Xanthium spinosum, Türkiye’nin birçok agroekolojik bölgesine yayılmış, tarımsal üretimi ve yerel biyoçeşitliliği olumsuz etkileyen sorunlu bir istilacı yabancı ottur. Bu türün tohum çimlenme biyolojisinin anlaşılması, etkili ve bölgeye özgü yönetim önlemlerinin oluşturulması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin dört farklı coğrafik bölgesinden (Güneydoğu Anadolu, Akdeniz, Karadeniz ve İç Anadolu) toplanan X. spinosum popülasyonlarının çimlenme davranışı üzerinde fotoperiyot, sıcaklık, pH, tuzluluk, ozmotik potansiyel ve tohum gömülme derinliğinin etkileri değerlendirilmiştir. En yüksek çimlenme, 12 saat ışık/12 saat karanlık fotoperiyotta gözlenmiş, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz popülasyonları daha yüksek ışık duyarlılığı sergilemiştir. Sıcaklık açısından en yüksek çimlenmenin Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz popülasyonlarında yaklaşık 30 °C’de gözlemlenirken, Karadeniz ve İç Anadolu popülasyonlarında ise daha ılıman sıcaklıklarda (25–27 °C) gerçekleştiği ortaya konulmuştur. Benzer şekilde, tüm popülasyonlarda nötr pH (~7.0–7.6) koşullarında en yüksek çimlenme kaydedilmiş, Güneydoğu Anadolu popülasyonu daha geniş bir pH toleransı göstermiştir. Tuzluluk ve ozmotik stres testleri, Güneydoğu Anadolu popülasyonunun tuz ve kuraklık streslerine karşı daha yüksek tolerans sergilediğini ortaya koymuştur. Fide çıkışı, düşük gömülme derinliklerinde (~2–4 cm) zirveye ulaşmış, derinlik arttıkça keskin bir düşüş göstermiştir. Bu sonuçlar, yerel iklimsel ve edafik koşullarla ilişkili önemli popülasyon-özgü adaptasyon kalıplarını vurgulamaktadır. Bu çalışmada belirlenen çevresel toleranslara dayalı derin sürüm teknikleri ve yönetim stratejileri, X. spinosum’un gelişimini sınırlayabilir. Bu çalışmada ortaya konulan popülasyon düzeyindeki değişkenlik, bölgeye özgü etkili yabancı ot yönetim stratejileri için kritik öneme sahiptir
İstilacı yabancı ot yönetimi Fotoperiyot duyarlılığı Popülasyon varyasyonu Tohum çimlenmesi
Xanthium spinosum is a troublesome invasive weed widely distributed through many agroecological zones in Türkiye, adversely affecting crop production and local biodiversity. Understanding its seed germination biology is essential for formulating efficient, region-specific management measurements. This study assessed the influence of photoperiod, temperature, pH, salinity, osmotic potential, and seed burial depth on the germination characteristics of X. spinosum populations collected from four geographical regions (Southeastern Anatolia, Mediterranean, Black Sea, and Central Anatolia) in Türkiye. Peak germination was observed under a 12-hour light/dark photoperiod, with Southeastern Anatolia and the Mediterranean populations exhibiting higher responsiveness to light. The highest germination occurred at ~30 °C for Southeastern Anatolia and Mediterranean populations, whereas Black Sea and Central Anatolia populations preferred relatively lower temperatures (25–27 °C) for peak germination. Similarly, neutral pH (~7.0–7.6) resulted in the highest germination of all populations, whereas Southeastern Anatolia had better pH tolerance. Salinity and osmotic stress tests revealed significant demographic differences, with the Southeastern Anatolia population exhibiting higher tolerance to salinity and drought stresses. Seedling emergence peaked at lower burial depths (~2–4 cm) and had a sharp decline at increased depths. These results highlight significant population-specific adaptation patterns associated with local climatic and edaphic conditions. Deep tillage and management strategies based on environmental tolerance determined in the current study may restrict the further spread of X. spinosum.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Herbology |
Journal Section | Araştırma Makaleleri |
Authors | |
Early Pub Date | June 11, 2025 |
Publication Date | June 16, 2025 |
Submission Date | April 29, 2025 |
Acceptance Date | May 27, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 29 Issue: 2 |
Indexing and Abstracting