Abstract
Ludwig Wittgenstein, mantık ve dil felsefesi üzerine çalışmalarıyla tanınan bir düşünür olarak dil ve müzik üzerine kurduğu analojiler müziksel anlamın doğasını anlamak açısından önemli bir bakış açısı sunmaktadır. Bu çalışma, Wittgenstein’ın müzik ve anlam ilişkisini nasıl ele aldığını incelemekte, dil ile müzik arasında kurduğu bu analojileri tartışmaktadır. Ona göre müzik, kelimeler gibi doğrudan referanslara dayanmayan, anlamını kullanım ve bağlamı içinde kazanan bir yapıdadır. Bu doğrultuda Wittgenstein, bir müzik cümlesini anlamayı, bir yüz ifadesini anlamaya benzetmektedir. Fakat bu benzetme için salt kurallara dayalı bir analiz yeterli değildir. Doğru bağlamın estetik deneyim olarak yapılanması bir gerekliliktir. Çalışmada, Wittgenstein’ın müziği birinci ve üçüncü şahıs perspektifleri üzerinden nasıl ele aldığını belirtmek amaçlanmış, müziksel anlamın bireysel deneyimden çok kamusal bir fenomen olduğu kavramsal bir çerçevede ifade edilmiştir. Dil oyunları teorisi ile müzik arasındaki ilişki de bu noktada önem kazanmıştır. Böylece, Wittgenstein’a göre müzikte anlamın, müziksel teknik yapının anlaşılmasının yanında, müzik performansını gerçekleştiren müzisyen ile dinleyici arasındaki deneyimlenen bir süreç olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
References
- Ahonen, Hanne. “Wittgenstein and the Conditions of Musical Communication.” Philosophy 80/4 (2005): 513-529. Erişim Tarihi: Mayıs 15, 2024. doi: 10.1017/s0031819105000446.
- Goehr, Lydia. “Music and the Aesthetics of Modernity: Essays.” İçinde Philosophical Exercises in Repetition: On Music, Humor, and Exile in Wittgenstein and Adorno, editörler Karol Berger ve Anthony Newcomb, 311-340. Cambridge: Harvard University Press, 2005.
- Guter, Eran. “Wittgenstein on musical experience and knowledge.” From the ALWS archives: A selection of papers from the International Wittgenstein Symposia in Kirchberg am Wechsel. 2014.
- Scruton, Roger. “Wittgenstein and the Understanding of Music.” The British Journal of Aesthetics 44/1 (2004): 1-9. Erişim Tarihi: Mayıs 24, 2024, doi: 10.1093/bjaesthetics/44.1.1.
- Szabados, Béla. Wittgenstein As Philosophical Tone-Poet, Philosophy And Music in Dialogue. 1. Baskı. Netherlands: Rodopi, 2014.
- Ülger, Emir H. “Wittgenstein ve Strauss’ta Müzik Metaforunun Kullanımı: Felsefi Projenin Parçası mı, Basit Bir Alegori mi?” Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6, no 1 (2022): 200-241. Erişim Tarihi: Mart, 15, 2025. doi: 10.30561/sinopusd.1106844.
- Wittgenstein, Ludwig. Defterler, 1914-1916. Çeviren Ali Utku. 1. Baskı. İstanbul: Birey Yayıncılık, 2004.
- Wittgenstein, Ludwig. Felsefi Soruşturmalar. Çeviren Deniz Kanıt. 1. Baskı. İstanbul: Totem Yayıncılık, 2006.
- Witgenstein, Ludwig. Kesinlik Üstüne + Kültür ve Değer. Çeviren Doğan Şahiner. 2. Baskı. İstanbul: Metis, 2009.
- Wittgenstein, Ludwig. Lectures & Conversatıons on Aesthetics, Psychology and Religious Belief. Editör Cyril Barrett. 2. Baskı. Berkeley & Los Angeles: University of California Press, 1967.
- Wittgenstein, Ludwig. Mavi Kitap, Kahverengi Kitap. Çeviren Doğan Şahiner. 2. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2011.
- Wittgenstein, Ludwig. Remarks on the Philosophy of Psychology, Vol. 1. Editör G. H. von Wright. 4. Baskı. Oxford: Blackwell Publishing, 1998.
- Wittgenstein, Ludwig. Tractatus Logico-Philosophicus. Çeviren Oruç Aruoba. 7. Baskı. İstanbul: Metis Yayınları, 2013. Wittgenstein, Ludwig. Zettel, Çeviren Doğan Şahiner. 1. Baskı. Ankara: Fol, 2019.
- Worth, Sarah E. “Wittgenstein's Musical Understanding.” British Journal of Aesthetics 37/2 (1997): 158-167. Erişim Tarihi: Mayıs 18, 2024, doi: 10.1093/bjaesthetics/37.2.158.
