KAPİTALİZM VE İNSAN DOĞASININ UZLAŞMAZ ÇELİŞKİSİ: THE PLATFORM (2019) FİLMİ ÜZERİNE ELEŞTİREL SÖYLEM ANALİZİ
Abstract
Bu araştırmanın temel amacı, The Platform (2019) filmini, kapitalizm ve insan doğasının alegorik bir eleştirisi olarak analiz etmektir. Bu analizde metodolojik çerçeve olarak eleştirel söylem çözümlemesi (CDA) kullanılacaktır. Van Dijk’ın makro ve mikro yapılarına dayanarak, bu çalışma, filmin kapitalist toplumlarda var olan sistemsel eşitsizlikleri ve bu sistemler içindeki bireylerin karşılaştığı ahlaki ikilemleri nasıl yansıttığını keşfetmeyi amaçlamaktadır. Makro düzeyde, filmin eleştirisi, yiyecek dağıtımının kapitalist hiyerarşileri simgelediği dikey hapishane yapısı üzerinden sınıf eşitsizliklerine odaklanmaktadır. Bu yapı, kapitalizmin sınıf ayrımlarını ve kaynakların adaletsiz dağılımını gözler önüne serer. Mikro düzeyde ise, bencillikten dayanışmaya kadar değişen karakter davranışları, kıtlık ve rekabetle karşılaşıldığında insan doğasının karmaşıklığını vurgular. Bu bağlamda, makale, The Platform’un yalnızca eşitsizliği sürdüren kapitalist sistemi değil, aynı zamanda bu eşitsizlikleri bireyselci eğilimlerle daha da kötüleştiren insan doğasını da eleştirdiğini savunmaktadır. Ancak film, bu davranışların oluşmasında kapitalizmin rolünü ele almaktan kaçınmaktadır. Bulgular, filmde kıtlık ve eşitsizliğin temel nedeni olarak insan doğasının vurgulansa da, platformun (kapitalizmin alegorik bir temsili olarak) bu davranışları nasıl şekillendirip büyüttüğüne dair göz ardı edilen bir nokta olduğunu göstermektedir. Piketty ve Fraser gibi çağdaş kapitalizm tartışmalarından faydalanarak, makale, The Platform filmini, kapitalist toplumlarda sosyal adalet, eşitsizlik ve insan davranışı üzerine devam eden ideolojik tartışmaları yansıtan bir yapım olarak değerlendirirken, filmde ve kapitalizmde çatışmanın kökeni olarak kapitalist sistemin eleştirisini göz ardı ettiğini ileri sürer. Bu çerçevede, kapitalizmin insan doğası üzerindeki etkisi ile bireysel sorumluluk arasındaki gerilim, filmin ideolojik yönlerini anlamada önemli bir yer tutmaktadır. Film, kapitalizmin nasıl bireysel çıkarları yücelttiğini ve toplumsal dayanışmayı nasıl erozyona uğrattığını gözler önüne sererken, bu yapının insanları nasıl yozlaştırıp, toplumsal eşitsizlikleri derinleştirdiğini vurgular.
Keywords
The Platform kapitalizm insan doğası sosyal eşitsizlik sınıf mücadelesi eleştirel söylem analizi
References
- Akmeşe, E. (2021). Thomas Hobbes’un insan felsefesi bağlamında the platform (2019) filmi üzerine bir analiz. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 221-230.
- Althusser, L. (2014). Apparatuses, on the reproduction of capitalism: ideology and ideological state. London and Newyork: Verso.
- Ayvaz, S., & Livberber, T. (2019). Reklamlarda toplumsal sınıf: otomobil reklamları üzerinden bir söylem analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 1141-1163.
- Benhabib, S. (1994). The Critique of instrumental reason. In S. Z. (Ed), Mapping ideology (pp. 66-92). London and New York: Verso. Boggs, C. (2001). Postmodernism the movie. New Political Science, 351-370.
- Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
- Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. G. Richardson, Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (pp. 241-258). New York: Grenwood.
- Breen, R. (2005). Foundations of a neo-Weberian class analysis. In E. O. (Ed), Approaches to class analysis (pp. 31-50). Cambridge: Cambridge University Press.
- Dijk, T. A. (2001). Critical discourse analysis. In D. T. Deborah Schiffrin, The handbook of discourse analysis (pp. 352-371). Malden: Blackwell Publishers.
