Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci

Alperen Avcı; Esra Nur Türkmen

doi:10.37989/gumussagbil.1557441

Review

Risk of Epidemic Caused by Destruction in Gaza: Polio

Year 2025, Volume: 14 Issue: 2, 850 - 858, 26.06.2025

Alperen Avcı , Esra Nur Türkmen

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1557441

Abstract

The conflict between Gaza and Israel is part of a crisis that has been going on for many years. Since October 7, 2023, Israel's intense attacks on Gaza have caused great destruction in the region and caused deep damage, especially to the health infrastructure. The consequences of these attacks have exposed civilians living in Gaza, especially children, to serious health threats. One of these threats is the risk of polio triggered by war conditions. The destruction of health infrastructure, disruption of vaccination and deterioration of hygiene pave the way for the rapid spread of poliovirus. Polio is a common outbreak risk in war zones and has the potential to become a serious public health crisis in Gaza. This situation directly threatens the lives of children. This review article aims to discuss how the destruction of the health system increases the risk of infectious diseases such as polio and the urgent measures that need to be taken, drawing attention to the fact that similar crises are experienced in war zones.

Keywords

Gaza, Israel, War, Polio.

References

1. Aziz MA. An analysis of print media coverage of the Palestinian-Israeli conflict during the second Israeli invasion of Lebanon in 2006 [Yüksek Lisans Tezi]. Clemson: Clemson University; 2007.
2. Köse T. Yahudilerin devletleşme sürecinde dönüm noktaları: Pogrom, Aliya ve siyasi Siyonizm (1881-1903). Ortadoğu Etütleri. 2021;13(1):119–142.
3. Lubbad AMS. Uluslararası haber sitelerinde Gazze ablukası sorununun kamu diplomasisi bağlamında ele alınması (CNN, BBC, TRT World, Al-Jazeera) [Doktora Tezi]. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2023.
4. Aras B. Filistin-İsrail barış süreci ve Türkiye. İstanbul: Bağlam Yayınları: 1997.
5. Farsakh L. The “right to have rights”: Partition and Palestinian self-determination. Journal of Palestine Studies. 2017;47(1):56–68.
6. Pappe I. Modern Filistin Tarihi. Ankara: Phoenix Yayınevi: 2007.
7.Armağanoğlu F. Filistin meselesi ve Arap-İsrail savaşları. İstanbul: Kronik Kitap: 2017.
8. Babahanoğlu V. İsrail’in “Yerleşimci” politikası ve Filistin’e yansımaları: Gazze saldırıları. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2024;20(1):175–196.
9. Güzel İH. 7 Ekim sonrası gerçekleşen insan hakları ihlalleri üzerine bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2024;13(2):661–681.
10. Tekdemir M, Biçen FZ, Tekdemir A. Arap milliyetçiliği ve 1967 Arap-İsrail Savaşı. Uluslararası Sosyal Siyasal ve Mali Araştırmalar Dergisi. 2023;3(2):122–132.
11. Alexander J. Conflict, economic closure and human security in Gaza. London: Oxford Research Group. [Internet]. 2007 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: http://www.pij.org/documents/gaza.pdf
12. International Court of Justice. Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestinian Territory, Advisory Opinion, I. C. J. Reports. [Internet]. 2004 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/131/131-20040709-ADV-01-00-EN.pdf.
13. UNRWA. Annual operational report 2021 [Internet]. 2021 [Erişim tarihi: 30 Nisan 2024]. Erişim adresi: https://www.unrwa.org/resources/about-unrwa/annual-operational-report-2021
14. Amnesty International. Israel’s apartheid against Palestinians: A cruel system of domination and a crime against humanity [Internet]. 2022 [Erişim tarihi: 30 Nisan 2024]. Erişim adresi: https://www.amnesty.org/en/documents/mde15/5141/2022/en/
15. Butt KM, Butt AA. Blockade on Gaza strip: A living hell on earth. Journal of Political Studies. 2016;23:157.
16. Amnesty International. ‘İnsan değişmiş gibi hissediyorsun’: İsrail’in Gazze’de Filistinlilere yönelik soykırımı. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.amnesty.org.tr/public/uploads/files/‘İnsan%20Değilmiş%20Gibi%20Hissediyorsun’%20İsrail’in%20Gazze’de%20Filistinlilere%20Yönelik%20Soykırımı.pdf.
