The Effects of Secondary School Students' Environmental Behavior, Emotions, Thinking and Wants to Recycling Applications (The example of Rize Province Example)
Abstract
Today, environmental problems have become a threat to the world. These environmental problems affect people's behavior in different ways. Insufficient knowledge and reluctance to use natural resources cause environmental problems. In order for people to protect the environment, it is important to educate and raise awareness of individuals. Recycling has a great impact on environmental pollution. Recycling education should be given to children from a young age and they should be raised as individuals with recycling awareness. School is of great importance in raising environmentally sensitive individuals. The environmental lessons, activities, and teachers' attitudes and behaviors towards the environment affect the students' thinking about the environment. The study was carried out with 380 students from 5th, 6th, 7th and 8th grade students studying at Middle Schools in Rize and Çayeli. In the study, the Environmental Attitude Scale towards Secondary School Students, developed by Yücel and Özkan (2014), was applied online to the students. In addition, these students were asked to answer 5 open-ended questions to 32 students. The research data were analyzed with quantitative and qualitative data statistical methods. In this context, t test and ANOVA test were used. In addition, qualitative data analysis was performed for open-ended questions. In the quantitative part of the study, no significant difference was found for the gender variable in terms of environmental behavior, emotion, thinking and willingness. On the other hand, significant differences were found at the grade level. On the other hand, qualitative research data show that secondary school students have a good level of awareness about recycling.
Project Number
2209
References
- Altikolatsi, E., Karasmanaki, E., Parissi, A., Tsantopoulos, G. (2021). Exploring the factors affecting the recycling behavior of primary school students. World, 2(3), 334-350.
- Artvinli, E. ve Bayar, V. (2018). İlkokul ve ortaokul öğretim programlarında bir değer olarak geri dönüşüm. Osmangazi Journal of Educational Research, 5(1), 18-33.
- Aydın, F. ve Çepni, O. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Karabük ili örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 189-207.
- Bakar, F. ve Aydınlı, B. (2012). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin plastik ve plastik atıkların geri dönüşümü ve çevreye etkileri konularında tutumlarının belirlenmesi. (Batı Karadeniz Bölgesi Örneklemi). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
- Berberoğlu, E. ve Uygun S. (2012). Çevre farkındalığı – çevre tutumu arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeli ile sınanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2), 459-473.
- Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem A.
- Ceylan, Ö. ve Yiğit, E. A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin geri dönüşüm ile ilgili düşüncelerinin belirlenmesi. Turkish Studies-Educational Sciences, 14(3), 461-477.
- Creswell, J. W. (2014). Research design, qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th ed.). Sage.
- Çelik, Z. (2011). İlköğretim müfredatında ambalaj atıklarının geri dönüşümü eğitiminin yeri ve ilköğretim kurumlarındaki geri dönüşüm uygulamalarının (İstanbul il örneği). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Corral-Verdugo, V. (2003). Situational and personal determinants of waste control practices in Northern Mexico: a study of reuse and recycling behaviors. Resources, Conservation and Recycling, 39(3), 265-281.
- Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 63-74.
- Domina, T. ve Koch, K. (2002). Convenience and frequency of recycling: implications for including textiles in curbside recycling programs. Environment and Behavior, 34(2), 216-238.
- Erdem, M., Meriç, E., Meriç, A. (2019). İlkokul öğrencilerinin çevresel farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Journal of Steam Education, 2(1), 21-38.
- Haron, S. A., Paim, L., Yahaya, N. (2005). Towards sustainable consumption: an examination of environmental knowledge among Malaysians. International Journal of Consumer Studies, 29(5), 426-436.
- Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S., Özden, M. (2007). Elementary students’ attitudes towards environment. Elementary Education Online, 6(3), 452-468.
- Kahyaoğlu, M., ve Kırıktaş, H. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin çevresel davranış ve düşünceleri ile bireysel değerleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 32, Temmuz - 2015, s.88-105.
- Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Karatekin, K. (2013). Öğretmen adayları için katı atık ve geri dönüşüme yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of eurasia social sciences, 2013(10), 71-90.
- Katırcıoğlu, G. (2019). Okul dışı öğrenme ortamlarının 7. sınıf öğrencilerinin geri dönüşüm konusundaki doğa algısı ve bilinç düzeyine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
- Kaya, E., Akıllı, M., Sezek, F. (2009). Lise öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının cinsiyet açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 43-54.
- Meriç, G. ve Kayranlı, B. 2003. Endüstriyel katı atık yönetimi. 5. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, Adana. Miles, M.B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand oaks. Sage Publications.
- Miranda, R. ve Blanco, A. (2010). Environmental Awareness and Paper Recycling. Cellulose. Chem. Technol. 44(10), 431–439.
- Nigbur, D., Lyons, E., Uzzell, D. (2010). Attitudes, Norms, Identity and Environmental Behaviour: Using an Expanded Theory of Planned Behaviour to Predict Participation in a Kerbside Recycling Programme. British Journal of Social Psychology, 49(2),259-284.
- Sağır, Ş. U. Aslan, O., Cansaran, A. (2008). The examination of elementary school students’ environmental knowledge and environmental attitudes with respect to the different variables. Elementary Education Online, 7(2), 496-511.
- Soğancılar, M. (2018), Ortaokul öğrencilerinin geri dönüşüm konusundaki bilgi düzeylerinin ve tutumlarının belirlenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.
- Soğukpınar, R. ve Korucu, D. K. Ortaokul Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (53), 583-606.
- Şenyurt, A., Temel, A.B. ve Özkahraman, Ş. (2011). Üniversite öğrencilerinin çevresel konulara duyarlılıklarının incelenmesi. S.D.Ü. Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 8-15.
- Tavşancıl, E. 2010. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (4. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
- Topçu, M. S. ve Atabey, N. (2016). Alan gezilerinin ortaokul öğrencilerinin çevre konusundaki bilgi ve tutumları üzerine etkisi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 494-513.
- Troschinetz, A. M., Mihelcic, J. R. (2009). Sustainable recycling of municipal solid waste in developing countries. Waste management, 29(2), 915-923.
- Turgut, M. F. ve Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi Yayınları.
- Uzun, N. ve Sağlam, N. (2006). Orta öğretim öğrencileri için çevresel tutum ölçeği geliştirme ve geçerliliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 240–250.*
- Vining, J., ve Ebreo, A. (1989). An evaluation of the public response to a community recycling education program. Society ve Natural Resources, 2(1), 23-36.
- Yaşaroğlu, C. ve Akdağ, M. (2013). İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(13), 253-275.
- Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P., Göbekli, I. (2002). Ortaöğretim Ve Üniversite Öğrencilerinin Çevre, Çevre Kavramları Ve Sorunları Konusundaki Bilgileri Ve Öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 156-162.
- Yücel, E. Ö., ve Özkan, M. (2014). Ortaokul öğrencilerine yönelik çevresel tutum ölçeği geliştirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 27-48.
