Research Article
BibTex RIS Cite

Gracchus Kardeşlerin Toprak Reformları: Sosyal Adalet Mücadelesi

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 517 - 537

Yavuz Arslan

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1664191

Abstract

Roma Cumhuriyeti'nin ilk dönemlerinden itibaren aristokrat elit ile alt sınıflar arasındaki gerilim giderek arttı. Aristokrasinin siyasi makamlar üzerindeki hâkimiyeti ve geniş toprak mülkiyeti, eşitsizlik ve huzursuzluğun başlıca kaynaklarıydı. Sosyal sınıflar arasında zaman zaman uzlaşmalar sağlansa da, yoksul kesimin yaşam koşullarını iyileştirmeye yönelik reform girişimlerinde de bulunulmuştur. Cumhuriyet döneminin sonlarına doğru, kırsal nüfusun ekonomik durumu önemli ölçüde kötüleşmiş, bu da yapısal reform taleplerinin artmasına neden olmuştur. M.Ö. 2. yüzyılda, Gracchus Kardeşler bu sosyal ve ekonomik eşitsizlikleri ele almayı amaçlayan önde gelen reformcular olarak ortaya çıktılar. Onların temel yasama girişimi, özellikle zenginler tarafından yasa dışı yollarla edinilen toprakların bir kısmının topraksız köylülere dağıtılmasına odaklanmaktaydı. Ek reform önerileri arasında, köylü askerlerin askeri giderlerinin devlet tarafından karşılanması ve Roma’nın müttefikleri ile Latin topluluklarına Roma vatandaşlarıyla benzer yasal hakların tanınması yer almaktaydı. Ancak bu reform girişimleri, aristokrasinin yerleşik gücüne doğrudan bir tehdit olarak görülmüştür. Sonuç olarak, seçkin sınıf bu tür önlemlerin uygulanmasına aktif olarak karşı çıkmıştır. Bu çalışma, sosyo-politik huzursuzluğun temel nedenlerini, Gracchus Kardeşlerin izlediği reform stratejilerini ve Roma'nın yönetici sınıfından gördükleri direnci incelemektedir.

