Research Article
BibTex RIS Cite

MASALDA GİZLENEN BENLİK: “TIN TIN EDEN KABACIĞIM” MASALININ PSİKANALİTİK KATMANLARI

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 337 - 359, 26.06.2025
https://doi.org/10.55666/folklor.1699437

Abstract

Masallar, ilk bakışta çocuklara hitap eden anlatılar gibi görünse de derinlemesine incelendiğinde bireyin iç dünyasını, bilinç dışı süreçlerini ve psikolojik gelişimini yansıtan zengin sembollerle örülü anlatılardır. Masallarda yer alan karakterler, olay örgüleri ve mekânlar; bilinç dışındaki arzuları, içsel çatışmaları, kimlik arayışını ve ruhsal dönüşüm süreçlerini simgesel biçimde yansıtır. Bu yönüyle masallar yalnızca kültürel değerlerin değil, aynı zamanda bireysel ve evrensel psikolojik yapıların da taşıyıcısıdır. Özellikle psikanalitik kuramlar çerçevesinde ele alındığında, masalların çocukluk deneyimlerinin, bilinç dışı süreçlerin ve benlik gelişiminin izlerini taşıdığı açıkça görülmektedir. Dolayısıyla masallar hem bireysel psikolojiyi hem de kolektif bilinç dışı arketiplerini yansıtan önemli metinler olarak değerlendirilebilir. Bu çalışma, “Tın Tın Eden Kabacığım” adlı masalı psikanalitik kuramlar çerçevesinde inceleyerek, masalda yer alan karakterlerin ve olayların bireyin içsel dünyasını nasıl yansıttığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Sigmund Freud’un psikanalitik yaklaşımı ile Carl Gustav Jung’un analitik psikolojisi doğrultusunda yapılan çözümlemelerde, masalın sembollerle yüklü yapısı üzerinden bilinç dışı dürtüler, bastırılmış arzular, gölge arketipi, anima-animus ve bireyleşme süreci gibi kavramlar ele alınmıştır. Masaldaki terk edilme, dönüşüm, tehdit ve kurtuluş gibi temalar, bireyin içsel çatışmalarını ve ruhsal gelişimini simgeleyen sembolik unsurlar olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda çalışma, masalın yalnızca kültürel değil, aynı zamanda psikodinamik derinliğini de ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Masalda çocukların ormana bırakılması, anne ve baba figürleriyle yaşanan çatışmalar, tehditkâr dev karakteri ve şefkatli dev anası gibi unsurlar, Freud’un id, ego ve süperego yapısıyla ilişkili olarak yorumlanırken; Jung’un yaklaşımı ise bu unsurları kolektif bilinç dışının arketipleri bağlamında çözümlemektedir. Sihirli nesneler, dönüşüm anları ve kahramanın sınavları, bireyin psikolojik gelişim sürecindeki engellerin metaforu olarak değerlendirilmiştir. Özellikle kız kahramanın bireyselleşme yolculuğunun, hem bilinç dışıyla yüzleşmeyi hem de içsel dönüşümü simgelediği tespit edilmiştir. Her ne kadar masallar çoğunlukla çocuklara yönelik basit ve masum anlatılar olarak değerlendirilse de, Freud ve Jung’un kuramsal çerçeveleriyle yapılan bu çalışma, masalların aslında bilinçdışı çatışmaları, psikolojik gelişim süreçlerini ve ruhsal dönüşümleri yansıtan simgesel metinler olduğunu ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, masalın hem bireysel hem de evrensel düzeyde insan ruhunun yapılarını ve gelişim süreçlerini yansıttığı, bu yönüyle psikanalitik okumalara zengin bir kaynak sunduğu görülmektedir.

