Research Article
BibTex RIS Cite

Mısır Kırsalında Zorunluluk ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah

Year 2025, Volume: 18 Issue: 36, 287 - 310, 16.06.2025
https://doi.org/10.19060/gav.1719223

Abstract

Fellah, Mısır’ın köylüsüdür ve binlerce yıldır çöle hayat veren Nil Nehri’nin verimli topraklarla buluşturulması çabasının baş aktörü olmuştur. Tarihin her döneminde Mısır kırsalında idarenin talepleri ve Nil Nehri’nin akış düzeni arasında hayatını sürdürmüştür. Tarihsel süreç göz önüne alındığında fellah her dönemde idareciler tarafından sömürülen bir emek gücü olduğu gerçeği göz ardı edilemez. Fakat Mehmet Ali Paşa dönemi fellah için tarihsel dönemlerden farklı bir dönemi temsil etmektedir. Onun reformları doğrultusunda tarlada çiftçi, kanalda işçi, orduda asker ve fabrikada çalışan olmuştur. Bu süreç, zorla çalıştırma, ağır vergilendirme ve askeri hizmet gibi despotik uygulamalar ile karakterize edilmiştir. 19. Yüzyılın ilk yarısında fellahın içinde bulunduğu koşulların ele alınması, onun üzerindeki yoğun baskıyı göstermesi ve baskıya karşı fellahın davranışlarının ortaya konulması açısından önemlidir. Bu çalışma tarihsel miras ışığında yoğun baskı sürecine ve fellahın bu baskılara karşı verdiği tepkilere odaklanmaktadır.

References

  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), Y. EE. 121-41, Belge No: 12, H. 2 Rebiü’l-âhir 1257 (24 Mayıs 1841).
  • ALTUNDAĞ, Şinasi; “Mehmet Ali Paşa” MEB İ.A. 7, Eskişehir, 1997.
  • --------Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı -Mısır Meselesi 1831-1841, TTK Yay., Ankara, 1945.
  • AKALIN, Durmuş – PARLAZ, Selim; “Nil’de İktidar Mücadelesi ve Kavalalı”, Uluslararası Avrasya Strateji Dergisi, 1/1, ss.115-134.
  • AY ŞAFAK, Filiz; “Eski Mısır’da Nil Nehri ve Tanrı Hapi”, Amisos, 7/12, ss.22-47.
  • BAER, Gabriel; A History of Landownership in Modern Egypt 1800-1950, Oxford University Press, 1962.
  • BAER, Gabriel; Studies in The Social History of Modern Egypt, The University of Chicago Press, 1969.
  • BARNES, Jessica; Governing Flow: The Politics of Water Distribution and Use in Egypt, (Basılmamış Doktora Tezi), Columbia University, ABD, 2010.
  • BENEDETTI, M. Le Comte; “Mehmet-Ali Durant Ses Dernieres Annees”, Revue des Deux Mondes(1829-1971), 1 Haziran 1895, Dördüncü Dönem, Cilt. 129, No. 3 (1 Haziran 1895), ss.509-532.
  • BEYDİLLİ, Kemal; “Küçük Kaynarca’dan Tanzimat’a Islahat Düşünceleri”, İlmi Araştırmalar, S.8, 1999, ss.25-64
Year 2025, Volume: 18 Issue: 36, 287 - 310, 16.06.2025
https://doi.org/10.19060/gav.1719223

Abstract

References

  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), Y. EE. 121-41, Belge No: 12, H. 2 Rebiü’l-âhir 1257 (24 Mayıs 1841).
  • ALTUNDAĞ, Şinasi; “Mehmet Ali Paşa” MEB İ.A. 7, Eskişehir, 1997.
  • --------Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı -Mısır Meselesi 1831-1841, TTK Yay., Ankara, 1945.
  • AKALIN, Durmuş – PARLAZ, Selim; “Nil’de İktidar Mücadelesi ve Kavalalı”, Uluslararası Avrasya Strateji Dergisi, 1/1, ss.115-134.
  • AY ŞAFAK, Filiz; “Eski Mısır’da Nil Nehri ve Tanrı Hapi”, Amisos, 7/12, ss.22-47.
  • BAER, Gabriel; A History of Landownership in Modern Egypt 1800-1950, Oxford University Press, 1962.
  • BAER, Gabriel; Studies in The Social History of Modern Egypt, The University of Chicago Press, 1969.
  • BARNES, Jessica; Governing Flow: The Politics of Water Distribution and Use in Egypt, (Basılmamış Doktora Tezi), Columbia University, ABD, 2010.
  • BENEDETTI, M. Le Comte; “Mehmet-Ali Durant Ses Dernieres Annees”, Revue des Deux Mondes(1829-1971), 1 Haziran 1895, Dördüncü Dönem, Cilt. 129, No. 3 (1 Haziran 1895), ss.509-532.
  • BEYDİLLİ, Kemal; “Küçük Kaynarca’dan Tanzimat’a Islahat Düşünceleri”, İlmi Araştırmalar, S.8, 1999, ss.25-64
There are 10 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Late Modern Mediterranean History, Late Modern Ottoman History
Journal Section Articles
Authors

Fatih Özçelik 0000-0003-2627-3376

Publication Date June 16, 2025
Submission Date September 13, 2024
Acceptance Date March 10, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 18 Issue: 36

Cite

APA Özçelik, F. (2025). Mısır Kırsalında Zorunluluk ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah. Gazi Akademik Bakış, 18(36), 287-310. https://doi.org/10.19060/gav.1719223
AMA Özçelik F. Mısır Kırsalında Zorunluluk ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah. Gazi Akademik Bakış. June 2025;18(36):287-310. doi:10.19060/gav.1719223
Chicago Özçelik, Fatih. “Mısır Kırsalında Zorunluluk Ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah”. Gazi Akademik Bakış 18, no. 36 (June 2025): 287-310. https://doi.org/10.19060/gav.1719223.
EndNote Özçelik F (June 1, 2025) Mısır Kırsalında Zorunluluk ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah. Gazi Akademik Bakış 18 36 287–310.
IEEE F. Özçelik, “Mısır Kırsalında Zorunluluk ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah”, Gazi Akademik Bakış, vol. 18, no. 36, pp. 287–310, 2025, doi: 10.19060/gav.1719223.
ISNAD Özçelik, Fatih. “Mısır Kırsalında Zorunluluk Ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah”. Gazi Akademik Bakış 18/36 (June 2025), 287-310. https://doi.org/10.19060/gav.1719223.
JAMA Özçelik F. Mısır Kırsalında Zorunluluk ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah. Gazi Akademik Bakış. 2025;18:287–310.
MLA Özçelik, Fatih. “Mısır Kırsalında Zorunluluk Ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah”. Gazi Akademik Bakış, vol. 18, no. 36, 2025, pp. 287-10, doi:10.19060/gav.1719223.
Vancouver Özçelik F. Mısır Kırsalında Zorunluluk ve Dönüşüm: Mehmet Ali Paşa Döneminde Fellah. Gazi Akademik Bakış. 2025;18(36):287-310.

Gazi Akademik Bakış Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

 32878