Ortaokul Öğrencilerinin Çevresel Davranış, Duygu, Düşünme ve İstekliliklerinin Geri Dönüşüm Uygulamalarına Etkileri (Rize İli Örneği)
Abstract
Günümüzde çevre sorunları dünyayı tehdit eder hale gelmiştir. Bu çevre sorunları insanların davranışlarını farklı şekillerde etkilemektedir. Doğal kaynakların kullanılması konusunda yetersiz bilgiye ve isteksizliğe sahip olunması çevresel sorunlara yol açmaktadır. İnsanın çevreyi koruyabilmesi için bireylerin eğitilmesi ve bilinçlendirmeleri önem arz etmektedir. Geri dönüşümün çevre kirliliğinin önlenmesinde etkisi büyüktür. Geri dönüşüm eğitimi, çocuklara küçük yaştan itibaren verilmeli ve geri dönüşüm bilincine sahip bireyler olarak yetiştirilmeleri sağlanmalıdır. Çevreye duyarlı bireyler yetiştirmede okulun önemi büyüktür. Okulda aldığı çevre dersleri, etkinlikler, öğretmenlerinin çevreye karşı tutum ve davranışları öğrencileri çevreye karşı düşünmelerini etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin çevresel davranış, duygu, düşünme ve istekliliklerinin geri dönüşüm için yaptıkları işlere katkılarını öğrenmektir. Çalışma, Rize’nin Merkez ve Çayeli’nde Ortaokullarda öğrenim gören 5, 6, 7 ve 8. Sınıf öğrencilerinden 380 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Yücel, (2014) tarafından geliştirilen, Ortaokul Öğrencilerine Yönelik Çevresel Tutum Ölçeği öğrencilere online olarak uygulanmıştır. Ayrıca bu öğrencilerden 32 öğrenciye 5 açık uçlu soru sorularak cevaplaması istenmiştir. Çalışma, 2021-2022 Eğitim Öğretim Yılı Güz Dönemi’nde yapılmıştır. Araştırma verileri nicel ve nitel veri istatistik yöntemleri ile analiz edilmiştir. Bu kapsamda t testi ve ANOVA testinden yararlanılmıştır. Ayrıca açık uçlu sorular için nitel veri analizi yapılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde, çevresel davranış, duygu, düşünme ve isteklilikleri bakımından cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark bulunamamıştır. Buna karşılık sınıf düzeyinde ve babanın eğitim düzeyinde anlamlı farklara rastlanılmıştır. Diğer taraftan araştırmanın nitel araştırma verileri ortaokul öğrencilerinin geri dönüşüm konusunda bilinç düzeyinin iyi olduğunu göstermektedir.
Supporting Institution
TUBİTAK
Project Number
2209
References
- Altikolatsi, E., Karasmanaki, E., Parissi, A., Tsantopoulos, G. (2021). Exploring the factors affecting the recycling behavior of primary school students. World, 2(3), 334-350.
- Artvinli, E. ve Bayar, V. (2018). İlkokul ve ortaokul öğretim programlarında bir değer olarak geri dönüşüm. Osmangazi Journal of Educational Research, 5(1), 18-33.
- Aydın, F. ve Çepni, O. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Karabük ili örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 189-207.
- Bakar, F. ve Aydınlı, B. (2012). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin plastik ve plastik atıkların geri dönüşümü ve çevreye etkileri konularında tutumlarının belirlenmesi. (Batı Karadeniz Bölgesi Örneklemi). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
- Berberoğlu, E. ve Uygun S. (2012). Çevre farkındalığı – çevre tutumu arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeli ile sınanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2), 459-473.
- Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem A.
- Ceylan, Ö. ve Yiğit, E. A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin geri dönüşüm ile ilgili düşüncelerinin belirlenmesi. Turkish Studies-Educational Sciences, 14(3), 461-477.
- Creswell, J. W. (2014). Research design, qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th ed.). Sage.
- Çelik, Z. (2011). İlköğretim müfredatında ambalaj atıklarının geri dönüşümü eğitiminin yeri ve ilköğretim kurumlarındaki geri dönüşüm uygulamalarının (İstanbul il örneği). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Corral-Verdugo, V. (2003). Situational and personal determinants of waste control practices in Northern Mexico: a study of reuse and recycling behaviors. Resources, Conservation and Recycling, 39(3), 265-281.
- Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 63-74.
- Domina, T. ve Koch, K. (2002). Convenience and frequency of recycling: implications for including textiles in curbside recycling programs. Environment and Behavior, 34(2), 216-238.
