Anadolu halk kültürü, manevi inançların ve ritüellerle örgülü bir toplumsal yapının zengin bir yansımasını sunar. Çalışmada soğan ve sarımsağın bu kültürel dokudaki özel yerini ortaya koyarak, bu bitkilerin bireysel ve toplumsal düzeydeki anlamlarını ve mistik folklor öğeleri arasındaki önemini vurgulamıştır. Soğan ve sarımsak, özellikle manevi koruma ve arındırma özellikleriyle halk inançlarında çok boyutlu bir yere sahiptir. Geçiş dönemleri ritüellerinde, kötü ruhların uzaklaştırılması ve nazardan korunma gibi çeşitli pratiklerde bu bitkiler çok yönlü kullanılmış; lohusalık ritüellerinde annenin ve bebeğin korunması amacıyla odalara yerleştirilmiştir. Bu uygulamalarda soğan ve sarımsak keskin kokuları, acı tatlarıyla manevi birer kalkan ve şifa aracı olarak değerlendirilmiştir. Halkın bu bitkilerin kabuklarına "üç harflilerin parası" olarak kutsiyet yüklemesi, soğanla sarımsağın halk kültürünün mistik inanç sistemlerinde tabulaştırılmasına neden olurken; kabuklarının gelişigüzel atılması veya yakılması, halk inançlarında kötü sonuçlara yol açabilecek bir durum olarak algılanmıştır. Ritüellerle büyütülen bu anlam dünyası, soğan ve sarımsağın halk bilimi literatürünün çok önemli öğeleri arasına girmesini sağlamıştır. Bu çalışma soğan ve sarımsağın Anadolu'nun manevi dünyasındaki rollerini detaylı bir biçimde ortaya koymuş; bireylerin manevi koruma, şifa ve arındırma ihtiyaçlarına cevap veren ritüellerle zenginleştirilmiş kültürel bir hafızayı çözümlemeye odaklanmıştır. Bu bitkilerin hem bireysel hem de toplumsal boyutta halk inançlarına olan etkisi, mistik folklorun vazgeçilmez bir parçası olduğunu gözler önüne sermektedir.
Anatolian folk culture offers a rich reflection of spiritual beliefs and a social structure woven with rituals. This study reveals the special place of onion and garlic in this cultural fabric, emphasizing the meanings of these plants at individual and social levels and their importance among mystical folklore elements. Onion and garlic have a multidimensional place in folk beliefs, especially with their spiritual protection and purification properties. These plants were used in various practices such as rituals of transition periods, removal of evil spirits and protection from the evil eye; they were placed in rooms to protect the mother and baby in puerperium rituals. In these practices, onions and garlic, with their pungent odor and bitter taste, were used as spiritual shields and healing tools. The people's attribution of sanctity to the peels of these plants as “the money of the three letters” caused onion and garlic to be tabooed in the mystical belief systems of folk culture, while random throwing or burning of the peels was perceived as a situation that could lead to bad consequences in folk beliefs. This world of meaning magnified through rituals has made onion and garlic a very important element of folklore literature. This study has revealed the roles of onion and garlic in the spiritual world of Anatolia in detail, focusing on analyzing a cultural memory enriched with rituals that respond to the spiritual protection, healing and purification needs of individuals. The impact of these plants on folk beliefs, both individual and social, reveals that they are an indispensable part of mystical folklore.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Modern Turkic Languages and Literatures (Other) |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Early Pub Date | June 28, 2025 |
Publication Date | June 30, 2025 |
Submission Date | February 26, 2025 |
Acceptance Date | June 2, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 20 Issue: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.