Engelsiz Turizm: Alanya Örneği “Engelli Turistlerin Destinasyona İlişkin Algılarının Memnuniyet, Tekrar Ziyaret Etme ve Tavsiye Etme Niyeti Üzerine Etkisi
Abstract
Giriş ve Amaç: Engelsiz turizm, fiziksel engelleri olan bireylerin, işitme veya görme engellilere sahip olanların, hatta özel ihtiyaçları olan herkesin turistik faaliyetlere eşit ve bağımsız bir şekilde katılabilmesini sağlamak için tasarlanmış bir turizm çeşididir. Araştırmanın amacı, Alanya destinasyonunu ziyaret eden engelli turistler perspektifinden engelli turist algısı, müşteri memnuniyeti ve tekrar ziyaret etme niyeti ve belirleyicilerinin saptanmasıdır.
Yöntem: Araştırma kesitsel tiptedir. Araştırmanın evrenini, Alanya ilçesini ziyaret eden 4 ve 5 yıldızlı otellerde konaklayan engelli turistler oluşturdu. Araştırma veriler 4 form ile toplandı; kişisel bilgi formu, engelli turist algısı ölçeği”, müşteri memnuniyeti ölçeği ve tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme niyeti ölçeği. Veriler 01.01.2023-31.08.2023 tarihleri arasında yüz yüze ve bırak-topla yöntemi ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, pearson korelasyon ve çoklu regresyon istatistik analiz yöntemleri kullanıldı.
Bulgular: Çalışmaya katılanların %56,2’si erkek, %35,1’i 60-65 yaş aralığındadır. Çalışmada müşteri memnuniyetinin eğitim durumu, sigara kullanımından negatif, engelli turist algısından ise pozitif yönde etkilendiği saptandı (p<0.05). Tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme durumunun ise eğitim durumu, sosyal sınıf, sigara kullanımından negatif, engelli turist algısından ise pozitif yönde etkilendiği tespit edildi (p<0.05). Çalışmada ayrıca, tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme ile müşteri memnuniyeti ve engelli turist algısı arasında pozitif yönlü güçlü bir ilişki olduğu belirlendi.
Sonuç: Çalışmanın önemli bir sonucu engelli turist algısı pozitif yönde arttıkça müşteri memnuniyeti ve tekrar ziyaret etme niyetinin artmasıdır. Diğer önemli sonucu ise sosyoekonomik düzeyin belirleyici olduğudur. Sosyoekonomik düzeyi daha iyi olanların müşteri memnuniyetleri ve tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme niyetinin diğerlerine göre daha kötüdür.
References
- Afshardoost, M.& Eshaghi, M. S. (2020). Destination image and tourist behavior intentions: A meta-analysis. Tourism Management, 81, 104154. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2020.104154 Akdu, U.&Akdu, S. (2018). Engelli Turizmi: Yasal Düzenlemeler ve Uygulamalar. Gümüshane University Electronic Journal of the Institute of Social Science, 9(23), 99–123.
- Akıncı, Z. Çelik, M.,&Elinç, H. (2021). Erişilebilir (engelli dostu) konaklama işletmelerinin standartlarının belirlenmesine yönelik bir çalışma. Journal of Applied TourismResearch,2(2), 91-114. Artuğer, S. (2015). The effect of risk perceptions on tourists’ revisit intentions. European Journal of Business and Management, 7(2), 36-43.
- Bayih, B. E., & Singh, A. (2020). Modeling domestic tourism: Motivations, satisfaction and tourist behavioral intentions. Heliyon, 6(9), e04839. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e04839
- Bulgan, G.& Çarıkçı, İ. (2016). Engelli Turizmi: Antalya İlindeki Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(13), 15-42.