17. Anadolu Ajansı. İsrail-Hamas çatışmalarında 4. gün: İsrail tam taarruza geçti. [Internet]. 2023 [Erişim tarihi: 30 Nisan 2024]. Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/israil-ile-hamas-arasindaki-catismalara-4-gunlugune-verilen-insani-ara-son-gununde/3066076.
18. Doctors Without Borders. Gaza: Maternal and child health suffer under decimated system [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.doctorswithoutborders.org/latest/gaza-maternal-and-child-health-suffer-under-decimated-system.
19. Action on Armed Violence. Gaza healthcare crisis: Urgent action required to address alleged unlawful Israeli attacks. [Internet]. 2023 [Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024]. Erişim adresi: https://aoav.org.uk/2023/gaza-healthcare-crisis-urgent-action-required-to-address-alleged-unlawful-israeli-attacks/
20. World Health Organization. WHO’s work in health emergencies Health conditions in the occupied Palestinian territory, including east Jerusalem Marc 2024. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA77/A77_12-en.pdf.
21. World Health Organization. WHO concerned about escalating health crisis in West Bank. June 2024. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/14-06-2024-who-concerned-about-escalating-health-crisis-in-west-bank.
22. Garry S, Checchi F. Armed conflict and public health: into the 21st century. Journal of Public Health. 2020;42(3):287–289. doi:10.1093/pubmed/fdz095
23. Gostin LO, Rubenstein LS. Attacks on health care in the war in Ukraine: International law and the need for accountability. JAMA. 2022;327(16):1541–1542. doi:10.1001/jama.2022.6045.
24. World Health Organization. Hospitals in the Gaza Strip at a breaking point, warns. [Internet]. 2023 [Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024]. Erişim adresi: https://www.emro.DSÖ.int/opt/news/hospitals-in-the-gaza-strip-at-a-breaking-point-warns-DSÖ.html.
25. Anadolu Ajansı. Dünyadan İsrail'in Gazze'deki hastane saldırısına tepkiler [Internet]. 2023. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/dunyadan-israilin-gazzedeki-hastane-saldirisina-tepkiler/3023556.
26. Birleşmiş Milletler. Gaza crisis deepens as UN aid convoys face delays and obstacles. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 12 Eylül 2024]. Erişim adresi: https://news.un.org/en/story/2024/08/1141232
27. Medecins Sans Frontieres . MSF-supported health facilities across Gaza face critical shortage of medical supplies. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024].]. Erişim adresi: https://www.msf.org/msf-health-facilities-across-gaza-face-critical-shortage-medical-supplies.
28. UNİCEF. Gazzeli çocukların zamanı azalıyor: Su kesintileri hastalık alarmı veriyor. [Internet]. 2023. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024].Erişim adresi: https://www.unicef.org/turkiye/basın-bültenleri/gazzeli-çocukların-zamanı-azalıyor-su-kesintileri-hastalık-alarmı-veriyor.
29. Middle East Eye. DSÖ Chief: Thousands of children in Gaza at risk of polio infections. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024].Erişim adresi: https://www.middleeasteye.net/live-blog/live-blog-update/DSÖ-chief-thousands-children-gaza-risk-polio-infections
30. United Nations News. Gazas need polio vaccines amid ‘deathly cycle’ of hunger, heat and disease, say UN aid agencies. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://news.un.org/en/story/2024/07/1152636.
31. United Nations News. Gaza remains at ‘high risk’ of polio virus spread, warn UN aid teams. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://news.un.org/en/story/2024/08/1153166.
32. Murphy OC, Pardo CA. Acute flaccid myelitis: a clinical review. Seminars in Neurology. 2020;40(2):211-218. doi:10.1055/s-0040-1705123.
33. Etiler N. Birinci basamak sağlık çalışanları için aşı rehberi. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları: 2018.
34. UNICEF. 85% of children affected by polio in 2023 lived in fragile and conflict-affected countries. [Internet]. 2023. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.unicef.org/press-releases/85-cent-children-affected-polio-2023-lived-fragile-and-conflict-affected-countries.