Keywords

Toprak Reformu Sosyal Adalet Roma Cumhuriyeti Plebler Aristokrasi

References

  • Ancient Resources
  • Appian (1996). The Civil Wars. Translated with an Introduction by John Carter. Penguin Books: London.
  • Batstone, W. W. (2010). Sallust, Catiline's Conspiracy, The Jugurthine War, Histories. Oxford University Press.
  • Cicero (2023). Devlet Üzerine De Re Publica. (Latinceden çeviren: Rana Gülcan Kahramanyol). Kronik Kitap: İstanbul.
  • Cicero, (2021). Yasalar Üzerine. (Latinceden çeviren: C. Cengiz Çevik). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları: İstanbul.
  • Dio Cassius, (1916). Roman History, IX: Books 15, 19, 24 (With An English Translation By Earnest Gary, Ph.D.) (Loeb Classical Library). William Heinemann Ltd.: Cambridge.
  • Diodorus (1984). Diodorus of Scily İn Twelve Volumes XII (With An English Translation By Francis R. Walton). Cambridge, Massachusetts Harvard University Press: London William Heinemann Ltd. MCMLXXXIV.
  • Florus, L. A. (2022). Kısa Roma Tarihi. (Çeviren: Levent Keskin). Doğu Batı Yayınları: Ankara.
  • Livius, T. (2020). Roma Tarihi (Çeviren: Ahmet Ceylan). Gece Kitaplığı: Ankara.
  • Maximus, V. (2004). Memorable Deeds and Sayings, One Thousand Tales from Ancient Rome (Translated, with Introduction, by Henry John Walker). Hackett Publishing Company, Inc.: Cambridge.
  • Plutarkhos (2001). Gracchus Kardeşler (Çeviren: Sema Sandalcı). Bilge Uluslararası Yayıncılık: İstanbul.
  • Modern Resources
  • Astin, A. E (1967.) Scipio Aemilianus. At the Clarendon Press: Oxford.
  • Atlan, S. (2014). Roma Tarihi’nin Ana Hatları, I. Kısım Cumhuriyet Devri. Türk Tarih Kurumu: Ankara.
  • Badian, E. (1954). Lex Acilia Repetundarum. The American Journal of Philology, 75(4), 374-384.
  • Badian, E. (1968). Roman Imperialism In The Late Republic. Basil Blackwell.
  • Barrow, R. H. (2002). Romalılar (Çeviren: Ender Gürol). İz Yayıncılık: İstanbul.
  • Beard, M. (2019). SPQR Antik Roma Tarihi (2. Baskı), (Çeviren: İrem Sağlamer). Pegasus Yayıncılık: İstanbul.
  • Boatwright, M. (v.d) (2024). Romalıların Kısa Tarihi (2. Basım), (Çeviren: İrem Kısacık). Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.: İstanbul.
  • Boren, H. (1970). The Urban Side of the Gracchan Economic Crisis. Tiberius Gracchus Destroyer or Reformer of the Republic? (Edited: John M. Riddle) p. 54-59. D. C. Heat and Company.
  • Boren, H. C. (1961). Tiberius Gracchus: the opposition view. The American Journal of Philology, 82(4), 358-369.
  • Boren, H. C. (1977). Roman Society, A Social, Economic and Cultural History. D. C. Heat and Company.
  • Bradley, K. R. (1989). Slavery and Rebellion in the Roman World,140 B.C.-70 B.C. B. T. Batsford Ltd.: London.
  • Cyril, E. Robinson (1932). A History of the Roman Republic. Thomas Y. Crowell Company: New York.
  • Demir, O. (2022). Gaius Gracchus’un Reform Programının Genel Karakteri ve Roma Cumhuriyeti’nin Sosyo-Politik Sınırları. History Studies, 14(4), 811-834.
  • Diakov, V., Kovalev, S. (2011). İlkçağ Tarihi 2 Roma (2. Basım), (Çeviren: Özdemir İnce). Yordam Kitap: İstanbul.
  • Dinçkol, Bihterin, “Atina Demokrasisinden Roma Cumhuriyetine-’Demos’tan ‘Populus Romanus’a”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi: Bülent Tahiroğlu’na Armağan, 2017, C.23, S.3.
  • Faulkner, N. (2012). Marksist Dünya Tarihi: Neandertallerden Neoliberallere, (Çeviren: Tuncel Öncel). Yordam Kitap: İstanbul.
  • Faulkner, N. (2020). Roma: Kartalların İmparatorluğu (3. Basım), (Çeviren: Çağdaş Sümer). Yordam Kitap Basın ve Yayın Tic Ltd: Şti.: İstanbul.
  • Freeman, C. (2010). Mısır, Yunan ve Roma, Antik Akdeniz Uygarlıkları (3. Baskı), (Çeviren: Suat Kemal Angı). Dost Kitabevi Yayınları: Ankara.
  • Gagliardi, L. (2017). Leges Liciniae Sextiae. In Oxford Research Encyclopedia of Classics.
  • Greenidge, A. H. J. (1906). A History of Rome. V. 1. From the Tribunate of Tiberius Gracchus to the End of the Jugurthine War, BC 133-104. Methuen.
  • Henderson, M. M. (1968). Tiberius Gracchus and the Failure of the Roman Republic. Theoria: A Journal of Social and Political Theory, 51-64.
  • Hopkins, K. (1978). Conquerors and Slaves. Cambridge University Press: Cambridge, London, New York.
  • Kaya, M. A. (2005). Anadolu’da Roma eyaletleri; sınırlar ve Roma yönetimi. Tarih Araştırmaları Dergisi, 24(38), 11-30.
  • Konrad, C. F. (2006). From the Gracchi to the First Civil War (133–70). A Companion to the Roman Republic (Edited by Nathan Rosenstein and Robert Morstein-Marx). Blackwell Publishing Ltd.: UK.
  • Küçük, E. (2017). Eski Roma’da Cumhuriyet Dönemi Halk Meclisleri ve Yasa Yapım Süreçleri. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(1), 199-214.
  • Light, L. (2006). The Economy: Agrarian Change During the Second Century. A Companion to the Roman Republic (Edited by Nathan Rosenstein and Robert Morstein-Marx). Blackwell Publishing Ltd.: UK.
  • Lintott, A. (2006). “Political History, 146-95 B.C.”, The Cambridge Ancient History (CAH), 2nd Edn., (Ed. J. Crook) A. Lintott, E. Rawson, Vol. 9 The Last Age of the Roman Republic, 146-43 B.C., Cambridge University Press, Cambridge, 2006.
  • Magie, D. (1950). Roman Rule in Asia Minor. Vol. 1. Princeton University Press.
  • Mommsen, T. (2023). Roma Tarihi, Devrim (Cilt IV), (Çeviren: Mehmet Ali Erbak). Say Yayınları: İstanbul.
  • Mommsen, T. (2023). Roma Tarihi, İtalya Birliğinden Kartaca ve Yunan Devletlerinin Boyunduruk Altına Alınmasına Kadar (Cilt III), (Çeviren: Mehmet Ali Erbak). Say Yayınları: İstanbul.
  • Mousourakis, G. (2007). A Legal History of Rome. Routledge: New York.
  • Rich, J. W. (2007). Tiberius Gracchus, land and manpower. In Crises and the Roman Empire. Brill (pp. 153-166). Rose, H. J. (1922). Patricians and plebeians at Rome. The Journal of Roman Studies, 12, 106-133.
  • Roselaar, S. (2010). Public Land in the Roman Republic A Social and Economic History of Ager Publicus in Italy, 396–89 bc. Oxford University Press: Oxford.
  • Rowland, R. J. (1965). C. Gracchus and the Equites. In Transactions and Proceedings of the American Philological Association, Vol. 96, pp. 361-373.
  • Sage, Evan T. (1913). “A Note on the Tribunate of Ti. Gracchus”, The Classical Journal, 1913, C.9, S.2. (Nov.), pp. 44-52.
  • Salmon, E. T. (1936). Roman Colonisation from the Second Punic War to the Gracchi1. The Journal of Roman Studies, 26(1), 47-67.
  • Stek, T. D. (2017). The impact of Roman expansion and colonization on Ancient Italy in the Republican period. From diffusionism to networks of opportunity. The peoples of ancient Italy, 269-94.
  • Stockton, D. (1979). The Gracchi. Clarendon Press. Oxford.
  • Şahin, O. G. (2020). “Lex Sempronia Tiberiana”: Tiberius Gracchus’ un Toprak Reformu ve Toplumsal Kökenleri. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (1), 183-238.
  • Tekin, O. (2012). Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş (6. Baskı). İletişim Yayınları: İstanbul
  • Tibiletti, G. (1970). The Relationship Between the Licinian-Sextian Law of 367 and Tiberius’ Law of 133. Tiberius Gracchus Destroyer or Reformer of the Republic? (Edited: John M. Riddle) p. 69-71. D. C. Heat and Company.
  • Tozan, M. (2014). Gaius Gracchus’ un Politik Hedefleri ve Phrygia ile Lykaonia’nın Asia Eyaleti’ne bağlanması. Tarih Araştırmaları Dergisi, 33(55), 23-44.
  • Von Fritz, K. (1950). The Reorganisation of the Roman Government in 366 BC and the so-called Licinio-Sextian Laws. Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, (H. 1), 3-44.
  • Ward, A. M., Heichelheim, F. M., & Yeo, C. A. (2016). History of the Roman People. Routledge.

