Research Article
BibTex RIS Cite

İhtiyaçlar, Yeterlilikler ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Deneyimlerinin Keşfi

Year 2025, Volume: 11 Issue: 1, 67 - 82, 29.06.2025

Sevilcan Yavuz , Ülfet Yavuz , Hacer Özge Baydar Arıcan

Abstract

Özel eğitim öğretmenlerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik bakış açıları ve deneyimlerini keşfetmek amacıyla yola çıkılan bu çalışmada nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomenoloji (olgubilim)’den faydalanılmıştır. Ortaokul özel eğitim alt sınıflarındaki beden eğitimi ve spor derslerini yürütmek durumunda kalan özel eğitim öğretmenleri ile yapılan bireysel görüşmeler yoluyla toplanan verilere yapılan içerik analizi sonucunda elde edilen bulgular 2 tema altında sınıflandırılmıştır. Bu temalar sırasıyla: “beden eğitimi ve sporun özel eğitim öğrencilerinin bütünsel gelişimlerine katkıları” ile “özel eğitimde beden eğitimi materyalleri ve öğretmen ihtiyaçları”dır. Her iki temanın da kendi içinde alt temaları bulunmaktadır. Sonuç olarak beden eğitimi ve spor derslerini yürüten özel eğitim öğretmenleri beden eğitimi ve spor dersinin çok yönlü katkılarının özel eğitimdeki yerini vurgulamışlardır. Bu duruma ek olarak beden eğitimi derslerinin özel gereksinimli öğrencilerin bütünsel gelişimlerini teşvik etmede ayrılmaz bir parça olduğu ve bu hususta beden eğitimi öğretmenleri ile iş birliği içinde çalışmanın önemi de ortaya çıkmıştır.

Keywords

Beden eğitimi ve spor Özel eğitim Nitel araştırma Fenomenoloji

References

  • Bağlama, B., Demirok, M. S. (2018). The role of physical education for children with special needs: a review study. Near East University Online Journal of Education, 1(1), 36-41. https://doi.org/10.32955/neuje.v1i1.54
  • Coates, J., Vickerman, P. (2010). Empowering children with special educational needs to speak up: experiences of inclusive physical education. Disability and Rehabilitation, 32(18), 1517–1526. https://doi.org/10.3109/09638288.2010.497037
  • Demirci, P. T., Eraslan, K. (2020). Investigation of participation motivation in sports activities of children with need special education. International Journal of Disabilities Sports and Health Sciences, 3(1), 5–10.
  • Duman, S. (2003). Özel eğitim sınıflarında uygulanan beden eğitimi dersi öğretim programının öğretmen görüşleriyle değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
  • Erdvik, I. B., Haugen, T., Ivarsson, A., & Säfvenbom, R. (2019). Development of basic psychological need satisfaction in physical education. Journal for Research in Arts and Sports Education, 3(2), 4–21. https://doi.org/10.23865/jased.v3.1375
  • Griban, G., Tymoshenko, O. V., Arefiev, V., Sushchenko, L., Domina, Z., Malechko, T., Prontenko, K. (2020). The role of physical education in improving the health status of students of special medical groups. Wiadomości Lekarskie, 73(3), 534–540. https://doi.org/10.36740/wlek202003125
  • Hakiki, M. N. F., Hidayatullah, F., Umar, F. (2023). Implementation of Adaptive Physical Education at the Inclusive Organizing School in Martapura District. QALAMUNA: Jurnal Pendidikan, Sosial, dan Agama, 15(2), 687–694.
  • Heikinaro-Johansson, P., Sherrill, C., French, R., Huuhka, H. (1995). Adapted physical education consultant service model to facilitate integration. Adapted Physical Activity Quarterly, 12(1), 12–33.
  • İlhan, E. L., Esentürk, O. K. (2015). Zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık ölçeği (ZEBSEYFÖ) geliştirme çalışması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(1), 19–36.
  • İlhan, L. (2009). Zihinsel engelli çocuğu olan anne-babaların çocuklarının özel eğitimleri sürecinde beden eğitimi ve spor etkinliklerine yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1).
  • Jaarsma, E. A., Dijkstra, P. U., Blécourt, A. C. E. d., Geertzen, J. H. B., Dekker, R. (2014). Barriers and facilitators of sports in children with physical disabilities: a mixed-method study. Disability and Rehabilitation, 37(18), 1617–1625. https://doi.org/10.3109/09638288.2014.972587
  • Jerlinder, K., Danermark, B., Gill, P. (2010). Swedish primary‐school teachers’ attitudes to inclusion–the case of PE and pupils with physical disabilities. European Journal of Special Needs Education, 25(1), 45–57.
  • Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Kırımoğlu, H., Cokluk, G. F., İlhan, L., Öz, A. Ş. (2016). The effect of physical education and sports program on the positive growth and coping strategies of the adolescent with mental retardation. SHS Web of Conferences, 26, 01086. https://doi.org/10.1051/shsconf/20162601086

Needs, Competencies and Imperatives: An Exploration of Special Education Teachers' Physical Education and Sport Experiences

Year 2025, Volume: 11 Issue: 1, 67 - 82, 29.06.2025

Sevilcan Yavuz , Ülfet Yavuz , Hacer Özge Baydar Arıcan

Abstract

In this study, which set out to explore the perspectives and experiences of special education teachers towards physical education and sports lessons, phenomenology, one of the qualitative research designs, was utilized. The findings obtained as a result of the content analysis of the data collected through individual interviews with special education teachers who had to conduct physical education and sports lessons in middle school special education subclasses were classified under 2 themes. These themes are respectively: “holistic contributions of physical education and sports in special education” and ‘physical education materials and teacher needs in special education’. Both themes have sub-themes within themselves. As a result, special education teachers who conduct physical education and sports lessons emphasized the place of the multifaceted contributions of physical education and sports lessons in special education. In addition to this, the importance of physical education classes as an integral part in promoting the holistic development of students with special needs and the importance of working in cooperation with physical education teachers in this regard was also revealed.

Keywords

Physical education and sport Special education Qualitative research Phenomenology

References

  • Bağlama, B., Demirok, M. S. (2018). The role of physical education for children with special needs: a review study. Near East University Online Journal of Education, 1(1), 36-41. https://doi.org/10.32955/neuje.v1i1.54
  • Coates, J., Vickerman, P. (2010). Empowering children with special educational needs to speak up: experiences of inclusive physical education. Disability and Rehabilitation, 32(18), 1517–1526. https://doi.org/10.3109/09638288.2010.497037
  • Demirci, P. T., Eraslan, K. (2020). Investigation of participation motivation in sports activities of children with need special education. International Journal of Disabilities Sports and Health Sciences, 3(1), 5–10.
  • Duman, S. (2003). Özel eğitim sınıflarında uygulanan beden eğitimi dersi öğretim programının öğretmen görüşleriyle değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
  • Erdvik, I. B., Haugen, T., Ivarsson, A., & Säfvenbom, R. (2019). Development of basic psychological need satisfaction in physical education. Journal for Research in Arts and Sports Education, 3(2), 4–21. https://doi.org/10.23865/jased.v3.1375
  • Griban, G., Tymoshenko, O. V., Arefiev, V., Sushchenko, L., Domina, Z., Malechko, T., Prontenko, K. (2020). The role of physical education in improving the health status of students of special medical groups. Wiadomości Lekarskie, 73(3), 534–540. https://doi.org/10.36740/wlek202003125
  • Hakiki, M. N. F., Hidayatullah, F., Umar, F. (2023). Implementation of Adaptive Physical Education at the Inclusive Organizing School in Martapura District. QALAMUNA: Jurnal Pendidikan, Sosial, dan Agama, 15(2), 687–694.
  • Heikinaro-Johansson, P., Sherrill, C., French, R., Huuhka, H. (1995). Adapted physical education consultant service model to facilitate integration. Adapted Physical Activity Quarterly, 12(1), 12–33.
  • İlhan, E. L., Esentürk, O. K. (2015). Zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık ölçeği (ZEBSEYFÖ) geliştirme çalışması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(1), 19–36.
  • İlhan, L. (2009). Zihinsel engelli çocuğu olan anne-babaların çocuklarının özel eğitimleri sürecinde beden eğitimi ve spor etkinliklerine yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1).
  • Jaarsma, E. A., Dijkstra, P. U., Blécourt, A. C. E. d., Geertzen, J. H. B., Dekker, R. (2014). Barriers and facilitators of sports in children with physical disabilities: a mixed-method study. Disability and Rehabilitation, 37(18), 1617–1625. https://doi.org/10.3109/09638288.2014.972587
  • Jerlinder, K., Danermark, B., Gill, P. (2010). Swedish primary‐school teachers’ attitudes to inclusion–the case of PE and pupils with physical disabilities. European Journal of Special Needs Education, 25(1), 45–57.
  • Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Kırımoğlu, H., Cokluk, G. F., İlhan, L., Öz, A. Ş. (2016). The effect of physical education and sports program on the positive growth and coping strategies of the adolescent with mental retardation. SHS Web of Conferences, 26, 01086. https://doi.org/10.1051/shsconf/20162601086
There are 14 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Physical Training and Sports Pedagogy, Physical Training, Sports and Physical Activity For Disabled
Journal Section Research
Authors