- Diken , B., & Laustsen , C. B. (2007). Sociology through the projector. London and New York: Routledge.
- Franklin, D. P. (2016). Politics and film: The political culture of television and movies. Rowman & Littlefield Publishers.
- Fraser, N. (2022). Cannibal capitalism: How our system is devouring democracy, care, and the planet - and what we can do about it. London and New York: Verso.
- Fromm, E. (2024). İnsandaki yıkıcılığın kökenleri. Say Yayınları.
- Hobbes, T. (2023). Leviathan. Yapı Kredi Yayınları.
- Karl Marx, F. E. (2008). The communist manifesto. London: Pluto Press.
- Kellner, D. (2014). Film, politics, and ideology: Toward a multiperspectival film theory. In J. Combs, Movies and politics (pp. 55-92). London and New York: Routledge.
- Kolker, R. P. (2018). Politics goes to the movies. London and New York: Routledge.
- Köse, H., & Bingöl, T. (2021). Neoliberal düzende panoptik denetim tahayyülü: The Platform filmi ve düşündürdükleri. İleti-ş-im, 5-31.
- Lukács, G. (1972). History and class consciousness: Studies in marxist dialectics. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
- Marx, K. (1972). The eighteenth brumaire of Louis Bonaparte. Moscow: Progress Publishers.
- Marx, K. (1990). Capital vol. 1: A critique of political economy . London: Penguin Books.
- Marx, K. (2001). The class struggles in france. London: The Electric Book Company.
- Mepham, J. (1994). The theory of ideology in capital. In T. Eagleton, Ideology (pp. 211-237). London and New York: Longman Publishing.
- Piketty, T. (2017). Capital in the twenty-first century. Belknap Press.
- Smith, A. (2018). Ahlaki duygular kuramı. Pinhan Yayınları.
- Weber, M. (1978). Economy and society: An outline for interpretive sociology. Los Angeles and London: University of Calofornia Press.
- Weber, M. (1992). The protestant ethic and the spirit of capitalism. London and New York: Routledge.
- Weber, M., Gerth, H., & Mills, W. (1946). From Max Weber: Essays in sociology. New York: Oxford University Press.
- Weininger, E. B. (2005). Foundations of pierre bourdieu's class analysis. In E. O. (Ed), Approaches to class analysis (pp. 82-118). Cambridge: Cambridge University Press.
- Wright, E. O. (2005). Foundations of a neo-marxist class analysis. In E. O. (Ed), Approaches to class analysis (pp. 4-31). Cambridge: Cambridge University Press.
- Yılmaz, E. (2008). Sinema ve ideoloji ilişkileri üzerine. In B. Bakır, & Y. Ünal, Sinema, ideoloji politika: Büyüleyen faşizm ve diğer yazılar (pp. 63-86). Ankara: Nirengi Kitap.
THE ANTAGONISM OF CAPITALIST CRITIQUE AND HUMAN NATURE: A CRITICAL DISCOURSE ANALYSIS OF THE PLATFORM (2019)
Abstract
The primary aim of this research is to analyze The Platform (2019) as an allegorical critique of capitalism and human nature, using critical discourse analysis (CDA) as the methodological framework. This study employs Van Dijk's framework of macro and microstructures to analyze how the film portrays systemic inequalities rooted in capitalist societies. Additionally, it investigates the moral dilemmas individuals navigate within these systems. At the macro level, the film's critique centers on class inequalities, symbolized by the vertical prison structure, where food distribution mirrors capitalist hierarchies. At the micro level, the characters' behavior, which ranges from selfishness to solidarity, highlights the complexity of human nature when confronted with scarcity and competition. In this context, the article argues that The Platform critiques both the capitalist system, which sustains inequality, and human nature, which aggravates these inequalities through individualistic tendencies. However, the film fails to address capitalism's role in fostering these behaviors. The findings indicate that while the film emphasizes human nature as the root cause of scarcity and inequality, it overlooks how the platform (as an allegorical representation of capitalism) shapes and amplifies these behaviors. The article engages with contemporary debates on capitalism, drawing on the work of scholars such as Piketty and Fraser. It assesses The Platform as a production that reflects ongoing ideological discussions about social justice, inequality, and human behavior in capitalist societies. However, it argues that the film overlooks a critical analysis of capitalism as the root cause of conflict within its narrative and in the broader capitalist system. In this framework, the tension between capitalism's impact on human nature and individual responsibility is essential to understanding the ideological aspects of the film.