- Erdem, M., Meriç, E., Meriç, A. (2019). İlkokul öğrencilerinin çevresel farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Journal of Steam Education, 2(1), 21-38.
- Haron, S. A., Paim, L., Yahaya, N. (2005). Towards sustainable consumption: an examination of environmental knowledge among Malaysians. International Journal of Consumer Studies, 29(5), 426-436.
- Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S., Özden, M. (2007). Elementary students’ attitudes towards environment. Elementary Education Online, 6(3), 452-468.
- Kahyaoğlu, M., ve Kırıktaş, H. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin çevresel davranış ve düşünceleri ile bireysel değerleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 32, Temmuz - 2015, s.88-105.
- Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Karatekin, K. (2013). Öğretmen adayları için katı atık ve geri dönüşüme yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of eurasia social sciences, 2013(10), 71-90.
- Katırcıoğlu, G. (2019). Okul dışı öğrenme ortamlarının 7. sınıf öğrencilerinin geri dönüşüm konusundaki doğa algısı ve bilinç düzeyine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
- Kaya, E., Akıllı, M., Sezek, F. (2009). Lise öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının cinsiyet açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 43-54.
- Meriç, G. ve Kayranlı, B. 2003. Endüstriyel katı atık yönetimi. 5. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, Adana. Miles, M.B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand oaks. Sage Publications.
- Miranda, R. ve Blanco, A. (2010). Environmental Awareness and Paper Recycling. Cellulose. Chem. Technol. 44(10), 431–439.
- Nigbur, D., Lyons, E., Uzzell, D. (2010). Attitudes, Norms, Identity and Environmental Behaviour: Using an Expanded Theory of Planned Behaviour to Predict Participation in a Kerbside Recycling Programme. British Journal of Social Psychology, 49(2),259-284.
- Sağır, Ş. U. Aslan, O., Cansaran, A. (2008). The examination of elementary school students’ environmental knowledge and environmental attitudes with respect to the different variables. Elementary Education Online, 7(2), 496-511.
- Soğancılar, M. (2018), Ortaokul öğrencilerinin geri dönüşüm konusundaki bilgi düzeylerinin ve tutumlarının belirlenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.
- Soğukpınar, R. ve Korucu, D. K. Ortaokul Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (53), 583-606.
- Şenyurt, A., Temel, A.B. ve Özkahraman, Ş. (2011). Üniversite öğrencilerinin çevresel konulara duyarlılıklarının incelenmesi. S.D.Ü. Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 8-15.
- Tavşancıl, E. 2010. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (4. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
- Topçu, M. S. ve Atabey, N. (2016). Alan gezilerinin ortaokul öğrencilerinin çevre konusundaki bilgi ve tutumları üzerine etkisi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 494-513.
- Troschinetz, A. M., Mihelcic, J. R. (2009). Sustainable recycling of municipal solid waste in developing countries. Waste management, 29(2), 915-923.
- Turgut, M. F. ve Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi Yayınları.
- Uzun, N. ve Sağlam, N. (2006). Orta öğretim öğrencileri için çevresel tutum ölçeği geliştirme ve geçerliliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 240–250.*
- Vining, J., ve Ebreo, A. (1989). An evaluation of the public response to a community recycling education program. Society ve Natural Resources, 2(1), 23-36.
- Yaşaroğlu, C. ve Akdağ, M. (2013). İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(13), 253-275.
- Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P., Göbekli, I. (2002). Ortaöğretim Ve Üniversite Öğrencilerinin Çevre, Çevre Kavramları Ve Sorunları Konusundaki Bilgileri Ve Öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 156-162.
- Yücel, E. Ö., ve Özkan, M. (2014). Ortaokul öğrencilerine yönelik çevresel tutum ölçeği geliştirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 27-48.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Sociology (Other) |
| Journal Section | Research |
| Authors | |
| Project Number | 2209 |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | November 30, 2022 |
| Acceptance Date | June 27, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 11 Issue: 1 |
Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi