Pierre Bourdieu’nün Sermaye Kavramı Bağlamında Kulüp Çalışmaları Özel Okulların Web Sitelerinin İçerik Analizi ile Değerlendirilmesi
Abstract
Bu çalışma, özel okulların sermaye edinme sürecinde oynadığı rolü incelemeyi amaçlamaktadır. Pierre Bourdieu’nün sermaye kavramı özelinde özel okulların kulüp faaliyetleri yoluyla öğrencilere nasıl seçkinci bir eğitim sunduğu analiz edilmiştir. Özel okullar sadece akademik kazanım değil aynı zamanda farklı sermayelerin yeniden üretimine katkı sunmaktadır. Araştırma içerik analizi tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Örneklem, 2024 yılı LGS puanı en yüksek olan beş özel okulun kurumsal web sitelerinden elde edilen veriler ile sınırlıdır. Web siteleri belgesel tarama yöntemiyle analiz edilerek okulların sunduğu kulüp çalışmaları, uluslararası sertifikalar, kültürel etkinlikler, sosyal ve akademik faaliyetler sistematik olarak incelenmiştir. Analiz sürecinde kodlama ve tematik çerçeveleme teknikleri kullanılarak içerikler kültürel ve sanatsal sermaye, sosyal ve akademik sermaye, beden sermayesi ve spor, sembolik sermaye kategorileri altında sınıflandırılmıştır. Bulgular özel okulların sanat, müzik, yaratıcı yazarlık, tiyatro, spor, münazara ve uluslararası programlar aracılığıyla öğrencilere sermaye kazandırdığını göstermektedir. Sanatsal ve estetik faaliyetler öğrencilerin sanatsal ifade gücünü artırırken sosyal ve akademik sermaye ise uluslararası ağlara entegrasyonu sağlamaktadır. Spor alanında öne çıkan etkinlikler ise disiplin becerisi, fiziksel dayanıklılık, takım çalışması ve sosyal çevre edinme sürecine yöneliktir. Toplum hizmeti programları, psikoloji ve uluslararası ödüller ise sembolik sermaye edinme sürecinin bir parçasıdır. Araştırma, özel okulların sınıfsal ayrıcalıkları yeniden üreten yapılar olarak işlev gördüğünü ortaya koymaktadır. Bu okullarda sunulan kültürel sermaye, öğrencilerin gelecekteki akademik ve mesleki avantajlarını artırmaktadır.
References
- Aktay, Y. (2016). Pierre Bourdieu ve bir Maxwell cini olarak okul. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 473-498). İletişim Yayınları.
- Aydın, H. İ. (2016). Sosyal sermaye ve kalkınma. Efil Yayınevi.
- Bennett, T., & Savage, M. (2004). Introduction: Cultural capital and cultural policy. Cultural Trends, 13(2), 7-14. https://doi.org/10.1080/0954896042000267116
- Bourdieu, P. (2013). Seçilmiş metinler (L. Ünsaldı, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P., & Passeron J. C. (2014). Vârisler, öğrenciler ve kültür (L. Ünsaldı & A. Sümer, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P., & Passeron J. C. (2015). Yeniden üretim: Eğitim sistemine ilişkin bir teorinin ilkeleri (A. Sümer, L. Ünsaldı & Ö. Akkaya, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P. (2015). Ayrım, beğeni yargısının toplumsal eleştirisi (D. F. Şannan & A. G. Berkkurt, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P. (2016). Vıve L Crise! Sosyal bilimde heterodoksi. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 33-49). İletişim Yayınları.
- Bourdieu, P., & Wacquant, L. (2016). Düşünümsel sosyolojiye davet (N. Ökten, Çev.). İletişim Yayınları.
- Bouvier, M., Ibarolla, A. J. & Pasquarelli, N. (1977). Ekonomi sözlüğü. Sosyal Yayınları.
- Budak, Ö. (2015). Türkiye’de kapitalist yöneticiler sınıfı. Ayrıntı Yayınları.
- Burke, P. (2011). Tarih ve toplumsal kuram (M. Tuncay, Çev.). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Büyükokutan, B. (2014). Amerikan sosyoloğu olarak Pierre Bourdieu. Cogito, (76), 33-41.
- Calhoun, C. (2016). Bourdieu sosyolojisinin ana hatları. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 77-31). İletişim Yayınları.
- Çelik, Ç. (2014). Sosyal sermaye, ebeveyn ağları ve okul başarısı. Cogito, (76), 265-289.
- Durmuş, H. E. (2020). Pierre Bourdieu sosyolojisi ışığında Türk tiyatro alanında çevirinin rolü ve dostlar tiyatrosunun konumu. Hiper Yayınları.