35. Akil L, Ahmad HA. The recent outbreaks and reemergence of poliovirus in war and conflict-affected areas. International Journal of Infectious Diseases. 2016;49:40-46. doi:10.1016/j.ijid.2016.05.025.
36. Farbu E, Gilhus NE, Barnes MP, Borg K, De Visser M, Driessen A, et al. EFNS guideline on diagnosis and management of post‐polio syndrome. Report of an EFNS task force. European Journal of Neurology. 2006;13(8):795–801. doi:10.1111/j.1468-1331.2006.01385.x.
37. Groce NE, Banks LM, Stein MA. Surviving polio in a post-polio world. Social Science & Medicine. 2014;107:171–178. doi:10.1016/j.socscimed.2014.02.024
38. Global Polio Eradication Initiative. Polio and prevention: history of polio [Internet]. 2010 [30 Nisan 2024]. Erişim adresi: http://www.polioeradication.org/Polioandprevention/Historyofpolio.aspx
39. Murakami H, Kobayashi M, Hachiya M, Khan ZS, Hassan SQ, Sakurada S. Refusal of oral polio vaccine in northwestern Pakistan: a qualitative and quantitative study. Vaccine. 2014;32(12):1382–1387. doi:10.1016/j.vaccine.2014.01.018.
40. World Health Organization. WHO report on global surveillance of epidemic-prone infectious diseases. [Internet]. 1995. [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-CDS-CSR-ISR-2000.1.
41. Valand P, Miles J, Pandya AN. The deleterious effects of war and conflict on the provision of health care for vulnerable populations and the potential effects of COVID-19 on vulnerable populations in conflict zones. IJS Global Health. 2020;3(6):1–6. doi:10.1097/GH9.0000000000000036.
42. Kadir A, Shenoda S, Goldhagen J, Pitterman S, Suchdev PS, Chan KJ, et al. The effects of armed conflict on children. Pediatrics. 2018;142(6).
43. Bendavid E, Boerma T, Akseer N, Langer A, Malembaka EB, Okiro EA, et al. The effects of armed conflict on the health of women and children. Lancet. 2021;397(10273):522–532.
44. Irmak Z, Piyal B. Savaş ve silahlı çatışmalarda çocuk sağlığı. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2023;10(4):689-695. doi:10.52880/sagakaderg.1292499.
45. Maurice J. Polio eradication effort sees progress, but problems remain. The Lancet. 2014;383(9921):939-940. doi:10.1016/s0140-6736(14)60452-9.
46. World Health Organization. Poliomyelitis: Does polio still exist? Is it curable? [Internet]. 2018 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/does-polio-still-exist-is-it-curable.
47. Gladstone R. Polio spreads from Syria to Iraq causing worries. [Internet]. 2014 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: http://www.nytimes.com/2014/04/08/world/middleeast/polio-spreads-from-syria-to-iraq-causing-worries.html?_r=0
48. World Health Organization. Government of Nigeria reports 2 wild polio cases, first since July 2014. [Internet]. 2016. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/11-08-2016-government-of-nigeria-reports-2-wild-polio-cases-first-since-july-2014.
49. World Health Organization. Acute health needs in Afghanistan must be urgently addressed and health gains protected [Internet]. 2021 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/22-09-2021-acute-health-needs-in-afghanistan-must-be-urgently-addressed-and-health-gains-protected.
50. World Health Organization. Report of suspected polio cases in the Syrian Arab Republic [Internet]. 2013 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2013_10_19_polio-en.
51. Global Polio Eradication Initiative. Round 2 – Outbreak response summary. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://polioeradication.org/wp-content/uploads/2024/05/ROUND-2-–-OUTBREAK-RESPONSE-SUMMARY.pdf.
52. World Health Organization. Humanitarian pauses vital for critical polio vaccination campaign in the Gaza Strip. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/16-08-2024-humanitarian-pauses-vital-for-critical-polio-vaccination-campaign-in-the-gaza-strip.
53. World Health Organization. Children in Gaza are now at risk of polio as well as bombs – We need a ceasefire now. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/children-in-gaza-are-now-at-risk-of-polio-as-well-as-bombs---we-need-a-ceasefire-now.

Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci

Year 2025, Volume: 14 Issue: 2, 850 - 858, 26.06.2025

Alperen Avcı , Esra Nur Türkmen

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1557441

Abstract

Gazze ve İsrail arasındaki çatışma, uzun yıllardır süregelen bir krizin parçasıdır. 7 Ekim 2023'ten itibaren İsrail’in Gazze’ye yönelik yoğun saldırıları, bölgede büyük bir yıkıma neden olmuş ve özellikle sağlık altyapısında derin hasarlar meydana getirmiştir. Bu saldırıların sonuçları, Gazze’de yaşayan sivilleri, özellikle çocukları, ciddi sağlık tehditleriyle karşı karşıya bırakmıştır. Bu tehditlerin başında, savaş koşullarının tetiklediği çocuk felci riski gelmektedir. Sağlık altyapısının tahrip olması, aşılamanın aksaması ve hijyenin bozulması, polio virüsünün hızla yayılmasına zemin hazırlamaktadır. Çocuk felci, savaş bölgelerinde sık görülen bir salgın riski olup, Gazze’de de ciddi bir halk sağlığı krizine dönüşme potansiyeline sahiptir. Bu durum, özellikle çocukların hayatını doğrudan tehdit etmektedir. Bu derleme makalesi, sağlık sisteminde oluşan tahribatın çocuk felci gibi bulaşıcı hastalık riskini nasıl artırdığını ve savaş bölgelerinde benzer krizlerin yaşandığına dikkat çekerek, alınması gereken acil önlemleri tartışmayı amaçlamaktadır.