Keywords
The Platform capitalism human hature social inequality class struggle critical discourse analysis
References
- Akmeşe, E. (2021). Thomas Hobbes’un insan felsefesi bağlamında the platform (2019) filmi üzerine bir analiz. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 221-230.
- Althusser, L. (2014). Apparatuses, on the reproduction of capitalism: ideology and ideological state. London and Newyork: Verso.
- Ayvaz, S., & Livberber, T. (2019). Reklamlarda toplumsal sınıf: otomobil reklamları üzerinden bir söylem analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 1141-1163.
- Benhabib, S. (1994). The Critique of instrumental reason. In S. Z. (Ed), Mapping ideology (pp. 66-92). London and New York: Verso. Boggs, C. (2001). Postmodernism the movie. New Political Science, 351-370.
- Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
- Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. G. Richardson, Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (pp. 241-258). New York: Grenwood.
- Breen, R. (2005). Foundations of a neo-Weberian class analysis. In E. O. (Ed), Approaches to class analysis (pp. 31-50). Cambridge: Cambridge University Press.
- Dijk, T. A. (2001). Critical discourse analysis. In D. T. Deborah Schiffrin, The handbook of discourse analysis (pp. 352-371). Malden: Blackwell Publishers.
- Diken , B., & Laustsen , C. B. (2007). Sociology through the projector. London and New York: Routledge.
- Franklin, D. P. (2016). Politics and film: The political culture of television and movies. Rowman & Littlefield Publishers.
- Fraser, N. (2022). Cannibal capitalism: How our system is devouring democracy, care, and the planet - and what we can do about it. London and New York: Verso.
- Fromm, E. (2024). İnsandaki yıkıcılığın kökenleri. Say Yayınları.
- Hobbes, T. (2023). Leviathan. Yapı Kredi Yayınları.
- Karl Marx, F. E. (2008). The communist manifesto. London: Pluto Press.
- Kellner, D. (2014). Film, politics, and ideology: Toward a multiperspectival film theory. In J. Combs, Movies and politics (pp. 55-92). London and New York: Routledge.
- Kolker, R. P. (2018). Politics goes to the movies. London and New York: Routledge.
- Köse, H., & Bingöl, T. (2021). Neoliberal düzende panoptik denetim tahayyülü: The Platform filmi ve düşündürdükleri. İleti-ş-im, 5-31.
- Lukács, G. (1972). History and class consciousness: Studies in marxist dialectics. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
- Marx, K. (1972). The eighteenth brumaire of Louis Bonaparte. Moscow: Progress Publishers.
- Marx, K. (1990). Capital vol. 1: A critique of political economy . London: Penguin Books.
- Marx, K. (2001). The class struggles in france. London: The Electric Book Company.
- Mepham, J. (1994). The theory of ideology in capital. In T. Eagleton, Ideology (pp. 211-237). London and New York: Longman Publishing.
- Piketty, T. (2017). Capital in the twenty-first century. Belknap Press.
- Smith, A. (2018). Ahlaki duygular kuramı. Pinhan Yayınları.
- Weber, M. (1978). Economy and society: An outline for interpretive sociology. Los Angeles and London: University of Calofornia Press.
- Weber, M. (1992). The protestant ethic and the spirit of capitalism. London and New York: Routledge.
- Weber, M., Gerth, H., & Mills, W. (1946). From Max Weber: Essays in sociology. New York: Oxford University Press.
- Weininger, E. B. (2005). Foundations of pierre bourdieu's class analysis. In E. O. (Ed), Approaches to class analysis (pp. 82-118). Cambridge: Cambridge University Press.
- Wright, E. O. (2005). Foundations of a neo-marxist class analysis. In E. O. (Ed), Approaches to class analysis (pp. 4-31). Cambridge: Cambridge University Press.
- Yılmaz, E. (2008). Sinema ve ideoloji ilişkileri üzerine. In B. Bakır, & Y. Ünal, Sinema, ideoloji politika: Büyüleyen faşizm ve diğer yazılar (pp. 63-86). Ankara: Nirengi Kitap.
Details
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Radio-Television |
| Journal Section | ARAŞTIRMA MAKALESİ |
| Authors | |
| Publication Date | June 5, 2025 |
| Submission Date | December 28, 2024 |
| Acceptance Date | April 7, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 10 Issue: 1 |