References

  • APARNA, S. ve BALAKRISHNAN, K. (2023). “Re-Reading Selected Fairy Tales as Sexist Psychoanalytic Stories with Reference to Cinderella Complex”. International Journal of Creative Research Thoughts. C.11, S.5, 901-906.
  • BAHADIR, A. (2010). Jung ve Din. İstanbul: İz Yayıncılık.
  • BETTELHEIM, B. (2019). Masalların Büyüsü: Masalların Kullanımı, Önemi ve Psikanalitik Anlamları. (Çev.: Sena G. Elibal), İstanbul: İnkilâp Yayınları.
  • BETTELHEIM, B. (2021). Masallar Ne Anlatır? Çocuk Gelişiminde Masalların Rolüne Psikanalitik Bir Bakış. (Çev.: Sanem Erdem-Begüm Berkman), İstanbul: Sfekans Kitap.
  • BİLKAN, A. F. (2001). Masal Estetiği. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • BRENNER, C. (1998). Psikanaliz Temel Kavramlar. Ankara: HYB Yayıncılık.
  • COLE, J. (2020). “Psychology, Enchantment and the Fairy Tale”. Winnsox Journal, Volume 1.
  • COULACOGLOU, C. (2002). The Fairy Tale Test. Manual. MHS.
  • DILLY, M. (2011). “Chopping Down a Beanstalk? The (Un-)Uncanniness of Freud’s Concept of the Fairy Tale”. Skepsi, C. IV, S.2, 18-33.
  • DÖNMEZER, İ. (2004). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. 5. Basım, İzmir: E.Ü. Basımevi.
  • FORDHAM, F. (1994). Jung Psikolojisi. (Çev.: Aslan Yalçıner), Ankara: Say Yayınları.
  • FREUD, S. (1908). “Three Essays on The Theory of Sexuality”. The Stanford Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, C.7, 123-243.
  • FREUD, S. (1994). Psikanaliz Üzerine. (Çev.: A. Avni Ökeş), Ankara: Say Yayınları.
  • FREUD, S. (1996). Düşlerin Yorumu I. (Çev.: Dr. Emre Kapkın), İstanbul: Payel Yayınları.
  • FREUD, S. (2011). Haz İlkesinin Ötesinde Ben ve İd. (Çev.: Ali Babaoğlu), İstanbul: Metis Yayınları.
  • GEÇTAN, E. (2017). Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul: Metis Yayınları.
  • JACOBI, J. (2002). C.G. Jung Psikolojisi. (Çev.: Mehmet Arap), İstanbul: İlhan Yayınları.
  • JUNG C. G. (2015a). Maskülen Erilliğin Farklı Yüzleri. (Çev.: Didem Gamze Erdinç), İstanbul: Pinhan Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2015b). Feminen Dişilliğin Farklı Yüzleri. (Çev.: Tuğrul Veli Soylu), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • JUNG, C. G. (2016). Keşfedilmemiş Benlik. (Çev.: Mert Hüseyin Ergül), Kocaeli: Olympia Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2017). Dört Arketip. (Çev.: Zehra Aksu Yılmazer), İstanbul: Metis Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2019). Dönüşüm Sembolleri. (Çev.: Firuzan Gürbüz Gerhold), İstanbul: Alfa Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2025). Arketipler ve Kolektif Bilinçdışı. (Çev.: Canberk Şeref), İstanbul: Pinhan Yayınları.
  • KARABULUT, M. (2022). “Freud Ve Jung Işığında Masal Ve Psikanaliz”. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, S.26, 756-764. doi: 10.29000/rumelide.1074051.
  • KASAPOĞLU, A. (2006). Carl Gustav Jung’un Kehf Sûresi Tefsiri. Erzincan: Mengüceli Yayınları.
  • KLEIN, M. (1996). “Ruhsal Sağlık Üstüne”. Cogito: Yüz Yılın Psikanalizi. C. 9. 119-124.
  • KLEIN, M. (2015). Çocuk Psikanalizi. (Çev.: Ayşegül Demir), İstanbul: Pinhan Yayınları.
  • ÖZCAN, T. (2003). “Osmancık Romanının Arketipsel Sembolizm Bakımından Çözümlenmesi”. Bilig, S.26, 103- 116.
  • PARMAKSIZ, A. (2023). Freud Bana Masal Anlatsana-Masal Üzerine Psikanalitik Bir İnceleme-. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
  • RUBAN, L., LESHCHENKO, M., OLİİNYK, I., PETROVSKY, M., & SANDYHA, L. (2023). “Fairy tale therapy for children of war”. Amazonia Investiga, C.12, S.68, 78–84. https://doi.org/10.34069/AI/2023.68.08.7
  • SAMBUR, B. (2005). Bireyselleşme Yolu-Jung’un Psikolojik Teorisi-. Ankara: Elis Yayınları.
  • SARIYÜCE, H. L. (2010). Anadolu Masalları. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • TECİMER, Ö. (2005). Sinema Modern Mitoloji. İstanbul: Plan Yayıncılık.
  • TURA, S. M. (2012). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Kanat Yayınevi.
  • WHITE, R. S. (2017). “Fire in the Dragon and Other Psychoanalytic Essays on Folklore, An Introduction to the Psychology of Fairy Tales and The Uses of Enchantment: The Meaning and Importance of Fairy Tales”. Journal of the American Psychoanalytic Association. C.65, S.4, 705-728. https://doi.org/10.1177/0003065117728074