- Burnett, J. J., & Baker, H. B. (2001). Assessing the travel-related behaviors of the mobility-disabled consumer. Journal of Travel Research, 40(1), 4–11. https://doi.org/10.1177/004728750104000102
- Devile, E., & Kastenholz, E. (2020). Accessible tourism experiences: The voice of people with visual disabilities. In Social tourism at the crossroads (1st ed., pp. 84–104).
- ENAT. (2007). Services and Facilitiesfor Accessible Tourism in Europe. Http: //Www.Accessibletourism. Org/?I=enat. En. Reports.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Pearson Education International.
- Han, H., & Ryu, K. (2009). The roles of the physical environment, price perception, and customer satisfaction in determining customer loyalty in the restaurant industry. Journal of Hospitality & Tourism Research, 33(4), 487–510. https://doi.org/10.1177/1096348009344212
- Hoany, S., Prayag, G., Deesilatham, S., Cauševic, S., & Odeh, K. (2015). Measuring tourists’ emotional experiences. Journal of Travel Research, 54(4), 482–495. https://doi.org/10.1177/0047287514522878
- Jeong, Y. & Kim, S. (2019). A study of event quality, destination image, perceived value, tourist satisfaction, and destination loyalty among sport tourists. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 32(4), 940–960. https://doi.org/10.1108/APJML-02-2019-0101
- Kanwel, S., Lingqiang, Z., Asif, M., Hwang, J., Hussain, A., & Jameel, A. (2019). The influence of destination image on tourist loyalty and intention to visit: Testing a multiple mediation approach. Sustainability, 11(22), 6401. https://doi.org/10.3390/su11226401
- Keskin, E., Dağ, T., & Sezen, N. (2020). Unutulmaz Turizm Deneyimi, Müşteri Memnuniyeti, Tekrar Ziyaret ve Tavsiye Etme Niyeti Arasındaki İlişkiler: Kapadokya Bölgesini Ziyaret Eden Turistlere Yönelik Araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(2), 239–264. https://doi.org/10.31771/jrtr.2020.63
- Lam, J. M. S., Ismail, H., & Lee, S. (2020). From desktop to destination: User-generated content platforms, co-created online experiences, destination image and satisfaction. Journal of Destination Marketing & Management, 18, 100490. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2020.100490
- Lim, J.-E. (2020). Understanding the discrimination experienced by customers with disabilities in the tourism and hospitality industry: The case of Seoul in South Korea. Sustainability, 12(18), 7328. https://doi.org/10.3390/su12187328
- Mancı, A. R. (2022). Destinasyon Özelliklerine İlişkin Memnuniyetin Tekrar Ziyaret ve Tavsiye Etme Niyetine Etkisi: Şanlıurfa Örneği. Turk Turizm Arastirmalari Dergisi. https://doi.org/10.26677/TR1010.2022.999
- Marques, C., Vinhas da Silva, R., & Antova, S. (2021). Image, satisfaction, destination and product post-visit behaviours: How do they relate in emerging destinations? Tourism Management, 85, 104293. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2021.104293
- Öktem, E.,& Akdu, S. (2022). Unutulmaz Turizm Deneyiminin Müşteri Memnuniyetine ve Tekrar Ziyaret Etme Niyetine Etkisi. Erciyes Akademi, 36(2), 964–981. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1127494
- Öndül, G. (2015). Engelli Bireylerin Konaklama İşletmesi Odaklı Turizm Algıları ve Engelli Turizm Pazarına İlişkin Öneriler: Antalya İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi.
- Saçlı, Ç., Ersöz, B., & Kahraman, C. Ö. (2019). Etkinlik Katılımcılarının Destinasyon İmajı Algılarının Tekrar Ziyaret Etme Eğilimleri Üzerine Etkisi: Portakal Çiçeği Karnavalı Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 178-190.
- Şen, N., Yetim, Ç. A., & Bilici, S. N. (2014). Kültür Varlıkları ve Müzelerin Engelli Turist Ziyaretine Uygunluğunu Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 1–16.