Abstract
Ludwig Wittgenstein, a philosopher known for his work on logic and the philosophy of language, is known for his analogies between language and music, which offer an important perspective for understanding the nature of musical meaning. This study examines how Wittgenstein deals with the relationship between music and meaning and discusses these analogies between language and music. According to him, music, like words, does not rely on direct references and gains its meaning through its use and context. Accordingly, Wittgenstein likens understanding a musical sentence to understanding a facial expression. However, an analysis based solely on rules is not sufficient for this analogy. It is a necessity to construct the right context as aesthetic experience. In this study, it is aimed to indicate how Wittgenstein handles music through first and third person perspectives, and it is expressed in a conceptual framework that musical meaning is a public phenomenon rather than an individual experience. The relationship between the theory of language games and music has also gained importance at this point. Thus, it is concluded that, according to Wittgenstein, meaning in music is not only an understanding of the technical structure of music, but also an experienced process between the musician who performs the music and the listener.
References
- Ahonen, Hanne. “Wittgenstein and the Conditions of Musical Communication.” Philosophy 80/4 (2005): 513-529. Erişim Tarihi: Mayıs 15, 2024. doi: 10.1017/s0031819105000446.
- Goehr, Lydia. “Music and the Aesthetics of Modernity: Essays.” İçinde Philosophical Exercises in Repetition: On Music, Humor, and Exile in Wittgenstein and Adorno, editörler Karol Berger ve Anthony Newcomb, 311-340. Cambridge: Harvard University Press, 2005.
- Guter, Eran. “Wittgenstein on musical experience and knowledge.” From the ALWS archives: A selection of papers from the International Wittgenstein Symposia in Kirchberg am Wechsel. 2014.
- Scruton, Roger. “Wittgenstein and the Understanding of Music.” The British Journal of Aesthetics 44/1 (2004): 1-9. Erişim Tarihi: Mayıs 24, 2024, doi: 10.1093/bjaesthetics/44.1.1.
- Szabados, Béla. Wittgenstein As Philosophical Tone-Poet, Philosophy And Music in Dialogue. 1. Baskı. Netherlands: Rodopi, 2014.
- Ülger, Emir H. “Wittgenstein ve Strauss’ta Müzik Metaforunun Kullanımı: Felsefi Projenin Parçası mı, Basit Bir Alegori mi?” Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6, no 1 (2022): 200-241. Erişim Tarihi: Mart, 15, 2025. doi: 10.30561/sinopusd.1106844.
- Wittgenstein, Ludwig. Defterler, 1914-1916. Çeviren Ali Utku. 1. Baskı. İstanbul: Birey Yayıncılık, 2004.
- Wittgenstein, Ludwig. Felsefi Soruşturmalar. Çeviren Deniz Kanıt. 1. Baskı. İstanbul: Totem Yayıncılık, 2006.
- Witgenstein, Ludwig. Kesinlik Üstüne + Kültür ve Değer. Çeviren Doğan Şahiner. 2. Baskı. İstanbul: Metis, 2009.
- Wittgenstein, Ludwig. Lectures & Conversatıons on Aesthetics, Psychology and Religious Belief. Editör Cyril Barrett. 2. Baskı. Berkeley & Los Angeles: University of California Press, 1967.
- Wittgenstein, Ludwig. Mavi Kitap, Kahverengi Kitap. Çeviren Doğan Şahiner. 2. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2011.
- Wittgenstein, Ludwig. Remarks on the Philosophy of Psychology, Vol. 1. Editör G. H. von Wright. 4. Baskı. Oxford: Blackwell Publishing, 1998.
- Wittgenstein, Ludwig. Tractatus Logico-Philosophicus. Çeviren Oruç Aruoba. 7. Baskı. İstanbul: Metis Yayınları, 2013. Wittgenstein, Ludwig. Zettel, Çeviren Doğan Şahiner. 1. Baskı. Ankara: Fol, 2019.
- Worth, Sarah E. “Wittgenstein's Musical Understanding.” British Journal of Aesthetics 37/2 (1997): 158-167. Erişim Tarihi: Mayıs 18, 2024, doi: 10.1093/bjaesthetics/37.2.158.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Aesthetics, Philosophy of Art, 20th Century Philosophy |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | May 28, 2025 |
| Submission Date | February 1, 2025 |
| Acceptance Date | April 21, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Issue: 40 |
- Article Files
Starting from 2024, our journal will be published in 3 issues as two regular and one special issues. These issues will be published In May (regular issue), September (special issue) and December (regular issue).
Acceptance of articles for our special issue and our regular issue in December will begin on March 15.
Only articles within the scope of the file will be included in our special issue.
Thank you for your attention.