The Land Reform of the Gracchi Brothers: A Struggle for Social Justice

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 517 - 537

Yavuz Arslan

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1664191

Abstract

From the early Roman Republic, tensions steadily grew between the aristocratic elite and the lower classes. The aristocracy’s dominance in political offices and extensive landownership were key sources of inequality and unrest. While occasional compromises were made between the social classes, reform efforts were also undertaken to address the poor’s living conditions. By the late Republican period, the economic situation of the rural population had deteriorated significantly, leading to increasing demands for structural reform. In the 2nd century BCE, the Gracchi brothers emerged as prominent reformers aiming to address these social and economic disparities. Their central legislative initiative focused on redistributing a portion of land, particularly land acquired illegally by the wealthy, to landless peasants. Additional reforms included proposals for the state to cover military expenses of peasant soldiers and for granting legal rights to Rome’s allies and Latin populations, aligning them more closely with Roman citizens. These reform efforts, however, were perceived as direct challenges to the entrenched power of the aristocracy. Consequently, the elite actively resisted the implementation of such measures. This paper examines the underlying causes of socio-political unrest, the reformist strategies pursued by the Gracchi brothers, and the opposition they encountered from Rome’s ruling class.

Keywords

Land Reform Social Justice Roman Republic Plebeians Aristocracy

Ethical Statement

24/03/2025 Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın tüm aşamalarında bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilen bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi, çalışmanın İçtimaiyat Dergisi'nin tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Sorumlu Yazar Adı ve Soyadı: Yavuz ARSLAN