- Shi, H., Liu, Y., Kumail, T., & Pan, L. (2022). Tourism destination brand equity, brand authenticity and revisit intention: The mediating role of tourist satisfaction and the moderating role of destination familiarity. Tourism Review, 77(3), 751–779. https://doi.org/10.1108/TR-08-2021-0371
- Tabachnick, B. G. &Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Pearson).
- Toker, B.& Kaçmaz, Y. Y. (2015). Engelli Bireylerin Turizm Deneyimlerine Yönelik Bir Araştırma: Alanya Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 235. https://doi.org/10.16953/deusbed.82688
- Tourismforall. (2020). Tourismforall. Https://Herkesicinalanya.Org/Sayfa-Wide/Engelsiz-Hizmetler/4.
- Türkeri, İ.& Akyürek, S. (2021). Yerel halkın destinasyon imajı algısı ile turizm gelişimine verdiği destek arasındaki ilişki. Turizm Akademik Dergisi, 8(1), 45-59.
- Uner, M. M., Karatepe, O. M., Cavusgil, S. T., & Kucukergin, K. G. (2023). Does a highly standardized international advertising campaign contribute to the enhancement of destination image? Evidence from Turkey. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 6(3), 1169–1187. https://doi.org/10.1108/JHTI-04-2022-0141
- Wang, J., Li, Y., Wu, B., & Wang, Y. (2021). Tourism destination image based on tourism user-generated content on internet. Tourism Review, 76(1), 125–137. https://doi.org/10.1108/TR-04-2019-0132
- WHO. (2023). Health. Https://Www.Who.Int/.
- Załuska, U., Kwiatkowska-Ciotucha, D., & Grześkowiak, A. (2022). Travelling from Perspective of Persons with Disabilities: Results of an International Survey. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(17), 10575. https://doi.org/10.3390/ijerph191710575
- Zeng, L., Li, R. Y. M., &Huang, X. (2021). Sustainable Mountain-Based Health and Wellness Tourist Destinations: The Inter relationships between Tourists’ Satisfaction, Behavioral Intentions, and Competitiveness. Sustainability, 13(23), 13314. https://doi.org/10.3390/su132313314
Accessible Tourism: Alanya Example Effects of Disabled Tourists’ Perceptions of the Destination on their Satisfaction, Revisit and Recommendation Intention
Abstract
Introduction and Objective: Accessible tourism is a type of tourism designed to ensure that individuals with physical disabilities, those with hearing or visual impairments, and even those with special needs can participate in touristic activities equally and independently. The present study was aimed at determining the perspectives of tourists with disabilities visiting the destination of Alanya regarding concepts such as disabled tourist perception, customer satisfaction and revisit intention, and determinants of such concepts.
Method: The population of this cross-sectional study consisted of touristswith disabilities staying in 4- and 5-star hotels inAlanya district of Antalya, a province located on the Mediterranean coast of south-west Turkey. The study data were collected between January 01, .2023 and August 31, 2023 through face-to-face interviewsusing the drop-and-collect method.In data collection, the following tools were used: thePersonal Information Form, Disabled Tourist Perception Scale, Customer Satisfaction Scale,and Revisit and Recommendation Intention Scale. Descriptive statistics, Pearson correlation and multiple regression statistical analysis methods were used in the analysis of the data.