Keywords

Gazze, İsrail, Savaş, Çocuk Felci

References

1. Aziz MA. An analysis of print media coverage of the Palestinian-Israeli conflict during the second Israeli invasion of Lebanon in 2006 [Yüksek Lisans Tezi]. Clemson: Clemson University; 2007.
2. Köse T. Yahudilerin devletleşme sürecinde dönüm noktaları: Pogrom, Aliya ve siyasi Siyonizm (1881-1903). Ortadoğu Etütleri. 2021;13(1):119–142.
3. Lubbad AMS. Uluslararası haber sitelerinde Gazze ablukası sorununun kamu diplomasisi bağlamında ele alınması (CNN, BBC, TRT World, Al-Jazeera) [Doktora Tezi]. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2023.
4. Aras B. Filistin-İsrail barış süreci ve Türkiye. İstanbul: Bağlam Yayınları: 1997.
5. Farsakh L. The “right to have rights”: Partition and Palestinian self-determination. Journal of Palestine Studies. 2017;47(1):56–68.
6. Pappe I. Modern Filistin Tarihi. Ankara: Phoenix Yayınevi: 2007.
7.Armağanoğlu F. Filistin meselesi ve Arap-İsrail savaşları. İstanbul: Kronik Kitap: 2017.
8. Babahanoğlu V. İsrail’in “Yerleşimci” politikası ve Filistin’e yansımaları: Gazze saldırıları. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2024;20(1):175–196.
9. Güzel İH. 7 Ekim sonrası gerçekleşen insan hakları ihlalleri üzerine bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2024;13(2):661–681.
10. Tekdemir M, Biçen FZ, Tekdemir A. Arap milliyetçiliği ve 1967 Arap-İsrail Savaşı. Uluslararası Sosyal Siyasal ve Mali Araştırmalar Dergisi. 2023;3(2):122–132.
11. Alexander J. Conflict, economic closure and human security in Gaza. London: Oxford Research Group. [Internet]. 2007 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: http://www.pij.org/documents/gaza.pdf
12. International Court of Justice. Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestinian Territory, Advisory Opinion, I. C. J. Reports. [Internet]. 2004 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/131/131-20040709-ADV-01-00-EN.pdf.
13. UNRWA. Annual operational report 2021 [Internet]. 2021 [Erişim tarihi: 30 Nisan 2024]. Erişim adresi: https://www.unrwa.org/resources/about-unrwa/annual-operational-report-2021
14. Amnesty International. Israel’s apartheid against Palestinians: A cruel system of domination and a crime against humanity [Internet]. 2022 [Erişim tarihi: 30 Nisan 2024]. Erişim adresi: https://www.amnesty.org/en/documents/mde15/5141/2022/en/
15. Butt KM, Butt AA. Blockade on Gaza strip: A living hell on earth. Journal of Political Studies. 2016;23:157.
16. Amnesty International. ‘İnsan değişmiş gibi hissediyorsun’: İsrail’in Gazze’de Filistinlilere yönelik soykırımı. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.amnesty.org.tr/public/uploads/files/‘İnsan%20Değilmiş%20Gibi%20Hissediyorsun’%20İsrail’in%20Gazze’de%20Filistinlilere%20Yönelik%20Soykırımı.pdf.
17. Anadolu Ajansı. İsrail-Hamas çatışmalarında 4. gün: İsrail tam taarruza geçti. [Internet]. 2023 [Erişim tarihi: 30 Nisan 2024]. Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/israil-ile-hamas-arasindaki-catismalara-4-gunlugune-verilen-insani-ara-son-gununde/3066076.
18. Doctors Without Borders. Gaza: Maternal and child health suffer under decimated system [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.doctorswithoutborders.org/latest/gaza-maternal-and-child-health-suffer-under-decimated-system.
19. Action on Armed Violence. Gaza healthcare crisis: Urgent action required to address alleged unlawful Israeli attacks. [Internet]. 2023 [Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024]. Erişim adresi: https://aoav.org.uk/2023/gaza-healthcare-crisis-urgent-action-required-to-address-alleged-unlawful-israeli-attacks/
20. World Health Organization. WHO’s work in health emergencies Health conditions in the occupied Palestinian territory, including east Jerusalem Marc 2024. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA77/A77_12-en.pdf.
21. World Health Organization. WHO concerned about escalating health crisis in West Bank. June 2024. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/14-06-2024-who-concerned-about-escalating-health-crisis-in-west-bank.
22. Garry S, Checchi F. Armed conflict and public health: into the 21st century. Journal of Public Health. 2020;42(3):287–289. doi:10.1093/pubmed/fdz095
23. Gostin LO, Rubenstein LS. Attacks on health care in the war in Ukraine: International law and the need for accountability. JAMA. 2022;327(16):1541–1542. doi:10.1001/jama.2022.6045.
24. World Health Organization. Hospitals in the Gaza Strip at a breaking point, warns. [Internet]. 2023 [Erişim tarihi: 15 Temmuz 2024]. Erişim adresi: https://www.emro.DSÖ.int/opt/news/hospitals-in-the-gaza-strip-at-a-breaking-point-warns-DSÖ.html.
25. Anadolu Ajansı. Dünyadan İsrail'in Gazze'deki hastane saldırısına tepkiler [Internet]. 2023. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/dunyadan-israilin-gazzedeki-hastane-saldirisina-tepkiler/3023556.
26. Birleşmiş Milletler. Gaza crisis deepens as UN aid convoys face delays and obstacles. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 12 Eylül 2024]. Erişim adresi: https://news.un.org/en/story/2024/08/1141232
27. Medecins Sans Frontieres . MSF-supported health facilities across Gaza face critical shortage of medical supplies. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024].]. Erişim adresi: https://www.msf.org/msf-health-facilities-across-gaza-face-critical-shortage-medical-supplies.
