Abstract
The GULag, an abbreviation of Glavnoye Upravleniye Lagerey, was responsible for the central organization of forced labor camps in the Soviet Union. Following the October Revolution of 1917, these camps were structured to achieve the ideological, political, and economic transformation goals of the new regime and served as facilities for isolating groups perceived as opponents or threats to the regime. Under Stalin, this system expanded significantly alongside industrialization and collectivization policies, focusing on utilizing prisoner labor to reinforce Soviet ideology and support economic development projects. Camps were established across various regions of the Soviet Union, with Kazakhstan, rich in natural resources, emerging as a key area of concentration. The Karaganda Corrective Labor Camp (Karagandinskiy Ispravitelno-Trudovoy Lager, or KarLag), located in the Karaganda region, became a prominent center where agricultural and industrial production was carried out under harsh conditions, particularly by political and ethnic dissidents. In this context, the examination of the GULag system and formations like KarLag is of critical importance for understanding the ideological, economic, and social sustainability strategies of the Soviet authoritarian regime. This study aims to provide an in-depth analysis of the economic and social impacts of the Soviet camp system through the lens of KarLag. It examines KarLag’s contributions to Soviet industrialization and ideological transformation projects, as well as its effects on prisoners. Addressing a topic insufficiently explored in the literature, this work evaluates historical documents and academic sources to offer a unique perspective on the socio-economic and cultural outcomes of the camp system. By analyzing human rights violations alongside regional transformation processes, the study seeks to make a significant contribution to understanding the repressive policies of the Soviet regime.
Keywords
References
- ABDRAHMANOVA, K. K., “Nauchno-Issledovatelskaya Deyatelnost Uchenykh-Zaklyuchennykh Karlag v 1930–1950-e gg.” Gumanitarnye Nauki v Sibiri, S. 2, 2013, ss. 61-64.
- APPLEBAUM, Anne, Gulag: A History. Doubleday, New York 2003.
- ARKHYMATAYEVA, Ainur, Sovyetler Birliği’nin Kazakistan Politikası (1927-1938), Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Denizli 2021.
- ÇETİN, Nurullah, Arşiv Belgelerine Göre Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin Kazakistan’daki Repressiya Siyaseti (1930–1940), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul 2023.
- DEMİRCİ, Hikmet, “Kazakistan Gulag Kamplarında Aile, Kadın ve Çocuk.” Türk Dünyası Araştırmaları, C. 127, S. 251, 2021, ss. 241-268.
- DİLMANOV, Satıbaldı Dilmanoviç, Ispravitelno-trudovye Lagerya Na Territorii Kazakhstana (1930–1956 gg.), Institut Istorii i Etnologii Imeni Ch. Ch. Valikhanova, (Dissertatsiya), Almaty 2002.
- FİGES, Orlando, A People’s Tragedy: The Russian Revolution 1891-1924, Jonathan Cape, London 1996.
- GÖZÜTOK, Furkan, Stalin Dönemi Gulag Kampları, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bandırma 2022.
- GULAG (Glavnoe Upravlenie Lagerey) 1917-1960, Ed. A. I. Kokurin and N. V. Petrov. MFD, Moskva 2000.
- IVANOVA, G. M., Istoriya GULAGa, 1918-1958: Sotsialno-Ekonomicheskiy i Politiko-Pravovoy Aspekty, Nauka, Moskva 2006.
- Karaganda. Karagandinskaya Oblast: Entsiklopediy,. Atamura, Almaty 2008.
- KARPUZ, Elif, Yeni Sovyet İnsanı İnşasında Gulag Kampları, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş 2024.
- KHAİRMUKHANMEDOV, Nurbek, “Stalin Dönemindeki Siyasi Muhalifleri Tasfiye Uygulamaları ve Çalıştırma Kampları”, bilig, S. 41, 2007, ss. 155-174.
- Kultura v Normativnykh Aktakh Sovetskoy Vlasti: 1917-1922, Ed. K. E. Rybak. ZAO, Yuridicheskiy Dom, Yustitsinform, Moskva 2009.
- LENİN, V. I., Polnoe Sobranie Sochineniy, T. 50, Izdatelstvo Politicheskoy Literatury, Moskva 1960.