Results: Of the participants, 56.2% were men and 35.1% were in the age group of 60-69 years. In the study, it was determined that customer satisfaction was negatively affected by education level and smoking, and positively affected by the perceptions of tourists with disabilities (p<0.05), and thatrevisit and recommendation intentions were negatively affected by education level, social class, smoking, and positively affected bythe perceptions of tourists with disabilities (p<0.05). It was also determined that there was a strong positive relationship between “revisit and recommendation intentions”, and “customer satisfaction and perceptions of tourists with disabilities”. Conclusion: A significant result of the study was that apositive increase inperceptionsof tourists with disabilities increasedtheir customer satisfaction and revisit intention. Another important result was that socioeconomic level was a determinant of customer satisfaction and revisit intention.Customer satisfaction, and revisit and recommendation intentions of those with better socioeconomic levels were worse than were those ofthe others
References
- Afshardoost, M.& Eshaghi, M. S. (2020). Destination image and tourist behavior intentions: A meta-analysis. Tourism Management, 81, 104154. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2020.104154 Akdu, U.&Akdu, S. (2018). Engelli Turizmi: Yasal Düzenlemeler ve Uygulamalar. Gümüshane University Electronic Journal of the Institute of Social Science, 9(23), 99–123.
- Akıncı, Z. Çelik, M.,&Elinç, H. (2021). Erişilebilir (engelli dostu) konaklama işletmelerinin standartlarının belirlenmesine yönelik bir çalışma. Journal of Applied TourismResearch,2(2), 91-114. Artuğer, S. (2015). The effect of risk perceptions on tourists’ revisit intentions. European Journal of Business and Management, 7(2), 36-43.
- Bayih, B. E., & Singh, A. (2020). Modeling domestic tourism: Motivations, satisfaction and tourist behavioral intentions. Heliyon, 6(9), e04839. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e04839
- Bulgan, G.& Çarıkçı, İ. (2016). Engelli Turizmi: Antalya İlindeki Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(13), 15-42.
- Burnett, J. J., & Baker, H. B. (2001). Assessing the travel-related behaviors of the mobility-disabled consumer. Journal of Travel Research, 40(1), 4–11. https://doi.org/10.1177/004728750104000102
- Devile, E., & Kastenholz, E. (2020). Accessible tourism experiences: The voice of people with visual disabilities. In Social tourism at the crossroads (1st ed., pp. 84–104).
- ENAT. (2007). Services and Facilitiesfor Accessible Tourism in Europe. Http: //Www.Accessibletourism. Org/?I=enat. En. Reports.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Pearson Education International.
- Han, H., & Ryu, K. (2009). The roles of the physical environment, price perception, and customer satisfaction in determining customer loyalty in the restaurant industry. Journal of Hospitality & Tourism Research, 33(4), 487–510. https://doi.org/10.1177/1096348009344212
- Hoany, S., Prayag, G., Deesilatham, S., Cauševic, S., & Odeh, K. (2015). Measuring tourists’ emotional experiences. Journal of Travel Research, 54(4), 482–495. https://doi.org/10.1177/0047287514522878
- Jeong, Y. & Kim, S. (2019). A study of event quality, destination image, perceived value, tourist satisfaction, and destination loyalty among sport tourists. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 32(4), 940–960. https://doi.org/10.1108/APJML-02-2019-0101
- Kanwel, S., Lingqiang, Z., Asif, M., Hwang, J., Hussain, A., & Jameel, A. (2019). The influence of destination image on tourist loyalty and intention to visit: Testing a multiple mediation approach. Sustainability, 11(22), 6401. https://doi.org/10.3390/su11226401
- Keskin, E., Dağ, T., & Sezen, N. (2020). Unutulmaz Turizm Deneyimi, Müşteri Memnuniyeti, Tekrar Ziyaret ve Tavsiye Etme Niyeti Arasındaki İlişkiler: Kapadokya Bölgesini Ziyaret Eden Turistlere Yönelik Araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(2), 239–264. https://doi.org/10.31771/jrtr.2020.63
- Lam, J. M. S., Ismail, H., & Lee, S. (2020). From desktop to destination: User-generated content platforms, co-created online experiences, destination image and satisfaction. Journal of Destination Marketing & Management, 18, 100490. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2020.100490
- Lim, J.-E. (2020). Understanding the discrimination experienced by customers with disabilities in the tourism and hospitality industry: The case of Seoul in South Korea. Sustainability, 12(18), 7328. https://doi.org/10.3390/su12187328
- Mancı, A. R. (2022). Destinasyon Özelliklerine İlişkin Memnuniyetin Tekrar Ziyaret ve Tavsiye Etme Niyetine Etkisi: Şanlıurfa Örneği. Turk Turizm Arastirmalari Dergisi. https://doi.org/10.26677/TR1010.2022.999
- Marques, C., Vinhas da Silva, R., & Antova, S. (2021). Image, satisfaction, destination and product post-visit behaviours: How do they relate in emerging destinations? Tourism Management, 85, 104293. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2021.104293
- Öktem, E.,& Akdu, S. (2022). Unutulmaz Turizm Deneyiminin Müşteri Memnuniyetine ve Tekrar Ziyaret Etme Niyetine Etkisi. Erciyes Akademi, 36(2), 964–981. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1127494
- Öndül, G. (2015). Engelli Bireylerin Konaklama İşletmesi Odaklı Turizm Algıları ve Engelli Turizm Pazarına İlişkin Öneriler: Antalya İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi.
