararası Geleneksel ve Yöresel Değerler Sempozyumu, 26-28 Ekim, Afyonkarahisar, s. 650-661.
- Pakalın, M. Z. (1971). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Sezer Arığ, A. (2006). Türklerde Kıyafetin Kısa Tarihi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 22(64), 142-159.
- Sağlam Tekir, H. (2022). Osmanlı Toplumunda Kadının Moda Öyküsü. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
- Salman, F. (1998). Tarihi Türk Kumaşlarında Desen ve Renk. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 4, 141-154.
- Shaw, W.M.K. (2022). Osmanlı Resmi. Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhruriyeti’ne Batı Snatının Yansımaları. İstanbul: Bozul Sanat Yayınları.
- Sevin, N. (1990). On üç Asırlık Türk Kıyafet Tarihine Bir Bakış. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Sevüktekin Apak, M., Onat Gündüz, F., ve Öztürk Eray, F. (1997). Osmanlı Dönemi Kadın Giyimleri. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Soylu, A. (2018). Osman Hamdi Bey’in Türk Kültür Mirasına Katkıları. (Ed. Teker, M.S.), III. Akdeniz Sanat Sempozyumu Kültürel Mirasın Korunması ve Yaşatılması. (24-25 Nisan 2018), Antalya: Akdeniz Üniversitesi Basımevi.
- Sözen M., ve Tanyeli U. (2020). Sanat Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Şengül, F. (2024). Toplumsal Hafıza ve Kültürel Bellek Ekseninde İmgeler: Osman Hamdi Bey’in Sekiz Tablosu Üzerinden Bir Çözümleme. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi (62),41-66.
- Yenişehirlioǧlu, F. (2006). On dokuzuncu yüzyıl İstanbul'unda süreklilik ve değişim: Sultan Abdülaziz ve Beylerbeyi Sarayı. 19. yüzyılda İslam sanatı, 57-87.
- Yerli, S. (2020). Osman Hamdi Bey’in Resimlerinde Tinsellik. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 5(11), 245-254.
- Yücel, E. (1999). Türkiye’de Müzecilik. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları
There are 52 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Archeology of Ottoman, Ottoman Culture and Art |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | May 6, 2025 |
| Publication Date | |
| Submission Date | November 26, 2024 |
| Acceptance Date | March 13, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 35 Issue: 2 |
