Abstract
In the Turkish Civil Code (TCC) Article 149, the relative nullity of marriage due to mistake, which is one of the cases of disorder of will, is discussed. It is important that the nullity case, which is a frequently encountered case in practice, be subject to independent examination. The mistake mentioned in TCC Article 149 is different from the mistake in the sense of the law of obligations. According to the provision, a nullity case can be filed in three different situations. Except for the cases listed in the provision, a nullity action can’t be filed based on this reason. The first situation expressed in the provision is that the person is mistaken about the nature of marriage. In the situation expressed here, the person has no will to establish marriage. The second situation is the mistake in the identity of the spouse. Here, although the person has the will to marry, his/her will and declaration do not match in terms of the person he/she will marry. The last situation regulated in the provision is that the person is mistaken about an important characteristic of his/her spouse. Here, if the person had known about the characteristic he/she was mistaken about about his spouse, he/she would not have entered into the marriage at all. This mistake of the mistaken person must be in terms of his/her spouse's person. In other words, mistakes that are not related to the spouse's qualifications do not give the right to file a nullity lawsuit in the context of TCC Art. 149. In our study, after the reasons for the nullity lawsuit to be filed within the scope of TCC Article 149, the lawsuit itself and the consequences of the lawsuit for spouses, children and third persons are also discussed.
Keywords
References
- AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ, Deya: Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku, 23. Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2021.
- AKKURT, Sinan Sami: Türk Medenî Hukukunda Evlenmenin Butlanı, Konya, 2015
- BERKİ, Şakir: “Türk Medeni Kanununda Evlenmede Mutlak Butlan”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 19, S. 1, 1962, s. 201-231.
- ÇİTAK, Burçak: Eşler Arasındaki Nafaka Yükümlülüğü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2016.
- DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan/ GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2024.
- ERDEM, Mehmet/MAKARACI BAŞAK, Aslı: Aile Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2024.
- ERGÜN, Zafer: Boşanma Davaları, 3. Bası, Adil Yayınevi, Ankara, 2004.
- ERTOP, Elif İdil: Evlenmenin Hükümsüzlüğü ve Evlenmenin Hükümsüzlüğünün Sonuçları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2022.
- GENÇCAN, Ömer Uğur: Aile Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2011.
- HATEMİ, Hüseyin: Aile Hukuku, Onikilevha Yayınları, İstanbul, 2019.
- KILIÇOĞLU, Ahmet Mithat: Aile Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
- KÖPRÜLÜ, Bülent/KANETİ, Selim: Aile Hukuku, Özdem Kardeşler Matbaası, İstanbul 1985/1986.
- KÖROĞLU, Emre: “Türk Medeni Hukukunda Evliliğin Nisbi Butlanı Sebeplerinden Korkutma”, İstanbul Hukuk Mecmuası, C. 80, S. 3, 2022, s. 925-966.
- KÖSEOĞLU, Bilal/KOCAAĞA, Köksal: Aile Hukuku ve Uygulaması, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2011.
- ÖZTAN, Bilge: Aile Hukuku, 6. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2015.
- ÖZUĞUR, Ali İhsan: Evlilik Birliğini Sona Erdiren Nedenler Boşanma, Ayrılık ve Evlenmenin İptali Davası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2013.
- TEKİNAY, Selahattin Sulhi: Türk Aile Hukuku, 7. Baskı, Filiz Kitapevi, İstanbul 1990.
- TUTUMLU, Mehmet Akif : Yeni Türk Medeni Kanununun Hükümlerine Göre Evliliğin Butlanı Boşanma, Ayrılık Sebepleri ve Boşanmanın Hukuki Sonuçları (Eski MK;1971 MK Öntasarısı ve 1984 MK Öntasarısı Hükümleri ile Karşılaştırmalı), Adalet Yayınevi, Ankara, 2006.
- UYAR, Talih: Türk Medeni Kanunu (Gerekçeli-İçtihatlı), Aile Hukuku, C. I, Ankara 2002.
- UYAR, Talih/UYAR, Alper/UYAR, Cüneyt: Türk Medeni Kanunu Aile Hukuku Cilt 1, Bilge Yayınevi, Ankara, 2016.
- YILMAZ, Süleyman: Medeni Hukuk Cilt III Aile Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2023.