- Etil, H., & Demir, M. (2014). Pierre Bourdieu’nün bilim sosyolojisine katkısı: “Alan teorisi”, “habitus” cini ve refleksivite talebi. Cogito, (76), 312-349.
- Göker, E. (2007). Araştırma tasarımı açısından Pierre Bourdieu’nün sanat sosyolojisi. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 525-558). İletişim Yayınları.
- Göker, E. (2016). Ekonomik indirgemeci mi dediniz?. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 277-302). İletişim Yayınları.
- Hazır, I. K. (2014). Bourdieu sonrası yeni eşitsizlik gündemleri: Kültürel sınıf analizi, beğeni ve kimlik. Cogito, (76), 230-261.
- Huang, X. (2019). Understanding Bourdieu–cultural capital and habitus. Rewiev of European Studies, 11(3), 45- 49. https://doi.org/10.5539/res.v11n3p45
- Jourdain, A., & Naulin, S. (2020). Pierre Bourdieu'nün kuramı ve sosyolojik kullanımları (Ö. Elitaz, Çev.). İletişim Yayınları.
- Kaplan, M., & Yardımcıoğlu, M. (2020). Alan, habitus ve sermaye kavramlarıyla Pierre Bourdieu. Habitus Toplumbilim Dergisi, (1), 23-38. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1197923
- Kataoka, E. (2017). Cultural prestige and classificatory systems as class habitus: Gendered “view” of culture and effect of inter-generational social mobility. Journal of the Faculty of Letters, Komazawa University, (75), 105-133.
- Keleş, H. N. (2012). Sosyal sermaye. Eğitim Yayınevi.
- Kleanthous, I. (2018). Bourdieu’nun uygulanması ergenlik dönemindeki öğrencilerin yükseköğretim tercihlerinde algılanan ebeveyn etkisinin incelenmesi. İçinde M. Murphy (Ed.), Sosyal teori ve eğitim: Foucault, Habermas, Bourdieu ve Derrida’yı anlamak (ss. 245-271). Eğitim Kitabevi.
- Lamont, M., & Lareau, A. (1988). Cultural capital: Allusions gaps and glissandos in recent theoretical developments. Sociological Theory, 6(2), 153-168. https://doi.org/10.2307/202113
- Miller, G. (2012). Tüketimin evrimi: Cinsiyet, statü ve tüketim (G. Vardar, Çev.). Alfa Basım.
- Öğütle, V. S., & Çeğin, G. (2010). Toplumsal sınıfların ilişkisel gerçekliği. Tan Kitabevi Yayınları.
- Prieur, A., & Savage M. (2013). Emerging forms of cultural capital. European Societies, 15(2), 246-267. https://doi.org/10.1080/14616696.2012.748930
- Ritzer, G. (2013). Modern sosyoloji kuramları (H. Hülür, Çev.). De ki Sosyoloji Yayınları.
- Ritzer, G., & Stepnisky, J. (2013). Çağdaş sosyoloji kuramları ve klasik kökleri (I. Ertuna, Çev.). De ki Sosyoloji Yayınları.
- Savage, M. (2014). Pierre Bourdieu’nün kayıp kent sosyolojisi (E. Soytemel, Çev.). Cogito, (76), 106-120.
- Swartz, D. (2011). Kültür ve iktidar, Pierre Bourdieu’nün sosyolojisi (E. Gen, Çev.). İletişim Yayınları.
- Şahin Başfırıncı, Ç. (2008). Bir pazarlama iletişim medyası olarak web ortamında içerik analizi yapmanın güçlükleri ve olası çözüm önerileri. Yönetim, 19(61), 52-71.
- Thomas, K. (2019). The paradox of creativity in art education: Bourdieu and socio-cultural practice. Springer International Publishing.
- Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe sözlük (11. baskı). Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Waquant, L. (2014). Bourdieu’yla birlikte Loic Wacquant’la söyleşi. Cogito, (76), 445-450.
- Wacquant, L. (2016). Pierre Bourdieu: Hayatı, eserleri ve entelektüel gelişimi. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 53-76). İletişim Yayınları.
- Wallace, R. A., & Wolf, A. (2013). Çağdaş sosyoloji kuramları klasik geleneğin genişletilmesi (L. Elburuz & M. R. Ayas, Çev.). Doğu Batı Yayınları.