References

  • Ancient Resources
  • Appian (1996). The Civil Wars. Translated with an Introduction by John Carter. Penguin Books: London.
  • Batstone, W. W. (2010). Sallust, Catiline's Conspiracy, The Jugurthine War, Histories. Oxford University Press.
  • Cicero (2023). Devlet Üzerine De Re Publica. (Latinceden çeviren: Rana Gülcan Kahramanyol). Kronik Kitap: İstanbul.
  • Cicero, (2021). Yasalar Üzerine. (Latinceden çeviren: C. Cengiz Çevik). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları: İstanbul.
  • Dio Cassius, (1916). Roman History, IX: Books 15, 19, 24 (With An English Translation By Earnest Gary, Ph.D.) (Loeb Classical Library). William Heinemann Ltd.: Cambridge.
  • Diodorus (1984). Diodorus of Scily İn Twelve Volumes XII (With An English Translation By Francis R. Walton). Cambridge, Massachusetts Harvard University Press: London William Heinemann Ltd. MCMLXXXIV.
  • Florus, L. A. (2022). Kısa Roma Tarihi. (Çeviren: Levent Keskin). Doğu Batı Yayınları: Ankara.
  • Livius, T. (2020). Roma Tarihi (Çeviren: Ahmet Ceylan). Gece Kitaplığı: Ankara.
  • Maximus, V. (2004). Memorable Deeds and Sayings, One Thousand Tales from Ancient Rome (Translated, with Introduction, by Henry John Walker). Hackett Publishing Company, Inc.: Cambridge.
  • Plutarkhos (2001). Gracchus Kardeşler (Çeviren: Sema Sandalcı). Bilge Uluslararası Yayıncılık: İstanbul.
  • Modern Resources
  • Astin, A. E (1967.) Scipio Aemilianus. At the Clarendon Press: Oxford.
  • Atlan, S. (2014). Roma Tarihi’nin Ana Hatları, I. Kısım Cumhuriyet Devri. Türk Tarih Kurumu: Ankara.
  • Badian, E. (1954). Lex Acilia Repetundarum. The American Journal of Philology, 75(4), 374-384.
  • Badian, E. (1968). Roman Imperialism In The Late Republic. Basil Blackwell.
  • Barrow, R. H. (2002). Romalılar (Çeviren: Ender Gürol). İz Yayıncılık: İstanbul.
  • Beard, M. (2019). SPQR Antik Roma Tarihi (2. Baskı), (Çeviren: İrem Sağlamer). Pegasus Yayıncılık: İstanbul.
  • Boatwright, M. (v.d) (2024). Romalıların Kısa Tarihi (2. Basım), (Çeviren: İrem Kısacık). Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.: İstanbul.
  • Boren, H. (1970). The Urban Side of the Gracchan Economic Crisis. Tiberius Gracchus Destroyer or Reformer of the Republic? (Edited: John M. Riddle) p. 54-59. D. C. Heat and Company.
  • Boren, H. C. (1961). Tiberius Gracchus: the opposition view. The American Journal of Philology, 82(4), 358-369.
  • Boren, H. C. (1977). Roman Society, A Social, Economic and Cultural History. D. C. Heat and Company.
  • Bradley, K. R. (1989). Slavery and Rebellion in the Roman World,140 B.C.-70 B.C. B. T. Batsford Ltd.: London.
  • Cyril, E. Robinson (1932). A History of the Roman Republic. Thomas Y. Crowell Company: New York.
  • Demir, O. (2022). Gaius Gracchus’un Reform Programının Genel Karakteri ve Roma Cumhuriyeti’nin Sosyo-Politik Sınırları. History Studies, 14(4), 811-834.
  • Diakov, V., Kovalev, S. (2011). İlkçağ Tarihi 2 Roma (2. Basım), (Çeviren: Özdemir İnce). Yordam Kitap: İstanbul.
  • Dinçkol, Bihterin, “Atina Demokrasisinden Roma Cumhuriyetine-’Demos’tan ‘Populus Romanus’a”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi: Bülent Tahiroğlu’na Armağan, 2017, C.23, S.3.
  • Faulkner, N. (2012). Marksist Dünya Tarihi: Neandertallerden Neoliberallere, (Çeviren: Tuncel Öncel). Yordam Kitap: İstanbul.
  • Faulkner, N. (2020). Roma: Kartalların İmparatorluğu (3. Basım), (Çeviren: Çağdaş Sümer). Yordam Kitap Basın ve Yayın Tic Ltd: Şti.: İstanbul.
  • Freeman, C. (2010). Mısır, Yunan ve Roma, Antik Akdeniz Uygarlıkları (3. Baskı), (Çeviren: Suat Kemal Angı). Dost Kitabevi Yayınları: Ankara.
  • Gagliardi, L. (2017). Leges Liciniae Sextiae. In Oxford Research Encyclopedia of Classics.
  • Greenidge, A. H. J. (1906). A History of Rome. V. 1. From the Tribunate of Tiberius Gracchus to the End of the Jugurthine War, BC 133-104. Methuen.
  • Henderson, M. M. (1968). Tiberius Gracchus and the Failure of the Roman Republic. Theoria: A Journal of Social and Political Theory, 51-64.
  • Hopkins, K. (1978). Conquerors and Slaves. Cambridge University Press: Cambridge, London, New York.