- PANOVA, O. N., “Genezis i Evolyutsiya Penitentsirnoy Sistemy na Solovkakh v 1920–1939 gg.”, GULAG na Severe Rosii: Materialy Vserossiyskoy Nauchnoy Konferentsii s Mezhdunarodnym Uchastiem (27–28 oktyabrya 2009 g., Ukhta), Ch. 1, Institut Yazyka, Literatury i Istorii Komi Nauchnogo Tsentra Uralskogo Otdeleniya Rossiyskoy Akademii Nauk, Sıktıvkar 2011, ss. 40-42.
- Sistema Ispravitelno-Trudovykh Lagerey v SSSR, 1923-1960: Spravochnik, Ed. M. B. Smirnov, Zvenya, Moskva 1998.
- Sobraniye Uzakoneniy i Rasporyazheniy Rabochego i Krestyanskogo Pravitelstva za 1917-1918 gg, Sost. Upravleniye Delami Sovnarkoma SSSR, Moskva 1942.
- Sobraniye Uzakoneniy i Rasporyazheniy Pravitelstva za 1919 g., Sost. Upravleniye Delami Sovnarkoma SSSR, Moskva 1943.
- SOLJENİTSİN, Aleksandr, The Gulag Archipelago: An Experiment in Literary Investigation, C. 1, Trans. Thomas P. Whitney, Harper & Row, New York 1973.
- Ugolovnyy Kodeks RSFSR 1926 goda, Yuridicheskoe Izdatelstvo Nkyu SSSR, Moskva 1938.
- YAKOVLEV, B., Kontsentratsionnye Lageri SSSR, Institut Po Izucheniyu Istorii i Kultury SSSR, München 1955.
- ZEMSKOV, V. N., “GULAG (Istoriko-Sotsiologicheskiy Aspekt)”, Sotsiologicheskiye Issledovaniya, C. 6, S. 7, 1991, ss. 3-16.
Abstract
Sovyetler Birliği’nde zorunlu çalışma kamplarının merkezi organizasyonundan sorumlu olan GULag, Glavnoye Upravleniye Lagerey ifadesinin kısaltmasıdır. 1917 Ekim Devrimi’nden sonra bu kamplar, yeni rejimin ideolojik, siyasi ve ekonomik dönüşüm hedeflerini gerçekleştirmek için yapılandırılmış ve rejime muhalif ya da tehdit olarak görülen grupların tecrit edildiği mekanlar haline gelmiştir. Stalin döneminde sanayileşme ve kolektifleştirme politikalarıyla genişleyen bu sistem, mahkûm emeğini kullanarak Sovyet ideolojisini güçlendirmeye ve ekonomik kalkınma projelerini desteklemeye odaklanmıştır. Bu doğrultuda, Sovyet coğrafyasının farklı bölgelerinde kamplar kurulmuştur. Zengin doğal kaynaklara sahip Kazakistan, bu kampların yoğunlaştığı önemli bir bölge olmuştur. Özellikle Karaganda bölgesinde kurulan Karaganda Islah ve Çalışma Kampı (Karagandinskiy Ispravitelno-Trudovoy Lager-KarLag), tarımsal ve endüstriyel üretime katkı sağlarken siyasi ve etnik muhaliflerin ağır koşullarda çalıştırıldığı bir merkez olarak öne çıkmıştır. Bu bağlamda, GULag sistemi ve KarLag gibi oluşumların incelenmesi, Sovyet otoriter rejiminin ideolojik, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirlik politikalarını anlamak açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, KarLag üzerinden Sovyet kamp sisteminin ekonomik ve toplumsal etkilerini derinlemesine analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, KarLag’ın Sovyet sanayileşme ve ideolojik dönüşüm projelerine katkıları ile mahkûmlar üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Literatürde yeterince incelenmemiş olan bu konu, tarihsel belgeler ve akademik kaynaklar ışığında değerlendirilmiş, kamp sisteminin sosyo-ekonomik ve kültürel sonuçlarına dair özgün bir bakış açısı sunulmuştur. Çalışma, insan hakları ihlalleri ile bölgesel dönüşüm süreçlerini analiz ederek, Sovyet rejiminin baskıcı politikalarını anlamaya yönelik önemli bir katkı sağlamayı hedeflemektedir.
References
- ABDRAHMANOVA, K. K., “Nauchno-Issledovatelskaya Deyatelnost Uchenykh-Zaklyuchennykh Karlag v 1930–1950-e gg.” Gumanitarnye Nauki v Sibiri, S. 2, 2013, ss. 61-64.
- APPLEBAUM, Anne, Gulag: A History. Doubleday, New York 2003.