- Yıldırım A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
- Web Kaynakları
- Robert Koleji (2025, 13 Mart). Genel bakış. https://website.robcol.k12.tr/tr/ogrenci-yasami/ders-disi-etkinlikler/genel-bakis
- Alman Lisesi (2025, 13 Mart). https://www.ds-istanbul.net
- Üsküdar Amerikan Lisesi (2025, 13 Mart). Kulüpler. https://www.uaa.k12.tr/Icerik/kulupler/276/
- Koç Lisesi. (2025, 13 Mart). https://www.koc.k12.tr/tr/koc-okulu-lise/
- St. George Avusturya Lisesi ve Ticaret Okulu (2025, Mart 13). Sosyal Etkinlikler. https://www.sg.k12.tr/tr/
Club Studies in the Context of Pierre Bourdieu's Capital Concept Evaluation of Website of Private Schools with Content Analysis
Abstract
This study aims to examine the role of private schools in the process of capital acquisition. Specific to Pierre Bourdieu's concept of capital, it analyzes how private schools provide students with an elitist education through club activities. Private schools contribute not only to academic achievement but also to the reproduction of different capitals. The research was conducted using content analysis technique, one of the qualitative research methods. The population is limited to the data obtained from the corporate websites of five private schools with the highest LGS scores in 2024. The websites were analyzed by documentary scanning method and the club activities, international certificates, cultural activities, social and academic activities offered by the schools were systematically examined. In the analysis process, coding and thematic framing techniques were used to classify the content under the categories of cultural and artistic capital, social and academic capital, physical capital and sports, and symbolic capital. The findings show that private schools provide capital to students through art, music, creative writing, theater, sports, debate and international programs. While artistic and aesthetic activities increase students' artistic expression, social and academic capital enables integration into international networks. In the field of sports, the most prominent activities are related to disciplinary skills, physical endurance, teamwork and the process of acquiring a social environment. Community service programs, psychology and international awards are part of the process of acquiring symbolic capital. The research reveals that private schools function as structures that reproduce class privileges. The cultural capital offered in these schools increases students' future academic and occupational advantages.
References
- Aktay, Y. (2016). Pierre Bourdieu ve bir Maxwell cini olarak okul. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 473-498). İletişim Yayınları.
- Aydın, H. İ. (2016). Sosyal sermaye ve kalkınma. Efil Yayınevi.
- Bennett, T., & Savage, M. (2004). Introduction: Cultural capital and cultural policy. Cultural Trends, 13(2), 7-14. https://doi.org/10.1080/0954896042000267116
- Bourdieu, P. (2013). Seçilmiş metinler (L. Ünsaldı, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P., & Passeron J. C. (2014). Vârisler, öğrenciler ve kültür (L. Ünsaldı & A. Sümer, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P., & Passeron J. C. (2015). Yeniden üretim: Eğitim sistemine ilişkin bir teorinin ilkeleri (A. Sümer, L. Ünsaldı & Ö. Akkaya, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P. (2015). Ayrım, beğeni yargısının toplumsal eleştirisi (D. F. Şannan & A. G. Berkkurt, Çev.). Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P. (2016). Vıve L Crise! Sosyal bilimde heterodoksi. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 33-49). İletişim Yayınları.
- Bourdieu, P., & Wacquant, L. (2016). Düşünümsel sosyolojiye davet (N. Ökten, Çev.). İletişim Yayınları.
- Bouvier, M., Ibarolla, A. J. & Pasquarelli, N. (1977). Ekonomi sözlüğü. Sosyal Yayınları.
- Budak, Ö. (2015). Türkiye’de kapitalist yöneticiler sınıfı. Ayrıntı Yayınları.
- Burke, P. (2011). Tarih ve toplumsal kuram (M. Tuncay, Çev.). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Büyükokutan, B. (2014). Amerikan sosyoloğu olarak Pierre Bourdieu. Cogito, (76), 33-41.
- Calhoun, C. (2016). Bourdieu sosyolojisinin ana hatları. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 77-31). İletişim Yayınları.
- Çelik, Ç. (2014). Sosyal sermaye, ebeveyn ağları ve okul başarısı. Cogito, (76), 265-289.
- Durmuş, H. E. (2020). Pierre Bourdieu sosyolojisi ışığında Türk tiyatro alanında çevirinin rolü ve dostlar tiyatrosunun konumu. Hiper Yayınları.
- Etil, H., & Demir, M. (2014). Pierre Bourdieu’nün bilim sosyolojisine katkısı: “Alan teorisi”, “habitus” cini ve refleksivite talebi. Cogito, (76), 312-349.
- Göker, E. (2007). Araştırma tasarımı açısından Pierre Bourdieu’nün sanat sosyolojisi. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 525-558). İletişim Yayınları.
- Göker, E. (2016). Ekonomik indirgemeci mi dediniz?. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 277-302). İletişim Yayınları.
- Hazır, I. K. (2014). Bourdieu sonrası yeni eşitsizlik gündemleri: Kültürel sınıf analizi, beğeni ve kimlik. Cogito, (76), 230-261.