Abstract
TMK m.149 hükmünde, irade bozukluğu hallerinden yanılma sebebiyle, evliliğin nisbî butlanı ele alınmaktadır. Uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir dava olan butlan davasının müstakil bir şekilde inceleme konusu yapılması önem arz etmektedir. TMK m.149’da bahsi geçen yanılma hali borçlar hukuku anlamındaki yanılmadan farklıdır. Hüküm uyarınca üç ayrı halde evlenmenin butlanı dava edilebilir. Sayılan haller dışında bu hükme dayanılarak butlan davası açılması mümkün değildir. Hükümde ifade edilen ilk hal kişinin evliliğin mahiyetinde yanılmasıdır. Burada kişinin evliliği kurma yönünde bir iradesi yoktur. İkinci hal ise eşin kimliğinde yanılma halidir. Burada kişide evlenme iradesi mevcut olmasına rağmen evleneceği kişi bakımından irade ve beyanı uyuşmamaktadır. Hükümde düzenlenen son hal ise kişinin evlendiği eşinin önemli bir niteliği hususunda yanılmış olmasıdır. Burada kişi esasen eşi hakkında yanıldığı niteliği bilmiş olsa idi evliliği hiç kurmayacaktır. Yanılan kişinin bu yanılgısı eşinin bizzat şahsı bakımından olmalıdır. Diğer bir ifadeyle eşin niteliği ile ilgili olmayan yanılmalar TMK m.149 bağlamında butlan davası açma hakkı vermez. Çalışmamızda TMK m.149 kapsamında açılacak butlan davasının nedenlerinin ardından davanın bizzat kendisi ve davanın eşler, çocuklar ve üçüncü kişiler bakımından sonuçları da ele alınmıştır
Keywords
References
- AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ, Deya: Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku, 23. Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2021.
- AKKURT, Sinan Sami: Türk Medenî Hukukunda Evlenmenin Butlanı, Konya, 2015
- BERKİ, Şakir: “Türk Medeni Kanununda Evlenmede Mutlak Butlan”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 19, S. 1, 1962, s. 201-231.
- ÇİTAK, Burçak: Eşler Arasındaki Nafaka Yükümlülüğü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2016.
- DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan/ GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2024.
- ERDEM, Mehmet/MAKARACI BAŞAK, Aslı: Aile Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2024.
- ERGÜN, Zafer: Boşanma Davaları, 3. Bası, Adil Yayınevi, Ankara, 2004.
- ERTOP, Elif İdil: Evlenmenin Hükümsüzlüğü ve Evlenmenin Hükümsüzlüğünün Sonuçları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2022.
- GENÇCAN, Ömer Uğur: Aile Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2011.
- HATEMİ, Hüseyin: Aile Hukuku, Onikilevha Yayınları, İstanbul, 2019.
- KILIÇOĞLU, Ahmet Mithat: Aile Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
- KÖPRÜLÜ, Bülent/KANETİ, Selim: Aile Hukuku, Özdem Kardeşler Matbaası, İstanbul 1985/1986.
- KÖROĞLU, Emre: “Türk Medeni Hukukunda Evliliğin Nisbi Butlanı Sebeplerinden Korkutma”, İstanbul Hukuk Mecmuası, C. 80, S. 3, 2022, s. 925-966.
- KÖSEOĞLU, Bilal/KOCAAĞA, Köksal: Aile Hukuku ve Uygulaması, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2011.
- ÖZTAN, Bilge: Aile Hukuku, 6. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2015.
- ÖZUĞUR, Ali İhsan: Evlilik Birliğini Sona Erdiren Nedenler Boşanma, Ayrılık ve Evlenmenin İptali Davası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2013.
- TEKİNAY, Selahattin Sulhi: Türk Aile Hukuku, 7. Baskı, Filiz Kitapevi, İstanbul 1990.
- TUTUMLU, Mehmet Akif : Yeni Türk Medeni Kanununun Hükümlerine Göre Evliliğin Butlanı Boşanma, Ayrılık Sebepleri ve Boşanmanın Hukuki Sonuçları (Eski MK;1971 MK Öntasarısı ve 1984 MK Öntasarısı Hükümleri ile Karşılaştırmalı), Adalet Yayınevi, Ankara, 2006.
- UYAR, Talih: Türk Medeni Kanunu (Gerekçeli-İçtihatlı), Aile Hukuku, C. I, Ankara 2002.
- UYAR, Talih/UYAR, Alper/UYAR, Cüneyt: Türk Medeni Kanunu Aile Hukuku Cilt 1, Bilge Yayınevi, Ankara, 2016.
- YILMAZ, Süleyman: Medeni Hukuk Cilt III Aile Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2023.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Family Law |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Early Pub Date | March 11, 2025 |
| Publication Date | June 30, 2025 |
| Submission Date | November 19, 2024 |
| Acceptance Date | March 7, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 16 Issue: 1 |