  • Kaya, M. A. (2005). Anadolu’da Roma eyaletleri; sınırlar ve Roma yönetimi. Tarih Araştırmaları Dergisi, 24(38), 11-30.
  • Konrad, C. F. (2006). From the Gracchi to the First Civil War (133–70). A Companion to the Roman Republic (Edited by Nathan Rosenstein and Robert Morstein-Marx). Blackwell Publishing Ltd.: UK.
  • Küçük, E. (2017). Eski Roma’da Cumhuriyet Dönemi Halk Meclisleri ve Yasa Yapım Süreçleri. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(1), 199-214.
  • Light, L. (2006). The Economy: Agrarian Change During the Second Century. A Companion to the Roman Republic (Edited by Nathan Rosenstein and Robert Morstein-Marx). Blackwell Publishing Ltd.: UK.
  • Lintott, A. (2006). “Political History, 146-95 B.C.”, The Cambridge Ancient History (CAH), 2nd Edn., (Ed. J. Crook) A. Lintott, E. Rawson, Vol. 9 The Last Age of the Roman Republic, 146-43 B.C., Cambridge University Press, Cambridge, 2006.
  • Magie, D. (1950). Roman Rule in Asia Minor. Vol. 1. Princeton University Press.
  • Mommsen, T. (2023). Roma Tarihi, Devrim (Cilt IV), (Çeviren: Mehmet Ali Erbak). Say Yayınları: İstanbul.
  • Mommsen, T. (2023). Roma Tarihi, İtalya Birliğinden Kartaca ve Yunan Devletlerinin Boyunduruk Altına Alınmasına Kadar (Cilt III), (Çeviren: Mehmet Ali Erbak). Say Yayınları: İstanbul.
  • Mousourakis, G. (2007). A Legal History of Rome. Routledge: New York.
  • Rich, J. W. (2007). Tiberius Gracchus, land and manpower. In Crises and the Roman Empire. Brill (pp. 153-166). Rose, H. J. (1922). Patricians and plebeians at Rome. The Journal of Roman Studies, 12, 106-133.
  • Roselaar, S. (2010). Public Land in the Roman Republic A Social and Economic History of Ager Publicus in Italy, 396–89 bc. Oxford University Press: Oxford.
  • Rowland, R. J. (1965). C. Gracchus and the Equites. In Transactions and Proceedings of the American Philological Association, Vol. 96, pp. 361-373.
  • Sage, Evan T. (1913). “A Note on the Tribunate of Ti. Gracchus”, The Classical Journal, 1913, C.9, S.2. (Nov.), pp. 44-52.
  • Salmon, E. T. (1936). Roman Colonisation from the Second Punic War to the Gracchi1. The Journal of Roman Studies, 26(1), 47-67.
  • Stek, T. D. (2017). The impact of Roman expansion and colonization on Ancient Italy in the Republican period. From diffusionism to networks of opportunity. The peoples of ancient Italy, 269-94.
  • Stockton, D. (1979). The Gracchi. Clarendon Press. Oxford.
  • Şahin, O. G. (2020). “Lex Sempronia Tiberiana”: Tiberius Gracchus’ un Toprak Reformu ve Toplumsal Kökenleri. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (1), 183-238.
  • Tekin, O. (2012). Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş (6. Baskı). İletişim Yayınları: İstanbul
  • Tibiletti, G. (1970). The Relationship Between the Licinian-Sextian Law of 367 and Tiberius’ Law of 133. Tiberius Gracchus Destroyer or Reformer of the Republic? (Edited: John M. Riddle) p. 69-71. D. C. Heat and Company.
  • Tozan, M. (2014). Gaius Gracchus’ un Politik Hedefleri ve Phrygia ile Lykaonia’nın Asia Eyaleti’ne bağlanması. Tarih Araştırmaları Dergisi, 33(55), 23-44.
  • Von Fritz, K. (1950). The Reorganisation of the Roman Government in 366 BC and the so-called Licinio-Sextian Laws. Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, (H. 1), 3-44.
  • Ward, A. M., Heichelheim, F. M., & Yeo, C. A. (2016). History of the Roman People. Routledge.
There are 56 citations in total.

Details

Primary Language English
Subjects Greek and Roman Period Archeology
Journal Section Research Article
Authors

Yavuz Arslan 0000-0003-0964-3398

Early Pub Date May 29, 2025
Publication Date
Submission Date March 24, 2025
Acceptance Date May 27, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 9 Issue: 1

Cite

APA Arslan, Y. (2025). The Land Reform of the Gracchi Brothers: A Struggle for Social Justice. İçtimaiyat, 9(1), 517-537. https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1664191
 Download Cover Image

Içtimaiyat is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).

3176931770

Instagram: @tvictimaiyat