- Huang, X. (2019). Understanding Bourdieu–cultural capital and habitus. Rewiev of European Studies, 11(3), 45- 49. https://doi.org/10.5539/res.v11n3p45
- Jourdain, A., & Naulin, S. (2020). Pierre Bourdieu'nün kuramı ve sosyolojik kullanımları (Ö. Elitaz, Çev.). İletişim Yayınları.
- Kaplan, M., & Yardımcıoğlu, M. (2020). Alan, habitus ve sermaye kavramlarıyla Pierre Bourdieu. Habitus Toplumbilim Dergisi, (1), 23-38. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1197923
- Kataoka, E. (2017). Cultural prestige and classificatory systems as class habitus: Gendered “view” of culture and effect of inter-generational social mobility. Journal of the Faculty of Letters, Komazawa University, (75), 105-133.
- Keleş, H. N. (2012). Sosyal sermaye. Eğitim Yayınevi.
- Kleanthous, I. (2018). Bourdieu’nun uygulanması ergenlik dönemindeki öğrencilerin yükseköğretim tercihlerinde algılanan ebeveyn etkisinin incelenmesi. İçinde M. Murphy (Ed.), Sosyal teori ve eğitim: Foucault, Habermas, Bourdieu ve Derrida’yı anlamak (ss. 245-271). Eğitim Kitabevi.
- Lamont, M., & Lareau, A. (1988). Cultural capital: Allusions gaps and glissandos in recent theoretical developments. Sociological Theory, 6(2), 153-168. https://doi.org/10.2307/202113
- Miller, G. (2012). Tüketimin evrimi: Cinsiyet, statü ve tüketim (G. Vardar, Çev.). Alfa Basım.
- Öğütle, V. S., & Çeğin, G. (2010). Toplumsal sınıfların ilişkisel gerçekliği. Tan Kitabevi Yayınları.
- Prieur, A., & Savage M. (2013). Emerging forms of cultural capital. European Societies, 15(2), 246-267. https://doi.org/10.1080/14616696.2012.748930
- Ritzer, G. (2013). Modern sosyoloji kuramları (H. Hülür, Çev.). De ki Sosyoloji Yayınları.
- Ritzer, G., & Stepnisky, J. (2013). Çağdaş sosyoloji kuramları ve klasik kökleri (I. Ertuna, Çev.). De ki Sosyoloji Yayınları.
- Savage, M. (2014). Pierre Bourdieu’nün kayıp kent sosyolojisi (E. Soytemel, Çev.). Cogito, (76), 106-120.
- Swartz, D. (2011). Kültür ve iktidar, Pierre Bourdieu’nün sosyolojisi (E. Gen, Çev.). İletişim Yayınları.
- Şahin Başfırıncı, Ç. (2008). Bir pazarlama iletişim medyası olarak web ortamında içerik analizi yapmanın güçlükleri ve olası çözüm önerileri. Yönetim, 19(61), 52-71.
- Thomas, K. (2019). The paradox of creativity in art education: Bourdieu and socio-cultural practice. Springer International Publishing.
- Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe sözlük (11. baskı). Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Waquant, L. (2014). Bourdieu’yla birlikte Loic Wacquant’la söyleşi. Cogito, (76), 445-450.
- Wacquant, L. (2016). Pierre Bourdieu: Hayatı, eserleri ve entelektüel gelişimi. İçinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı & Ü. Tatlıcan (Der.), Ocak ve zanaat, Pierre Bourdieu derlemesi (ss. 53-76). İletişim Yayınları.
- Wallace, R. A., & Wolf, A. (2013). Çağdaş sosyoloji kuramları klasik geleneğin genişletilmesi (L. Elburuz & M. R. Ayas, Çev.). Doğu Batı Yayınları.
- Yıldırım A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
- Web Kaynakları
- Robert Koleji (2025, 13 Mart). Genel bakış. https://website.robcol.k12.tr/tr/ogrenci-yasami/ders-disi-etkinlikler/genel-bakis
- Alman Lisesi (2025, 13 Mart). https://www.ds-istanbul.net
- Üsküdar Amerikan Lisesi (2025, 13 Mart). Kulüpler. https://www.uaa.k12.tr/Icerik/kulupler/276/
- Koç Lisesi. (2025, 13 Mart). https://www.koc.k12.tr/tr/koc-okulu-lise/
- St. George Avusturya Lisesi ve Ticaret Okulu (2025, Mart 13). Sosyal Etkinlikler. https://www.sg.k12.tr/tr/
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Educational Sociology |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Publication Date | April 27, 2025 |
| Submission Date | March 20, 2025 |
| Acceptance Date | April 19, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 13 Issue: 1 |
e-ISSN: 2148-5232