- ARKHYMATAYEVA, Ainur, Sovyetler Birliği’nin Kazakistan Politikası (1927-1938), Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Denizli 2021.
- ÇETİN, Nurullah, Arşiv Belgelerine Göre Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin Kazakistan’daki Repressiya Siyaseti (1930–1940), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul 2023.
- DEMİRCİ, Hikmet, “Kazakistan Gulag Kamplarında Aile, Kadın ve Çocuk.” Türk Dünyası Araştırmaları, C. 127, S. 251, 2021, ss. 241-268.
- DİLMANOV, Satıbaldı Dilmanoviç, Ispravitelno-trudovye Lagerya Na Territorii Kazakhstana (1930–1956 gg.), Institut Istorii i Etnologii Imeni Ch. Ch. Valikhanova, (Dissertatsiya), Almaty 2002.
- FİGES, Orlando, A People’s Tragedy: The Russian Revolution 1891-1924, Jonathan Cape, London 1996.
- GÖZÜTOK, Furkan, Stalin Dönemi Gulag Kampları, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bandırma 2022.
- GULAG (Glavnoe Upravlenie Lagerey) 1917-1960, Ed. A. I. Kokurin and N. V. Petrov. MFD, Moskva 2000.
- IVANOVA, G. M., Istoriya GULAGa, 1918-1958: Sotsialno-Ekonomicheskiy i Politiko-Pravovoy Aspekty, Nauka, Moskva 2006.
- Karaganda. Karagandinskaya Oblast: Entsiklopediy,. Atamura, Almaty 2008.
- KARPUZ, Elif, Yeni Sovyet İnsanı İnşasında Gulag Kampları, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş 2024.
- KHAİRMUKHANMEDOV, Nurbek, “Stalin Dönemindeki Siyasi Muhalifleri Tasfiye Uygulamaları ve Çalıştırma Kampları”, bilig, S. 41, 2007, ss. 155-174.
- Kultura v Normativnykh Aktakh Sovetskoy Vlasti: 1917-1922, Ed. K. E. Rybak. ZAO, Yuridicheskiy Dom, Yustitsinform, Moskva 2009.
- LENİN, V. I., Polnoe Sobranie Sochineniy, T. 50, Izdatelstvo Politicheskoy Literatury, Moskva 1960.
- PANOVA, O. N., “Genezis i Evolyutsiya Penitentsirnoy Sistemy na Solovkakh v 1920–1939 gg.”, GULAG na Severe Rosii: Materialy Vserossiyskoy Nauchnoy Konferentsii s Mezhdunarodnym Uchastiem (27–28 oktyabrya 2009 g., Ukhta), Ch. 1, Institut Yazyka, Literatury i Istorii Komi Nauchnogo Tsentra Uralskogo Otdeleniya Rossiyskoy Akademii Nauk, Sıktıvkar 2011, ss. 40-42.
- Sistema Ispravitelno-Trudovykh Lagerey v SSSR, 1923-1960: Spravochnik, Ed. M. B. Smirnov, Zvenya, Moskva 1998.
- Sobraniye Uzakoneniy i Rasporyazheniy Rabochego i Krestyanskogo Pravitelstva za 1917-1918 gg, Sost. Upravleniye Delami Sovnarkoma SSSR, Moskva 1942.
- Sobraniye Uzakoneniy i Rasporyazheniy Pravitelstva za 1919 g., Sost. Upravleniye Delami Sovnarkoma SSSR, Moskva 1943.
- SOLJENİTSİN, Aleksandr, The Gulag Archipelago: An Experiment in Literary Investigation, C. 1, Trans. Thomas P. Whitney, Harper & Row, New York 1973.
- Ugolovnyy Kodeks RSFSR 1926 goda, Yuridicheskoe Izdatelstvo Nkyu SSSR, Moskva 1938.
- YAKOVLEV, B., Kontsentratsionnye Lageri SSSR, Institut Po Izucheniyu Istorii i Kultury SSSR, München 1955.
- ZEMSKOV, V. N., “GULAG (Istoriko-Sotsiologicheskiy Aspekt)”, Sotsiologicheskiye Issledovaniya, C. 6, S. 7, 1991, ss. 3-16.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | History of Central Asia, Turkish Society and Community |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | May 31, 2025 |
| Submission Date | February 4, 2025 |
| Acceptance Date | April 6, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 7 Issue: 14 |