- Saçlı, Ç., Ersöz, B., & Kahraman, C. Ö. (2019). Etkinlik Katılımcılarının Destinasyon İmajı Algılarının Tekrar Ziyaret Etme Eğilimleri Üzerine Etkisi: Portakal Çiçeği Karnavalı Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 178-190.
- Şen, N., Yetim, Ç. A., & Bilici, S. N. (2014). Kültür Varlıkları ve Müzelerin Engelli Turist Ziyaretine Uygunluğunu Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 1–16.
- Shi, H., Liu, Y., Kumail, T., & Pan, L. (2022). Tourism destination brand equity, brand authenticity and revisit intention: The mediating role of tourist satisfaction and the moderating role of destination familiarity. Tourism Review, 77(3), 751–779. https://doi.org/10.1108/TR-08-2021-0371
- Tabachnick, B. G. &Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Pearson).
- Toker, B.& Kaçmaz, Y. Y. (2015). Engelli Bireylerin Turizm Deneyimlerine Yönelik Bir Araştırma: Alanya Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 235. https://doi.org/10.16953/deusbed.82688
- Tourismforall. (2020). Tourismforall. Https://Herkesicinalanya.Org/Sayfa-Wide/Engelsiz-Hizmetler/4.
- Türkeri, İ.& Akyürek, S. (2021). Yerel halkın destinasyon imajı algısı ile turizm gelişimine verdiği destek arasındaki ilişki. Turizm Akademik Dergisi, 8(1), 45-59.
- Uner, M. M., Karatepe, O. M., Cavusgil, S. T., & Kucukergin, K. G. (2023). Does a highly standardized international advertising campaign contribute to the enhancement of destination image? Evidence from Turkey. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 6(3), 1169–1187. https://doi.org/10.1108/JHTI-04-2022-0141
- Wang, J., Li, Y., Wu, B., & Wang, Y. (2021). Tourism destination image based on tourism user-generated content on internet. Tourism Review, 76(1), 125–137. https://doi.org/10.1108/TR-04-2019-0132
- WHO. (2023). Health. Https://Www.Who.Int/.
- Załuska, U., Kwiatkowska-Ciotucha, D., & Grześkowiak, A. (2022). Travelling from Perspective of Persons with Disabilities: Results of an International Survey. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(17), 10575. https://doi.org/10.3390/ijerph191710575
- Zeng, L., Li, R. Y. M., &Huang, X. (2021). Sustainable Mountain-Based Health and Wellness Tourist Destinations: The Inter relationships between Tourists’ Satisfaction, Behavioral Intentions, and Competitiveness. Sustainability, 13(23), 13314. https://doi.org/10.3390/su132313314
Details
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Health Management |
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Early Pub Date | July 23, 2025 |
| Publication Date | July 25, 2025 |
| Submission Date | March 10, 2025 |
| Acceptance Date | June 3, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 10 Issue: 2 |