THE HİDDEN SELF İN THE FAİRY TALE: THE PSYCHOANALYTİC LAYERS OF THE FAİRY TALE “TIN TIN EDEN KABACIĞIM”

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 337 - 359, 26.06.2025
https://doi.org/10.55666/folklor.1699437

Abstract

Although fairy tales may initially appear to be simple narratives aimed at children, a deeper analysis reveals that they are rich in symbols that reflect the inner world, unconscious processes, and psychological development of the individual. Characters, plot structures, and settings in fairy tales symbolically represent unconscious desires, internal conflicts, identity quests, and processes of psychological transformation. In this sense, fairy tales serve not only as carriers of cultural values but also as representations of both individual and universal psychological structures. When approached through psychoanalytic theories, it becomes evident that fairy tales carry traces of childhood experiences, unconscious dynamics, and the development of the self. This study aims to examine the fairy tale “Tın Tın Eden Kabacığım” through the lens of psychoanalytic theory, uncovering how its characters and events reflect the protagonist’s inner world. Drawing on Sigmund Freud’s psychoanalytic perspective and Carl Gustav Jung’s analytical psychology, the analysis addresses key concepts such as unconscious drives, repressed desires, the shadow archetype, anima-animus dynamics, and the process of individuation within the symbolic structure of the tale. Themes such as abandonment, transformation, threat, and salvation are interpreted as symbolic expressions of internal conflicts and psychological development. In this context, the study seeks to reveal not only the cultural but also the psychodynamic depth of the narrative. Elements such as the children's abandonment in the forest, conflicts with parental figures, the threatening presence of the ogre, and the nurturing role of the ogre’s wife are analyzed in relation to Freud’s structural model of the psyche (id, ego, superego), while Jung’s interpretation contextualizes these figures within the framework of collective unconscious archetypes. Magical objects, moments of transformation, and the hero's trials have been interpreted as metaphors for the obstacles encountered in the process of psychological development. It has been determined that the individuation journey of the female protagonist symbolizes both a confrontation with the unconscious and an inner transformation. Although fairy tales are often considered simple and innocent narratives intended for children, this study, grounded in the theoretical frameworks of Freud and Jung, reveals that they are in fact symbolic texts reflecting unconscious conflicts, psychological development, and psychological transformations. In conclusion, the tale reflects the structures and developmental processes of the human psyche on both individual and universal levels, offering a rich source for psychoanalytic interpretation.