28. UNİCEF. Gazzeli çocukların zamanı azalıyor: Su kesintileri hastalık alarmı veriyor. [Internet]. 2023. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024].Erişim adresi: https://www.unicef.org/turkiye/basın-bültenleri/gazzeli-çocukların-zamanı-azalıyor-su-kesintileri-hastalık-alarmı-veriyor.
29. Middle East Eye. DSÖ Chief: Thousands of children in Gaza at risk of polio infections. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024].Erişim adresi: https://www.middleeasteye.net/live-blog/live-blog-update/DSÖ-chief-thousands-children-gaza-risk-polio-infections
30. United Nations News. Gazas need polio vaccines amid ‘deathly cycle’ of hunger, heat and disease, say UN aid agencies. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://news.un.org/en/story/2024/07/1152636.
31. United Nations News. Gaza remains at ‘high risk’ of polio virus spread, warn UN aid teams. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://news.un.org/en/story/2024/08/1153166.
32. Murphy OC, Pardo CA. Acute flaccid myelitis: a clinical review. Seminars in Neurology. 2020;40(2):211-218. doi:10.1055/s-0040-1705123.
33. Etiler N. Birinci basamak sağlık çalışanları için aşı rehberi. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları: 2018.
34. UNICEF. 85% of children affected by polio in 2023 lived in fragile and conflict-affected countries. [Internet]. 2023. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.unicef.org/press-releases/85-cent-children-affected-polio-2023-lived-fragile-and-conflict-affected-countries.
35. Akil L, Ahmad HA. The recent outbreaks and reemergence of poliovirus in war and conflict-affected areas. International Journal of Infectious Diseases. 2016;49:40-46. doi:10.1016/j.ijid.2016.05.025.
36. Farbu E, Gilhus NE, Barnes MP, Borg K, De Visser M, Driessen A, et al. EFNS guideline on diagnosis and management of post‐polio syndrome. Report of an EFNS task force. European Journal of Neurology. 2006;13(8):795–801. doi:10.1111/j.1468-1331.2006.01385.x.
37. Groce NE, Banks LM, Stein MA. Surviving polio in a post-polio world. Social Science & Medicine. 2014;107:171–178. doi:10.1016/j.socscimed.2014.02.024
38. Global Polio Eradication Initiative. Polio and prevention: history of polio [Internet]. 2010 [30 Nisan 2024]. Erişim adresi: http://www.polioeradication.org/Polioandprevention/Historyofpolio.aspx
39. Murakami H, Kobayashi M, Hachiya M, Khan ZS, Hassan SQ, Sakurada S. Refusal of oral polio vaccine in northwestern Pakistan: a qualitative and quantitative study. Vaccine. 2014;32(12):1382–1387. doi:10.1016/j.vaccine.2014.01.018.
40. World Health Organization. WHO report on global surveillance of epidemic-prone infectious diseases. [Internet]. 1995. [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-CDS-CSR-ISR-2000.1.
41. Valand P, Miles J, Pandya AN. The deleterious effects of war and conflict on the provision of health care for vulnerable populations and the potential effects of COVID-19 on vulnerable populations in conflict zones. IJS Global Health. 2020;3(6):1–6. doi:10.1097/GH9.0000000000000036.
42. Kadir A, Shenoda S, Goldhagen J, Pitterman S, Suchdev PS, Chan KJ, et al. The effects of armed conflict on children. Pediatrics. 2018;142(6).
43. Bendavid E, Boerma T, Akseer N, Langer A, Malembaka EB, Okiro EA, et al. The effects of armed conflict on the health of women and children. Lancet. 2021;397(10273):522–532.
44. Irmak Z, Piyal B. Savaş ve silahlı çatışmalarda çocuk sağlığı. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2023;10(4):689-695. doi:10.52880/sagakaderg.1292499.
45. Maurice J. Polio eradication effort sees progress, but problems remain. The Lancet. 2014;383(9921):939-940. doi:10.1016/s0140-6736(14)60452-9.
46. World Health Organization. Poliomyelitis: Does polio still exist? Is it curable? [Internet]. 2018 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/does-polio-still-exist-is-it-curable.
47. Gladstone R. Polio spreads from Syria to Iraq causing worries. [Internet]. 2014 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: http://www.nytimes.com/2014/04/08/world/middleeast/polio-spreads-from-syria-to-iraq-causing-worries.html?_r=0
48. World Health Organization. Government of Nigeria reports 2 wild polio cases, first since July 2014. [Internet]. 2016. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/11-08-2016-government-of-nigeria-reports-2-wild-polio-cases-first-since-july-2014.
49. World Health Organization. Acute health needs in Afghanistan must be urgently addressed and health gains protected [Internet]. 2021 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/22-09-2021-acute-health-needs-in-afghanistan-must-be-urgently-addressed-and-health-gains-protected.
50. World Health Organization. Report of suspected polio cases in the Syrian Arab Republic [Internet]. 2013 [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2013_10_19_polio-en.
51. Global Polio Eradication Initiative. Round 2 – Outbreak response summary. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://polioeradication.org/wp-content/uploads/2024/05/ROUND-2-–-OUTBREAK-RESPONSE-SUMMARY.pdf.
52. World Health Organization. Humanitarian pauses vital for critical polio vaccination campaign in the Gaza Strip. [Internet]. 2024 [Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/16-08-2024-humanitarian-pauses-vital-for-critical-polio-vaccination-campaign-in-the-gaza-strip.
53. World Health Organization. Children in Gaza are now at risk of polio as well as bombs – We need a ceasefire now. [Internet]. 2024. [Erişim tarihi: 5 Aralık 2024]. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/children-in-gaza-are-now-at-risk-of-polio-as-well-as-bombs---we-need-a-ceasefire-now.

