Nihal Kılınç
Şaban Cem Sezen
Abstract
Amaç: Bu çalışmada, sıçan diz eklem içine lokal ketorolak tromethamine enjeksiyonunun dizin kıkırdak ve sinovyal dokuları üzerindeki etkilerini histopatolojik olarak araştırdık.
Gereç ve yöntemler: Çalışma 250-300 gr ağırlığında 30 adet Sprague-Dowley dahil edildi. Halotan anestezisi sonrası, tüm sıçanların sağ diz eklem içine toplam 10 mg olmak üzere %0.9 serum fizyolojik ile hazırlanan 0.25 ml ketorolak trometamin enjekte edildi. Tüm sıçanların sol diz eklemleri 0.25 ml %0.9’luk serum fizyolojik enjekte edildi ve çalışmanın kontrol gruplarını oluşturuldu. Bütün sıçanlar aşağıdaki sırayla fenobarbital ile sakrifiye edildi: Grup I (n = 10) intra-artiküler (ia) enjeksiyondan 24 saat sonra, Grup II (n = 10) enjeksiyondan 48 saat sonra, Grup III (n = 10) enjeksiyondan 5 gün sonra. Örnekler parafine gömüldü sonra histopatolojik olarak incelendi. Enflamatuvar ve dejeneratif değişiklikler için, konjesyon, ödem, fibrin eksüdasyonu, sinovyal hiperplazi, nötrofil artışı, makrofaj artışı, makrofaj benzeri (A tipi hücreler) fibroblast benzeri hücreler (A tipi hücreler) gibi parametreler çalışıldı.
Sonuçlar: Ketorolak grubunda, 24 ve 48. saatte sakrifiye edilen sıçanlar yüzeysel erozyon ve eklem kapsülü iç yüzeyinin subsynovial tabakasında ve sinovyal epitelinde ki sinoviyositleri azaldı (p = 0.127, p = 0.042). Özellikle 5. gün kurban edilen Grup III’de, eklem kapsülü içinde sinovyal membranın derin bölümlerinde subsynovial bağ dokusunda konjesyon, ödem, nötrofil ve makrofaj artışı, B tipi hücre artışı ve lenfosit artışı tespit edildi (P = 0.000). Grupların hiçbirinde ciddi iltihab olan fibrin eksüdasyonu ve sinovyal membran hiperplazisi izlenmedi.
Karar: Uzun vadeli hidrotik ketorolak uygulanmasının kaçınılmalıdır. Diğer taraftan, Saf ketorolak stabilize ketorolaktan daha az inflamasyona neden olduğu bilinmektedir. İnflamasyonu inhibe edecek ajanlar tercih tercih edilmelidir.