References

  • APARNA, S. ve BALAKRISHNAN, K. (2023). “Re-Reading Selected Fairy Tales as Sexist Psychoanalytic Stories with Reference to Cinderella Complex”. International Journal of Creative Research Thoughts. C.11, S.5, 901-906.
  • BAHADIR, A. (2010). Jung ve Din. İstanbul: İz Yayıncılık.
  • BETTELHEIM, B. (2019). Masalların Büyüsü: Masalların Kullanımı, Önemi ve Psikanalitik Anlamları. (Çev.: Sena G. Elibal), İstanbul: İnkilâp Yayınları.
  • BETTELHEIM, B. (2021). Masallar Ne Anlatır? Çocuk Gelişiminde Masalların Rolüne Psikanalitik Bir Bakış. (Çev.: Sanem Erdem-Begüm Berkman), İstanbul: Sfekans Kitap.
  • BİLKAN, A. F. (2001). Masal Estetiği. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • BRENNER, C. (1998). Psikanaliz Temel Kavramlar. Ankara: HYB Yayıncılık.
  • COLE, J. (2020). “Psychology, Enchantment and the Fairy Tale”. Winnsox Journal, Volume 1.
  • COULACOGLOU, C. (2002). The Fairy Tale Test. Manual. MHS.
  • DILLY, M. (2011). “Chopping Down a Beanstalk? The (Un-)Uncanniness of Freud’s Concept of the Fairy Tale”. Skepsi, C. IV, S.2, 18-33.
  • DÖNMEZER, İ. (2004). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. 5. Basım, İzmir: E.Ü. Basımevi.
  • FORDHAM, F. (1994). Jung Psikolojisi. (Çev.: Aslan Yalçıner), Ankara: Say Yayınları.
  • FREUD, S. (1908). “Three Essays on The Theory of Sexuality”. The Stanford Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, C.7, 123-243.
  • FREUD, S. (1994). Psikanaliz Üzerine. (Çev.: A. Avni Ökeş), Ankara: Say Yayınları.
  • FREUD, S. (1996). Düşlerin Yorumu I. (Çev.: Dr. Emre Kapkın), İstanbul: Payel Yayınları.
  • FREUD, S. (2011). Haz İlkesinin Ötesinde Ben ve İd. (Çev.: Ali Babaoğlu), İstanbul: Metis Yayınları.
  • GEÇTAN, E. (2017). Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul: Metis Yayınları.
  • JACOBI, J. (2002). C.G. Jung Psikolojisi. (Çev.: Mehmet Arap), İstanbul: İlhan Yayınları.
  • JUNG C. G. (2015a). Maskülen Erilliğin Farklı Yüzleri. (Çev.: Didem Gamze Erdinç), İstanbul: Pinhan Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2015b). Feminen Dişilliğin Farklı Yüzleri. (Çev.: Tuğrul Veli Soylu), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • JUNG, C. G. (2016). Keşfedilmemiş Benlik. (Çev.: Mert Hüseyin Ergül), Kocaeli: Olympia Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2017). Dört Arketip. (Çev.: Zehra Aksu Yılmazer), İstanbul: Metis Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2019). Dönüşüm Sembolleri. (Çev.: Firuzan Gürbüz Gerhold), İstanbul: Alfa Yayınları.
  • JUNG, C. G. (2025). Arketipler ve Kolektif Bilinçdışı. (Çev.: Canberk Şeref), İstanbul: Pinhan Yayınları.
  • KARABULUT, M. (2022). “Freud Ve Jung Işığında Masal Ve Psikanaliz”. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, S.26, 756-764. doi: 10.29000/rumelide.1074051.
  • KASAPOĞLU, A. (2006). Carl Gustav Jung’un Kehf Sûresi Tefsiri. Erzincan: Mengüceli Yayınları.
  • KLEIN, M. (1996). “Ruhsal Sağlık Üstüne”. Cogito: Yüz Yılın Psikanalizi. C. 9. 119-124.
  • KLEIN, M. (2015). Çocuk Psikanalizi. (Çev.: Ayşegül Demir), İstanbul: Pinhan Yayınları.
  • ÖZCAN, T. (2003). “Osmancık Romanının Arketipsel Sembolizm Bakımından Çözümlenmesi”. Bilig, S.26, 103- 116.
  • PARMAKSIZ, A. (2023). Freud Bana Masal Anlatsana-Masal Üzerine Psikanalitik Bir İnceleme-. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
  • RUBAN, L., LESHCHENKO, M., OLİİNYK, I., PETROVSKY, M., & SANDYHA, L. (2023). “Fairy tale therapy for children of war”. Amazonia Investiga, C.12, S.68, 78–84. https://doi.org/10.34069/AI/2023.68.08.7
  • SAMBUR, B. (2005). Bireyselleşme Yolu-Jung’un Psikolojik Teorisi-. Ankara: Elis Yayınları.
  • SARIYÜCE, H. L. (2010). Anadolu Masalları. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • TECİMER, Ö. (2005). Sinema Modern Mitoloji. İstanbul: Plan Yayıncılık.
  • TURA, S. M. (2012). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Kanat Yayınevi.
  • WHITE, R. S. (2017). “Fire in the Dragon and Other Psychoanalytic Essays on Folklore, An Introduction to the Psychology of Fairy Tales and The Uses of Enchantment: The Meaning and Importance of Fairy Tales”. Journal of the American Psychoanalytic Association. C.65, S.4, 705-728. https://doi.org/10.1177/0003065117728074
There are 35 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Children's Literature, Turkish Folklore in the Türkiye Field
Journal Section Articles
Authors

Zeynep İrem Deger 0000-0002-6837-5883

Early Pub Date June 24, 2025
Publication Date June 26, 2025
Submission Date May 14, 2025
Acceptance Date June 11, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 8 Issue: 2

Cite

APA Deger, Z. İ. (2025). MASALDA GİZLENEN BENLİK: “TIN TIN EDEN KABACIĞIM” MASALININ PSİKANALİTİK KATMANLARI. Folklor Akademi Dergisi, 8(2), 337-359. https://doi.org/10.55666/folklor.1699437