There are 53 citations in total.

Details

Primary Language	Turkish
Subjects	Counselling, Wellbeing and Community Services, Preventative Health Care, Community Child Health, Public Health (Other)
Journal Section	Derlemeler
Authors	Alperen Avcı 0000-0003-2395-9495 Esra Nur Türkmen 0000-0002-0597-9444
Publication Date	June 26, 2025
Submission Date	September 28, 2024
Acceptance Date	December 9, 2024
Published in Issue	Year 2025 Volume: 14 Issue: 2

Cite

APA	Avcı, A., & Türkmen, E. N. (2025). Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 850-858. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1557441
AMA	Avcı A, Türkmen EN. Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. June 2025;14(2):850-858. doi:10.37989/gumussagbil.1557441
Chicago	Avcı, Alperen, and Esra Nur Türkmen. “Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14, no. 2 (June 2025): 850-58. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1557441.
EndNote	Avcı A, Türkmen EN (June 1, 2025) Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14 2 850–858.
IEEE	A. Avcı and E. N. Türkmen, “Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci”, Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi, vol. 14, no. 2, pp. 850–858, 2025, doi: 10.37989/gumussagbil.1557441.
ISNAD	Avcı, Alperen - Türkmen, Esra Nur. “Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 14/2 (June 2025), 850-858. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1557441.
JAMA	Avcı A, Türkmen EN. Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2025;14:850–858.
MLA	Avcı, Alperen and Esra Nur Türkmen. “Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol. 14, no. 2, 2025, pp. 850-8, doi:10.37989/gumussagbil.1557441.
Vancouver	Avcı A, Türkmen EN. Gazze’de Yıkımın Yol Açtığı Salgın Riski: Çocuk Felci. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2025;14(2):850-8.

Download Cover Image

Article Files

Full Text