Sevilcan Yavuz 0000-0002-8451-4767

Ülfet Yavuz 0000-0002-5518-8288

Hacer Özge Baydar Arıcan 0000-0001-8509-3266

Publication Date June 29, 2025
Submission Date May 8, 2025
Acceptance Date June 15, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 11 Issue: 1

Cite

APA Yavuz, S., Yavuz, Ü., & Baydar Arıcan, H. Ö. (2025). İhtiyaçlar, Yeterlilikler ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Deneyimlerinin Keşfi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11(1), 67-82.
AMA Yavuz S, Yavuz Ü, Baydar Arıcan HÖ. İhtiyaçlar, Yeterlilikler ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Deneyimlerinin Keşfi. UGEAD - IntJCES. June 2025;11(1):67-82.
Chicago Yavuz, Sevilcan, Ülfet Yavuz, and Hacer Özge Baydar Arıcan. “İhtiyaçlar, Yeterlilikler Ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Ve Spor Deneyimlerinin Keşfi”. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi 11, no. 1 (June 2025): 67-82.
EndNote Yavuz S, Yavuz Ü, Baydar Arıcan HÖ (June 1, 2025) İhtiyaçlar, Yeterlilikler ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Deneyimlerinin Keşfi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi 11 1 67–82.
IEEE S. Yavuz, Ü. Yavuz, and H. Ö. Baydar Arıcan, “İhtiyaçlar, Yeterlilikler ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Deneyimlerinin Keşfi”, UGEAD - IntJCES, vol. 11, no. 1, pp. 67–82, 2025.
ISNAD Yavuz, Sevilcan et al. “İhtiyaçlar, Yeterlilikler Ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Ve Spor Deneyimlerinin Keşfi”. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi 11/1 (June 2025), 67-82.
JAMA Yavuz S, Yavuz Ü, Baydar Arıcan HÖ. İhtiyaçlar, Yeterlilikler ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Deneyimlerinin Keşfi. UGEAD - IntJCES. 2025;11:67–82.
MLA Yavuz, Sevilcan et al. “İhtiyaçlar, Yeterlilikler Ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Ve Spor Deneyimlerinin Keşfi”. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, vol. 11, no. 1, 2025, pp. 67-82.
Vancouver Yavuz S, Yavuz Ü, Baydar Arıcan HÖ. İhtiyaçlar, Yeterlilikler ve Zorunluluklar: Özel Eğitim Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Deneyimlerinin Keşfi. UGEAD - IntJCES. 2025;11(1):67-82.
 Download Cover Image